Ivyo Ŵaŵazgi Ŵithu Ŵakufumba
Kasi Yesu Wakati Wababika Waka Kukiza Nadi Ŵavinjeru Ŵatatu Kuzakamuwona?
Pa caru cose ca pasi, pa nyengo ya Khisimasi pakuŵa nkhani yakuyowoya za ŵavinjeru ŵatatu awo ŵakanyamura vyawanangwa vyakuzirwa kuti ŵakamupe Yesu wakati wababika waka. Kasi nkhani iyi njaunenesko? Kasi yikukolerana na fundo za mu Baibolo? Tiyeni tiwone.
Mabuku gha mu Baibolo gha Mateyu na Luka, ghakulongosora mdauko wa kubabika kwa Yesu. Mabuku agha ghakulongora kuti ŵaliska ŵa viŵeto awo ŵakaŵa pafupi na uko Yesu wakababikira ndiwo ŵekha ŵakiza kuzakamuwona wakati wababika waka. Ŵavinjeru awo ŵakuzunulika mu nkhani ya kubabika kwa Yesu ŵakaŵa ŵakumanya waka vya nyenyezi, ŵakaŵa ŵanthu ŵakuzirwa yayi, nakuti unandi wawo ukuzunurika yayi mu Baibolo. Ŵakumanya vya nyenyezi aŵa ŵakasanga Yesu wababika waka yayi. Ŵakamusanga mu cakulyeramo viŵeto yayi. Tumazuŵa tukaŵa kuti twajumphapo ndipo ŵakamusanga kuti wakukhala mu nyumba. Nakuti ulendo wawo ukakhumba kukomeska Yesu.
Sandani makora nkhani ya kubabika kwa Yesu mwakuyana na umo Luka wali kulembera. Nkhani iyi yikuti: “Mukaŵaso ŵaliska awo ŵakakhalanga kuwaro usiku na kulinda miskambo yawo. Ndipo mwamabuci, mungelo wa Yehova wakimilira pafupi na iwo, ndipo . . . wakati kwa iwo: ‘. . . Mwamusanga bonda wavungilizgika mu salu ndipo wakugona mu cakulyeramo viŵeto.’ . . . Ndipo ŵakaluta mwaluŵiro, ŵakasanga Mariya kweniso Yosefe, ndiposo bonda wagona mu cakulyeramo viŵeto.”—Luka 2:8-16.
Yosefe, Mariya, na ŵaliska ndiwo ŵekha ŵakaŵapo Yesu wakati wababika waka. Mu nkhani ya Luka, mukuzunulika ŵanthu ŵanyakeso yayi.
Sono wonani nkhani iyo yili pa Mateyu 2:1-11. Nkhani iyi yikuti: “Kweni wakati wababika Yesu mu Betelehemu wa mu Yudeya mu mazuŵa gha Herode Karonga, henani, ŵavinjeru ŵa ku mafumiro gha dazi ŵakiza ku Yerusalemu . . . Ndipo ŵakaya kanjira mu nyumba, ŵakawona mwana na nyina.”—Tumbuka Bible.
Wonani kuti nkhani iyi yikuzunura yayi unandi wa “ŵavinjeru.” Yikuyowoyapo yayi kuti ŵakaŵa ŵatatu. Iwo ŵakafuma ku mafumiro gha dazi na kwiza ku Yerusalemu, kuti ŵakafikira dankha mu msumba uwo Yesu wakababikira wa Betelehemu yayi. Pa nyengo iyo ŵakafikanga ku Betelehemu, Yesu wakaŵa wacali kabonda yayi. Wakaŵa mu cakulyera viŵeto yayi, nakuti ŵakamusanga mu nyumba.
Pakulongosora ŵalendo aŵa, Baibolo [Tumbuka Bible] likugwiliskira nchito lizgu lakuti, “ŵavinjeru,” kweni Mabaibolo ghanyake ghakugwiliskira nchito mazgu ghakuti “ŵamagi” panji “ŵakumanya nyenyezi.” Buku linyake likuti lizgu lakuti “ŵavinjeru” lili kufuma ku “lizgu la Cigiriki ilo pakwamba likang’anamuranga ŵapristi ŵa ku Peresiya awo ŵakaŵa nkhwantha pakumanya vya nyenyezi.” (A Handbook on the Gospel of Matthew) Dikishonare linyake likung’anamura lizgu ili kuti, “fwiti, wamayere, wamasalamusi, nkhwantha ya uhaŵi.”—The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words.
Nangauli kupwelelera vya nyenyezi ndiposo ufwiti ni vyakuzara, kweni Baibolo likuticenjezga kuti tivigege. (Yesaya 47:13-15) Awo ŵakucita vinthu ivi ŵakugomezga mizimu ndipo Yehova Ciuta wakuvitinkha comene. (Duteronome 18:10-12) Lekani palije mungelo wa Ciuta uyo wakaphalirapo ŵakumanya vya nyenyezi za kubabika kwa Yesu. Ndipouli, ŵavinjeru ŵakacenjezgeka na Ciuta kwizira mu loto kuti ŵaleke kuwelera kwa Themba Herode, cifukwa likakhumbanga kukoma Yesu. Ntheura, “ŵakawelera ku caru cawo na nthowa yinyake.”—Mateyu 2:11-16.
Kasi Ŵakhristu ŵaunenesko ŵangakosera nkhani izo zikuyowoyeka pa Khisimasi izo zikubendezga unenesko wakukhwaskana na kubabika kwa Yesu? Zgoro ndakuti yayi.