Kasi Mungacita Wuli Kuti Muŵe na cilindizga Ciwemi Munthazi?

KASI mungacita wuli kuti muŵe na umoyo uwemi? Nthowa yimoza nkhughanaghanira ivyo vingazakamucitikirani kunthazi cifukwa ca ivyo mwasankha kucita sono.

Nyengo zinyake cingamuŵirani cakusuzga kusankha vinthu ivyo vingamovwirani kwa umoyo wose. Cifukwa wuli? Cifukwa ŵanandi mazuŵa ghano ŵakwendera maghanoghano ghakuti ŵasange nyengo yeneyiyo vinthu ivyo ŵakughanaghana. Mwaciyelezgero, mungaŵa kuti mukumanya kuti mbumba zinu zingaŵa zakukhora usange mukupulikira ulongozgi wa mu Baibolo. (Ŵaefeso 5:22–6:4) Kweni kuti mucite nthena, nyengo zose mukwenera kusanga nyengo yakucezgera na mbumba yinu, uku mukuŵikapo mtima kuti muleke kutangwanika comene na nchito, maseŵera panji vyakusanguluska. Nga umo mukusankhira pa vinthu vinandi, mukweneraso kusankha pakati pa vyakukondweska vya nyengo yicoko na vinthu ivyo vingamovwirani kwa nyengo yitali. Kasi nchivici cingamovwirani kuti musankhe vinthu mwamahara? Wonani fundo zinayi izi.

1 Woneranithu Ivyo Vingacitika pa Ivyo Mwasankha

Para mukusankha cakucita, woneranithu ivyo vingacitika cifukwa ca ivyo mwasankha. Baibolo likusoka kuti: “Uyo wakughanaghana makora wakuwona ulwani na kubisama.” (Zintharika 22:3) Usange mughanaghanirengepo pa ivyo vingazakacitika, mugegenge kucita vinthu ivyo vingamupwetekeskani. Fundo yinyake njakuti usange mukuwonerathu vyandulo ivyo mungasanga cifukwa ca kusankha makora, mufwilirengepo kusankha vinthu mwamahara.

Jifumbani kuti: ‘Kasi nchivici cingazakacitika cifukwa ca ivyo ningasankha para pajumpha cilimika cimoza, vilimika 10 panji 20? Kasi vizamukhwaska wuli umoyo wane? Kasi ivyo ningasankha vizamukhwaska wuli mbumba yane na ŵanji awo nkhuŵapwelelera?’ Fumbo lakuzirwa comene ilo mungajifumba ndakuti: ‘Kasi ivyo nisankhenge vikondweskenge Ciuta? Kasi vikhwaskenge wuli ubwezi wane na iyo? Pakuti Baibolo ndakupelekeka na Ciuta, lingamovwirani kuti mumanye ico cingamukondweska na kumucenjezgani pa vinthu viheni ivyo mwatenge musulengeko waka.—Zintharika 14:12; 2 Timote 3:16.

2 Sandani Vinthu pa Imwe Mwekha

M’malo mwakuti ŵasankhe ŵekha vyakucita, ŵanandi ŵakulondezga waka ivyo ŵanyawo ŵakucita. Kweni kulondezgeramo bweka ivyo ŵanji ŵakucita kungamovwirani yayi kuti muŵe na umoyo uwemi. Sandani mwekha vyakuti mucite. Mwaciyelezgero, wonani ivyo Natali wakacita.a Iyo wakalongosora kuti: “Nkhakhumbanga nthengwa yiwemi. Kweni nkhawonanga kuti ningayisanga yayi cifukwa ca ivyo nkhacitanga. Ku sukulu, ŵanyane wose ŵakaŵa na mahara comene mu kilasi. Kweni kanandi ŵakasankhanga vinthu mwambura vinjeru. Ŵakasinthanga vibwezi umo ŵakukhumbira. Nga mbanyane aŵa, nane nkhaŵa na vibwezi vinandi. Umoyo uwu ukanikwenyelezganga comene.”

Natali wakamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Iyo wakati: “Pa gulu la Ŵakaboni, nkhawona kuti ŵawukirano ŵakaŵa ŵakukondwa kweniso ŵakutorana nthengwa zawo zikaŵa zakukhora. Nangauli cikaniŵira cakusuzga, mwapacokopacoko nkhasintha nkharo yane na kacitiro ka vinthu.” Kasi nchivici cikacitika? Natali wakati: “Nyengo zose nkhadokeranga kutorana na munthu uyo namukhumba nadi. Nyengo yikati yajumphapo nkhatorana na mwanalume uyo tikaŵa na vigomezgo vimoza. Nkhawona kuti Ciuta wanipa nthengwa yiwemi comene kuluska umo nkhaghanaghaniranga.”

3 Ghanaghanirani Umo Vingazakamukhwaskirani

Kuti muleke kughanaghanira waka vinthu vya kanyengo kacoko, ghanaghaniraniso ivyo mukukhumba kuzakacita munthazi na umo mungavifiskira. (Zintharika 21:5) Lekani kughanaghanira waka vinthu ivyo mungacita pa vilimika 70 panji 80 vya umoyo wa munthu. M’malo mwake mukwenera kujiwona nga mukusangwa na umoyo wamuyirayira uwo Baibolo likuyowoya.

Baibolo likulongosora kuti kwizira mu sembe ya Yesu, Yehova wapeleka mwaŵi ku ŵanthu kuti ŵasange umoyo wamuyirayira. (Mateyu 20:28; Ŵaroma 6:23) Ciuta wakulayizga kuti khumbo lake lakwambilira kulazga ku ŵanthu na caru capasi lizamufiskika. Awo ŵakutemwa Yehova ŵazamukhala na umoyo wamuyirayira mu caru ciphya. (Salmo 37:11; Uvumbuzi 21:3-5) Para mukughanaghanira vyakunthazi, mungazakakhala na umoyo wa muyirayira.

4 Fwiliranipo Kuti Mufiske Vilato Vinu

Kasi mungacita wuli kuti namwe muzakasangwe na umoyo uwemi munthazi? Cakwamba mukwenera kusambira vya Ciuta. (Yohane 17:3) Unenesko wa mu Baibolo ungakhozga cigomezgo cinu cakuti ivyo Ciuta walayizga vizamucitika nadi. Cigomezgo canthena ici cingamukhuŵilizgani kuti musinthe apo mphakukhumbikwa mwakuti mutemweke na Ciuta.

Ghanaghanirani ivyo vikacitikira Mayikolo. Iyo wakalongosora kuti: “Apo nkhaŵa na vilimika 12, nkhamba kumwa comene phere na munkhwala wakuzweteska wongo. Nkhaŵa pa gulu la ŵanthu ŵakusuzga ndipo nkhaghanaghananga kuti nifwenge pambere nindafike vilimika 30. Nkhayezgapo kanandi waka kuti nijikome cifukwa ca kukwiya kweniso kusuzgika maghanoghano. Nkhaghanaghananga kuti vinthu viŵenge makora comene pa umoyo wane kweni ndimo vikaŵira yayi.” Apo Mayikolo wakaŵa ku sekondare, munyake pa gulu lawo wakamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Mayikolo nayo wakamba kusambira Baibolo.

Ivyo Mayikolo wakasambira mu Baibolo vikamovwira kuti wambe kuŵa na cilindizga ciwemi munthazi. Iyo wakati: “Nkhasambira kuti caru cizamunozgekaso na kuŵa paradiso ndipo ŵanthu ŵazamukhala mwa mtende. Nkhamba kuwona kuti ivi ndivyo nizamusanga munthazi. Ntheura, cilato cane cikaŵa cakuti nikhozge ubwezi wane na Yehova. Ndipouli, nyengo zinyake vikanisuzganga. Nyengo zinyake nkhamwanga moŵa uku namba kale kusambira Baibolo. Nakuti nkhacita uzaghali na msungwana munyake.”

Kasi Mayikolo wakacita wuli kuti watonde masuzgo, ndipo nchivici cikamovwira kuti wasinthe umoyo wake? Iyo wakati: “Uyo wakanisambizganga Baibolo wakaniciska kuti niŵazgenge Baibolo zuŵa lililose na kucezga na awo ŵakukhumba kukondweska Ciuta. Nkhamanya kuti nkhaguzikanga nipera na ŵanyane pa kagulu kithu. Nangauli ŵakaŵa nga tili ŵamumbumba yimoza, kweni nkhaleka kucezga nawo.”

Mayikolo wakajiŵikira dankha vilato vicokovicoko ivyo vikamovwira kuti wafiske cilato cake cikuru cakuti waŵe na umoyo wakukolerana na malango gha Ciuta. Namwe ndimo mungacitira. Lembani vilato vinu vikuruvikuru na ivyo vingamovwirani kuti muvifiske. Ŵaphalirani vilato vinu ŵanthu awo mukuwona kuti ŵangamukhozgani ndipo ŵapemphani kuti ŵamovwirani umo mungacitira makora.

Mungalekanga yayi kusambira vya Ciuta na kulondezga ulongozgi wake. Citanipo kanthu sono, kuti mutemwenge Ciuta kweniso Mazgu ghake Baibolo. Pakuyowoya za munthu uyo wakulondezga fundo za mu Baibolo, Mazgu gha Ciuta ghakuti: “Cose ico iye tiwacite cisakatenge.”—Salmo 1:1-3.

[Mazgu ghamusi]