Awo Ŵakutemwa Yehova, “Palije Kanthu Kangamanya Kuŵakhuŵazga”

1. Kasi wakucimbira munyake wakalongora wuli kuti wakakhumbanga yayi kuthera mu ciphalizgano ca kucimbira?

KUFUMA pa uwukirano, Mary Decker wakamanyikwanga pa caru cose pa maseŵero gha kucimbira. Ndiyo ŵakamughanaghaniranga kuti watorenge mendulo ya golide pa ciphalizgano caumaliro ca kucimbira mamita 3,000 ca Olempiki mu 1984. Ndipouli, wakatondeka kufika pa mzere waumaliro. Wakakhuŵara ku lundi la munyake ndipo wakawa pasi. Wakapwetekeka, ndipo uku wakulira, ŵakamunyamulira pamphepete. Ndipouli, Mary wakakhumba yayi kukhalirathu pasi. Pambere caka cindamare, wakambiraso kucita maseŵero agha ndipo mu 1985 wakaluska pa ciphalizgano ca kucimbira ca ŵanakazi ca kilomita yimoza na hafu.

2. Kasi Ŵakhristu ŵaunenesko ŵali mu ciphalizgano pa fundo wuli, ndipo mtima withu ukwenera kuŵa pa vici?

² Pakuŵa Ŵakhristu tili mu ciphalizgano cakuyelezgera ca kucimbira. Mtima withu ukwenera kuŵa pa kucimbira kuti tiluske. Ciphalizgano cithu nchifupi yayi ico munthu wakuluska para wacimbira comene. Kweniso ciphalizgano ici kuti nchakucimbira waka yayi, ico munthu wakucimbira pacokopacoko ndipo nyengo zinyake wakuyimapo dankha. Kweni tingaciyaniska na ciphalizgano ca kucimbira ca mtunda utali ico munthu wakukhumbikwira kuzizipizga kuti waluske. Mpositole Paulosi wakayowoya vya munthu uyo wakucimbira mu ciphalizgano mu kalata yake ya ku Ŵakhristu awo ŵakakhalanga mu Korinte, msumba uwo ukamanyikwanga pa nkhani ya viphalizgano vya kucimbira. Wakalemba kuti: “Kasi mukumanya cara kuti awo ŵakucimbira mu ciphalizgano wose ŵakucimbira, kweni yumoza pera ndiyo wakupokera njombe? Cimbirani mu nthowa yakuti muyisange.”—1 Kor. 9:24.

3. Kasi vili wuli kuti wose awo ŵakucimbirako ŵangaluska mu ciphalizgano ca umoyo wamuyirayira?

³ Baibolo likutiphalira kuti ticimbire mu ciphalizgano cakuyelezgera ici. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 9:25-27.) Njombe yake ni umoyo wamuyirayira, kwali nkhucanya, ku Ŵakhristu ŵakuphakazgika, panji pa caru capasi, ku ŵanyake wose awo ŵakucitako ciphalizgano ici. Mwakupambana na viphalizgano vinyake ivyo ŵanthu ŵakucita, wose awo ŵakucitako ciphalizgano ca kucimbira ici na kuzizipizga mpaka paumaliro ŵakusanga njombe. (Mat. 24:13) Awo ŵali mu ciphalizgano ici ŵakutondeka kuluska pekha para ŵatondeka kucimbira mwakuyana na malango panji para ŵatondeka kufika pa mzere waumaliro. Kweniso ciphalizgano ici ndico cekha ico njombe yake ni umoyo wamuyirayira.

4. Kasi nchivici ico cikupangiska kuti ciphalizgano cithu ca umoyo wamuyirayira ciŵe cakusuzga?

⁴ Nchipusu yayi kufika pa mzere waumaliro. Pakukhumbikwira kuzizipizga ndiposo kuŵa na cilato. Munthu yumoza pera ndiyo wali kufika pa mzere waumaliro kwambura kukhuŵarapo nanga nkhamoza. Munthu uyu ni Yesu Khristu. Kweni msambiri wake Yakobe wakalemba kuti ŵalondezgi ŵa Khristu ‘wose ŵakukhuŵara nyengo zinandi.’ (Yak. 3:2) Uwu mbunenesko nadi. Tose tikusuzgika na kuwura kufikapo kwithu ndiposo kwa ŵanji. Ntheura nyengo zinyake tingakhuŵara, pamanyuma kuzendazenda na kutondeka kwenda makora. Nyengo zinyake tingawa; kweni tikuwuka na kulutilira kucimbira. Ŵanyake ŵakawa comene mwakuti ŵakakhumbikwiranga kuti ŵawovwirike kuti ŵawuke na kwambaso ciphalizgano kuti ŵafike pa mzere waumaliro. Ntheura, tingakhuŵara na kuwa kamoza panji mwakuwerezgawerezga.—1 Mathe. 8:46.

USANGE MWAKHUŴARA, LUTILIRANI KUŴA MU CIPHALIZGANO

5, 6. (a) Cifukwa wuli tikuti ‘palije kanthu kangamanya kukhuŵazga’ Mkhristu, ndipo nchivici ico cimovwirenge kuti ‘wawukeso’? (b) Cifukwa wuli ŵanji ŵakuwuka yayi para ŵakhuŵara?

⁵ Panji muli kuyowoyapo mazgu ghakuti “kukhuŵara” ndiposo “kuwa” pakulongosora umoyo wauzimu wa munthu munyake. Ni nyengo zose yayi apo mazgu gha mu Baibolo agha ghakung’anamura vinthu vyakuyana. Mwaciyelezgero, wonani mazgu gha pa lemba la Zintharika 24:16, ilo likuti: “Murunji wakuwa kankhondi na kaŵiri na kuwukaso, kweni muheni wakuwiskika pasi para soka lamwizira.”

⁶ Yehova wazomerezgenge yayi kuti awo ŵakumugomezga ŵakhuŵare panji kuwa cifukwa ca masuzgo panji vinthu vinyake ivyo vingaŵawezgera nyuma pakusopa Ciuta kufika na pa kulekerathu kuwuka. Tikusimikizga kuti Yehova watovwirenge kuti ‘tiwukeso’ mwakuti tilutilire kumusopa na mtima withu wose. Ici nchakupembuzga comene ku wose awo ŵakutemwa Yehova kufumira pasi pa mtima. Ŵaheni ŵalije khumbo lakuti ŵawukeso. Ŵanthu aŵa ŵakupenja yayi wovwiri wa mzimu utuŵa wa Ciuta na wa ŵanthu ŵake, panji ŵakukana wovwiri uwu para ŵapika. Kweni awo ‘ŵakutemwa dango la Yehova,’ palije cakukhuŵazga ico cingaŵawuskirapothu pa ciphalizgano ca umoyo.—Ŵazgani Salmo 119:165.

7, 8. Kasi vingacitika wuli kuti munthu ‘wawe’ na kuŵa wakutemweka na Ciuta?

⁷ Ŵanji ŵakucita tumaubudi tucokotucoko cifukwa ca kuwura kufikapo ndipo ŵakutucita mwakuwerezgawerezga. Kweni ŵacali ŵakunyoloka mu maso gha Yehova usange ŵakulutilira ‘kuwuka,’ panji kuti kupera kufumira pasi pa mtima na kufwilirapo kwambaso kuteŵetera mwakugomezgeka. Tingawona fundo iyi pa umo Ciuta wakacitira vinthu na Ŵaisrayeli. (Yes. 41:9, 10) Lemba la Zintharika 24:16 likudidimizga comene pa mauteciteci ghithu yayi kweni kuti Yehova watovwirenge kuti ‘tiwukeso.’ (Ŵazgani Yesaya 55:7.) Pakulongora kuti ŵakutigomezga, Yehova Ciuta na Yesu Khristu ŵakuticiska mwalusungu kuti ‘tiwukeso.’—Sal. 86:5; Yoh. 5:19.

⁸ Nanga ni para uyo wakucimbira pa ciphalizgano ca mtunda utali wangakhuŵara panji kuwa, wangaŵa na nyengo yakuti wawuke na kucimbira mpaka pa mzere waumaliro usange wacitapo kanthu mwaluŵiro. Mu ciphalizgano cithu ca umoyo wamuyirayira, tikumanya yayi ‘zuŵa na ora’ apo ciphalizgano cizamumalira. (Mat. 24:36) Ndipouli, para tikuleka kukhuŵarakhuŵara tilutilirenge kucimbira makora, tilutilirenge kuŵa mu ciphalizgano, na kumalizga makora ciphalizgano ici. Ntheura kasi tingagega wuli kukhuŵara?

VINTHU IVYO VINGATIKHUŴAZGA

9. Kasi ni vinthu wuli vyakukhuŵazga ivyo tidumbiskanenge?

⁹ Tiyeni tiwone vinthu vinkhondi vyakukhuŵazga. Vinthu ivi ni mauteciteci ghithu, makhumbiro gha thupi, vinthu vyambura urunji mu mpingo, masuzgo panji nthambuzgo, na maubudi gha ŵanji. Kweni kumbukani kuti usange takhuŵara, Yehova ngwakuzikira. Wakudumura luŵiro yayi kuti tili ŵambura kugomezgeka.

10, 11. Kasi ni uteciteci wuli uwo Davide wakalimbananga nawo?

¹⁰ Mauteciteci ghithu tingaghayaniska na libwe ilo lili pa nthowa ya ciphalizgano. Pakuwona vinthu ivyo vikacitika mu umoyo wa Themba Davide na mpositole Petrosi, tingamanya mauteciteci ghaŵiri agha, agho nkhutondeka kujikora na kopa ŵanthu.

¹¹ Themba Davide likalongora kuti likatondekanga kujikora. Ici cikawoneka apo likacita kwananga na Batisheba. Ndipo apo Nabala wakacitira msinjiro Davide, Davide wakaŵa pafupi kuwezgera. Nadi, wakatondeka kujikora, kweni wakaleka yayi kuyezgayezga kukondweska Yehova. Na wovwiri wa ŵanji, wakaŵaso wakukhora mwauzimu.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.

12. Kasi Petrosi wakacita wuli kuti wakhalilire mu ciphalizgano ca umoyo nangauli wakakhuŵara?

¹² Petrosi wakalongoranga kuti wakopa ŵanthu, nyengo zinyake wakakhuŵaranga; kweni wakalutilira kuŵa wakugomezgeka kwa Yesu na kwa Yehova. Mwaciyelezgero, wakakana Fumu yake pakweru, kamoza pera yayi, kweni katatu. (Luka 22:54-62) Pamanyuma, Petrosi wakatondeka kucita vinthu nga ni Mkhristu, wakawonanga Ŵakhristu Ŵaciyuda ŵakukotoleka kuti mbawemi kuluska Ŵamitundu awo ŵakazgoka Ŵakhristu. Ndipouli, mpositole Paulosi wakamanya kuti ŵanthu ŵakwenera kusankhana mitundu yayi mu mpingo. Maghanoghano gha Petrosi ghakaŵa ghakubudika. Pambere nkharo ya Petrosi yindanange umoza mu mpingo, Paulosi wakacitapo kanthu mwa kumupa ulongozgi Petrosi maso na maso. (Gal. 2:11-14) Kasi Petrosi wakakhuŵara cifukwa ca ulongozgi uwu na kuleka kucimbira mu ciphalizgano ca umoyo? Yayi. Wakaghanaghanirapo comene ulongozgi wa Paulosi, wakawulondezga, na kulutilira mu ciphalizgano.

13. Kasi ulwari ungaŵa wuli cakukhuŵazga?

¹³ Nyengo zinyake mauteciteci ghithu ni ulwari. Ici naco cingaŵa cakukhuŵazga. Cingatimbanizga umoyo withu wauzimu ndiposo cingatipangiska kupenthyapenthya panji kuvukirathu. Mwaciyelezgero, mudumbu munyake ku Japan wakalwara kwa vyaka 17 wakati wabapatizika. Wakamba kughanaghanira comene umoyo wake kufika na pa kulopwa mwauzimu. Nyengo yikati yajumphapo, wakaleka kuluta ku maungano. Ŵalara ŵaŵiri ŵakaluta ku nyumba kwake. Cifukwa cakuti ŵakamukhozga, wakambaso kwiza ku maungano. Iyo wakati, “Masozi ghakafuma cifukwa ŵabali ŵakanitawuzga mwacitemwa.” Mudumbu withu wali kwambaso ciphalizgano.

14, 15. Kasi nchivici ico tikwenera kucita usange tayezgeka na makhumbiro gha thupi? Yowoyani ciyelezgero.

¹⁴ Makhumbiro gha thupi ghakhuŵazga ŵanandi. Para tayezgeka na makhumbiro gha thupi, tikwenera kucitapo kanthu mwaluŵiro kuti maghanoghano ghithu, nkharo yithu na umoyo withu wauzimu vilutilire kuŵa vyakutowa. Kumbukani ulongozgi wa Yesu wa ‘kutaya’ mwakuyelezgera cilicose ico cingatikhuŵazga, nanga lingaŵa jiso lithu panji woko lithu. Pa ivi paliso maghanoghano ghaheni ndiposo vyakucita vinyake ivyo vyapangiska kuti ŵanji ŵaleke kucimbira mu ciphalizgano.—Ŵazgani Mateyu 5:29, 30.

¹⁵ Mubali munyake uyo wakalelekera mu mbumba Yacikhristu wakalemba kuti kwa nyengo yitali wakalimbananga na makhumbiro gha kugonana na ŵanalume ŵanyake. Iyo wakati: “Nyengo zose nkhajiwonanga wawakawaka, ndiposo wambura kwenelera.” Apo wakaŵa na vyaka 20, wakaŵa mupayiniya wanyengozose ndiposo muteŵeti wakovwira mu mpingo. Pamanyuma wakabuda, wakacenyeka, ndipo wakapokera wovwiri wakufuma ku ŵalara. Cifukwa ca kulomba, kusambira Mazgu gha Ciuta, na kuŵikapo mtima pa kovwira ŵanji, wakawuka na kwambaso ciphalizgano cauzimu. Vyaka vikati vyajumphapo, wakati: “Nyengo zinyake nkhughanaghanapo vinthu viheni ivi, kweni nkhuvizomerezga yayi kuti vinikhuŵazgeso. Namanya kuti Yehova wazomerezgenge yayi kuti wamunthu uyezgeke kujumpha ico ungazizipizga. Ntheura nkhugomezga kuti Ciuta wakughanaghana kuti ningacita makora.” Mubali uyu wakamalizga kuti: “Nizamupokera njombe mu caru ciphya pa vinthu vyose ivyo nasuzgika navyo pa kuzizipizga. Nkhulindilira njombe iyi. Nilutilirenge kurwa nkhondo iyi mpaka paumaliro.” Waŵikapo mtima kuti wakhalilirenge mu ciphalizgano.

16, 17. (a) Kasi nchivici ico cikawovwira mubali munyake uyo wakawonanga kuti ŵanji ŵamucitira vinthu vyambura urunji? (b) Kuti tigege kukhuŵara, kasi tikwenera kulaŵiska pa vici?

¹⁶ Vinthu vyambura urunji ivyo ŵanji ŵangaticitira mu mpingo vingaŵa cakukhuŵazga. Ku France, mubali munyake uyo wakaŵa mulara wakagomezganga kuti ŵakamucitira vinthu vyambura urunji, ndipo wakakwiya comene. Pamanyuma wakaleka kuwungana na mpingo ndipo wakalopwa mwauzimu. Ŵalara ŵaŵiri ŵakiza ku nyumba yake na kumutegherezga mwalusungu apo wakalongosoranga ivyo wakagomezganga kuti vikacitika. Ŵakamukhozga kuti wathulire Yehova katundu wake ndipo ŵakadidimizga kuti cinthu cakuzirwa comene nkhukondweska Ciuta. Wakapulikira ulongozgi uwu ndipo mwaluŵiro wakambaso ciphalizgano, na kuŵaso wamwamphu mu mpingo.

¹⁷ Ŵakhristu wose ŵakwenera kulaŵiska kwa Yesu Khristu uyo wali kusoleka kuŵa Mutu wa mpingo, ku ŵanthu ŵambura kufikapo yayi. Yesu, uyo maso ghake ghali “nga ni dimi la moto,” wakulaŵiska cilicose ndipo wakuwona vinandi comene kuluska ivyo ise tingawona. (Uvu. 1:13-16) Mwaciyelezgero, wakumanya kuti ivyo tikuwona kuti ni vyambura urunji vingaŵa kuti tindapulikiske umo vikacitikira panji cifukwa ico vikacitikira. Yesu wanozgenge ivyo vikukhumbikwa kunozgeka mu mpingo mwakufikapo ndiposo pa nyengo yakwenelera. Ntheura tikwenera cara kuzomerezga kuti ivyo Mkhristu munyithu wacita panji ivyo wasankha vitikhuŵazge.

18. Kasi tingazizipizga wuli viyezgo panji masuzgo?

¹⁸ Vyakukhuŵazga vinyake viŵiri ni suzgo panji nthambuzgo na kuwura kufikapo kwa ŵanji mu mpingo. Mu ntharika yake ya mumiji, Yesu wakati “suzgo panji nthambuzgo” ivyo vikuŵapo cifukwa ca mazgu vikupangiska kuti ŵanji ŵakhuŵare. Kwali awo ŵangatitambuzga mba mu mbumba yithu, ŵazengezgani, panji ŵalara ŵa boma, kweni uyo wangatimbanizgika ni uyo “walije misisi mwa iyomwene,” mweneuyo ngwakulopwa mwauzimu. (Mat. 13:21) Ndipouli, usange taŵikapo mtima kuti tilutilire kuskepelera kwa Yehova, uthenga wa Ufumu utovwirenge kuti tiŵe na cipulikano cakukhora. Para mwakumana na viyezgo, yezgayezgani kulomba na kughanaghanira comene vinthu vya lumbiri luwemi. (Ŵazgani Ŵafilipi 4:6-9.) Yehova watipenge nkhongono kuti tizizipizge ciyezgo cilicose ndiposo kuti tileke kuzomerezga masuzgo kuŵa vyakukhuŵazga.

19. Kasi tingacita wuli kuti kuwura kufikapo kwa ŵanji kuleke kuŵa cakukhuŵazga?

¹⁹ Cacitima nchakuti mu vyaka ivyo vyajumpha ŵanji ŵaleka ciphalizgano cifukwa ca kuwura kufikapo kwa ŵanji. Kupambana maghanoghano pa nkhani izo zikukhwaska njuŵi, kwaŵa cakukhuŵazga kwa iwo. (1 Kor. 8:12, 13) Usange munyake watikhuŵazga, kasi tizomerezgenge ici kuŵa nkhani yikuru? Baibolo likuphalira Ŵakhristu kuti ŵaleke kweruzga, ŵagowokerenge ŵanji, ndiposo ŵagege kukosera pa wanangwa wawo. (Luka 6:37) Para mwakumana na cakukhuŵazga, jifumbani kuti: ‘Kasi nkhweruzga ŵanji mwakuyana na umo ine nkhukhumbira? Pakumanya kuti ŵabali mbambura kufikapo, kasi nizomerezgenge kuti kuwura kufikapo kwa yunji kunitondeske ciphalizgano ca umoyo?’ Para tikutemwa Yehova tovwirikenge kuti tiŵikepo mtima kuleka kuzomerezga cinthu cilicose ico munthu munyake wangacita kuti citikhuŵazge kuti tileke kufika pa mzere waumaliro.

CIMBIRANI NA CIZIZIPIZGO NDIPO GEGANI KUKHUŴARA

20, 21. Kasi mwaŵikapo mtima kucita vici mu ciphalizgano ca umoyo?

²⁰ Kasi mwaŵikapo mtima kuti ‘mucimbire mu ciphalizgano mpaka kuumaliro’? (2 Tim. 4:7, 8) Ipo mukwenera kucita sambiro la mwaŵene visuzge viti wuli. Pakupenja fundo, kughanaghanirapo na kumanya vinthu vyakukhuŵazga, gwiliskirani nchito Baibolo na mabuku ghithu ghakulongosora Baibolo. Lombani mzimu utuŵa kuti umupani nkhongono izo mukukhumbikwira. Kumbukani kuti palije wakucimbira uyo wangatondeka ciphalizgano ca umoyo cifukwa cakuti nyengo zinyake wakukhuŵara panji kuwa. Wangawuka na kwambiraso ciphalizgano. Kweniso wangagwiliskira nchito malibwe agho ghangamukhuŵazga kuŵa vyakudyakapo, kusambirapo masambiro ghakuzirwa pa masuzgo ghalighose agho ghakuyezga cipulikano cake.

²¹ Baibolo likulongosora kuti wose awo ŵakucitako ciphalizgano ca umoyo wamuyirayira ŵakwenera kuŵa ŵamwamphu, ŵakulopwa yayi. Vikuyana yayi na kukwera basi iyo yikuyegha awo ŵakweramo na kukaŵafiska uko ŵakuluta. Tikwenera kucimbira tekha mu ciphalizgano ici. Apo tikucita nthena, “cimango cikuru” cakufuma kwa Yehova ciŵenge nga ni mphepo kumanyuma kwithu. (Sal. 119:165) Tikusimikizga kuti walutilirenge kutitumbika sono na kupeleka vitumbiko vyambura kumara ku wose awo ŵamalizga ciphalizgano.—Yak. 1:12.