LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • g19 Na. 2 pp. 10-11
  • Kuchita Vinthu Mwamahara

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Kuchita Vinthu Mwamahara
  • Wukani!—2019
  • Mitu Yichoko
  • Nkhani Zakuyanako na Iyi
  • KASI KUCHITA VINTHU MWAMAHARA NI VICHI?
  • CHIFUKWA WULI NTCHIWEMI KUCHITA VINTHU MWAMAHARA?
  • UMO MUNGASAMBIZGIRA MWANA WINU KUTI WACHITENGE VINTHU MWAMAHARA
  • Uwemi Wakusambizga Ŵana Ntchito
    Wukani!—2017
  • Umo Mungawovwilira Ŵana Para Ŵatondeka Kuchita Makora Chinthu Chinyake
    Vyakovwira Mabanja
  • Umo Mungasambizgira Mwana Winu
    Mungaŵa Ŵakukondwa mu Mbumba Yinu
  • Ŵapapi Wovwirani Ŵana Ŵinu Kutemwa Yehova
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2022
Wonani Vinyake
Wukani!—2019
g19 Na. 2 pp. 10-11
Dada wakovwira mwana wake kuthilira kakhuni

SAMBIRO 4

Kuchita Vinthu Mwamahara

KASI KUCHITA VINTHU MWAMAHARA NI VICHI?

Ŵanthu awo ŵakuchita vinthu mwamahara ŵakuŵa ŵakugomezgeka. Para ŵapika ntchito, ŵakugwira makora ndipo ŵakumalizga panyengo yake.

Mwana wangasambira kuchita makora vinthu nanga wangaŵa muchoko chomene. Buku linyake likuti: “Para ŵana ŵakwaniska myezi 15 ŵakwamba kuchita ivyo ŵapapi ŵawo ŵaŵaphalira, ndipo para ŵakwaniska myezi 18 ŵakukhumba chomene kuchita chilichose icho ŵapapi ŵawo ŵakuchita. Mu vigaŵa vinandi, ŵapapi ŵakwamba kusambizga ŵana ŵawo ntchito za panyumba para ŵali na vyaka vyapakati pa 5 na 7. Nangauli ŵakuŵa ŵachoko, kweni ŵakuchita makora ntchito zakupambanapambana.”—Parenting Without Borders.

CHIFUKWA WULI NTCHIWEMI KUCHITA VINTHU MWAMAHARA?

Ŵachinyamata ŵanandi ŵakutemwa kufumapo panyumba na kwamba kukakhala ŵekha kweni vikuŵatonda ndipo pamanyuma ŵakuweleraso ku ŵapapi ŵawo. Kanandi ivi vikuchitika chifukwa chakuti ŵachinyamata aŵa ŵakasambizgika yayi umo ŵangagwiliskira ntchito ndalama mwamahara, umo ŵangapwelelera panyumba panji umo ŵangasangira vyakukhumbikwa vya zuŵa na zuŵa.

Ntheura ntchiwemi chomene kusambizga ŵana ŵinu umo ŵangachitira vinthu mwamahara pasono mwakuti para ŵakura ŵazakachitenge makora. Buku linyake likuti: “Ntchiwemi yayi kuti ŵapapi ŵaŵachitirenge waka vyose ŵana ŵawo na kuŵaleka kuti ŵachitenge ŵekha vinthu para ŵakwaniska vyaka 18.”—How to Raise an Adult.

UMO MUNGASAMBIZGIRA MWANA WINU KUTI WACHITENGE VINTHU MWAMAHARA

Mupani ntchito izo nyengo zose wachitenge panyumba.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Ntchito yiliyose iyo munthu wakulimbikira kuyichita yili na chandulo.”—Zintharika 14:23.

Ŵana ŵakukondwa para ŵakugwira ntchito lumoza na ŵapapi ŵawo. Pakuti mwakawiro ŵana ŵakutemwa kugwira ntchito lumoza na ŵapapi ŵawo, ntheura mungasangirapo mwaŵi kuŵagaŵira ŵana ŵinu ntchito za panyumba.

Ŵapapi ŵanyake ŵakukhumba yayi kuŵapa ŵana ŵawo ntchito za panyumba. Iwo ŵakughanaghana kuti ŵana ŵali kale na ntchito zinandi za ku sukulu zakuti ŵachite zuŵa lililose.

Kweni kanandi ŵana awo ŵakugwira ntchito za panyumba ŵakuchita makora ku sukulu chifukwa chikuŵaŵira chipusu kuzomera na kumalizga ntchito izo ŵapika ku sukulu. Buku linyake likuti: “Para tikukhumba yayi kuti ŵana ŵatovwirenge ntchito apo iwo ŵakukhumba, ŵakwamba kughanaghana kuti ntchakuzirwa yayi kovwira ŵanji . . . Kweniso ŵakulindilira kuti ŵanyawo ndiwo ŵaŵachitirenge waka chilichose.”—Parenting Without Borders.

Nga umo buku ili likuyowoyera, kugwira ntchito za panyumba kukovwira ŵana kuti ŵasambire kovwira ŵanyawo m’malo mwakulindilira kuti ŵanji ndiwo ŵaŵachitirenge chilichose. Para ŵana ŵakugwirako ntchito za panyumba ŵakujiwona kuti nawo mbakukhumbikwa panyumba, ndipo ŵakumanya kuti ŵali na udindo wakovwirapo.

Ŵawovwirani ŵana ŵinu kumanya kuti para ŵabudiska vinthu udindo ngwawo kunozga.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Pulikira ulongozgi na kupokera chisambizgo, mwakuti uzakaŵe wavinjeru munthazi.”—Zintharika 19:20.

Mwachiyelezgero, para mwana winu munyamata panji msungwana wananga chinthu chaŵene mwangozi, kuleka yayi kuŵaphalira ŵeneko. Ŵana ŵakwenera kuzomerezga ivyo ŵabuda ndipo ŵakwenera kuphepiska panji na kuwezgerapo wuwo ivyo ŵananga.

Para ŵana ŵinu ŵamanya kuti ŵakwenera kuchitapo kanthu pa ivyo ŵabudiska viŵawovwirenge kuti . . .

  • ŵayowoyenge unenesko kweniso kuzomera ivyo ŵabudiska

  • ŵaleke kuyimba mulandu ŵanyawo

  • ŵaleke kujigowokera para ŵabudiska

  • ŵaphepiskenge para ntchakwenelera

Dada wakovwira mwana wake kuthilira kakhuni

MUSAMBIZGANI

Ŵana awo ŵakusambizgika umo ŵangachitira vinthu mwamahara, para ŵakura ŵakuchita makora vinthu

Ŵani Chiyelezgero Chiwemi

  • Kasi nkhulimbikira ntchito, nkhuchita mwandondomeko kweniso nkhusunga nyengo?

  • Kasi ŵana ŵane ŵakuniwona kuti nkhugwirako ntchito za panyumba?

  • Kasi nkhuzomera para nabudiska na kuphepiska para ntchakwenelera?

Ivyo Ŵapapi Ŵanyake Ŵakuyowoya . . .

Laura wakati: “Ŵana ŵane ŵakamba kunovwira kunozga chakurya cha namise apo ŵakaŵa ŵachoko chomene. Ŵakanovwiranga kuŵika makora malaya para nachapa kweniso kunozga panyumba. Vikaŵanozgeranga para ŵakugwira ntchito. Ŵakakondwanga para ŵali lumoza na ine na kuchita ivyo ine nkhuchita. Umu ndimo ŵakasambilira kuchita vinthu mwamahara.”

Debra wakati: “Zuŵa linyake nkhaphalira mwana wane munyamata kuti wacheme mubwezi withu na kumuphepiska chifukwa cha ivyo wakachita. Vyaka vyakumanyuma, mwana withu kanandi wakatondekanga kuphepiska para wabuda, kweni pasono vikumusuzga yayi kuphepiska.”

UWEMI UWO UKUŴAPO

Mu magazini ya Atlantic, Jessica Lahey uyo ni msambizgi, wakalemba kuti: “Ntchiwemi kuti ŵapapi ŵakumbukenge kuti ŵana ŵawo ŵangasambirapo kanthu pa ivyo ŵabudiska. Chaka chilichose pa sukulu, pakaŵanga ŵana awo ŵakabudiskanga ndipo ŵapapi ŵawo ŵakaŵavikiliranga yayi para ŵabudiska. M’malo mwake ŵakaŵawovwiranga waka umo ŵanganozgera ivyo ŵabudiska. Ŵana aŵa ŵakaŵanga ŵakukondwa chomene kweniso vinthu vikaŵayenderanga makora.”

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani