Cilindizga Canadi ca Ŵakufwa

Mwanakazi wa vilimika 25 wakalemba kuti: “Mu 1981, ŵamama awo ŵakanilera ŵakapotera na nthenda ya kansa. Nyifwa iyi yikatikomora comene ine na mudumbu wane uyo tikalelekera lumoza. Nkhaŵa na vilimika 17 ndipo mudumbu wane wakaŵa na vilimika 11. Nkhaŵakhumbanga comene amama. Pakuti nkhasambizgika kuti ŵali kucanya, nkhakhumba kujikoma kuti nane nilute kucanya. Ŵakaŵa ŵabwezi ŵane ŵapamtima.”

Cikukwenyerezga comene kuti nyifwa yili na nkhongono kutora uyo mukumutemwa. Para nyifwa yacitika, ghanoghano lakuti muyowoyengeso nayo yayi, panji kuseka nayo, nesi kumukora uyo wapotera lingaŵa lakucitiska citima comene. Citima cikumara yayi nanga mungaphalirika kuti wakutemweka winu wali kucanya.

Ndipouli, Baibolo likupeleka cilindizga cakupambanako. Nga ni umo tawonera kale, Malemba ghakulongora kuti nchamacitiko kuzakawonanaso na wakutemweka winu uyo wali kupotera. Ivi vizamucitikira kucanya kwambura kumanyikwa yayi, kweni pano pa caru capasi mu mtende ndiposo umo muzamuŵa uwemi na urunji. Pa nyengo iyo ŵanthu ŵazamusangwa na umoyo uwemi, ndipo ŵazamupoteraso yayi. Ŵanji ŵangaghanaghana kuti, ‘vizamucitika nadi yayi!’

Kasi imwe mungagomezga wuli kuti cilindizga ici nchaunenesko? Kuti mugomezge, mukwenera kusimikizga kuti uyo watilayizga wakukhumba ndipo wafiskenge layizgo lake. Kasi ni njani uyo walayizga kuti ŵakufwa ŵazamuŵaso ŵamoyo?

Mu 31 C.E., Yesu Khristu wakalayizga kuti: “Nga ndi umo Ŵawiske ŵakuwuskira ŵakufwa na kuŵapa umoyo, ntheuraso Mwana nayo wakuŵapa umoyo wose awo Iye wakukhumba. Mungazizwanga na ici, pakuti ora likwiza mu leneilo wose awo ŵali mu malaro ŵati ŵapulike mazgu ghake [Yesu], ndipo ŵati ŵafumengemo.” (Yohane 5:21, 28, 29) Inya, Yesu Khristu wali kulayizga kuti ŵanthu ŵakukwana mamiliyoni awo ŵali kupotera ŵazamuŵaso ŵamoyo pa caru cino capasi, na kukhala mwenemumo kwa muyirayira mu mtende ndiposo mu paradiso. (Luka 23:43; Yohane 3:16; 17:3; wonani Salmo 37:29; na Mateyu 5:5) Pakuti Yesu ndiyo wali kulayizga, ipo tikwenera kugomezga kuti wakukhumba nadi kuwuska ŵanthu. Kasi iyo wangamanya kucita nthena?

Vicali vindakwane vilimika viŵiri kufuma apo wakalayizgira, Yesu wakalongora mu nthowa yankhongono comene kuti wakukhumba ndiposo wangamanya kuwuska.

“Lazaro, Fuma”!

Cakucitika ici cikaŵa cakucontha mtima comene. Lazaro wakalwara comene. Ŵadumbu ŵake ŵaŵiri, Mariya na Marita, ŵakatuma uthenga kwa Yesu, uyo wakaŵa kusirya kwa Mronga wa Yordani kuti: “Fumu, wonani uyo mukumutemwa wakulwara.” (Yohane 11:3) Ŵakamanyanga kuti Yesu wakamutemwanga Lazaro. Kasi Yesu wakakhumba yayi kukamuwona mubwezi wake uyo wakalwaranga? M’malo mwa kuluta ku Betaniya nyengo yeneyiyo, Yesu wakakhala uko wakaŵa kwa mazuŵa ghaŵiri.—Yohane 11:5, 6.

Ŵakati ŵatuma uthenga, pakajumpha nyengo yicoko waka ndipo Lazaro wakapotera. Yesu wakamanya kuti Lazaro wapotera, ndipo wakakhumba kucitapo kanthu. Pa nyengo iyo Yesu wakafikira ku Betaniya, wakasanga kuti pajumpha mazuŵa ghanayi kufuma apo mubwezi wake wakapotelera. (Yohane 11:17, 39) Kasi Yesu mphanyi wakacitiska munthu uyo wakapotera kwa nyengo yitali kuŵaso wamoyo?

Marita wakati wapulika kuti Yesu wakwiza, wakamutemelera pakuti wakaŵa wakujijirika. (Wonani Luka 10:38-42.) Pakukhwaskika na citima ico mwanakazi uyu wakaŵa naco, Yesu wakamusimikizgira kuti: “Mudumbu wako wati wawukenge.” Apo Marita wakalongora cipulikano cake ca ciwuka, Yesu wakamuphalira pakweru kuti: “Ine ndine ciwuka na umoyo. Uyo wakupulikana na ine, nanga wafwe wati waŵenge wamoyo.”—Yohane 11:20-25.

Wakati wafika pa dindi, Yesu wakalangura kuti ŵasezgepo libwe ilo ŵakajara pa muryango wa dindi. Wakati walomba mwakukwezga, wakacemerezga kuti: “Lazaro, fuma”!—Yohane 11:38-43.

Ŵanthu wose ŵakadodoliska pa dindi. Ndipo pamanyuma pake mu cisi mukafuma munthu. Wakaŵa wakukakika malundi ndiposo mawoko na zisanda ndipo cisko cake cikaŵa cakuvungilizgika na salu. Yesu wakati: “Musuturani, mumuleke walutenge.” Salu zaumaliro izo ŵakamusutura zikawira pasi. Inya, wakaŵa nadi Lazaro, munthu uyo wakaŵa wakufwa kwa mazuŵa ghanayi!—Yohane 11:44.

Kasi Vikacitika Nadi Nthena?

Nkhani ya kuwuskika kwa Lazaro yalongosoreka mu buku la Yohane nga nchakucitika canadi. Ivyo vikacitika vikulongosoreka makora mwakuti vingaŵa vidokoni waka yayi. Kukayikira ivyo vikacitika kungalongora kukayikira vyakuzizwiska vyose vya mu mdauko ivyo vili mu Baibolo, kusazgapo kuwuskika kwa Yesu Khristu. Nakuti kukana kuwuskika kwa Yesu, nkhukana cipulikano cose ca Cikhristu.—1 Ŵakorinte 15:13-15.

Usange mukuzomerezga kuti Ciuta waliko, mbwenu mungatondeka yayi kugomezga ciwuka. Tiyelezgere ntheura: Munthu wangajambuliska pa tepi ya vidiyo uku wakuŵazga cikalata cake ico walemba cakulongosora awo ŵakwenera kupika cuma cake para iyo wapotera, ndipo para wapotera, ŵabale ŵake na ŵabwezi ŵake ŵangamupulika na kumuwona wakulongosora umo cuma cake cigaŵikirenge. Mu vilimika handiredi ivyo vyajumpha, cikaŵa camacitiko yayi kujambura pa tepi ya vidiyo. Ŵanthu awo ŵali ku mizi, ŵakumanya makora yayi kuti munthu wangajambulika pa tepi ya vidiyo. Usange ŵanthu ŵakugwiliskira nchito malango ghakupangika na Mlengi pa kupanga cinthu cakuwoneka na kupulikikwa, kasi Mlengi wangacita vikuru yayi? Kasi nchakupulikikwa yayi kuti Uyo wali kulenga umoyo ngwakunweka kuwupangaso?

Ciwuka ca Lazaro cikasazgirako cipulikano ca ŵanthu mwa Yesu na cilindizga ca ciwuka. (Yohane 11:41, 42; 12:9-11, 17-19) Cakucitika ici cikuvumbura kuti Yehova na Mwana wake ŵakukhumba nadi kuzakawuska ŵanthu.

‘Ciuta Wakunwekera’

Ivyo Yesu wakacita pa nyifwa ya Lazaro vikavumbura lusungu lwa Mwana wa Ciuta. Malanguruko ghake pa cakucitika ici ghakulongora makora kuti wakukhumba nadi kuzakawuska ŵakufwa. Tikuŵazga kuti: “Mariya wakati wafika penepapo Yesu wakaŵa ndipo wakati wamuwona wakawa pasi pa malundi ghake, wakanena nayo, Fumu, muŵenge pano, mudumbu wane nga wandafwe. Ntheura, Yesu pakuti wamuwone wakulira na Ŵayuda wuwo awo ŵakaŵa nayo ŵakulira, wakatampha mu mzimu na kukweŵeka, wakati: Mwamuŵikankhu? Ŵakanena nayo: Fumu zani muwone. Yesu wakalira. Ntheura Ŵayuda ŵakati: Awonani, umo wakamutemwera!”—Yohane 11:32-36.

Ciwuravi ca Yesu calongoreka na mazgu ghatatu agha: “wakatampha,” “wakakweŵeka” ndiposo “wakalira.” Mazgu gha ciyowoyero cakwambilira agho ghakagwiliskirika nchito pakulemba cakucitika cakucontha mtima ici, ghakulongora kuti Yesu wakaŵa na citima comene na nyifwa ya mubwezi wake wapamtima Lazaro na kuwona mudumbu wa Lazaro wakulira, ntheura maso Ghake ghakazura na masozi.a

Capadera comene nchakuti Yesu wakaŵa kuti wawuskapo kale ŵanthu ŵaŵiri awo ŵakapotera. Ndipo wakakhumbisiska kucita mwakuyana waka na Lazaro. (Yohane 11:11, 23, 25) Ndipouli, iye “wakalira.” Yesu wakawuska ŵanthu mwadango waka yayi. Lusungu lwake na citima cikuru ivyo vyalongoreka mu cakucitika ici, vikulongora makoraghene khumbo lake likuru la kuwezgeraso ku umoyo awo ŵali kupotera.

Pakuti Yesu ni ‘cikozgo ceneco ca kaŵiro ka Yehova Ciuta,’ tikulindilira vinandi kwa Ŵadada ŵithu ŵakucanya. (Ŵahebere 1:3) Pakuyowoya za khumbo la Yehova la kuwuska ŵanthu, mwanalume wakugomezgeka Yobu wakati: “Usange munthu wafwa, kasi tiwaghumeso? . . . Mundiceme ndipo ine ndimuzgoreni. Panji munganwekera mulimo wa mawoko ghinu.” (Job 14:14, 15) Apa lizgu la ciyowoyero cakwambilira ilo liri kung’anamurika kuti “munganwekera” likung’anamura kukhumbisiska kwa Ciuta. (Genesis 31:30; Salmo 84:2) Yehova wakunwekera comene nyengo ya ciwuka.

Kasi tikwenera kugomezga nadi layizgo la ciwuka? Inya, palije kukayika kuti Yehova na Mwana wake ŵakukhumba ndipo ŵafiskenge khumbo ili. Kasi ici cikung’anamuraci kwa imwe? Muli na mwaŵi wa kuzakaŵaso lumoza pano pa caru capasi na ŵakutemweka ŵinu awo ŵali kupotera, kweni nyengo iyo vinthu vizamuŵa makora comene mwakupambana na umo viliri lero!

Yehova Ciuta, uyo wakalenga ŵanthu na kuŵaŵika m’munda wakutowa comene, walayizga kuwezgerapo Paradiso pano pa caru capasi, pasi pa Ufumu wake wakucanya wakuwusika na Yesu Khristu. (Genesis 2:7-9; Mateyu 6:10; Luka 23:42, 43) Para Paradiso wawelerapo, mbumba ya ŵanthu yizamusangwa na umoyo wamuyirayira, wambura kulwara na matenda. (Civumbuzi 21:1-4; wonani Job 33:25; Yesaya 35:5-7) Vinthu ivyo kuzamuŵavya ni thinkho, kusankhana mtundu, nkhaza cifukwa ca kupambana mafuko, na ukavu. Cizamuŵa caru cakutowa ico Yehova Ciuta kwizira mwa Yesu Khristu wazamuwuskiramo awo ŵali kupotera.

Ntheura, ici nchilindizga ico mwanakazi Mkhristu uyo tamuzunura kukwambilira kwa cigaŵa ici wali naco. Vilimika vinandi anyina ŵakati ŵapotera, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakamovwira kusambira Baibolo mwakupwelelera. Iyo wakuti: “Pamanyuma pa kusambira cilindizga ca ciwuka, nkhalira. Cikaŵa cakuzizwiska comene kumanya kuti amama nizamuŵawonaso.”

Usange mukudokera kuzakawonanaso na wakutemweka winu, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵangaŵa ŵakukondwa kumovwirani kumanya umo mungaŵira na cilindizga canadi ca ciwuka ici. Mwalekeraci kukumana nawo pa Nyumba ya Ufumu iyo yili kufupi na kwinu, panji mulembe kalata pa adiresi iyo njakwenelera pa peji 32.

[Mazgu ghamusi]

Mafumbo gha Kughanaghanirapo

Apo mubwezi wake Lazaro wakapotera, ni mwauli umo Yesu wakalongolera kuti wakukhumba kweniso wangamanya kuwuska ŵakufwa?

Nchifukwa wuli tingazomerezga nkhani ya mu Baibolo ya ciwuka ca Lazaro kuti yikacitika nadi?

Ni mwauli umo nkhani ya mu Yohane cipaturo 11 yikuvumbulira khumbo la Yesu la kuwuskapo nyifwa?

Nchivici cikulongora kuti Yehova Ciuta ngwakunweka kuzakawuska ŵanthu?

[Bokosi pa peji 28]

Malemba Agho Ghakupembuzga

Pakulongosora umo ŵazizipizgira na citima cawo, kanandi Ŵakhristu ŵakugomezgeka ŵayowoya kuti: “Lekani nimuphalirani lemba lane la pamtima mu Baibolo.” Para muli na citima, panji ghanyake mwa malemba agha namwe ghangamovwirani.

‘Ŵacindikike . . . Ŵawiske ŵalusungu, Ciuta wa cisangulusko cose, mweneuyo wakutisanguluska mu suzgo yithu yose.’—2 Ŵakorinte 1:3, 4.

“Mukujura woko linu na kukhorweska camoyo cose.”—Salmo 145:16.

“[Ciuta] wali kutema zuŵa mwa ilo wamkweruzga caru mu urunji na munthu uyo wali kwimika; ndipo wakapanikizgira wose na ceneici pa kumuwuska ku ŵakufwa.”—Milimo 17:31.

“Ine, ndine mweneuyo wakumusanguluskani.”—Yesaya 51:12.

“Nga ndi munthu wakusangaluskika na nyina, ntheura ndimo tindisanguluskire imwe.”—Yesaya 66:13.

“Ici nchisangulusko cane mu suzgo yane kuti mazgu ghinu gha phangano linu ghandipa umoyo. Para nkhughanaghanapo pa maweruzgo gha kale, nkhujisanguluska, A Yehova. Kutemwa kwinu kwakukhwima kuŵe pafupi kundisanguluska, kwakulingana na phangano kwa ine nda muteŵeti winu.”—Salmo 119:50, 52, 76.

“Pakuti ora likwiza mu leneilo wose awo ŵali mu malaro ŵati ŵapulike mazgu ghake, ndipo ŵati ŵafumengemo awo ŵakacitanga uwemi, ŵati ŵawukire ku umoyo.”—Yohane 5:28, 29.

[Cithuzithuzi pa peji 26]

Malanguruko gha Yesu pa kuwuska Lazaro ghakalongora khumbo lake la kuwuska awo ŵali kupotera

[Cithuzithuzi pa peji 31]

Ciwuka ico cili kuzikika pa sembe yakuwombora ya Khristu Yesu, cizamupangiska mitundu yose kuŵa yacimwemwe