“Uŵe Mulondezgi Wane”—Kasi Yesu Wakang’anamuranga Vichi?

1, 2. Kasi ni ntchemo wuli yakukondweska chomene iyo ŵanthu ŵali kupokera, ndipo ni fumbo wuli ilo tingajifumba?

KASI ni ntchemo wuli yakukondweska chomene iyo muli kupokerapo? Panji mungakumbuka nyengo iyo mukachemeka kukaŵapo pa chakuchitika chapadera, nga mphaukwati wa ŵanthu awo mukuŵatemwa chomene. Panyake mungakumbuka zuŵa ilo mukachemeka kukamba ntchito yapachanya. Usange muli kupokerapo ntchemo zanthena izi, mukwenera kuti mukakondwa chomene ndipo mukawona kuti mwachindikika. Kweni unenesko ngwakuti muli kupokera ntchemo yinyake yakujumpha zose izi. Waliyose wali kupokera ntchemo iyi. Ivyo tikusankha kuchita na ntchemo iyi vikukhwaska chomene umoyo withu. Ntheura tikwenera kuŵikapo mtima kuti tisankhe mwamahara.

² Kasi ntchemo iyi njakuti wuli? Ntchemo iyi njakufuma kwa Yesu Khristu, Mwana wapadera yekha wa Yehova, Chiuta Wankhongonozose, ndipo yili kulembeka mu Baibolo. Pa Mariko 10:21, Yesu wakati: “Wize uŵe mulondezgi wane.” Iyi ndiyo ntchemo ya Yesu kwa waliyose wa ise. Tingachita makora kujifumba kuti: ‘Kasi nichitenge wuli na ntchemo iyi?’ Ntchipusu kuzgora kuti ‘ine nayizomera kale, ninjani wangakana ntchemo yiwemi iyi?’ Kweni chakuzizika ntchakuti ŵanthu ŵanandi ŵakukana. Chifukwa wuli?

3, 4. (a) Kasi munyamata uyo wakiza kwa Yesu kuzakafumba za umoyo wamuyirayira wakaŵa na vinthu wuli, ivyo vingawoneka kuŵa vyakukhumbikwa chomene? (b) Kasi Yesu wakwenera kuti wakawonamo mikhaliro wuli yiwemi mwa muwusi musambazi yura?

³ Wonani ivyo munthu munyake wakachita, uyo wakapokera ntchemo iyi vyaka pafupifupi 2,000 ivyo vyajumpha. Munthu uyu wakaŵa wakuchindikika chomene. Wakaŵa na vinthu vitatu ivyo ŵanthu ŵakuwona nga ni vyakukhumbikwa chomene, uwukirano, usambazi, na mazaza. Baibolo likumulongosora kuti wakaŵa “munyamata,” “musambazi chomene” kweniso “muwusi.” (Mateyu 19:20; Luka 18:18, 23, bi 7) Ndipouli, pakaŵa chinthu chinyake chakuzirwa chomene chakukhwaskana na munyamata uyu. Wakapulika za Yesu, Msambizgi Waluso, ndipo ivyo wakapulika vikamukondweska.

⁴ Ŵawusi ŵanandi mu nyengo yira ŵakatondeka kumupa ntchindi Yesu izo zikamweneleranga. (Yohane 7:48; 12:42) Kweni muwusi uyu ndimo wakachitira yayi. Baibolo likuti: “Apo [Yesu] wakendanga mu nthowa, munthu munyake wakachimbira na kujikama pasi panthazi pake ndipo wakafumba kuti: ‘Msambizgi muwemi, kasi nichitechi kuti nihare umoyo wamuyirayira?’” (Mariko 10:17) Wonani ivyo munthu uyu wakachita kulongora kuti wakakhumbisiska nadi kuyowoya na Yesu. Wakachita kumuchimbilira pamaso pa ŵanthu, nga umo ŵanthu ŵakavu na ŵapasi ŵangachitira. Kweniso wakajikama mwantchindi panthazi pa Khristu. Ivi vikulongora kuti wakaŵa wakujiyuyura ndipo wakakhumbisiskanga chomene kumanya unenesko. Yesu wakazirwiska chomene ivyo munthu uyu wakachita. (Mateyu 5:3; 18:4) Lekani “wakamulaŵiska ndipo wakamutemwa.” (Mariko 10:21) Kasi Yesu wakazgora wuli fumbo la munyamata yura?

Ntchemo Yapadera Chomene

5. Kasi Yesu wakati wuli kwa munyamata musambazi, ndipo ‘ntchinthu wuli chimoza’ icho chikakhalako kwa munyamata yura? (Wonaniso mazgu ghamusi.)

⁵ Yesu wakalongora kuti Adada ŵake ŵakalongosorapo kale ivyo munthu wangachita kuti wazakasange umoyo wamuyirayira. Wakamuphalira ivyo Malemba ghakuyowoya, ndipo munyamata yura wakati wakulondezga kale Dango la Mozesi. Kweni Yesu wakamanya ivyo vikaŵa mu mtima wa munyamata uyu. (Yohane 2:25) Wakamanya kuti pakaŵa chinthu chinyake icho chikamutondeskanga kuti wakondweske Chiuta. Ntheura, Yesu wakati: “Chinthu chimoza chakhalako kwa iwe.” Kasi chikaŵa chivichi? Yesu wakati: “Luta, ukaguliske vinthu ivyo uli navyo na kupeleka ku ŵakavu.” (Mariko 10:21) Kasi Yesu wakang’anamuranga kuti munthu wakwenera kuŵa mukavu kuti wateŵetere Chiuta? Yayi.a Apa Yesu wakavumbura chinthu chinyake chakuzirwa chomene.

6. Kasi Yesu wakapeleka ntchemo wuli, ndipo ivyo muwusi musambazi yura wakachita vikavumburachi za mtima wake?

⁶ Kuti Yesu wavumbure icho chikakhalako kwa munyamata yura, wakamupa mwaŵi wapadera, wakati: “Wize uŵe mulondezgi wane.” Ghanaghanirani waka, Mwana wa Chiuta Wapachanya Nkhanira wakachita kumuphalira yekha munthu yura kuti wamulondezge. Kweniso Yesu wakamulayizga njombe yapachanya nkhanira. Wakati: “Uŵenge na usambazi kuchanya.” Kasi muwusi musambazi yura wakazomera ntchemo yapadera iyi? Nkhani iyi yikuti: “Wakachita chitima na mazgu agha ndipo wakafumapo wachitima, pakuti wakaŵa na vinthu vinandi chomene.” (Mariko 10:21, 22) Ntheura mazgu gha Yesu ghakavumbura suzgo ilo likaŵa mu mtima wa munthu yura. Wakatemwanga chomene ivyo wakaŵa navyo, ndipo tikukayika yayi kuti wakasangwanga na mazaza kweniso kutchuka chifukwa cha usambazi. Chachitima ntchakuti wakatemwanga chomene vinthu ivi kuluska Khristu. Ntheura “chinthu chimoza” icho chikakhalako kwa munyamata yura, nkhutemwa Yesu na Yehova na mtima wake wose. Ivi vikapangiska kuti wakane ntchemo yapadera yira. Kweni kasi ntchemo iyi yikumukhwaskani wuli imwe?

7. Chifukwa wuli tikugomezga kuti ntchemo ya Yesu nase yikutikhwaska?

⁷ Ntchemo ya Yesu yikalutanga kwa munyamata yura pera yayi; nesi ku ŵanthu ŵachoko waka. Yesu wakati: “Usange munthu wakukhumba kunilondezga, . . . walutilire kunilondezga.” (Luka 9:23) Waliyose wangaŵa mulondezgi wa Khristu usange “wakukhumba” nadi. Chiuta wakuguzira ŵanthu ŵa mitima yiwemi kwa Mwana wake. (Yohane 6:44) Ŵanthu wose ŵali kupika mwaŵi wa kuzomera ntchemo ya Yesu, kwali mbasambazi panji ŵakavu, ŵanthu ŵakufuma ku fuko panji mtundu uliwose, kweniso ŵanthu ŵa mu nyengo yira na ŵasono wuwo. Ntheura mazgu gha Yesu ghakuti “wize uŵe mulondezgi wane” namwe ghakumukhwaskani. Chifukwa wuli mukwenera kulondezga Khristu? Ndipo mungamulondezga wuli?

Chifukwa Wuli Mukwenera Kulondezga Khristu?

8. Kasi ŵanthu wose ŵakukhumbikwira vichi, ndipo chifukwa wuli?

⁸ Fundo yambura kususkika njakuti, taŵanthu tose tikukhumbikwira mulongozgi muwemi. Kweni chachitima ntchakuti ŵanthu ŵanyake ŵakuwona kuti ŵangajilongozga ŵekha. Ntchimi ya Yehova Yeremiya yikalemba kuti: “A Yehova, nkhumanya kuti nthowa ya munthu yili mwa iyo yekha chara. Munthu uyo wakwenda wangalongozga yayi mendero ghake.” (Yeremiya 10:23) Ŵanthu ŵalije luso nesi mazaza ghakujilongozga. Mdauko walongora kuti ŵanthu ŵakuwusa uheni. (Mupharazgi 8:9) Mu nyengo ya Yesu, ŵalongozgi ŵakasuzganga, kupuluska kweniso ŵakalyeranga ŵanthu masuku pa mutu. Yesu wakawona kuti ŵanthu bweka ŵakaŵa “nga ni mberere zambura muliska.” (Mariko 6:34) Ndimo viliriso mazuŵa ghano. Tose tikukhumbikwira mulongozgi uyo tingamugomezga na kumuchindika. Kasi Yesu ngwakwenelera pa udindo uwu? Nkhanira kwali! Wonani vifukwa ivyo tikuyowoyera nthena.

9. Kasi Yesu wakupambana wuli na ŵalongozgi ŵanyake wose?

⁹ Chakwamba, Yesu wali kusoleka na Yehova Chiuta. Ŵalongozgi ŵanandi ŵakuchita kusoleka na ŵanthu ŵanyawo, awo kanandi ŵakupusikika kweniso ŵakusankha uheni. Yesu wakupambana na ŵalongozgi aŵa. Zina lake nalo likulongora kuti ngwapadera. Lizgu lakuti “Khristu,” ilo likuyana waka na lakuti “Mesiya,” likung’anamura “Wakuphakazgika.” Yesu wali kuphakazgika, panji kwimikika na Fumu Yikuru ya chilengiwa chose kuti wachite mulimo wakupatulika. Yehova Chiuta wakayowoya vya Mwana wake kuti: “Wonani! Muteŵeti wane uyo nkhamusankha, wakutemweka wane, uyo nkhukondwa nayo! Niŵikenge mzimu wane pa iyo.” (Mateyu 12:18) Yehova yekha ndiyo wangatipa mulongozgi muwemi chomene uyo tikukhumbikwira. Vinjeru vya Yehova ni vyambura chigoti, ntheura tili na chifukwa chakwenelera chakugomezgera munthu uyo wasora.—Zintharika 3:5, 6.

10. Chifukwa wuli Yesu ntchakuwonerapo chiwemi ku ŵanthu?

¹⁰ Chachiŵiri, Yesu wali kutilekera chakuwonerapo chiwemi. Mulongozgi muwemi wakuŵa na nkharo iyo ŵanthu ŵake ŵakuyidokera na kutolerako. Wakulongozga kwizira mu vyakuchita, ndipo wakovwira ŵanji kuŵa ŵanthu ŵawemi kuluska umo ŵakaŵira pakwamba. Kasi imwe mungatemwa mulongozgi wuli? Wachikanga? Wavinjeru? Wachiwuravi? Panji wakuzizipizga? Apo mukusambira nkhani ya umoyo wa Yesu apo wakaŵa pa charu chapasi, muwonenge kuti wakaŵa na mikhaliro yose iyi, kweniso yinyakeso yinandi. Yesu wakaŵa na mikhaliro yose iyi chifukwa chakuti wakayezganga Adada ŵake mwakufikapo. Wakaŵa munthu wakufikapo. Ntheura vyose ivyo wakachitanga, wakayowoyanga, kweniso umo wakajipulikiranga, vikutovwira kuti nase timuyezge chomene Chiuta. Baibolo likuyowoya kuti wali kutilekera ‘chakuwonerapo kuti tilondezgenge mendero ghake mwakugomezgeka.’—1 Petrosi 2:21.

11. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakaŵa “muliska muwemi”?

¹¹ Chachitatu, Khristu wakachita ndendende mwakuyana na mazgu ghake ghakuti: “Ndine muliska muwemi.” (Yohane 10:14) Ŵanthu ŵa mu nyengo ya Yesu ŵakaghamanyanga makora mazgu agha. Ŵaliska ŵakalimbikiranga kupwelelera mberere izo zikaŵa mu mawoko ghawo. Kwa “muliska muwemi,” umoyo wa mskambo wake ndiwo ukaŵa pakwamba. Mwachiyelezgero, Davide, sekuru wa Yesu, wakaŵa muliska apo wakaŵa muwukirano, ndipo kanandi wakaŵikanga umoyo wake pangozi kuti wathaske mberere zake ku vikoko vyakofya. (1 Samuyeli 17:34-36) Kweni Yesu wali kuŵachitira vinandi ŵalondezgi ŵake. Wali kupeleka umoyo wake chifukwa cha iwo. (Yohane 10:15) Kasi mbalongozgi ŵalinga awo ŵali na mtima wa kujipeleka nthena?

12, 13. (a) Kasi muliska wakuzimanya wuli mberere zake, ndipo izo zikumumanya wuli? (b) Chifukwa wuli mukukhumba kulongozgeka na Muliska Muwemi?

¹² Paliso chinthu chinyake icho chikulongora kuti Yesu wakaŵa “muliska muwemi.” Iyo wakati: “Nkhumanya mberere zane ndipo mberere zane nazo zikunimanya.” (Yohane 10:14) Ghanaghanirani ivyo mazgu gha Yesu agha ghakung’anamura. Munthu bweka wakuwona mskambo wa mberere kuŵa waka chiwuru cha viŵeto. Ndipouli, muliska wakumanya mberere yiliyose. Wakuzimanya mberere zanakazi izo zikhumbikwirenge wovwiri para zababa, twana twa mberere uto wakwenera kutuyegha chifukwa chakuti tuchali tuchoko ndipo tungenda yayi mtunda utali, kweniso mberere zilwari panji zakupwetekeka. Mberere nazo zikumumanya muliska wawo. Zikumanya mazgu ghake, zikutimbanizgika yayi na mazgu gha muliska munyake. Para zapulika mazgu ghakuchenjezga kufuma kwa muliska wawo, zikuchimbira luŵiro. Zikuluta uko wakuzilongozgera. Ndipo wakumanya uko wangazilongozgera. Wakumanya uko kuli utheka wakubiliŵira, uko kuli milonga yiwemi, kweniso uko kulije vilwani. Apo wakuzilaŵilira, mberere zikumanya kuti ni zakuvikilirika.—Salimo 23.

¹³ Kasi mukudokera yayi kuŵa na mulongozgi wanthena uyu? Ndimo Yesu, Muliska Muwemi, wakuchitira na ŵalondezgi ŵake. Wakulayizga kuti wamulongozgeraninge ku umoyo uwemi sono kweniso munthazi kwamuyirayira. (Yohane 10:10, 11; Chivumbuzi 7:16, 17) Ntheura tikwenera kumanya ivyo vikukhumbikwa pakulondezga Khristu.

Kasi Kuŵa Mulondezgi wa Khristu Chikung’anamurachi?

14, 15. Chifukwa wuli ntchakukwana yayi kujichema waka Mkhristu panji kuyowoya waka pa mulomo kuti tikutemwa Yesu?

¹⁴ Ŵanthu ŵanandi chomene mazuŵa ghano ŵakughanaghana kuti ŵali kuzomera ntchemo ya Khristu. Nakuti ŵakujichema kuti Mbakhristu. Panji ŵali mu tchalitchi ilo ŵapapi ŵawo ŵakaŵabatizira. Panyake ŵakuyowoya kuti ŵakumutemwa Yesu ndipo ŵakumuzomera kuŵa Mponoski wawo. Kasi ichi chikulongora kuti mbalondezgi ŵanadi ŵa Khristu? Kasi ndivyo Yesu wakang’anamuranga apo wakatichema kuti tiŵe ŵalondezgi ŵake? Yayi. Pali vinandi ivyo vikukhumbikwa kuti munthu waŵe mulondezgi wa Yesu.

¹⁵ Ghanaghanirani vyaru ivyo ŵanthu ŵawo ŵanandi ŵakuti mbalondezgi ŵa Khristu. Kasi ŵanthu ŵa mu vyaru ivi ŵakulongora kuti ŵakulondezga visambizgo vya Yesu Khristu? Asi mu vyaru ivi tikuwona kuti mwazura vinthu nga ni thinkho, kusuzgana, kuswa malango, na nkhaza, nga umo vikuchitikira mu vyaru vinyake vyose?

16, 17. Kasi kanandi icho chikupeleŵera kwa awo ŵakuti Mbakhristu ntchivichi, ndipo ŵalondezgi ŵanadi ŵa Khristu ŵakumanyikwa wuli?

¹⁶ Yesu wakayowoya kuti ŵalondezgi ŵake ŵamanyikwenge kwizira mu vyakuchita vyawo, kuti mu mazgu panji zina ilo ŵakujichema pera yayi. Mwachiyelezgero, iyo wakati: “Ni waliyose yayi uyo wakuyowoya kwa ine kuti, ‘Fumu, Fumu,’ wazamunjira mu Ufumu wa kuchanya, kweni yekha uyo wakuchita khumbo la Adada awo ŵali kuchanya.” (Mateyu 7:21) Chifukwa wuli ŵanandi awo ŵakuti Yesu ni Fumu yawo ŵakutondeka kuchita khumbo la Adada ŵake? Kumbukani muwusi musambazi. Kanandi “chinthu chimoza” icho chikupeleŵera kwa awo ŵakuti Mbakhristu, nkhutemwa Yesu na mtima wose kweniso Uyo wakamutuma.

¹⁷ Kasi ichi chingachitika wuli? Asi ŵanthu ŵanandi awo ŵakujichema Ŵakhristu ŵakuyowoyaso kuti ŵakutemwa Khristu? Ndimo ŵakuyowoyera nadi. Kweni pakukhumbikwira vinandi pa kutemwa Yesu na Yehova kuluska kuyowoya waka pa mulomo. Yesu wakati: “Usange munthu wakunitemwa, wasungilirenge mazgu ghane.” (Yohane 14:23) Pakuŵa muliska, iyo wakati: “Mberere zane zikupulika mazgu ghane, ine nkhuzimanya ndipo zikunilondezga.” (Yohane 10:27) Tikulongora kuti tikutemwa nadi Khristu kwizira mu ivyo tikuyowoya, umo tikujipulikira mu mtima, kweni chomenechomene ivyo tikuchita.

18, 19. (a) Kasi kusambira za Yesu kutovwirenge wuli? (b) Kasi chilato cha buku ili ntchakuti wuli, ndipo litovwirenge wuli kujisanda usange tikulondezga nadi Khristu?

¹⁸ Ivyo tikuchita vikulongora wunthu withu wamukati. Ntheura tikwenera kunozga dankha wunthu withu wamukati. Yesu wakati: “Kuti ŵaŵe na umoyo wamuyirayira, ŵakwenera kumumanyani imwe Chiuta waunenesko yekha, ndiposo Yesu Khristu, uyo mukamutuma.” (Yohane 17:3) Para tisambirenge na kughanaghanirapo pa nkhani zakukhwaskana na Yesu, tambenge kumutemwa chomene, ndipo tikhumbisiskenge kumulondezga zuŵa na zuŵa.

¹⁹ Chilato cha buku ili ntchakuti timanye makora umoyo na uteŵeti wa Yesu, kweniso umo tingamulondezgera.b Lanozgeka kutovwira kuti tilaŵiskenge mu Malemba nga ni gilasi na kujifumba kuti, ‘Kasi nkhulondezga nadi Yesu?’ (Yakobe 1:23-25) Panji kwambira kale mukujiwona kuti ndimwe mberere iyo yikulongozgeka na Muliska Muwemi. Kweni kuyowoya unenesko, pali vinandi iyo tose tikwenera kusintha kuti tilutilire kumulondezga makora. Baibolo likutichiska kuti: “Lutilirani kupima usange muli mu chipulikano, lutilirani kuyezga umo imwe muliri.” (2 Ŵakorinte 13:5) Ntchakwenelera nkhanira kujipima na kuwona usange tikulongozgeka nadi na Yesu, Muliska withu Muwemi, uyo Yehova wamwimika kuti watilongozgenge.

20. Kasi mu mutu wakulondezgapo tizamudumbiskana vichi?

²⁰ Mphanyi buku ili lamovwirani kuti mutemwenge chomene Yesu na Yehova. Ndipo chitemwa ichi, chimovwiraninge kuti musange mtende, mukhorwe, kweniso kuti mulutilire kulumba Yehova uyo wali kutipa Muliska Muwemi. Kweni kuti timumanye makora Yesu, tikwenera kupulikiska dankha udindo uwo wali nawo. Lekani ntchakwenelera kuti mu Mutu 2 tizakadumbiskane za mulimo wa Yesu pakufiska khumbo la Yehova.