“Wize Uŵe Mulondezgi Wane”
“Usange yunji wakukhumba kwiza pamanyuma pane, wajipate na kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo zuŵa na zuŵa ndipo wanilondezgenge.”—LUKA 9:23.
1, 2. (a) Kasi Yesu wakuticema kuti ticiteci? (b) Kasi mwayipokelera wuli nchemo ya Yesu?
KUUMALIRO wa uteŵeti wake, Yesu wakapharazganga ku Pereya, cigaŵa ca kusirya kwa Yorodani cadera kumpoto kwa Yudeya. Kura munyamata munyake wakamufumba ico wakwenera kucita kuti wahare umoyo wamuyirayira. Yesu wakati wamanya kuti munyamata uyu wakasunganga Dango mwakugomezgeka, wakamucema. Wakati: “Luta, ukaguliske vinthu ivyo uli navyo na kupeleka ku ŵakavu, ndipo uŵenge na usambazi kucanya, ndipo wize uŵe mulondezgi wane.” (Mrk. 10:21) Aghanaghanirani waka, wakacemeka kuti waŵe mulondezgi wa Yesu, Mwana wa Ciuta Wapacanya Nkhanira.
2 Munyamata uyu wakakana nchemo, kweni ŵanji ŵakazomera. Pambere Yesu wandakumane na munyamata uyu, wakaphalira Filipu kuti: “Uŵe mulondezgi wane.” (Yoh. 1:43) Filipu wakazomera ndipo mukuluta kwa nyengo wakazgoka mpositole. Wakacemaso Mateyu ndipo nayo wakazomera. (Mat. 9:9; 10:2-4) Ndipo nadi, Yesu wakacema wose awo ŵakutemwa urunji, apo wakati: “Usange yunji wakukhumba kwiza pamanyuma pane, wajipate na kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo zuŵa na zuŵa ndipo wanilondezgenge.” (Luka 9:23) Ntheura waliyose wangaŵa mulondezgi wa Yesu usange wakhumba. Kasi imwe mukukhumba kumulondezga? Taŵanandi tili kuzomera kale nchemo ya Yesu, ndipo tikuphalirako ŵanji za nchemo iyi mu uteŵeti wa m’munda.
3. Kasi tingacita wuli kuti tilutilire kulondezga Yesu?
3 Kweni nchacitima kuti ŵanji awo ŵakusambira unenesko ŵakulutilira yayi. Ŵakwamba kuzerezga ndipo mukuluta kwa nyengo ‘ŵakupatukako,’ kwa Yesu. (Heb. 2:1) Kasi tingacita wuli kuti tileke kuwira mu cipingo cakuyana waka? Tingacita makora kujifumba kuti: ‘Cifukwa wuli nkhasora kulondezga Yesu? Kasi kulondezga Yesu kukung’anamuraci?’ Kukumbukira mazgoro gha mafumbo ghaŵiri agha, kutovwirenge kukhalilira mu ico tili kusora. Kovwirengeso kuti ticiske ŵanji kulondezga Yesu.
Cifukwa Wuli Tikwenera Kulondezga Yesu?
4, 5. Cifukwa wuli Yesu ngwakwenelera kulongozga?
4 Mprofeti Yeremiya wakati: “A Yehova, nkhumanya kuti nthowa ya munthu kuti yili mwa iye yekha cara, kuti nkhwa munthu uyo wakwenda cara kurunjika mendero ghake.” (Yer. 10:23) Mdauko ukukhozgera ivyo Yeremiya wakayowoya. Vyawonekerathu kuti ŵanthu ŵambura kufikapo ŵangajiwusa mwakwenelera yayi. Tikuzomera nchemo ya kulondezga Yesu cifukwa tamanya kuti ngwakwenelera kuŵa Mulongozgi withu, ndipo palije munthu uyo wangayana nayo. Wonani vinyake ivyo vikupangiska Yesu kuŵa wakwenelera kumulondezga.
5 Cakwamba, Yehova ndiyo wakasora Yesu kuŵa Mesiya ndiposo Mulongozgi. Kasi walipo uyo wangatisolera Mulongozgi wakwenelera padera pa Mlengi withu? Caciŵiri, Yesu wali na mikhaliro iyo tingayidokera na kuyilondezga. (Ŵazgani Yesaya 11:2, 3.) Nchiyelezgero ciwemi comene. (1 Pet. 2:21) Cacitatu, Yesu wakuŵatemwa awo ŵakumulondezga. Wakalongora kuti wakuŵatemwa apo wakapeleka umoyo wake cifukwa ca iwo. (Ŵazgani Yohane 10:14, 15.) Ni muliska muwemi cifukwa wakutilongozgera ku umoyo wacimwemwe ndiposo wamuyirayira. (Yoh. 10:10, 11; Uvu. 7:16, 17) Pa cifukwa ici ndiposo vinyake, tili kucita makora comene kumulondezga. Kweni, kasi kulondezga Yesu kukusazgapo vici?
6. Ni vici ivyo vikukhumbikwa pakulondezga Yesu?
6 Ni vinandi vikukhumbikwa kuti munthu waŵe mulondezgi wa Khristu kuluska kujithya waka Mkhristu. Ŵanthu ŵakujumpha 2 biliyoni ŵakuti Mbakhristu, kweni ivyo ŵakucita vikuŵavumbura kuti ‘mbacikanamalango.’ (Ŵazgani Mateyu 7:21-23.) Para ŵanthu ŵakukhumba kulondezga Yesu, tikuŵalongosolera kuti Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakulondezga visambizgo na ciyelezgero ca Yesu zuŵa na zuŵa. Kuti tilongosore ico fundo iyi yikung’anamura, tidumbiskanenge vinthu vinyake ivyo tikumanya vyakukhwaskana na Yesu.
Londezgani Vinjeru vya Yesu
7, 8. (a) Kasi vinjeru ni vici, ndipo cifukwa wuli Yesu wakaŵa wavinjeru? (b) Kasi Yesu wakalongora wuli vinjeru, ndipo tingamulondezga wuli?
7 Yesu wakalongora mikhaliro yinandi yapadera, kweni tidumbiskanenge yinayi pera: vinjeru, kujiyuyura, mwamphu, na citemwa cake. Cakudanga, tidumbiskanenge vinjeru vyake, ivyo ni luso lwa kugwiliskira nchito makora kumanya vinthu ndiposo kupulikiska. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Mwa [Yesu] muli kubisika usambazi wose wa vinjeru na wa kumanya.” (Kol. 2:3) Kasi Yesu wakavisanga nkhu vinjeru? Iyo wakati: “Umo Ŵadada ŵali kunisambizgira ndimo nkhuyowoyera vinthu ivi.” (Yoh. 8:28) Yehova ndiyo wakamupa vinjeru, mwantheura tikuzizwa yayi na mahara ghake.
8 Mwaciyelezgero, Yesu wakasora mwamahara vyakuti wacite mu umoyo wake. Wakakhumbanga vinandi yayi pa umoyo wake, wakaŵika mahara pa cinthu cimoza; ico nkhucita khumbo la Ciuta. Wakagwiliskira nchito nyengo yake na nkhongono mwamahara, kukhozgera vinthu vya Ufumu. Tikulondezga Yesu mwa kuŵa na ‘jiso lakulata pa cimoza’ ndiposo kugega kutangwanika na vinthu ivyo vingamara nyengo na nkhongono zithu. (Mat. 6:22) Ŵakhristu ŵanandi ŵakukhumba vinandi yayi pa umoyo wawo mwakuti ŵaŵe na nyengo yinandi yakucitira uteŵeti wa m’munda. Nakuti ŵanji ŵakucita uteŵeti wa upayiniya. Usange ndimwe yumoza wawo, mukuwongeka comene. Cifukwa, tikuŵa ŵacimwemwe ndiposo ŵakukhorwa para ‘tikupenja dankha ufumu.’—Mat. 6:33.
Tiŵe Ŵakujiyuyura Nga Ni Yesu
9, 10. Kasi Yesu wakalongora wuli kujiyuyura?
9 Cigaŵa caciŵiri, tidumbiskanenge ukhaliro wa Yesu wa kujiyuyura. Para ŵanthu ŵambura urunji ŵapika mazaza, kanandi ŵakwamba kujikuzga. Kweni ndimo vikaŵira yayi na Yesu. Mwambura kupwelerako za mulimo wake wakuzirwa pakufiska khumbo la Yehova, Yesu wakajikuzganga yayi. Ndipo tikuciskika kulondezga mtima wake wa kujiyuyura. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Muŵenge na kaghanaghaniro aka, keneako Khristu Yesu nayo wakaŵa nako, uyo nanga wakaŵa mu kaŵiro ka Ciuta, wakaghanaghanapo yayi kuti wapoke, kuti wayane na Ciuta. Ndimo wakacitira cara, kweni wakajikhutura na kutora kaŵiro ka muzga ndipo wakaŵa wakuyana na ŵanthu.” (Fil. 2:5-7) Kasi kucita nthena kukasazgapo vici?
10 Yesu wakasangwanga comene kukhala lumoza na Ŵawiske mu ucindami kucanya, kweni “wakajikhutura.” Ciuta wakasamuskira umoyo wake mu nthumbo ya mwali Waciyuda wakulangwa, wakakuranga mwenemura kwa myezi yinkhondi na yinayi mpaka wakababika nga ni bonda wambura kumanya kanthu mu nyumba ya munthu bweka, muŵaji wa mathabwa. Mu nyumba ya Yosefe, Yesu wakakuranga, wakamba kwenda, na kuŵa muwukirano. Kweni wakaŵa wambura kwananga. Mu unyamata wake wose, Yesu wakajilambikanga ku ŵapapi awo ŵakaŵa ŵakwananga. (Luka 2:51, 52) Nadi, Yesu wakaŵa wakujiyuyura comene.
11. Kasi tingalondezga wuli kujiyuyura kwa Yesu?
11 Tingalongora kuti tili ŵakujiyuyura nga ni Yesu para tikujipeleka kucita uteŵeti uwo ungawoneka nga ngwapasi. Mwaciyelezgero, uteŵeti wa kupharazga makani ghawemi. Mulimo uwu ungawoneka nga ngwapasi, comenecomene para ŵanthu ŵakutisuska, kutihoya, panji kuticitira nkhaza. Kweni, kuzizipizga mu mulimo wa kupharazga kukovwira ŵanji kuzomera nchemo ya kulondezga Yesu. Ntheura tikuthaska umoyo wa ŵanthu. (Ŵazgani 2 Timote 4:1-5.) Ciyelezgero cinyake nkhupwelelera Nyumba ya Ufumu. Kupwelelera Nyumba yithu ya Ufumu kukusazgapo kuphyera, kukolopa panji kukuluŵa na kutozga mu vimbuzi, milimo iyo yingawoneka kuŵa yapasi. Ndipouli, tikumanya kuti kupwelelera Nyumba ya Ufumu iyo nchinyina ca kasopero katuŵa mu cigaŵa cithu, nchigaŵa ca uteŵeti withu wakupatulika. Mwa kucita milimo iyo yikuwoneka nga njapasi, tikulongora kuti tikulondezga malwayo gha Khristu.
Tiŵe Ŵamwamphu Nga Ni Yesu
12, 13. (a) Kasi Yesu wakalongora wuli mwamphu, ndipo nchivici cikamuciska? (b) Nchivici cingaticiska kuti tiŵe ŵamwamphu mu uteŵeti?
12 Aghanaghanirani mwamphu uwo Yesu wakaŵa nawo mu uteŵeti. Yesu wakacita vinandi apo wakaŵa pa caru capasi. Apo wakaŵa mucoko, wakagwiranga nchito ya kuŵaja mathabwa pamoza na ŵawiske ŵa pa caru capasi, a Yosefe. Mu uteŵeti wake, Yesu wakacitanga minthondwe, kusazgapo kucizga ŵalwari na kuwuska ŵakufwa. Kweni kupharazga makani ghawemi na kusambizga awo ŵakanwekanga kupulikizga ndiwo ukaŵa mulimo wake ukuru. (Mat. 4:23) Pakuŵa ŵalondezgi ŵake, nase tili na mulimo wenewuwu. Kasi tingamulondezga wuli? Tingamulondezga mwa kuŵa na vilato nga ivyo Yesu wakaŵa navyo.
13 Padera pa vyose, kutemwa Ciuta ndiko kukaciska Yesu kuti wapharazgenge na kusambizga ŵanthu. Wakatemwangaso unenesko uwo wakasambizganga. Kwa iyo, unenesko ukaŵa usambazi wakuzirwa, ndipo wakaŵa mucanya kuphalirako ŵanji. Ndimo nase tikuwonera unenesko pakuŵa ŵasambizgi. Aghanaghanirani za unenesko wakuzirwa uwo tasambira mu Mazgu gha Ciuta. Tikumanya nkhani ya uyo ngwakwenelera kuwusa na umo yimalirenge. Tikupulikiska ivyo Malemba ghakusambizga pa nkhani ya ŵakufwa na vitumbiko ivyo vizenge mu caru ciphya ca Ciuta. Kwali tasambira sonosono unenesko uwu panji kale comene, kuzirwa kwake kukuchujuka yayi. Kwali ni vyakale kwali ni viphya, visambizgo ivi, mbusambazi wakuzirwa comene. (Ŵazgani Mateyu 13:52.) Mwa kupharazga mwamwamphu kufumira pasi pa mtima, tikulongora ku ŵanji kuti tikutemwa ivyo Yehova watisambizga.
14. Tingacita wuli kuti tisambizgenge nga ni Yesu?
14 Awonaniso umo Yesu wakasambizgiranga. Nyengo zose wakaŵazgiranga Malemba ŵapulikizgi ŵake. Kanandi, para wakuŵaphalira fundo yakuzirwa wakatenge: “Kuli kulembeka.” (Mat. 4:4; 21:13) Baibolo likulongora kuti ivyo wakayowoyanga wakavitoranga mwakudunjika mu Malemba gha Cihebere panji kukora waka mazgu. Nga ni Yesu, nase tikugomezga comene Baibolo mu uteŵeti withu, ndipo tikuyezgeska kuŵazga Malemba apo mphakukhumbikwira. Mwa kuŵazga malemba, tikovwira ŵanthu awo ŵakukhumba nadi kusambira kuwona ŵekha kuti tikusambizga maghanoghano gha Ciuta. Tikukondwa comene para munthu wazomera kuŵazga Baibolo na kudumbiskana nayo kuzirwa na ng’anamuro la Mazgu gha Ciuta. Ndipo para ŵazomera nchemo ya kulondezga Yesu, tikuŵa na cimwemwe cikuru comene.
Kulondezga Yesu Kukung’anamura Kutemwa Ŵanji
15. Kasi ukhaliro wapadera wa Yesu ni vici, ndipo para taghanaghanirapo tikuciskika kucitaci?
15 Cigaŵa caumaliro, tidumbiskanenge ukhaliro wa Yesu uwo ngwakukondweska comene. Yesu wakatemwanga comene ŵanthu. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Citemwa ico Khristu wali naco cikuticicizga.” (2 Kor. 5:14) Para tikuwona umo Yesu wakutemwera ŵanthu, kweniso munthu waliyose payekha, tikukhwaskika comene, ndipo tikucicizgika kumulondezga.
16, 17. Kasi Yesu wakalongoranga citemwa ku ŵanji mu nthowa wuli?
16 Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakutemwa ŵanji? Wakalongora citemwa cake capadera mwa kupeleka umoyo wake cifukwa ca ise. (Yoh. 15:13) Ndipouli, mu uteŵeti wake, Yesu wakalongoraso citemwa mu nthowa zinyake. Mwaciyelezgero, wakaŵa walusungu ku ŵakusuzgika. Wakati wawona Mariya na awo ŵakaŵa nayo ŵakutengera cifukwa ca nyifwa ya Lazaro, wakakhwaskika comene. Nangauli wakaŵa pafupi kuwuska Lazaro, Yesu wakakhwaskika mwakuti “wakathiska masozi.”—Yoh. 11:32-35.
17 Kuuyambiro wa uteŵeti wake, wavyoni wakamufika Yesu ndipo wakati: “Usange mukukhumba, munganitozga.” Kasi Yesu wakazgora wuli? Baibolo likuti: “Citima cikamukora.” Ndipo wakacita cinthu cinyake cakuzizwiska. “Wakanyoloska woko lake na kumukhwaska, ndipo wakati kwa iyo: ‘Nkhukhumba. Tozgeka.’ Ndipo nyengo yeneyiyo, vyoni vikafumako kwa iyo, ndipo wakatowa.” Mu Dango, ŵavyoni ŵakaŵa ŵakufipirwa, antheura Yesu wakhumbenge mphanyi wakamucizga kwambura kumukhwaska. Kweni Yesu wakamukhwaska, mutepanji kakaŵa kakwamba kuti munthu wamukhwaske kufuma apo wakalwalira. Yesu wakaŵa ŵaciwuravi nadi.—Mrk. 1:40-42.
18. Kasi tingalongora wuli kuti ‘tikulengerana citima’?
18 Pakuŵa ŵalondezgi ŵa Khristu, tikwenera kulongora kuti tikutemwana mwa ‘kulengerana citima.’ (1 Pet. 3:8) Nchakusuzga kupulikiska umo Mkhristu munyithu uyo wakusuzgika maghanoghano panji na ulwari wambura kukonda munkhwara wakujipulikira usange ise tindakumanepo na suzgo ilo. Kweni Yesu wakalengeranga citima ŵalwari nangauli iyo wakalwaranga yayi. Kasi tingaŵalengera wuli citima ŵanyithu nga ni Yesu? Mwa kupulikizga mwakuzika para awo ŵakusuzgika ŵakutiphalira vyakusingo. Tikwenera kujifumba kuti, niŵenge ine, nga nkhujipulika wuli? Usange tikupulikiska umo ŵanji ŵakujipulikira, tiyowoyenge “mwakupembuzga kwa awo ŵakusuzgika maghanoghano.” (1 Tes. 5:14) Kucita nthena kulongorenge kuti tikulondezga Yesu.
19. Kasi tikukhwaskika wuli na ciyelezgero ca Yesu?
19 Tikusambira vinandi comene ku ivyo Yesu Khristu wakasambizganga na kucita. Vinandi ivyo tikusambira vyakukhwaskana na iyo vikuticiska kuti ticitenge vinthu nga ndiyo, na kukhumbisiska kovwira ŵanji. Mwantheura, tiyeni tikondwenge para tikulondezga Mesiya sono ndiposo kwamuyirayira.
Kasi Mungalongosora?
• Tingacita wuli kuti tilongorenge vinjeru nga ni Yesu?
• Kasi tingalongora wuli kujiyuyura?
• Kasi tingacita wuli kuti tiŵe ŵamwamphu mu uteŵeti?
• Tingalongora wuli kuti tikutemwa ŵanji nga ni Yesu?
[Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 5]
BUKU ILO LIKUTOVWIRA KULONDEZGA KHRISTU
Buku liphya la “Come Be My Follower” la mapeji 192, likafumiskika pa ungano wa cigaŵa wa cilimika ca 2007. Buku ili likovwira Ŵakhristu kusambira vya Yesu, comenecomene mikhaliro yake na ivyo wakacitanga. Pamasinda pa vipaturo viŵiri vyakwambilira, tikwiza pa cigaŵa cakwamba ico cikulongosora mwakudumura mikhaliro yapadera ya Yesu. Cikukonkhoska kujiyuyura, cikanga, vinjeru, kupulikira, ndiposo kuzizipizga kwake.
Kufuma apo, liri na vigaŵa ivyo vikulongosora milimo ya Yesu pakuŵa msambizgi na mupharazgi wa makani ghawemi, ndiposo umo wakalongolera citemwa cake cikuru. Buku ili, liri kulembeka kuti liwovwire Taŵakhristu kulondezga Yesu.
Tili na cigomezgo kuti litovwirenge kujisanda na kujifumba kuti: ‘Kasi nkhulondezga nadi Yesu? Kasi ningamulondezga wuli mwakufikapo?’ Lovwirengeso ‘wose awo ŵali na maghanoghano ghakwenelera umoyo wamuyirayira’ kuti ŵaŵe ŵalondezgi ŵa Khristu.
[Cithuzithuzi pa peji 4]
Yesu wakazomera kwiza pa caru capasi, na kubabika nga ni bonda. Kasi kucita nthena kukakhumbikwira ukhaliro wuli?
[Cithuzithuzi pa peji 6]
Nchivici cingaticiska kuti tiŵe ŵamwamphu mu uteŵeti?