Kasi Mukuwona Vinthu Vyakupatulika Nga Umo Yehova Wakuviwonera?

“Cenjerani, . . . mzire paŵe muleŵi yunji, panji [“waliyose wambura kutemwa vinthu vyakupatulika,” NW].”—ŴAHEBERE 12:15, 16.

1. Kasi ni nkharo wuli iyo ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakukolerana nayo yayi?

CARU cikupwelerako yayi na vinthu vyakupatulika. Edgar Morin, wakusanda vya kakhaliro ka ŵanthu wa ku France wakati: “Vyose ivyo vingamusambizga munthu makhaliro ghawemi, nga ni Ciuta, vilengiwa, cikaya, mdauko, na kughanaghana, vikugwiraso nchito yayi. . . . Ŵanthu ŵakusankha na kulondezga ivyo ŵakutemwa mbwenu.” Ici nchilongolero ca “mzimu wa caru,” panji “mzimu weneuwo ukucita sono mu ŵana ŵa mtafu.” (1 Ŵakorinte 2:12; Ŵaefeso 2:2) Awo mbakujipeleka kwa Yehova ndipo ŵakujilambika ku muwuso wake, ŵakukolerana nayo yayi nkharo yiheni iyi. (Ŵaroma 12:1, 2) Ŵateŵeti ŵa Ciuta ŵakumanya kuti vinthu vyakupatulika panji vituŵa ni vyakuzirwa pakusopa Yehova. Kasi ni vinthu wuli ivyo vikwenera kuŵa vyakupatulika mu umoyo withu? Nkhani iyi yilongosorenge vinthu vinkhondi ivyo ni vituŵa ku ŵateŵeti wose ŵa Ciuta. Ndipo nkhani yakulondezgapo yizamulongosora kupatulika kwa maungano ghithu gha Cikhristu. Kweni kasi lizgu lakuti “cituŵa” likung’anamuraci comene?

2, 3. (a) Kasi Malemba ghakulongosora wuli utuŵa wa Yehova? (b) Kasi tikulongora wuli kuti tikuwona zina la Yehova kuŵa lituŵa?

² Mu Baibolo la Cihebere, lizgu lakuti “cituŵa” likuyowoya za cinthu ico cili pacekha. Pakusopa, cinthu “cituŵa” ni ico caŵikika padera kuti cigwire nchito yinyake, panji ico cikuwoneka kuti nchakupatulika. Yehova ni mutuŵa fikepo. Wakucemeka “Mutuŵa” Nkhanira. (Zintharika 9:10; 30:3) Kale mu Israyeli, musofi mukuru wakavwaranga ciphapha ca golide pacanya pa mphumphu yake, cakulembeka kuti “Kupatulikira Yehova” panji Utuŵa ngwa Yehova. (Exodus 28:36, 37) Malemba ghakulongora kuti ŵakerubi na ŵaserafi ŵakucanya awo ŵakwimilira pa cizumbe ca Yehova, ŵakucemerezga kuti: “Mutuŵa, Mutuŵa, Mutuŵa ndi Yehova.” (Yesaya 6:2, 3; Civumbuzi 4:6-8) Lizgu ili lawerezgeka katatu kulongora kuti Yehova ni mutuŵa fikepo, wakutowa, ndipo ngwakupatulika nkhanira. Nakuti utuŵa wose ukufuma kwa iyo.

³ Zina la Yehova ndakupatulika, panji kuti ndituŵa. Wakulemba salmo wakati: ‘Ŵalumbenge zina linu likuru na lakofya! Ndilo lituŵa!’ (Salmo 99:3) Yesu wakatisambizga kulomba kuti: “Ŵadada ŵithu mwa ŵa kucanya, Litumbikike [lituŵiskike] zina linu.” (Mateyu 6:9) Mariya, nyina wa Yesu wakati: “Mtima wane ukutunthumuska Fumu, . . . ngwa nkhongono wandicitira vikuru: Ndipo zina lake ndituŵa.” (Luka 1:46, 49) Pakuŵa ŵateŵeti ŵa Yehova, tikuwona zina lake kuŵa lituŵa ndipo tikukhumba cara kucita cilicose ico cinganyozeska zina lituŵa ili. Kweniso nase tikuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera, ndiko kuti vinthu ivyo ni vyakupatulika kwa iyo, ni vyakupatulika na kwa ise wuwo.—Amosi 5:14, 15.

Cifukwa Ico Tikucindikira Comene Yesu

4. Cifukwa wuli Baibolo likuzunura Yesu kuti “Mutuŵa”?

⁴ Yesu wakalengeka mutuŵa cifukwa wakaŵa “kananda” wa Ciuta mutuŵa, Yehova. (Yohane 1:14; Ŵakolose 1:15; Ŵahebere 1:1-3) Ntheura iyo wakucemeka “Mutuŵa wa Ciuta.” (Yohane 6:69) Apo umoyo wake ukasamuskika kufuma kucanya kwiza pa caru capasi, wakalutilira kuŵa mutuŵa cifukwa cakuti Mariya wakamubaba mu nkhongono ya mzimu utuŵa. Mungelo wakaphalira Mariya kuti: ‘Mzimu utuŵa uti wizenge pa iwe, . . . ntheura ceneico citi cibabikenge citi cicemekenge cituŵa, Mwana wa Ciuta.’ (Luka 1:35) Pakulomba kwa Yehova, Ŵakhristu ŵa mu Yerusalemu ŵakazunura Mwana wa Ciuta kuti “mteŵeti winu mutuŵa Yesu.”—Milimo 4:27.

5. Kasi ni mulimo wuli wakupatulika uwo Yesu wakafiska pano pasi, ndipo cifukwa wuli ndopa zake ni zakuzirwa?

⁵ Yesu wakaŵa na mulimo wakupatulika wakuti wafiske apo wakaŵa pano pasi. Apo wakabapatizikanga mu 29 C.E., Yesu wakaphakazgika kuŵa Musofi Mukuru wa tempele likuru lauzimu la Yehova. (Luka 3:21, 22; Ŵahebere 7:26; 8:1, 2) Kweniso wakenera kufwa kuti wapeleke sembe. Ndopa zake izo zikathika zikaŵa thumba lakuwombolera ŵanthu ŵakwananga. (Mateyu 20:28; Ŵahebere 9:14) Ntheura tikuwona ndopa za Yesu kuŵa zakupatulika, inya “zakuzirwa.”—1 Petros 1:19.

6. Kasi tikumuwona wuli Khristu Yesu, ndipo cifukwa wuli?

⁶ Kulongora kuti tikwenera kumucindika comene Khristu Yesu, Fumu na Musofi withu Mukuru, mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Ciuta wakamutumphuska comene [Mwana wake], na kumupa zina ilo nda pacanya pa mazina ghose; mwakuti mu Zina la Yesu khongono lose ligwadirenge, la ŵa kucanya na la ŵa mu caru na la ŵa kusi ku caru, ndipo kuti lulimi lose luzomere kuti Yesu Khristu ndi Fumu, ku ucindami wa Ciuta Ŵawiske.” (Ŵafilipi 2:9-11) Tikulongora kuti tikuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera mwa kujilambika mwacimwemwe ku Mulongozgi na Fumu yithu, Khristu Yesu, Mutu wa mpingo.—Mateyu 23:10; Ŵakolose 1:18.

7. Kasi tikulongora wuli kuti tikujilambika kwa Khristu?

⁷ Kweniso tingalongora kuti tikujilambika kwa Khristu mwa kucindika ŵanalume awo waŵatuma kudangilira mulimo uwo ukulongozgeka na iyo. Ivyo ŵakucita ŵakuphakazgika awo ŵakupanga Wupu Wakulongozga ndiposo ŵalaŵiliri awo ŵakwimikika mu minthavi, vigaŵa, madera, na mipingo tikwenera kuviwona kuŵa vyakupatulika. Ntheura tikwenera kucindika comene ndondomeko iyi na kujilambikako.—Ŵahebere 13:7, 17.

Ŵanthu Ŵatuŵa

8, 9. (a) Kasi Ŵaisrayeli ŵakaŵa ŵanthu ŵatuŵa mu nthowa wuli? (b) Kasi Yehova wakaŵaphalira wuli Ŵaisrayeli fundo yakukhwaskana na vinthu vyakupatulika?

⁸ Yehova wakacita phangano na Israyeli. Pa cifukwa ici, mtundu uphya uwu ukaŵa wapadera. Wakawutuŵiska panji kuti wakawupatura. Yehova wakaŵaphalira kuti: “Muŵenge ŵatuŵa kwa Ine; pakuti Ine Yehova ndine mutuŵa, ndamupatulani imwe ku ŵanthu ŵanyake mwakuti muŵenge ŵane.”—Leviticus 19:2; 20:26.

⁹ Apo mtundu wa Israyeli ukambiranga waka, Yehova wakawuphalira fundo yakukhwaskana na vinthu vyakupatulika. Wakaŵaphalira kuti ŵaleke nanga nkhukhwaska lupiri ulo wakapelekerako Malango Khumi, ndipo uyo walukhwaska wakeneranga kukomeka. Ntheura, Lupiri lwa Sinayi cikaŵa cinthu cakupatulika. (Exodus 19:12, 23) Kweniso ŵakenera kuwona usofi, cihema, na vitoweskero vyake vyose kuŵa vinthu vyakupatulika. (Exodus 30:26-30) Kasi vinthu vili wuli mu mpingo wa Ŵakhristu?

10, 11. Cifukwa wuli tingati mpingo wa Ŵakhristu ŵakuphakazgika ngwakupatulika, ndipo ici cikukhwaska wuli “mberere zinyake”?

¹⁰ Mpingo wa Ŵakhristu ŵakuphakazgika nchinthu cakupatulika pamaso pa Yehova. (1 Ŵakorinte 1:2) Nakuti gulu lose la Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ŵali pa caru capasi pa nyengo yiliyose lili nga ni tempele lituŵa, nangauli ndiwo ni tempele likuru lauzimu la Yehova yayi. Yehova wakukhala mu tempele ili kwizira mu mzimu wake utuŵa. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Mwa [Khristu Yesu] Mweneuyo uzengi wose, pakulungika pamoza, ukukura kuŵa tempele lituŵa mu Fumu; mwa ku Mweneuyo imwe namwe mukuzengeka pamoza, kuŵa cakukhalamo ca Ciuta mu mzimu.”—Ŵaefeso 2:21, 22; 1 Petros 2:5, 9.

¹¹ Kweniso Paulosi wakalembera Ŵakhristu ŵakuphakazgika kuti: “Kasi mulive kumanya kuti muli Tempele la Ciuta, na kuti Mzimu wa Ciuta wakukhala mwa imwe? . . . Tempele la Ciuta ndituŵa, leneilo ndi imwe.” (1 Ŵakorinte 3:16, 17) Kwizira mu mzimu wake, Yehova ‘wakukhala’ pakati pa ŵakuphakazgika ndipo ‘wakwenda mukati mwawo.’ (2 Ŵakorinte 6:16) Wakulongozga “muzga” wake wa magomezgeko nyengo zose. (Mateyu 24:45-47) “Mberere zinyake” zikukondwa pakuŵa na mwaŵi wa kukolerana na gulu la “tempele.”—Yohane 10:16; Mateyu 25:37-40.

Vinthu Vyakupatulika mu Umoyo Withu Wacikhristu

12. Ni vinthu wuli ivyo ni vyakupatulika mu umoyo withu, ndipo cifukwa wuli?

¹² Nchakuzizwiska yayi kuti Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo ŵakuwona vinthu vinandi kuŵa vyakupatulika mu umoyo wawo. Ubwezi withu na Yehova nchinthu cakupatulika. (1 Midauko 28:9; Salmo 36:7) Ubwezi uwu ngwakuzirwa comene kwa ise mwakuti tingazomerezga cara cinthu cilicose panji munthu kuti watimbanizge ubwezi withu na Yehova, Ciuta withu. (2 Midauko 15:2; Yakobe 4:7, 8) Lurombo ndwakukhumbikwa comene kuti tilutilire kuŵa paubwezi uwemi na Yehova. Lurombo cikaŵa cinthu cakupatulika comene kwa nchimi Daniyeli mwakuti yikalutilira na cizgoŵi cake ca kulomba kwa Yehova nanga nkhunozgeka kufwirapo. (Daniel 6:7-11) “Malurombo gha ŵatuŵa,” panji Ŵakhristu ŵakuphakazgika, ghakulingana na vyakununkhira ivyo vikapelekekanga pakusopa pa tempele. (Civumbuzi 5:8; 8:3, 4; Leviticus 16:12, 13) Ici cikulongora kuti lurombo nchinthu cakupatulika. Ni mwaŵi ukuru comene kuyowoyeskana na Fumu ya cilengiwa cose! Nchakuzizika yayi kuti tikuwona lurombo kuŵa cinthu cakupatulika mu umoyo withu!

13. Kasi ni nkhongono wuli iyo njituŵa, ndipo tingacita wuli kuti yigwirenge nchito mwa ise?

¹³ Pali nkhongono yinyake iyo yikovwira Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo yeneiyo ŵakuyiwona kuŵa yakupatulika, ndiyo mzimu utuŵa. Mzimu uwu ni nkhongono ya Yehova, ndipo pakuti ukucita kwakuyana na khumbo la Ciuta mutuŵa, ukucemeka “mzimu utuŵa,” panji “mzimu wa utuŵa.” (Yohane 14:26; Ŵaroma 1:4) Kwizira mu mzimu utuŵa, Yehova wakupa ŵateŵeti ŵake nkhongono zakupharazgira makani ghawemi. (Milimo 1:8; 4:31) Yehova wakupeleka mzimu wake kwa “awo ŵakumupulikira,” ku awo ‘ŵakwenda mu mzimu,’ mu makhumbiro gha thupi cara. (Milimo 5:32; Ŵagalatiya 5:16, 25; Ŵaroma 8:5-8) Mzimu wankhongono uwu ukovwira Ŵakhristu kupasa “vipambi vya mzimu,” ivyo ni makhaliro ghawemi pamoza na “makhaliro ghose ghatuŵa na kusopa Ciuta.” (Ŵagalatiya 5:22, 23; 2 Petros 3:11) Usange mzimu utuŵa nchinthu cakupatulika kwa ise, tingacita yayi ico cingacitiska citima mzimu uwu, panji kuwujandizga kuti ugwire nchito mwa ise.—Ŵaefeso 4:30.

14. Kasi ni mwaŵi wuli uwo ŵakuphakazgika ŵakuwona kuti nchinthu cakupatulika, ndipo mberere zinyake zikuwuwona wuli?

¹⁴ Cinthu cinyake ico tikuciwona kuŵa cakupatulika ni mwaŵi uwo tili nawo wa kuyegha zina la Yehova, Ciuta mutuŵa, kweniso wa kuŵa Ŵakaboni ŵake. (Yesaya 43:10-12, 15) Yehova wazomerezga Ŵakhristu ŵakuphakazgika kuŵa “ŵateŵeti ŵa phangano liphya.” (2 Ŵakorinte 3:5, 6) Ntheura ŵali kutumika kupharazga “makani ghawemi gheneagha gha ufumu” na “kusambizga ŵanthu ŵa mitundu yose.” (Mateyu 24:14; 28:19, 20) Ŵakucita nchito iyi mwakugomezgeka comene, ndipo ŵanthu ŵanandi ŵakupulikira, ŵakuŵa ngati ŵakuphalira ŵakuphakazgika kuti: “Mutizomerezge tilute tose, cifukwa tapulika kuti Ciuta wali namwe.” (Zekariya 8:23) Ŵanthu aŵa ŵakuteŵetera mwacimwemwe nga “mbalimi” na “ŵalimi ŵa mpheska” kwa “ŵaliska [ŵakuphakazgika] ŵa Ciuta.” Mu nthowa iyi, mberere zinyake zikovwira comene ŵakuphakazgika pa kufiska uteŵeti wawo pa caru cose.—Yesaya 61:5, 6.

15. Kasi ni mulimo wuli uwo Paulosi wakawuwona kuŵa wakupatulika, ndipo cifukwa wuli ndimo nase tikuwuwonera?

¹⁵ Mwaciyelezgero, mpositole Paulosi wakawona uteŵeti wake kuŵa cinthu cakupatulika panji cituŵa. Wakayowoya kuti iyo wakaŵa “muteŵeti wa Khristu ku ŵamitundu, wakuteŵetera ivangeli [lituŵa] la Ciuta.” (Ŵaroma 15:16) Pakulembera Ŵakhristu ŵa ku Korinte, Paulosi wakayowoya kuti uteŵeti wake ukaŵa “usambazi.” (2 Ŵakorinte 4:1, 7) Kwizira mu uteŵeti withu, tikumanyiska “mavumbuliro gha Ciuta.” (1 Petros 4:11) Ntheura, kwali ndise ŵakuphakazgika panji mberere zinyake, tikuwona kuti ni mwaŵi wakupatulika kucitako mulimo wa upharazgi.

“Tifiske Utuŵa mu Wofi wa Ciuta”

16. Nchivici citovwirenge kuti tileke kuŵa ŵanthu ‘ŵambura kutemwa vinthu vyakupatulika’?

¹⁶ Mpositole Paulosi wakasoka Ŵakhristu ŵanyake kuti ŵangaŵanga ŵanthu ‘ŵambura kutemwa vinthu vyakupatulika’ yayi. Kweni wakaŵaphalira kuti ŵalondezge “utuŵa,” ŵacenjere ‘mzire lukolozi lwakuŵaŵa luturuke kuŵasuzga, ndipo ŵanandi ŵakazuzgike nalo.’ (Ŵahebere 12:14-16) Mazgu ghakuti “lukolozi lwakuŵaŵa” ghakunena ŵanthu ŵacoko waka mu mpingo wa Ŵakhristu awo ŵangimikana na umo vinthu vikwendera. Mwaciyelezgero, ŵangasuska pa umo Yehova wakuwonera kupatulika kwa nthengwa panji kukhumbikwa kwa kuŵa ŵakutowa mu makhaliro. (1 Ŵatesalonika 4:3-7; Ŵahebere 13:4) Panji ŵangamba kuyowoya mazgu gha cigaruka, “mbeleŵeto zawaka” izo zikunangiska ico nchituŵa, zakuyowoyeka na “ŵanthu awo ŵali kupulukako ku unenesko.”—2 Timote 2:16-18.

17. Cifukwa wuli Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakwenera kufwilirapo comene kuti ŵawonenge utuŵa nga umo Yehova wakuwuwonera?

¹⁷ Paulosi wakalembera ŵabali ŵake ŵakuphakazgika kuti: “Mwa ŵakutemweka, tijitozge ku ukazuzi wose wa thupi na wa mzimu, ndipo tifiske utuŵa mu wofi wa Ciuta.” (2 Ŵakorinte 7:1) Mazgu agha ghakulongora kuti Ŵakhristu ŵakuphakazgika, awo “ŵakusangana na kucemeka kwa kucanya,” ŵakwenera kufwilirapo comene kuti ŵalongore kuti ŵakuwona utuŵa nga umo Yehova wakuwuwonera mu umoyo wawo wose. (Ŵahebere 3:1) Mwakuyana waka, mpositole Petrosi wakaciska ŵabali ŵake ŵakubabika na mzimu kuti: “Nga mbana ŵakupulikira, mungajilinganizganga na makhumbiro gha kale gha mu ulemwa winu: kweni nga ndi umo waliri mutuŵa Mweneuyo wakamucemani, ndimo namwe muŵire ŵatuŵa mu kakhaliro kose.”—1 Petros 1:14, 15.

18, 19. (a) Kasi ŵa “mzinda ukuru” ŵakulongora wuli kuti ŵakuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera? (b) Kasi nchigaŵa wuli cinyake ca vinthu vyakupatulika ico tizamuwona mu nkhani yakulondezgapo?

¹⁸ Wuli za “mzinda ukuru,” uwo uzamupona pa “cisuzgo cikuru”? Nawo ukwenera kulongora kuti ukuwona vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera. Mu buku la Civumbuzi, ŵakuyowoyeka kuti “ŵakuteŵetera” Yehova mu maluŵaza gha tempele lake lauzimu pa caru capasi. Ŵakupulikana mu sembe yakuwombora ya Khristu, ‘ŵakusuka minjilira yawo na kuyituŵiska mu ndopa za Mwanamberere.’ (Civumbuzi 7:9, 14, 15) Ici cikuŵapangiska kuti ŵaŵe ŵakwenelera pamaso pa Yehova ndipo cikuŵatuma kuti ‘ŵajitozge ku ukazuzi wose wa thupi na mzimu, na kufiska utuŵa mu wofi wa Ciuta.’

¹⁹ Cigaŵa cakuzirwa comene pa umoyo wa Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo, nkhufika pa maungano nyengo zose kuti ŵasope Yehova na kusambira Mazgu ghake. Yehova wakuwona maungano gha ŵanthu ŵake kuŵa cinthu cakupatulika. Mu nkhani yakulondezgapo tizamuwona umo tikwenera kuwonera vinthu vyakupatulika nga umo Yehova wakuviwonera pa cigaŵa ici, kweniso cifukwa ico tikwenera kucitira nthena.

Kuweleramo

• Kasi ni nkharo wuli ya caru iyo ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakukolerana nayo yayi?

• Cifukwa wuli cose ico nchituŵa cikufuma kwa Yehova?

• Kasi tikulongora wuli kuti tikucindika utuŵa wa Khristu?

• Kasi ni vinthu wuli ivyo tikwenera kuviwona kuŵa vyakupatulika mu umoyo withu?

[Cithuzithuzi pa peji 23]

Kale mu Israyeli, usofi, cihema, na vitoweskero vyake ŵakenera kuviwona kuŵa vyakupatulika

[Cithuzithuzi pa peji 24]

Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ŵali pa caru capasi ŵakupanga tempele lituŵa

[Vithuzithuzi pa peji 25]

Lurombo na uteŵeti withu ni mwaŵi wakupatulika