Yobu Wakacindikanga Comene Yehova
“Litumbikike zina la Yehova.”—JOB 1:21.
1. Ni njani wakalemba buku la Job, ndipo pawuli?
MOZESI wakaŵa na vilimika pafupifupi 40 apo wakacimbira ku Eguputo cifukwa ca kopa kukomeka na Faro, ndipo wakaluta ku Midiyani na kukhala kwenekuko. (Mil. 7:23) Apo wakaŵa ku Midiyani, kufupi na ku Uzi, uko Yobu wakakhalanga, wakwenera kuti wakapulika za masuzgo agho Yobu wakakumana nagho. Pakati pajumpha vilimika, apo Mozesi na mtundu wa Israyeli ŵakaŵa pafupi na caru ca Uzi, wakwenera kuti wakamanya ivyo vikacitikira Yobu paumaliro. Mdauko wa Ŵayuda ukulongora kuti Mozesi wakalemba buku la Job pamasinda pakuti Yobu wafwa.
2. Kasi buku la Job likukhozga wuli cipulikano ca ŵateŵeti ŵa Yehova mazuŵa ghano?
2 Buku la Job likukhozga cipulikano ca ŵateŵeti ŵa Ciuta ŵa mazuŵa ghano. Mu nthowa wuli? Nkhani iyi yikutovwira kupulikiska vinthu vyakuzirwa comene ivyo vikacitika kucanya. Yikutovwiraso kupulikiska nkhani yakuzirwa comene yakuti Ciuta ni muwusi wa cilengiwa cose. Nkhani ya Yobu yikutovwira kumanya ivyo kugomezgeka kwa Yehova kukung’anamura ndiposo cifukwa ico nyengo zinyake Yehova wakuzomerezgera kuti ŵateŵeti ŵake ŵasuzgike. Buku ili likuvumburaso kuti Satana Dyabulosi ni Mulwani mukuru wa Yehova ndiposo wa ŵanthu. Likulongoraso kuti ŵanthu ŵambura urunji nga ni Yobu ŵangalutilira kugomezgeka kwa Yehova nanga ŵangayezgeka comene. Tiyeni tiwone vinthu vinyake ivyo vikuyowoyeka mu buku la Job.
Yobu Wakayezgeka na Satana
3. Kasi tikumanyapo vici vyakukhwaskana na Yobu, ndipo cifukwa wuli Satana wakamuwukira?
3 Yobu wakaŵa munthu musambazi, wakumanyikwa ndipo wakalongozganga makora mbumba yake. Wakaŵa munthu wakucindikika, mweneuyo wakapelekanga ulongozgi ndiposo kovwira ŵakusoŵerwa. Cakuzirwa comene nchakuti Yobu wakopanga Ciuta. Wakulongosoreka kuti wakaŵa “muwemi wakufikapo, wakunyoroka, wakumopa Ciuta na kuŵambara viheni.” Satana Dyabulosi wakawukira Yobu cifukwa cakuti wakaŵa wakujipeleka pa kusopa Ciuta, kuti cifukwa ca usambazi wake yayi.—Job 1:1; 29:7-16; 31:1.
4. Kasi kugomezgeka kukung’anamuraci?
4 Job 1:1-6 likulongosora kuti ŵangelo ŵakawungana pamaso pa Yehova. Satana nayo wakaŵapo, ndipo Satana wakamuyowoyera mautesi Yobu. (Ŵazgani Job 1:6-11.) Nangauli Satana wakayowoya za usambazi wa Yobu, kweni mtima wake ukaŵa pa kususka kugomezgeka kwa Yobu. Lizgu lakuti ‘kugomezgeka,’ likung’anamura kuŵa wakunyoroka, murunji ndiposo wambura kafukwa. Kwakuyana na Baibolo, munthu wakugomezgeka ngwakujipeleka na mtima wose kwa Yehova.
5. Kasi Satana wakayowoya vici vyakukhwaskana na Yobu?
5 Satana wakati Yobu wakasopanga Ciuta cifukwa ca uryezi, kuti cifukwa ca kugomezgeka yayi. Wakatiso, Yobu wangalutilira kugomezgeka kwa Yehova pekha para Ciuta wangalutilira kumutumbika na kumuvikilira. Kuti wamuzgore, Yehova wakazomerezga Satana kuti wamuyezge Yobu, uyo wakaŵa wakugomezgeka. Mu zuŵa limoza pera, viŵeto vya Yobu vikibika ndipo vinyake vikakomeka, ŵateŵeti ŵake lumoza na ŵana ŵake khumi ŵakafwa. (Job 1:13-19) Kasi Yobu wakaleka kugomezgeka cifukwa cakuti Satana wakamuwukira? Baibolo likulongosora ivyo Yobu wakayowoya, likuti: “Yehova wakapa, Yehova watora; litumbikike zina la Yehova.”—Job 1:21.
6. (a) Nchivici cikacitika apo ŵangelo ŵakawunganaso kucanya? (b) Apo Satana wakakayikiranga kugomezgeka kwa Yobu wakaghanaghanirangaso za njani?
6 Ŵangelo ŵakawunganaso kucanya. Pa nyengo iyi napo, Satana wakayowoyera Yobu mautesi, wakati: “Nkhanda kulifya nkhanda! Enya, munthu tiwapeleke vyose ivyo wali navyo kuwombora umoyo wake. Kweni sono nyoloskani woko linu mukhwaske ciwangwa cake na nyama yake ndipo tiwamutukeni pamaso pinu.” Wonani kuti ni Yobu pera yayi uyo Satana wakamuyowoyera mautesi. Mwakuyowoya kuti: “Munthu tiwapeleke vyose ivyo wali navyo kuwombora umoyo wake,” Dyabulosi wakakayikiranga kugomezgeka kwa Yobu pera yayi, kweni kwa “munthu” waliyose uyo wakusopa Yehova. Pamasinda, Ciuta wakazomerezga Satana kuti wasuzge Yobu na nthenda yakuŵinya comene. (Job 2:1- 8) Masuzgo gha Yobu ghakamalira penepapa pera yayi.
Ivyo Tikusambira kwa Yobu
7. Kasi muwoli wa Yobu ndiposo ŵabwezi ŵake ŵakamusuzga wuli Yobu?
7 Muwoli wa Yobu nayo wakasuzgika comene nga umo mfumu wake wakasuzgikira. Kufwa kwa ŵana ŵake ndiposo kutimbanizgika kwa vinthu ivyo ŵakaŵa navyo vikwenera kuti vikamupa citima comene. Wakwenera kuti wakakwenyelera comene pakuwona kuti mfumu wake wakalwaranga nthenda yakuŵinya comene. Wakalilira Yobu wakati: “Kasi ucari kukhora nganganga mu kunyoloka kwako? Tuka Ciuta, ufwe!” Pamasinda, ŵanalume ŵatatu, Elifaz, Bildad na Zofar ŵakiza kwa Yobu kuti ŵazakamupembuzge. Kweni ŵakamutetera waka mautesi Yobu, ndipo ŵakalongora kuti ŵakaŵa “ŵasanguluski ŵawakawaka.” Mwaciyelezgero, Bildad wakati ŵana ŵa Yobu ŵakacita viheni, ntheura ŵakenelera kufwa. Elifaz wakati Yobu wakasuzgikanga cifukwa ca viheni ivyo wakacita kumasinda. Wakakayikiraso usange Ciuta wakulumba ŵanthu awo ŵakugomezgeka kwa iyo. (Job 2:9, 11; 4:8; 8:4; 16:2; 22:2, 3) Nangauli Yobu wakasuzgika, kweni wakalutilira kugomezgeka. Mbunenesko kuti nayo wakananga cifukwa ca “kujirunjiska mu maso gha iyomwene, gha Ciuta cara.” (Job 32:2) Ndipouli, wakalutilira kugomezgeka.
8. Kasi Elihu wakapeleka ciyelezgero wuli ciwemi kwa awo ŵakupeleka ulongozgi ku ŵanyawo mazuŵa ghano?
8 Baibolo likutiphaliraso kuti Elihu nayo wakiza kwa Yobu. Elihu wakategherezganga waka apo Yobu ndiposo ŵabwezi ŵake ŵatatu ŵakayowoyanga. Nangauli wakaŵa mwana kwa ŵanalume ŵanayi aŵa, Elihu wakalongora vinjeru. Wakayowoya na Yobu mwanchindi. Elihu wakamuwonga Yobu cifukwa cakuti wakaŵa murunji. Kweni wakatiso Yobu wakujilunjikiska mwakujumphizga. Ndipo, Elihu wakaphalira Yobu kuti kuteŵetera Yehova mwakugomezgeka nyengo zose nkhwacandulo. (Ŵazgani Job 36:1, 11.) Elihu nchiyelezgero ciwemi comene kwa awo ŵakukhumba kupeleka ulongozgi ku ŵanyawo mazuŵa ghano. Wakaŵa wakuzikira, wakategherezganga comene, wakawonganga para nkhwakukhumbikwira kucita nthena, ndipo wakapelekanga ulongozgi wakovwira.—Job 32:6; 33:32.
9. Kasi Yehova wakawovwira wuli Yobu?
9 Paumaliro, Yehova wakayowoya na Yobu mu nthowa yakuzizwiska comene. Baibolo likuti: “Penepapo Yehova wakazgora Yobu mu kavuluvulu.” Yehova wakafumba mafumbo ghakupambanapambana, mwakuti wawovwire Yobu kuti wamanye unenesko. Yobu wakazomera ulongozgi wa Yehova, wakati: “Wonani, ndili muheni . . . nazgoka mtima mu fuvu na mu vyoto.” Pamanyuma pakuti Yehova wayowoya na Yobu, wakakwiyira ŵabwezi ŵatatu ŵa Yobu cifukwa ŵakayowoya unenesko yayi. Yobu wakaphalirika kuti waŵaŵeyelere kwa Yehova. Pamasinda, “Yehova wakamuwezgera Yobu mwaŵi wake wakati waŵalombera ŵanase ŵake; Yehova wakamupa Yobu vinandi kuwerezga kaŵiri pa ivyo wakaŵa navyo pakudanga.”—Job 38:1; 40:4; 42:6-10.
Kasi Citemwa Cithu pa Yehova Nchakukhora Wuli?
10. Cifukwa wuli Yehova wakazerezga waka yayi nesi kumukoma Satana pa ivyo wakayowoya?
10 Yehova ni Mlengi ndiposo Muwusi wa cilengiwa cose. Kasi Yehova wakalekeraci kuzerezga waka ivyo Dyabulosi wakapusikizgira Yobu? Ciuta wakamanya kuti kuzerezga waka panji kukoma Satana kukatenge kumazgenge yayi nkhani iyo Satana wakambiska. Dyabulosi wakati usange usambazi wa Yobu ungamara, mbwenu walekenge kugomezgeka kwa Yehova. Kweni Yobu wakalutilira kugomezgeka kwambura kupwelerako za kuyezgeka. Pamasinda Satana wakayowoya kuti munthu waliyose wangaleka kugomezgeka kwa Yehova usange wangasuzgika. Yobu wakasuzgika, kweni wakalutilira kugomezgeka. Ntheura, Satana wakawonekerathu kuti ivyo wakayowoya vyakukhwaskana na Yobu vikaŵa vyautesi. Wuli pakuyowoya za ŵateŵeti ŵanyake ŵa Ciuta?
11. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti Satana ni mutesi?
11 Muteŵeti wa Ciuta waliyose uyo wakulutilira kugomezgeka para wakuyezgeka wakulongora kuti ivyo Satana wakuyowoya ni vyautesi. Yesu wakiza pa caru capasi ndipo wakalongora pakweru kuti Satana ni mutesi. Yesu wakaŵa wakufikapo nga umo wakaŵira dada withu wakwamba, Adamu. Kugomezgeka kwa Yesu mpaka apo wakafwira kukalongora kuti Satana ni mutesi.—Uvu. 12:10.
12. Kasi muteŵeti wa Yehova waliyose wali na mwaŵi wuli?
12 Ndipouli, Satana wacali kuyezga ŵasopi ŵa Yehova. Para tikugomezgeka kwa Yehova ndikuti tikulongora kuti tikumuteŵetera cifukwa cakuti tikumutemwa, kuti cifukwa ca uryezi yayi. Kasi tikuyiwona wuli nkhani iyi? Tikuwona kuti ni mwaŵi kugomezgeka kwa Yehova. Tikupembuzgika cifukwa ca kumanya kuti Yehova wakutipa nkhongono zakuzizipizgira viyezgo, ndiposo kuti wakuzomerezga yayi kuti tiyezgeke na viyezgo vyakujumpha ivyo tingazizipizga nga umo wakacitira na Yobu.—1 Kor. 10:13.
Satana Ni Mulwani Wakofya Ndipo Ngwakugaluka
13. Kasi buku la Job likuvumbura vinthu wuli vyakukhwaskana na Satana?
13 Malemba gha Cihebere ghakulongora makora kuti Satana wakususka Yehova ndiposo wakupuluska ŵanthu. Malemba gha Cigiriki nagho ghakulongora kuti Satana wakususka Yehova. Ndipo buku la Uvumbuzi likuyowoya za kuthuwuskika kwa muwuso wa Yehova ndiposo kuparanyika kwa Satana. Buku la Job nalo likutimanyiska vinthu vinandi vyakukhwaskana na kugaluka kwa Satana. Apo Satana wakaŵa nawo pa ungano uwo ukaŵa kucanya, wakaŵapo na cilato ca kulumba Yehova yayi. Wakaŵa na cilato ciheni. Pamasinda pa kumuyowoyera mautesi Yobu ndiposo kuzomerezgeka kuti wayezge Yobu, “Satana wakafuma na kuwukapo pamaso pa Yehova.”—Job 1:12; 2:7.
14. Kasi Satana wakalongora kuti wakamuwonanga wuli Yobu?
14 Ntheura, buku la Job likulongora kuti Satana ni mulwani withu. Kufuma apo ungano wa ŵangelo uwo ukuyowoyeka pa Job 1:6 ukacitikira, kufika apo ungano uwo ukuyowoyeka pa Job 2:1 ukacitikira, pakajumpha nyengo yambura kumanyikwa utali wake. Panyengo iyi Yobu wakaŵa kuti wakuyezgeka mwankhaza comene. Kugomezgeka kwa Yobu kukapangiska kuti Yehova waphalire Satana kuti: “[Yobu] Wacari kukhora nganganga mu kunyoloka kwake nanga iwe ukandiwuska kumuparanya kwambura cifukwa.” Kweni Satana wakazomerezga yayi kuti ivyo iyo wakayowoyera Yobu ukaŵa utesi. M’malo mwake wakalomba kuti Yobu wayezgekeso mwankhaza. Ntheura, Dyabulosi wakayezga Yobu apo wakaŵa musambazi na apo wakakavuka. Nchakuwonekerathu kuti Satana walijirethu lusungu, ndipo vikumukhwaska yayi para wakuwona ŵanthu ŵakusuzgika. Wakutinkha ŵanthu ŵakugomezgeka. (Job 2:3-5) Ndipouli, kugomezgeka kwa Yobu kukalongora kuti Satana ni mutesi.
15. Kasi ŵakugaluka ŵa mazuŵa ghano ŵakuyana wuli na Satana?
15 Satana wakaŵa cilengiwa cakwamba kugalukira Ciuta. Ŵakugaluka ŵa mazuŵa ghano nawo ŵakulongora mikhaliro yakuyana waka na ya Dyabulosi. Ŵangamba kususka ŵanji mu mpingo, ŵalara panji Wupu Wakulongozga. Ŵakugaluka ŵanji ŵakususka zina la Ciuta lakuti Yehova. Ŵakukhumba yayi kusambira za Yehova nesi kumuteŵetera. Nga ni wiskewo Satana, ŵakugaluka ŵakutinkha comene ŵanthu ŵakugomezgeka. (Yoh. 8:44) Lekani ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakukhumba yayi kwendezgana na ŵanthu ŵanthena.—2 Yoh. 10, 11.
Yobu Wakacindikanga Comene Yehova
16. Kasi Yobu wakamuwonanga wuli Yehova?
16 Yobu wakamuzunuranga ndiposo kumucindika Yehova. Nanga ni apo wakapulika kuti ŵana ŵake ŵafwa, Yobu wakamuyowoyerapo uheni yayi Ciuta. Nangauli wakayowoya kuti Ciuta ndiyo wakapoka usambazi wake, kweni wakacindika Yehova. Mu yimoza mwa ntharika zake, Yobu wakati: ‘Wonani, kumuopa Yehova ndivyo vinjeru; kupatuka ku viheni ndigho mahara.’—Job 28:28.
17. Nchivici cikawovwira Yobu kuti walutilire kugomezgeka?
17 Nchivici cikawovwira Yobu kuti walutilire kugomezgeka? Nchakuwonekerathu kuti pambere wandakumane na masuzgo, Yobu wakaŵa paubwezi na Yehova. Nangauli tikumanya yayi usange Yobu wakamanyanga kuti Satana wakasuskananga na Yehova, kweni wakalutilira kugomezgeka. Iyo wakati: “Ndingataya cara kunyoloka kwane ndisuke ndifwe.” (Job 27:5) Kasi Yobu wakacita wuli kuti waŵe paubwezi wanthena na Yehova? Wakwenera kuti wakazirwiskanga comene ivyo wakapulika vya umo Ciuta wakacitira vinthu na ŵabali ŵake, Abrahamu, Yisake na Yakobe. Ndiposo kuwona cilengiwa kukamovwira Yobu kumanya mikhaliro ya Yehova.—Ŵazgani Job 12:7-9, 13, 16.
18. (a) Kasi Yobu wakalongora wuli kuti wakaŵa wakujipeleka kwa Yehova? (b) Kasi tikucita wuli nga umo wakacitira Yobu?
18 Ivyo Yobu wakasambira vikamucitiska kuti wakondweske Yehova. Cifukwa ca kughanaghana kuti panji ŵa mu nyumba yake ŵanangira Ciuta panji “kumucitira Ciuta phuzu mu mitima yawo,” wakapelekanga sembe kwa Yehova nyengo na nyengo. (Job 1:5) Nanga ni apo wakayezgekanga mwankhaza, Yobu wakalutilira kuyowoya viwemi vyakukhwaskana na Yehova. (Job 10:12) Wali kutipa ciyelezgero ciwemi comene. Nyengo na nyengo nase tikwenera kusambira za Yehova ndiposo khumbo lake. Tili na vinthu vyauzimu ivyo vingatovwira kuti tilutilire kuŵa paubwezi na Yehova. Vinthu ivi nkhusambira patekha, kusangika pa maungano, lurombo ndiposo kupharazga makani ghawemi. Nakuti tikuyezgayezga kuphalirako ŵanji za Yehova. Nga umo Yehova wakakondwera cifukwa ca kugomezgeka kwa Yobu, mazuŵa ghano napo Yehova wakukondwa cifukwa ca kugomezgeka kwa ŵateŵeti ŵake. Tizamudumbiskana fundo iyi mu nkhani yakulondezgapo.
Kasi Mukukumbuka?
• Cifukwa wuli Satana Dyabulosi wakayezga Yobu?
• Kasi Yobu wakazizipizga viyezgo wuli, ndipo wakacita navyo wuli?
• Nchivici cingatovwira kuti tilutilire kugomezgeka nga ni Yobu?
• Kasi tikusambiraci za Satana mu buku la Job?
[Cithuzithuzi pa peji 4]
Nkhani ya Yobu Yikutikumbuska nkhani yikuru yakuti Ciuta ni muwusi wa cilengiwa cose
[Cithuzithuzi pa peji 6]
Kasi kugomezgeka kwinu kungayezgeka wuli?