Umo Mungasambizgira Ŵana vya Ciuta​—Kasi ni Nthowa Wuli izo Zingawovwira?

“Mazgu agha nkhumuwuzgani muhanya uno ghakhalenge mu mitima yinu; ndipo muŵasambizge makora ŵana ŵinu, na kuyowoyeskana nagho para mukukhala mu nyumba yako, na para mukwenda mu nthowa, na para mwagona pasi, na para mwawukapo.”—DUTERONOME 6:6, 7.

NYENGO zinyake ŵapapi ŵakuwona kuti ŵangakwaniska yayi kusambizga ŵana ŵawo. Ndipouli, para ŵakupenja ulongozgi, ŵakutimbanizgika na masacizgo ghakupambanapambana agho ŵakupulika panji kuŵazga. Kanandi ŵacibali na ŵabwezi ŵakupeleka luŵiro masacizgo ghawo. Nkhani izo zikulembeka mu mabuku, magazini ndiposo pa intaneti, kanandi zikuŵa zakususkana ndipo zikutimbanizga ŵapapi.

Ndipouli, Baibolo likupeleka ulongozgi wakugomezgeka ku ŵapapi pa ivyo ŵangasambizga ŵana ŵawo kweniso umo ŵangaŵasambizgira. Nga ni umo mavesi gha mu Baibolo ghapacanya apa ghakulongolera, zuŵa lililose ŵapapi ŵakwenera kusanga nthowa yakusambizgira ŵana ŵawo vya Ciuta. Pasi apa pali masacizgo ghanayi gha mu Baibolo agho ghawovwira ŵapapi ŵanandi kuti ŵasambizge ŵana ŵawo vya Ciuta.

1. Ŵasambizgani ivyo ŵangasambira ku cilengiwa. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Makhaliro [gha Ciuta] ghambura kuwoneka ghakuwoneka makora comene kwamba pa kulenga caru kuya munthazi, cifukwa ghakumanyikwa kwizira mu vinthu vyakulengeka, ndiko kuti, nkhongono yake yamuyirayira na Uciuta wake.” (Ŵaroma 1:20) Ŵapapi ŵangacita vinandi kuti ŵawovwire ŵana ŵawo ŵawonenge kuti Ciuta waliko nadi. Ŵangaŵawovwira mwa kuŵalongora ivyo Ciuta wali kulenga ndiposo kuŵawovwira kumanya mikhaliro ya Ciuta iyo yikuwoneka mu cilengiwa.

Yesu wakagwiliskira nchito nthowa iyi apo wakasambizganga ŵasambiri ŵake. Mwaciyelezgero, wakati: “Laŵisiskani viyuni vya mu dera, cifukwa vikuseŵa mbuto cara panji kuvuna panji kulonga mu nthamba; ndipouli, Ŵawiskemwe ŵakucanya ŵakuvilyeska. Asi imwe muli ŵakuzirwa kuluska ivyo?” (Mateyu 6:26) Apa Yesu wakalongosoranga citemwa ca Yehova ndiposo lusungu lwake. Kweni wakalekera papo yayi. Wakawovwira ŵasambiri ŵake kughanaghanira umo Ciuta wakulongolera citemwa na lusungu ku ŵana ŵake.

Themba lavinjeru Solomoni likayowoya za vinjeru ivyo Ciuta wali kupeleka ku nyerere ndipo wakazunura nyerere izi kuti watisambizge fundo yinyake yakuzirwa. Wakalemba kuti: “Ruta ku nyerere, wa mukata iwe; ulaŵisiske mendero ghake, uŵe wa vinjeru. Yilije ndongozi, nanga ndi kapitawo, panji kazembe, ndipouli yikutolera vyakurya vyake mu cihanya, na kuwunjika viryo vyake mu vuna.” (Zintharika 6:6-8) Apa Solomoni wakutisambizga nthowa yiwemi comene ya umo tinganozgerathu ivyo tizamucita munthazi na kugwiliskira nchito nkhongono izo Ciuta wali kutipa kuti tivifiske.

Ŵapapi ŵangatolera umo Yesu na Solomoni ŵakasambizgiranga usange ŵangacita vinthu vyakulondezgapo ivi: (1) Kufumba ŵana ŵawo za vyakumera ndiposo vinyama ivyo vikuŵakondweska. (2) Kusambira nawo vinandi vyakukhwaskana na vyakumera na vinyama ivi. (3) Kuŵasambizga ivyo vilengiwa ivi vikutisambizga za Ciuta.

2. Londezgani umo Yesu wakacitiranga na awo wakaŵasambizganga. Pa ŵanthu wose awo ŵali kuŵako, Yesu ndiyo wakaŵa na uthenga wakuzirwa comene wakuti wayowoye. Kweni kanandi wakatemwanga kufumba mafumbo. Wakakhumbanga comene kumanya maghanoghano gha awo wakaŵasambizganga na umo ŵakajipulikiranga. (Mateyu 17:24, 25; Mariko 8:27-29) Mwakuyana waka, ŵapapi ŵali na vinthu vinandi vyakuzirwa ivyo ŵakwenera kusambizga ŵana ŵawo. Kweni kuti ŵaŵasambizge makora, ŵakwenera kuyezga Yesu na kuŵaciska ŵana ŵawo kuti ŵaŵe ŵakufwatuka kuyowoya umo ŵakujipulikira.

Wuli usange ŵana ŵali na nkharo yiheni panji ŵakusambira luŵiro yayi vinthu? Wonani umo Yesu wakacitiranga na ŵapositole ŵake. Nyengo zinyake ŵakagazgananga comene ndipo ŵakasambiranga luŵiro yayi kujiyuyura. Kweni Yesu wakazikira nawo, ndipo mwakuwerezgawerezga wakaŵaphaliranga kuti ŵakwenera kujiyuyura. (Mariko 9:33, 34; Luka 9:46-48; 22:24, 25) Ŵapapi awo ŵakuyezga Yesu ŵakwenera kuzikira para ŵakovwira ŵana ŵawo, ndipo usange nchakukhumbikwa, ŵakwenera kuwerezgapo fundo mpaka ŵana ŵapulikiske makora kuzirwa kwake.a

3. Ŵasambizgani kwizira mu ivyo mukucita. Ŵapapi ŵangacita makora kulondezga ulongozgi uwo mpositole Paulosi wakapeleka ku Ŵakhristu awo ŵakakhalanga ku Rome. Wakaŵalembera kuti: “Kasi iwe ukusambizga munthu munyake, ukujisambizga wamwene cara? Iwe, wamweneiwe ukupharazga kuti ‘Ungibanga cara,’ kasi iwe ukwiba?”—Ŵaroma 2:21.

Ulongozgi uwu ngwakuzirwa cifukwa cakuti ŵana ŵakutolera ivyo ŵapapi ŵawo ŵakucita kuluska ivyo ŵakuyowoya. Nakuti ŵapapi awo ŵakucita ivyo ŵakuyowoya, kanandi ŵakuŵa na ŵana awo ŵakupulikira ivyo ŵapapi ŵawo ŵakuŵasambizga.

4. Yambani kusambizga mwana wacali mucoko. Timote, uyo wakendanga lumoza na mpositole Paulosi pakucita umishonale, wakaŵa na lumbiri luwemi uko wakakhalanga. (Milimo 16:1, 2) Cifukwa cimoza nchakuti “kufuma pa ubonda” wakasambizgika “malemba ghatuŵa.” Anyina na abuya ŵake ŵakamuŵazgiranga waka Malemba yayi, kweni ŵakamovwiranga kuti waghanaghanirengepo pa ivyo ŵakamusambizganga mu malemba.—2 Timote 1:5; 3:14, 15.

Uko Mungasanga Wovwiri

Ŵakaboni ŵa Yehova ŵali na mabuku ghanandi agho ghali kulembeka kuti ghawovwire ŵapapi kusambizga ŵana ŵawo unenesko wakuyowoya za Ciuta. Ghanyake ghakulembekera comene ŵana ŵacoko. Kweni ghanyake ghakovwira ŵapapi kuti ŵayowoyeskanenge mwakufwatuka na ŵana ŵawo ŵawukirano.b

Kweni pambere ŵapapi ŵandambe kusambizga ŵana ŵawo vya Ciuta, ŵakwenera kumanya dankha mazgoro gha mafumbo ghanonono agho ŵana ŵangafumba. Mwaciyelezgero, kasi mungazgora wuli mafumbo agha: Cifukwa wuli Ciuta wakuzomerezga kuti tisuzgikenge? Kasi Ciuta wakalengeraci caru? Kasi ŵakufwa ŵali nkhu? Ŵakaboni ŵa Yehova ŵangaŵa ŵakukondwa kumovwirani kuti musange mazgoro gha mafumbo agha ndiposo mafumbo ghanyake mwakuti imwe na mbumba yinu musendelere kwa Ciuta.—Yakobe 4:8.

[Mazgu ghamusi]