Kasi Mukumanyikwa na Yehova?
“Yehova wakuŵamanya awo mbake.”—2 TIM. 2:19.
1, 2. (a) Kasi Yesu wakafipiranga mtima vici? (b) Kasi ni mafumbo wuli agho tikwenera kujifumba?
MUFARISI munyake wakafumba Yesu kuti: “Kasi languro likuru comene mu Dango ni ndi?” Yesu wakazgora kuti: “Utemwenge Yehova Ciuta wako na mtima wako wose na umoyo wako wose na maghanoghano ghako ghose.” (Mat. 22:35-37) Yesu wakatemwanga comene Ŵawiske ndipo wakacitanga vinthu mwakukolerana na mazgu agha. Yesu wakafipirangaso mtima ubwezi wake na Yehova, ndipo wakalongora fundo iyi mwakucita vinthu mwakugomezgeka umoyo wake wose. Ntheura, apo wakaŵa pafupi kufwa, mphake kuti Yesu wakati wasungilira malango gha Ŵawiske mwakugomezgeka. Yesu wakakhalilira mu citemwa ca Yehova.—Yoh. 15:10.
2 Mazuŵa ghano, ŵanandi ŵakuti ŵakutemwa Ciuta. Nase ndise ŵamoza ŵa ŵanthu awo ŵakuyowoya nthena. Kweni jifumbani mafumbo ghakuzirwa agha: ‘Kasi nkhumanyikwa na Ciuta? Kasi Yehova wakuniwona wuli? Kasi nkhumanyikwa kuti nili wake?’ (2 Tim. 2:19) Ni mwaŵi wapadera comene kuŵa paubwezi na Muwusi wa cilengiwa cose.
3. Cifukwa wuli ŵanji ŵakujiwona kuti mbambura kwenelera mu maso gha Yehova, ndipo nchivici cingawovwira kuti ŵaleke kujiwona nthena?
3 Kweni ŵanji awo ŵakutemwa comene Yehova, ŵakugomezga yayi fundo yakuti iyo wakuŵawona kuti mbakwenelera. Ŵanji ŵakujiwona kuŵa ŵambura nchito, ntheura ŵakukayikira usange ŵakumanyikwa na Yehova. Ipo tingakondwa comene kumanya kuti Ciuta wakutiwona mwakupambana na umo taŵene tikujiwonera. (1 Sam. 16:7) Paulosi wakaphalira Ŵakhristu ŵanyake kuti: “Usange yunji wakutemwa Ciuta, uyu ndiyo wakumanyikwa na iyo.” (1 Kor. 8:3) Para mukukhumba kuti Ciuta wamumanyani, cinthu cakuzirwa comene ico mungacita nkhumutemwa. Ghanaghaniranipo pa mafumbo agha: Cifukwa wuli mukuŵazga magazini iyi? Cifukwa wuli mukuyezgayezga kuteŵetera Yehova na mtima winu wose, umoyo winu wose, maghanoghano ghinu ghose, na nkhongono zinu zose? Usange muli kujipatulira na kubapatizika, nchivici cikamutumani kuti mucite nthena? Baibolo likulongosora kuti Yehova uyo wakusanda mitima wakuguza awo mbakwenelera. (Ŵazgani Hagai 2:7; Yohane 6:44.) Ntheura, mungawona kuti mukuteŵetera Yehova cifukwa cakuti iyo wali kumuguzani. Yehova wazamuŵasidapo yayi awo wali kuŵaguzira kwa iyo usange ŵakulutilira kugomezgeka. Ciuta wakutiwona kuti ndise ŵakuzirwa comene, ndipo wakutitemwa comene.—Sal. 94:14.
4. Cifukwa wuli tikwenera kulutilira kumanyikwa na Ciuta?
4 Pakuti Yehova wali kutiguzira kwa iyo, tikukhumbikwira kukhalilira mu citemwa cake. (Ŵazgani Yuda 20, 21.) Kumbukani kuti Baibolo likuti nchamacitiko kupatukako panji kufumako kwa Ciuta. (Heb. 2:1; 3:12, 13) Mwaciyelezgero, pambere Paulosi wandalembe mazgu agho ghali pa 2 Timote 2:19, wakazunura Himenayo na Fileto. Ŵanalume ŵaŵiri aŵa pakwamba ŵakamanyikwanga na Yehova, kweni pamasinda ŵakaleka unenesko. (2 Tim. 2:16-18) Kumbukaniso kuti mu mipingo ya ku Galatiya ŵanji awo pakwamba ŵakamanyikwanga na Ciuta, pamanyuma ŵakaleka ungweru wauzimu. (Gal. 4:9) Ubwezi withu na Ciuta tingawutoranga mwakupepuka yayi.
5. (a) Kasi tikwenera kuŵa na mikhaliro wuli kuti timanyikwe na Ciuta? (b) Kasi tisambirenge vici mu nkhani iyi?
5 Pali mikhaliro yinyake iyo njakuzirwa kuti timanyikwe na Yehova. (Sal. 15:1-5; 1 Pet. 3:4) Cipulikano na kujiyuyura vikawovwira comene kuti ŵanthu ŵanyake ŵamanyikwe na Ciuta. Tiyeni tiwone umo mikhaliro yiŵiri iyi yikawovwilira ŵanalume ŵaŵiri kuti ŵaŵe paubwezi na Yehova. Tiwonengeso za munthu munyake uyo wakaghanaghananga kuti wakumanyikwa na Ciuta, kweni wati wamba kujikuzga Ciuta wakamukana. Ku ŵanalume ŵatatu aŵa, tisambirengeko vinthu vyakuzirwa comene.
Wiske wa Wose Awo Ŵali na Cipulikano
6. (a) Kasi Abrahamu wakalongora wuli cipulikano mu malayizgo gha Yehova? (b) Kasi Yehova wakamuwonanga wuli Abrahamu?
6 Abrahamu “wakapulikana na Yehova.” Ntheura, wakucemeka kuti ni “wiske wa wose awo ŵali na cipulikano.” (Gen. 15:6; Rom. 4:11) Cifukwa ca cipulikano, Abrahamu wakaleka nyumba yake, ŵabwezi ŵake, vinthu vinyake, na kuluta ku caru ca kutali. (Gen. 12:1-4; Heb. 11:8-10) Abrahamu wakalutilira kuŵa na cipulikano cakukhora kwa vilimika vinandi. Ukaboni unyake wa fundo iyi ukawoneka apo wakanozgeka kupeleka mwana wake kwa Yehova, ndipo “wakaŵa nga wapeleka kale Yisake.” (Heb. 11:17-19) Abrahamu wakalongora cipulikano mu ivyo Yehova wakamulayizga, ntheura Yehova wakamuwonanga kuŵa munthu wapadera comene. (Ŵazgani Genesis 18:19.) Yehova wakamumanyanga waka yayi Abrahamu, kweni wakamutora kuŵa mubwezi wake.—Yak. 2:22, 23.
7. Kasi Abrahamu wakaghawonanga wuli malayizgo gha Yehova, ndipo wakacita wuli?
7 Kweni tikwenera kumanya kuti Abrahamu wakapokera yayi ciharo ca caru ico wakalayizgika. Apo mphapu yake yikamba kwandana “nga ndi mcenga uwo uli mu mphepete mwa nyanja,” iyo wakaŵa kuti wafwa kale. (Gen. 22:17, 18) Nangauli malayizgo agha ghakafiskika mu nyengo yake yayi, kweni Abrahamu wakalutilira kuŵa na cipulikano cakukhora. Wakamanyanga kuti para Yehova wayowoya vikuŵa nga vyafiskika kale. Cipulikano cantheura ndico Abrahamu wakaŵa naco. (Ŵazgani Ŵahebere 11:13.) Kasi Yehova wakutimanya kuti nase tili na cipulikano nga ncha Abrahamu?
Kulindilira Yehova Nchilongolero ca Cipulikano
8. Kasi ni vinthu wuli ivyo ŵanji ŵakudokera kuviwona kuti vyafiskika pa umoyo wawo?
8 Pali vinthu vinyake ivyo tikudokera kuviwona kuti vyafiskika. Mwakawiro munthu wakukhumba nthengwa, ŵana, kweniso umoyo uwemi. Nakuti khumbiro ili ndiwemi waka. Ndipouli, vinyake mwa vinthu ivi vingafiskika yayi pa umoyo wa ŵanji. Usange vinyake vindafiskike pa umoyo withu, umo tikucitira pa nkhani iyi vilongorenge kuti tili na cipulikano panji yayi.
9, 10. (a) Kasi ŵanji ŵakucita wuli kuti ŵafiske ivyo ŵakukhumba? (b) Kasi imwe mukughawona wuli malayizgo gha Ciuta?
9 Cingaŵa cambura mahara comene kukhumba kufiska makhumbiro agha mu nthowa yakupambana na vinjeru vya Ciuta. Kucita nthena kungananga umoyo withu wauzimu. Mwaciyelezgero, ŵanji ŵakusankha nthowa zakucizgira izo zikususkana na ulongozgi wa Yehova. Ŵanji ŵamba nchito izo zikuŵapa mpata yayi wa kuwungana kweniso kucezga na mbumba zawo. Wuli pa nkhani yakuŵa pacibwezi na munthu uyo ni Kaboni yayi? Usange Mkhristu wangacita nthena, kasi tingati wakupenja kumanyikwa na Yehova? Kasi Yehova wakatenge wajipulikenge wuli Abrahamu walekenge kuzikira pa ivyo wakalayizgika? Wuli Abrahamu wambenge kucita vinthu mwa iyo yekha, kuzengaso nyumba na kujipangira zina m’malo mwa kulindilira Yehova? (Yaniskani na Genesis 11:4.) Kasi Yehova wakatenge walutilirenge kuŵa nayo paubwezi?
10 Kasi ni vinthu wuli ivyo imwe mukunwekera kuwona kuti vyafiskika? Kasi cipulikano cinu nchakukhora nadi kuti mulindilire Yehova, uyo walayizga kuti wafiskenge viwemi vyose ivyo mukunweka navyo? (Sal. 145:16) Nga umo vikaŵira na Abrahamu, vinthu vinyake vingafiskika pa nyengo iyo tikukhumbira yayi. Nipera Yehova wakukhumba kuti tiŵe na cipulikano nga ncha Abrahamu na kucita vinthu mwakuyana na khumbo lake. Tingasanga candulo comene usange tingacita nthena.—Heb. 11:6.
Mphambano Pakati pa Kujiyuyura na Kujikuzga
11. Kasi ni mauteŵeti wuli agho Kora wakacita kwa vilimika vinandi?
11 Mozesi na Kora ŵakaŵa ŵakupambana comene pa nkhani ya kucindika ndondomeko na ulongozgi wa Yehova. Ivyo ŵakacitanga vikapangiska Yehova kuŵawona mwakupambana. Kora wakaŵa Mulevi wa mu mbumba ya Kohati, ndipo Ciuta wakamutumbika mu nthowa zinandi. Wakwenera kuti nayo wakawona umo mtundu wa Israyeli ukaponoskekera pa Nyanja Yiswesi, pa Phiri la Sinayi wakimira Yehova pakupeleka ceruzgo pa Ŵaisrayeli ŵambura kupulikira, kweniso wakawovwiranga kunyamura likasa la phangano. (Ex. 32:26-29; Maŵa. 3:30, 31) Kora wakwenera kuti wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova kwa vilimika vinandi, ndipo Ŵaisrayeli ŵanandi ŵakamucindikanga.
12. Nga umo vyalongolekera pa peji 28, nchivici cikacitikira Kora cifukwa ca kujikuzga?
12 Ndipouli, apo mtundu wa Israyeli ukaŵa pafupi kunjira mu Caru ca Layizgano, Kora wakamba kususka ndondomeko ya Ciuta. Pamasinda ŵanalume ŵakukwana 250 ŵakakolerana nayo kuti ŵasinthe vinthu. Kora na ŵanyake aŵa ŵakwenera kuti ŵakawonga kuti ŵacali paubwezi na Yehova. Ŵakaphalira Mozesi kuti: “Mwajitolera comene pa imwe mwekha, pakuti wumba wose ngutuŵa, munthu yose, ndipo Yehova wali mukati mwawo.” (Maŵa. 16:1-3) Ŵakalongora mzimu wakujithemba na kujikuzga. Mozesi wakaŵaphalira kuti: “Namacero Yehova tiwalongore uyo ngwake.” (Ŵazgani Maŵazgo 16:5.) Apo zuŵa lakulondezgapo likaŵa pafupi kunjira, Kora pamoza na ŵanyake ŵakugaluka aŵa ŵakafwa.—Maŵa. 16:31-35.
13, 14. Kasi Mozesi wakalongora kujiyuyura mu nthowa wuli?
13 Mwakupambana na Kora, Baibolo likuti Mozesi “wakaŵa wakuzika comene kwakuluska wose awo ŵakaŵa pa caru.” (Maŵa. 12:3) Pakuti Mozesi wakalondezga ulongozgi wa Yehova, wakalongora kuti ngwakuzika na kujiyuyura. (Ex. 7:6; 40:16) Palije ukaboni wakuti Mozesi wakatemwanga kususka umo Yehova wakaŵalongozgeranga. Mwaciyelezgero, Yehova wakapeleka malango ghanandi gha umo cihema cikeneranga kupangikira. Wakayowoya za mtundu wa salu na unandi wa vingwe ivyo vikakhumbikwanga pakupanga cihema ici. (Ex. 26:1-6) Nyengo zinyake mungakhuŵara usange mulaŵiliri mu gulu la Ciuta wakumupani ulongozgi uwo ukuwoneka kuti ukulongosora tunandi comene. Kweni Yehova ni mulaŵiliri wakufikapo, ndipo mauteŵeti ghanyake wagaŵirako ŵateŵeti ŵake nakuti wakuŵagomezga. Pakuŵa cifukwa cakupulikikwa ico Yehova wakutipira malango ghanandi. Wonani kuti Mozesi wati wapika malango ghanandi wakamukwiyira yayi Yehova, nga nipara Yehova wakawonanga Mozesi kuti wangacita kanthu kamahara yayi. M’malo mwake, Mozesi wakawoneseska kuti ŵanchito ŵacita nga umo Ciuta wakamuphalilira. (Ex. 39:32) Uku kukaŵa kujicefya comene. Mozesi wakamanya kuti mulimo uwu ukaŵa wa Yehova, ndipo iyo wakaŵa waka citeŵetero.
14 Mozesi wakalongoraso kuti ngwakujiyuyura nanga ni apo vinthu vikaŵa makora yayi kwa iyo. Pa nyengo yinyake apo ŵanthu ŵakang’ung’utanga, Mozesi wakatondeka kujikora na kutuŵiska Ciuta. Mozesi wati wacita nthena, Yehova wakamuphalira kuti wamuŵanjizga yayi ŵanthu aŵa mu Caru ca Layizgano. (Maŵa. 20:2-12) Iyo pamoza na mukuru wake Aroni, kwa vilimika vinandi ŵakazizipizganga para Ŵaisrayeli ŵakusinginika. Kweni cifukwa ca ivyo wakacita apa, Mozesi wakaphalirika kuti wamunjira yayi mu Caru ca Layizgano ico wakacilindilira kwa nyengo yitali. Kasi Mozesi wakacita wuli? Nangauli Mozesi wakwenera kuti wakakhuŵara, kweni wakajiyuyura na kukolerana na ivyo Yehova wadumura. Wakamanyanga kuti Yehova ni Ciuta murunji uyo mulije kuwura urunji mwa iyo. (Dute. 3:25-27; 32:4) Para mukughanaghanira za Mozesi, kasi mukumuwona kuti ni munthu wakumanyikwa na Yehova?—Ŵazgani Exodus. 33:12, 13.
Kujiyuyura Nkhwakukhumbikwa Kuti Tijilambike kwa Yehova
15. Kasi tikusambirako vici kwa Kora?
15 Kuti timanyikwe na Yehova, vikuthemba pa umo tikucitira para gulu lasintha vinthu vinyake ndiposo umo tikucitira na fundo izo ŵalara mu mpingo ŵakukaka. Kora na ŵanyake ŵakapatukako ŵekha kwa Ciuta cifukwa ca kujithemba, kujikuzga, na kusoŵa cipulikano. Nangauli Kora wakawonanga kuti Mozesi uyo wakaŵa mucekuru ndiyo wakasankhanga vyakucita vya zuŵa na zuŵa, kweni Yehova ndiyo wakalongozganga mtundu wa Israyeli. Kora wakatondeka kuŵanika fundo iyi ndipo wakaleka kugomezga awo Ciuta wakaŵagwiliskiranga nchito. Usange Kora vinthu vinyake wakavipulikiskanga makora yayi ndipo wakawona nadi kuti pakakhumbikwiranga kusintha, mphanyi wakalindilira Yehova. Ntheura, Kora wakananga lumbiri lwake lwakugomezgeka cifukwa ca kujikuzga.
16. Kasi kujiyuyura kwa Mozesi kungatovwira wuli?
16 Nkhani ya Kora yili na sambiro likuru ku ŵalara na ŵanji mu mpingo. Kujiyuyura kutovwirenge kulindilira Yehova na kupulikira ulongozgi wa awo ŵakutilongozga. Kasi tikulongora kuti ndise ŵakujiyuyura na ŵakuzika nga ni Mozesi? Kasi tikujilambika ku awo ŵakutilongozga? Kasi tikujikora para takhuŵazgika? Para tikucita nthena, tiŵenge ŵabwezi ŵa Yehova. Yehova watitemwenge comene para tikujiyuyura na kujilambika.
Yehova Wakuŵamanya Awo Mbake
17, 18. Kasi nchivici cingatovwira kuti tilutilire kumanyikwa na Yehova?
17 Tingasanga candulo usange tikusanda za awo Yehova wakaŵaguza na kuŵa nawo paubwezi. Abrahamu na Mozesi ŵakaŵa ŵambura kufikapo nga ndise, ndipo nawo ŵakapuvyanga. Kweni ŵakamanyikwanga na Yehova, ndipo ŵakaŵa ŵake. Ivyo Kora wakacita vikulongora makora kuti nchamacitiko kupatukako kwa Yehova, na kuleka kumanyikwa na iyo. Waliyose wangacita makora kujifumba kuti: ‘Kasi Yehova wakuniwona wuli? Kasi ningasambirako vici ku ŵanthu awo ŵakuzunulika mu Baibolo awo tadumbiskana mu nkhani iyi?’
18 Nchakukhozga comene kumanya kuti Yehova wakuŵawona kuti mbake ŵanthu ŵakugomezgeka awo wakuŵaguzira kwa iyo. Lutilirani kuŵa na cipulikano, kujiyuyura, na kulongora nkharo yiwemi iyo yikovwira kuti muŵe paubwezi na Ciuta. Kumanyikwa na Yehova ni thumbiko lapadera comene ilo likutovwira kuti pasono tiŵe ŵakukhorwa na umoyo, kweniso kuti tizakasange vitumbiko vinandi munthazi.—Sal. 37:18.
Kasi Mukukumbuka?
• Kasi kumanyikwa na Yehova kukung’anamuraci?
• Kasi mungaŵa wuli na cipulikano nga ca Abrahamu?
• Kasi tikusambirako vici kwa Kora na Mozesi?
[Cithuzithuzi pa peji 26]
Kasi nase tili na cipulikano nga Abrahamu kuti Yehova wafiskenge ivyo walayizga?
[Cithuzithuzi pa peji 28]
Kora wakajilambika yayi ku ulongozgi wa Ciuta
[Cithuzithuzi pa peji 29]
Kasi Yehova wakumumanyani kuti mukujilambika?