Mungapharazga Mwamwaŵi
1. (a) Kasi upharazgi wa mwamwaŵi ni vici? (b) Kasi mbalinga awo ŵiza pa ungano uno ŵakasambira unenesko cifukwa ca kuŵapharazgira mwamwaŵi?
1 Kasi mbanthu ŵalinga mu mpingo winu awo ŵakamanya unenesko cifukwa ca kuŵapharazgira mwamwaŵi? Mungazizwa para mungamanya unandi wawo. Upharazgi wa mwamwaŵi nkhupharazga makani ghawemi ku ŵanthu awo tikukumana nawo para tikucita milimo yithu ya zuŵa na zuŵa, nga ni para tili paulendo, para tikuluta kukawona ŵabali panji ŵazengezgani ŵithu, para tili ku msika, ku sukulu, ku nchito na ku malo ghanyake. Mu gulu linyake la Ŵakaboni ŵakujumpha 200, 80 ŵakaŵapharazgira dankha mwamwaŵi. Ntheura, nthowa iyi yakupharazgira ŵanthu njiwemi comene.
2. Kasi mu Malemba muli viyelezgero wuli vya upharazgi wa mwamwaŵi?
2 Yesu na ŵapositole kanandi ŵakapharazganga mwamwaŵi. Mwaciyelezgero, apo wakajumphanga mu Samariya, Yesu wakapharazgira mwanakazi uyo wakatekanga maji pa cisimi ca Yakobe. (Yoh. 4:6-26) Filipu wakamba cidumbirano na nduna ya ku Etiyopiya iyo yikaŵazganga buku la Yesaya mwa kuyifumba kuti: “Kasi mukupulikiska ivyo mukuŵazga?” (Mil. 8:26-38) Apo wakaŵa mu gadi ku Filipi, mpositole Paulosi wakapharazgira mulinda wa gadi. (Mil. 16:23-34) Pamanyuma, apo wakakanizgika kwenda, Paulosi “wakaŵapokeleranga makora wose awo ŵakizanga kwa iyo, kupharazga ufumu wa Ciuta kwa iwo na kusambizga vinthu vya Fumu Yesu Khristu.” (Mil. 28:30, 31) Namweso mungapharazga mwamwaŵi nangauli mungaŵa na soni. Kasi mungapharazga wuli?
3. Nchivici cingatovwira kuti timazge soni?
3 Umo Tingambira: Taŵanandi cikutiŵira cakusuzga kuti tambiske cidumbirano na ŵanthu awo tikuŵamanya yayi. Nanga ŵangaŵa ŵanthu awo tikuŵamanya kale, tikucita soni kuŵapharazgira. Ndipouli, para tikughanaghanira uwemi wa Yehova, usambazi wauzimu uwo wapeleka ku ŵateŵeti ŵake, ndiposo ukhaliro uheni uwo ŵanthu ŵalimo sono, ticiskikenge kuti tiŵapharazgire unenesko. (Yona 4:11; Sal. 40:5; Mat. 13:52) Kweniso tingalomba Yehova kuti watovwire kuti ‘ticite cikanga.’ (1 Tes. 2:2) Mupharazgi munyake uyo wakasambira sukulu ya Giliyadi wakati: “Nawona kuti kanandi lurombo lukovwira panyengo iyo nkhutondeka kudumbiskana na ŵanthu.” Para muli na wofi kuyowoya, lombani lurombo lufupi lwa mu mtima.—Neh. 2:4.
4. Kasi tingajiŵikira cilato wuli, ndipo cifukwa wuli?
4 Nga umo mazgu agha ghakulongolera, upharazgi wa mwamwaŵi ukukhumba kuti mwambe cidumbirano nga umo mukucitira na upharazgi wa kunyumba na nyumba yayi panji kuŵazga lemba. Cingaŵa cakovwira kuŵa na cilato cakuti tambe kudumbiskana na munthu kwambura kuŵa na maghanoghano gha kumupharazgira nyengo yeneiyo. Ŵapharazgi ŵanandi ŵayowoya kuti kucita nthena kwawovwira kuti ŵaŵe na cikanga kuti pamanyuma ŵamupharazgire makani ghawemi. Para munthu wandakhumbe kudumbiskana nayo, nchiwemi yayi kumucicizga. Mwanchindi, mungaleka waka kudumbiskana nayo na kulutizga ivyo mwacitanga.
5. Nchivici cikovwira mudumbu munyake uyo wali na soni kuti wapharazgenge mwamwaŵi?
5 Para wakugura vinthu ku msika, mudumbu munyake uyo wali na soni, kuti wapharazgire munthu cakwamba wakumulaŵiska ku maso na kumwemwetera. Para munthu uyu nayo wamwemwetera, wakucezgapo nayo pacoko. Para munthu uyo wazgora makora, mudumbu wakuŵa na cikanga kuti walutilire kudumbiskana nayo. Wakumutegherezga mwakupwelelera na kughanaghanira ivyo wangamupharazgira kuti wanweke navyo. Kucita nthena kwamovwira kuti wagaŵire mabuku ghanandi na kwambiska sambiro la Baibolo.
6. Kasi tingamba wuli kupharazgira munthu mwamwaŵi?
6 Umo Tingambira Kumupharazgira: Kasi tingayowoya vici kuti tambiske cidumbirano? Apo Yesu wakakumana na mwanakazi pa cisimi, kuti wambe kudumbiskana nayo wakamupempha maji ghakumwa. (Yoh. 4:7) Mutepanji nase tingambiska cidumbirano mwa kumutawuzga munthu panji kumufumba fumbo. Apo mukuyowoyeskana mungasanga mwaŵi wakuti muyowoye fundo ya mu Malemba ndipo mutepanji mungapanda mbuto za unenesko. (Muph. 11:6) Ŵanji ŵasanga kuti nchakovwira kuyowoya nkhani yakukondweska iyo munthu wangakopeka nayo ndipo yingamupangiska kuti wafumbe fumbo. Mwaciyelezgero, pa nyengo iyo mukulindilira kuti muwonane na dokotala, mungambiska cidumbirano mwakuyowoya kuti, “Nizamuŵa wakukondwa pa nyengo iyo nizamulwaraso yayi.”
7. Kasi kuwoneseska kuzamutovwira wuli kuti tipharazge mwamwaŵi?
7 Cinyake ico cingatovwira kuti tambiske cidumbirano nkhuwoneseska vinthu. Para tawona kuti mupapi wali na ŵana ŵa nkharo yiwemi, tingamuwonga mupapi uyu na kumufumba kuti, “Nchivici camovwirani kuti mulere makora ŵana?” Mudumbu munyake wakupulikizga nkhani izo ŵanyake ku nchito ŵakuyowoya ndipo pamanyuma nayo wakuyowoyapo fundo zakukolerana na nkhani iyo ŵakuyowoya. Apo wakamanya kuti mwanakazi munyake uyo ŵakugwira lumoza wakaŵa pafupi kutengwa, wakamugaŵira magazini ya Galamukani! iyo yikulongosora umo wanganozgekelera ukwati. Ici cikapangiska kuti ŵalutilire kudumbiskana fundo za mu Baibolo.
8. Kasi tingagwiliskira wuli nchito mabuku ghithu kuti tambiske cidumbirano?
8 Nthowa yinyake yakwambiskira cidumbirano njakuŵazga mabuku ghithu apo ŵanthu ŵangatiwona. Mbali munyake wakujura Gongwe la Mulinda panji Galamukani! iyo yili na mutu wakukopa comene ndipo wakwamba kuŵazga. Para wawona munthu munyake uyo wakhala nayo pafupi wakulaŵiska pa magazini, wakumufumba fumbo panji kumulongosolera pacoko ivyo wakuŵazga. Ici cikupangiska kuti wambe cidumbirano na munthu ndiposo kumupharazgira. Awo tikugwira nawo nchito panji kusambira nawo sukulu ŵanganweka panji kutifumba za mabuku ghithu usange tikughaŵika pa malo ghakuwonekera.
9, 10. (a) Kasi mungacita wuli kuti muŵe na mpata wa kupharazga mwamwaŵi? (b) Kasi imwe mukucita wuli?
9 Kupenja Mipata: Pakuti mulimo wa kupharazga ukukhumbikwa kuti ucitike mwaluŵiro, tileke kuwona kuti upharazgi wa mwamwaŵi nchinthu ico cikwenera kucitika mwangozi waka. M’malo mwake, tikwenera kupenja mipata yakuti tipharazgirenge ŵanji apo tikugwira nchito zithu za zuŵa na zuŵa. Ghanaghaniranithu za ŵanthu awo mungakumana nawo, na kuwona nthowa za umo mungambira kudumbiskana nawo. Nyengo zose muŵenge na Baibolo pamoza na buku ilo mungagaŵira ŵanthu awo mbakunweka.—1 Pet. 3:15.
10 Mwakuyezga nthowa izi na izi, ŵapharazgi ŵanandi ŵasanga mipata ya umo ŵangapharazgira mwamwaŵi. Mudumbu munyake uyo wakukhala mu nyumba ya civikiliro cikuru wakupanga vithuzithuzi vya malo ghakutowa pa malo ghakucitirapo maseŵero agho ghali mu nyumba iyi. Para ŵanthu ŵakulumba kutowa kwa vithuzithuzi ivi, wakuŵaphalira layizgo la mu Baibolo lakuti kuzamuŵa “kucanya kuphya na caru capasi ciphya.” (Uvu. 21:1-4) Kasi mungaghanaghanira nthowa zinyake za umo mungapharazgira mwamwaŵi?
11. Kasi tingawelerako wuli kwa munthu wakunweka uyo tamupharazgira mwamwaŵi?
11 Kuwelerako ku Ŵakunweka: Para mwasanga munthu wakunweka, yezgani kuwelerako. Para nchakwenelera, mungayowoya ku munthu uyu kuti: “Nakondwa comene kudumbiskana namwe. Kasi ningamusangani nkhu kuti tizakadumbiskaneso?” Ŵapharazgi ŵanji ŵakupeleka adiresi ndiposo nambara ya foni ku munthu wakunweka na kuyowoya kuti: “Nakondwa comene kudumbiskana namwe. Para mungatemwa kumanya vinandi vyakukhwaskana na ivyo tadumbiskana apa, adiresi ndiposo nambara ya foni yane ni iyi.” Para mungawelerako yayi ku munthu wakunweka, mungamanyiska mpingo uwo uli kufupi na munthu uyu mwa kulemba fomu yakuti Weleraniko kwa Munthu Uyu (S-43) na kupeleka ku mulembi wa mpingo winu.
12. (a) Cifukwa wuli tikwenera kulemba na kupeleka maora agho tapharazgira mwamwaŵi? (b) Kasi ni vyandulo ivyo vyasangika cifukwa ca kupharazga mwamwaŵi? (Wonani bokosi lakuti “Upharazgi wa Mwamwaŵi Uli na Vyandulo”)
12 Tikwenera kupeleka maora agho tapharazgira mwamwaŵi. Ntheura, woneseskani kuti mukulemba nyengo, nanga mungaŵa kuti mwapharazga maminiti ghacoko waka pa zuŵa. Ghanaghanirani ici: “Para mupharazgi waliyose wakupharazga maminiti ghankhondi zuŵa lililose, maminiti agha kughasazga pamoza mwezi wose ghakujumpha maora 17 miliyoni.
13. Nchivici cikwenera kutituma kuti tipharazgenge mwamwaŵi?
13 Kutemwa Ciuta na ŵazengezgani ŵithu kukuticiska kuti tipharazgenge mwamwaŵi. (Mat. 22:37-39) Tikuyowoya vya “ucindami wa mazaza gha ufumu” wa Yehova cifukwa cakuti tikuwonga mikhaliro yake yiwemi na vilato vyake. (Sal. 145:7, 10-12) Kufipira mtima ŵazengezgani kutitumenge kuti tigwiliskire nchito mpata uliwose uwo tawusanga kuti tipharazge makani ghawemi apo nyengo yicalipo. (Rom. 10:13, 14) Para tikughanaghanirathu umo tingapharazgira na kunozgekera, tose tingapharazga mwamwaŵi ndiposo kuŵa ŵakukondwa cifukwa ca kupharazga unenesko ku ŵanthu ŵa mitima yiwemi.
[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 4]
Cingaŵa cakovwira kuŵa na cilato ca kukumana na ŵanthu na kwamba kudumbiskana nawo
[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 5]
Mwakuyezga nthowa izi na izi, ŵapharazgi ŵanandi ŵasanga mipata ya umo ŵangapharazgira mwamwaŵi
[Bokosi pa peji 5]
Masacizgo gha umo Mungambiskira Cidumbirano
◼ Lombani Yehova kuti wamovwirani kuti mwambe kudumbiskana na munthu
◼ Sankhani awo ŵakuwoneka ŵaubwezi kweniso ŵakucimbilira yayi
◼ Mulaŵiskani ku maso, mwemweterani na kuyowoya cilicose ico wanganweka naco
◼ Mutegherezgani comene para wakuyowoya
[Bokosi pa peji 6]
Upharazgi wa Mwamwaŵi Uli na Vyandulo
• Mbali munyake apo wakaŵa pa garaja kulindilira kuti ŵamunozgere galimoto yake, wakapharazgira ŵanthu awo wakaŵa nawo pafupi na kuŵagaŵira tumapepara twakuŵacemera ku nkhani yacisanisani. Pakati pajumpha cilimika cimoza, apo wakaŵa ku ungano wa cigaŵa mbali munyake uyo wakamumanya yayi wakamutawuzga mwakukondwa comene. Wakaŵa yumoza wa ŵanthu awo wakaŵagaŵira tumapepara pa garaja. Munthu uyu wakati wapokera kapepara wakaluta kukategherezga nkhani yacisanisani na kupempha sambiro la Baibolo. Iyo na muwoli wake ŵakaŵa kuti ŵabapatizika.
• Mudumbu munyake uyo wakasambira unenesko cifukwa ca kumupharazgira mwamwaŵi wakupharazgira ŵanthu awo wakukumana nawo pakukapelekezga ŵana ŵake ku sukulu. Wakupharazgira ŵazengezgani ŵake na ŵapapi awo wakumana nawo ku sukulu ndiposo ku maungano agho ŵapapi ŵakuŵa nawo. Nyengo yiliyose para wakujilongosora, wakuyowoya vinandi yayi kweni wakuŵaphalira kuti Baibolo ndakuzirwa comene ndipo lamovwira kuti walere makora ŵana ŵake, pamanyuma wakusintha nkhani. Kweni pakuti wayamba kale kudumbiskana nawo, cikumuŵira cipusu kuti wayambe kudumbiskana nawo vya mu Baibolo. Mwakucita nthena, wawovwira ŵanthu 12 kusambira unenesko na kubapatizika.
• Apo mwanalume munyake wakugwira nchito ku kampani ya inshuwalansi wakiza ku nyumba ya mudumbu, mudumbu uyu wakasangirapo mwaŵi kumupharazgira. Wakamufumba usange wangatemwa kutora inshuwalansi ya umoyo wambura kulwara, cimwemwe, ndiposo umoyo wamuyirayira. Iyo wakazomera, ndipo wakamufumba mtundu wa inshuwalansi uwo wakayowoyanga. Wakamulongora malayizgo gha mu Baibolo na kumugaŵira buku, ndipo mwanalume uyu wakaŵazga buku lose ili kwa usiku umoza. Wakamba kusambira Baibolo ndiposo kufika ku maungano, pamanyuma wakabapatizika.
• Apo wakaŵa mu ndege, mudumbu munyake wakamba kudumbiskana na mwanakazi uyo wakakhala nayo pafupi ndipo wakamupharazgira. Pakukhira ndege, mudumbu uyu wakapeleka adiresi ndiposo nambara ya foni kwa mwanakazi uyu ndipo wakamuciska kuti wakapemphe sambiro la Baibolo para Ŵakaboni ŵa Yehova ŵazakafika ku nyumba yake. Namacero ghake, ŵadumbu ŵaŵiri ŵakiza ku nyumba yake. Mwanakazi uyu wakamba kusambira Baibolo, wakamba kucita makora mwauzimu na kubapatizika ndipo wakamba kucitiska masambiro gha Baibolo ghatatu.
• Mbali munyake wambura kuwona wa vilimika 100 uyo wakukhala pa cipatala cakusungirapo ŵacekuru kanandi wakuyowoya kuti, “Ufumu ngwakukhumbikwa.” Ici cikupangiska kuti ŵanesi na ŵalwari ŵanyake ŵamufumbenge ico Ufumu uwu ukung’anamura ndipo mbali uyu wakuŵalongosolera. Mwanakazi munyake uyo wakugwira nchito pa malo agha wakamufumba ivyo mbali uyu wazamucita mu Paradiso. Wakazgora kuti, “Nizamuwona na kwendaso ndiposo kocha njinga ya ŵanthu ŵakupendera iyo nkhwendapo.” Pakuti wakuwona yayi, wakupempha mwanakazi uyu kuti wamuŵazgirenge magazini. Apo mwana msungwana wa mbali uyu wakafika, mwanakazi uyo wakagwiranga nchito pa malo agha wakamupempha msungwana uyu magazini kuti wakaŵazgire ku nyumba yake. Nesi wakaphalira msungwana uyu kuti, “Nkhani yikuru iyo yili pa cipatala pano njakuti: ‘Ufumu ngwakukhumbikwa.’”
• Mudumbu munyake uyo wakaŵa pa mzere ku resitiranti wakapulika ŵanalume awo ŵakhala pafupi ŵakudumbiskana nkhani za ndyali. Mwanalume yumoza wakati boma lingamazga yayi masuzgo ghithu. Mudumbu wakayowoya mu mtima kuti, ‘Uwu ni mwaŵi wane.’ Wakalomba lurombo lufupi na kuluta kukakumana nawo. Pamanyuma pakujilongosora, wakaŵaphalira boma ilo lizamumazga masuzgo gha ŵanthu kuti ni Ufumu wa Ciuta ndipo wakaŵagaŵira burosha ilo wakaŵa nalo. Pamanyuma pake bwana wa resitiranti wakasendelera pafupi. Mudumbu uyu wakaghanaghananga kuti bwana uyu wamuphalirenge kuti wawukepo pa malo agha. M’malo mwake, wakamuphalira kuti wategherezganga ivyo wadumbiskananga na ŵanalume ndipo nayo wakukhumba burosha. Mwanakazi uyo wakagwiranga nchito pa malo agha nayoso wakategherezganga ndipo wakafika ku mudumbu uyu uku masozi ghakufuma. Wakaŵa kuti wakasambirapo kale na munthu munyake Baibolo ndipo wakakhumbanga kuti wambireso.