LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • w20 Febuluwale pp. 26-30
  • Nkhatumbikika Chomene Chifukwa cha Kusambirako ku Ŵanthu ŵa Chiyelezgero Chiwemi

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Nkhatumbikika Chomene Chifukwa cha Kusambirako ku Ŵanthu ŵa Chiyelezgero Chiwemi
  • Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2020
  • Mitu Yichoko
  • Nkhani Zakuyanako na Iyi
  • UMO NKHAMBIRA KUTEMWA UPHARAZGI
  • TIKAWELERASO KU QUEBEC KUKACHITA UPAYINIYA WAPADERA
  • NKHAPIKA MULIMO WA KWENDAKWENDA
  • CHAKA CHAPADERA CHOMENE
  • UTEŴETI UPHYA
  • Kutemwa Ŵanji Kukwiziska Vitumbiko Vyamuyirayira
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2023
  • Kuŵa na Vyakucita Vinandi mu Gulu la Yehova
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2010
  • Mulimo Withu Ukazomerezgeka Kuyana na Dango ku Quebec
    Kabuku ka Maungano ka Uteŵeti na Umoyo Wachikhristu—2019
  • Naŵikapo Mtima Kuti Mawoko Ghane Ghangalepwetukanga Yayi
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2018
Wonani Vinyake
Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2020
w20 Febuluwale pp. 26-30

NKHANI YAKULONGOSORA UMOYO WA MUNTHU

Nkhatumbikika Chomene Chifukwa cha Kusambirako ku Ŵanthu ŵa Chiyelezgero Chiwemi

YAKUYOWOYEKA NA LÉONCE CRÉPEAULT

Apo Léonce Crépeault wakaŵa muwukirano.

APO nkhaŵa muchoko, vikanisuzganga kupharazga. Kweni nati nakura, nkhapika mauteŵeti agho nkhaghanaghanangako yayi kuti ningaghachita. Lekani nimuphaliraniko ŵanthu awo ŵakanovwira kuti nimazge wofi na kusangwa na vitumbiko vinandi mu vyaka vyose 58 ivyo naŵira mu uteŵeti wanyengo zose.

Nkhababikira mu Msumba wa Quebec ku Canada. Mu msumba uwu ŵanthu ŵanandi ŵakuyowoya Chifurenchi. Ŵapapi ŵane, Louis na Zélia, ŵakaŵa ŵalusungu kweniso ŵachitemwa. Adada mwakawiro ŵakaŵa ŵasoni ndipo ŵakatemwanga kuŵerenga. Ine nkhatemwanga kulemba ndipo nkhakhumbanga kuzakaŵa mutolamakani.

Apo nkhaŵa na vyaka 12, Rodolphe Soucy uyo wakagwiranga ntchito na adada wakiza kunyumba kwithu pamoza na mubwezi wake. Ŵakaŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Nkhamanyanga vinandi yayi vyakukhwaskana na Ŵakaboni ŵa Yehova ndipo nkhaghanaghanirangako viŵi yayi za chisopa ichi. Kweni nkhakondwa chomene na umo ŵakazgoleranga mafumbo kwizira mu Baibolo. Ŵapapi ŵane nawo ŵakakondwa, ntheura tikazomera sambiro la Baibolo.

Panyengo iyo, nkhasambiranga pa sukulu yinyake ya Katolika. Nyengo zinyake nkhadumbiskananga na ŵanyane mu kilasi ivyo nkhasambiranga mu Baibolo. Pamanyuma ŵasambizgi awo ŵakaŵaso ŵasembe, ŵakapulika ivyo nkhachitanga. M’malo mwakugwiliskira ntchito Malemba kuti ŵasuske ivyo nkhayowoyanga, wasembe munyake wakaninena pamaso pa ŵanyane mu kilasi kuti ndine wakugaluka. Nangauli iyi yikaŵa nyengo yakusuzga, kweni ivyo vikachitika apa vikaŵa na uwemi wake, chifukwa vikanovwira kumanya kuti ivyo masukulu gha visopa ghakusambizga vikukolerana yayi na Baibolo. Apa nkhawona kuti nileke waka kusambira pa sukulu iyi. Ŵapapi ŵane ŵakanizomerezga, ntheura nkhasintha sukulu.

UMO NKHAMBIRA KUTEMWA UPHARAZGI

Nkhalutilira kusambira Baibolo kweni nkhakulanga yayi mwauzimu, nkhawopanga kupharazga ku nyumba na nyumba. Panyengo iyo, Tchalitchi la Katolika likaŵa na nkhongono chomene ndipo likasuskanga chomene mulimo withu wa kupharazga. Maurice Duplessis mulongozgi wa ndyali ku Quebec, wakakolerananga nalo chomene Tchalitchi la Katolika. Na wovwiri wake, ŵanthu ŵakawofyanga na kuwukira Ŵakaboni ŵa Yehova. Pa nyengo iyi, Ŵakaboni ŵakeneranga kuŵa na chikanga chomene kuti ŵapharazge.

Mubali John Rae uyo wakanjira Sukulu ya Giliyadi, kilasi nambara 9, ndiyo wakanovwira kuti nimazge wofi. John wakaŵa waluso chomene, wakuzika ndiposo wambura kusuzga kumufikira. Ni viŵi yayi kuti wanipe ulongozgi mwakudunjika, kweni nkhasambira vinandi kwizira mu ivyo wakachitanga. John wakasuzgikiranga kuyowoya Chifurenchi, ntheura kanandi nkhendanga nayo mu upharazgi kuti nimovwirengeko chiyowoyero. Nyengo iyo nkhendanga na John ndipo nkhawovwirika chomene kuti nisankhe kuŵa Kaboni wa Yehova. Pati pajumpha vyaka 10 kufuma apo nkhambira kusambira Baibolo, nkhabatizika pa Meyi 26, 1951.

Léonce Crépeault na John Rae pamoza na ŵabwezi ŵawo.

Chiyelezgero chiwemi cha John Rae (A) chikanovwira ine (B) kumazga wofi pakupharazga nyumba na nyumba

Nangauli mpingo withu mu Msumba wa Quebec ukaŵa uchoko kweni mukaŵa ŵapayiniya ŵanandi. Ndipo ivi vikanovwira kuti nane nambe upayiniya. Panyengo iyi tikapharazganga kunyumba na nyumba na Baibolo pera kwambura magazini. Chifukwa chakuti tikapharazgiranga magazini yayi, tikeneranga kugwiliskira ntchito Baibolo mwaluso chomene. Ntheura nkhayezgayezga kumanya mavesi gha mu Baibolo agho ghanganovwira kuti nivikilire makora unenesko. Ndipouli, ŵanandi ŵakakananga kuŵerenga Baibolo lililose ilo likaŵa lambura kuzomerezgeka na Tchalitchi la Katolika.

Mu 1952, nkhatorana na Simone Patry, mudumbu wakugomezgeka. Kufuma apo tikasamira ku Montreal ndipo mu chaka ichi tikaŵa na mwana msungwana, Lise. Nangauli nyengo yichoko waka pambere tindatorane nkhaŵa kuti nayima dankha upayiniya, kweni ine na Simone tikakhalanga umoyo wambura kukhumba vinandi mwakuti tiŵe na vyakuchita vinandi mu mpingo.

Vyaka 10 vikajumphapo nichali nindambe kughanaghana vya kuchitaso upayiniya. Mu 1962, nkhanjira Sukulu ya Uteŵeti wa Ufumu ya ŵalara ku Beteli ya Canada, ndipo sukulu iyi yikaŵa ya mwezi umoza. Ŵakaniŵika chipinda chimoza na mubali Camille Ouellette. Nangauli mubali uyu wakaŵa wakutora ndipo wakaŵa na mwana kweni wakalimbikiranga chomene mulimo wakupharazga ndipo ivi vikanikondweska chomene. Panyengo iyi pakaŵa ŵabali na ŵadumbu ŵachoko waka awo ŵakachitanga upayiniya uku ŵakuleraso ŵana. Kweni ndivyo Camille wakachitanga. Panyengo iyo tikaŵira lumoza na mubali uyu, wakanichiska kuti nighanaghanirepo umo vinthu viliri pa umoyo wane. Pati pajumpha myezi yichoko waka, nkhawona kuti ningachitaso upayiniya. Ŵanyake ŵakatenge nasankha makora yayi kweni ine nkhamba waka upayiniya chifukwa nkhagomezganga kuti Yehova wanovwirenge kuchita vinandi pa mulimo wakupharazga.

TIKAWELERASO KU QUEBEC KUKACHITA UPAYINIYA WAPADERA

Mu 1964, ine na Simone tikaphalirika kuti tikachite upayiniya wapadera mu msumba wa Quebec, tawuni yakwithu, ndipo tikateŵetera vyaka vinandi. Panyengo iyi ŵakususka ŵakaŵa ŵachoko kuyaniska na pakwamba, kweni nipera ŵanthu ŵanyake ŵakatisuskanga.

Zuŵa linyake pa Chisulo namise, nkhakakika ku Sainte-Marie, tawuni yinyake yichoko iyo yikaŵa pafupi na Msumba wa Quebec. Mulara wa polisi wakanitolera ku polisi ndipo wakanijalira mu jele chifukwa chakuti nkhapharazganga ku nyumba na nyumba kwambura kuzomerezgeka. Kufuma apo, nkhatolekera kwa mweruzgi munyake zina lake Baillargeon uyo wakaŵa wakofya chomene. Wakanifumba uyo wakuniyimira pa mulandu wane. Nkhati nayowoya kuti Glen How,a uyo wakaŵa loya wakumanyikwa chomene wa Ŵakaboni, mwawofi mweruzgi uyu wakati: “Yayi, yura chaa!” Glen How wakaŵa loya muwemi chomene uyo wakawovwiranga kuvikilira Ŵakaboni ŵa Yehova pa nyengo yira. Nyengo yichoko waka khoti likaniphalira kuti nilije mulandu.

Chifukwa chakuti ŵanthu ŵakatisuskanga chomene mu Quebec, chikaŵa chakusuzga kupanga lenti malo ghakuti tisoperengemo. Mpingo withu ukakwaniska waka kusanga malo mu garaja umo mukazizimanga. Kuti muthukirengeko, ŵabali ŵakabuskanga mbawura iyo yikenderanga mafuta. Kanandi tikawothanga mbawura iyi kwa maora ghachoko waka pambere maungano ghandambe kuti tidumbiskane nkhani zakukhozga.

Ntchakukondweska chomene kuwona umo mulimo wa kupharazga wakulira mu vyaka vyose ivi. M’ma 1960, mu vigaŵa vya Msumba wa Quebec mukaŵa mipingo yichokoyichoko, ntheura chigaŵa cha Côte-Nord, na Gaspé Peninsula ŵakavisazga. Mazuŵa ghano, kuli ŵabali na ŵadumbu ŵanandi ku vigaŵa ivi, ndipo ŵakuwungana mu Nyumba za Ufumu zakutowa chomene.

NKHAPIKA MULIMO WA KWENDAKWENDA

Léonce Crépeault wali pamoza na ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda ku ungano ku Toronto, Canada mu 1977.

Léonce Crépeault wali pamoza na ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda ku ungano ku Toronto, Canada mu 1977

Mu 1970 ine na Simone tikaphalirika kuti tikambe kwendera dera. Mu 1973, nkhimikika kuŵa mulaŵiliri wa chigaŵa. Apo nkhachitanga mulimo uwu, nkhasambira vinandi ku ŵabali awo ŵakawumanyanga makora mulimo uwu. Ŵabali aŵa ŵakaŵa Laurier Saumurb na David Splane,c awo nawo ŵakachitanga mulimo wakwendakwenda. Paumaliro wa ungano uliwose, ine na David, tikaphalirananga masachizgo agho ghangatovwira kusazgirako luso lwithu pakusambizga. Nkhukumbuka nyengo yinyake David wakaniphalira kuti: “Léonce, nkhani yako yaumaliro wanguyidumba makora chomene. Yanguŵa yiwemi, kweni niŵenge ine mphanyi nangupanga nkhani zitatu kufuma mu nkhani yira.” Nkhaŵikangamo fundo zinandi mu nkhani zane. So nkheneranga kusambira kuyowoya mwakudumura.

Mapu ghakulongora misumba ya ku Canada, uko Léonce Crépeault wakateŵeteranga: Sainte-Marie, Msumba wa Quebec, Montreal, na Toronto.

Nkhateŵetera mu misumba yakupambanapambana ya ku chigaŵa cha ku mafumiro gha dazi kwa Canada

Ŵalaŵiliri ŵa chigaŵa ŵakaŵa na mulimo wakukhozga ŵalaŵiliri ŵadera. Kweni mu Quebec ŵapharazgi ŵanandi ŵakanimanyanga chomene. Ntheura kanandi para niza kuzakendera wadera ŵakakhumbanga kwenda nane mu upharazgi. Nangauli nkhakondwanga kuteŵeta nawo, kweni nkhachezganga chomene yayi na mulaŵiliri wa dera. Nyengo yinyake, wadera munyake wakanikumbuska kuti: “Ntchiwemi chomene kuti mukupharazga na ŵabali kweni kuluwa yayi kuti kuno mwizira ine. Nane nkhukhumba kukhozgeka.” Nkhasambirako vinandi ku ulongozgi uwemi uwu.

Mu 1976, chinthu chinyake chakuchitiska chitima chikachitika. Muwoli wane wakutemweka Simone, wakalwara chomene ndipo wakafwa. Wakaŵa muwoli muwemi chomene chifukwa chakuti wakaŵa wakujipeleka kweniso wakatemwanga chomene Yehova. Nangauli nkhaŵa na chitima, kweni pakuti nyengo yinandi nkhamaliranga mu upharazgi vikanovwira chomene kuti nizizipizge, ndipo nkhuwonga Yehova chifukwa cha kunovwira mu nyengo yakusuzga iyi. Pati pajumpha nyengo nkhatorana na Carolyn Elliott mudumbu uyo wakayowoyanga Chingelezi, ndipo wakaŵa mupayiniya wakulimbikira chomene uyo wakiza ku Quebec kuti wazakateŵetere ku malo uko kukakhumbikwanga ŵapharazgi ŵanandi. Carolyn ngwakufwatuka ndipo mwakawiro wakutemwa ŵanthu, chomenechomene awo mbasoni kweniso awo ŵali na phukwa. Wakanovwira chomene pa mulimo wa kwendakwenda.

CHAKA CHAPADERA CHOMENE

Mu Janyuwale 1978, nkhaphalirika kuti nkhachitiske sukulu yakwamba ya ŵapayiniya mu Quebec. Nkhawopa chomene chifukwa nkhaŵa kuti nindasambirepo sukulu iyi panji kuliwonapo pera buku ilo ŵakusambira pa sukulu iyi, ntheura chilichose chikaŵa chachilendo kwa ine nga umo vikaŵira ku ŵana ŵa sukulu. Mwamwaŵi, mu kilasi lakwamba ilo nkhasambizga mukaŵa ŵanthu awo ŵakaŵa kuti ŵachita upayiniya kwa nyengo yitali. Nangauli msambizgi nkhaŵa ine, kweni nkhasambirako vinandi ku ŵana ŵa sukulu aŵa.

Pamanyuma, mu chaka chenechichi ichi, kukaŵa ungano wa mitundu yose wa mutu wakuti “Victorious Faith” uwo ukachitikira ku sitediyamu ya Montreal Olympic. Uwu ukaŵa ungano ukuru chomene uwo ukaŵa kuti undachitikepo mu Quebec, ndipo kukiza ŵanthu ŵakujumpha 80,000. Pa ungano uwu nkhateŵeteranga mu Dipatimenti Yakuthandazga Makani. Nkhayowoyeskana na ŵamutolamakani ŵanandi ndipo nkhakondwa chomene kuwona kuti ŵakalemba vinthu vinandi viwemi vyakukhwaskana na ise. Ŵakatifumba mafumbo pa TV na pa wayilesi kwa maora ghakujumpha 20, ndipo ŵakalemba nkhani zinandi zakukhwaskana na ise. Apa ŵanthu ŵanandi ŵakapulika makani ghawemi.

UTEŴETI UPHYA

Mu 1996, vinthu vikasintha chomene pa uteŵeti wane. Kufuma apo nkhabatizikira nkhateŵeteranga ku Quebec uko ŵanthu ŵakuyowoya Chifurenchi. Kweni pakati pajumpha nyengo, ŵakanisintha kuti nkhateŵeterenge ku chigaŵa cha Toronto uko ŵanthu ŵakuyowoya Chingelezi. Nkhawona kuti ndine wakwenelera yayi ndipo nkhaŵa na wofi kuyowoya nkhani chifukwa chakuti nkhayowoyanga makora yayi Chingelezi. Nkhakhumbikwiranga kulomba pafupipafupi na kugomezga chomene Yehova.

Nkhachita wofi chomene pambere nindambe kuteŵetera mu chigaŵa ichi, kweni sono ningayowoya kuti vyaka vyose viŵiri ivyo nkhateŵetera ku chigaŵa cha Toronto vikaŵa vyakukondweska chomene. Carolyn wakanovwira mwakuzikira kuti niyowoyenge makora Chingelezi, ndipo ŵabali nawo ŵakanovwira chomene na kunikhozga. Kwa nyengo yichoko waka, tikasanga mabwezi ghanandi.

Padera pa milimo yinyake kweniso kunozgekera ungano wa dera, kanandi pafupifupi ora limoza pa Chinkhondi mise nkhapharazganga nyumba na nyumba. Ŵanyake ŵangafumba kuti, ‘Chifukwa wuli mukanjiranga mu upharazgi uku mukaŵa kuti mutangwanikenge na ungano?’ Kweni ine nkhawonanga kuti upharazgi ukanikhozganga chomene. Nanga ni sono nthena, nkhuŵa wakukondwa chomene para napharazga.

Mu 1998, ine na Carolyn ŵakatisintha kuti tikaŵe ŵapayiniya ŵapadera ku Montreal. Kwa vyaka vinandi, nkhachitangaso uteŵeti wakunozga ndondomeko za upharazgi wapadera ndipo nkhateŵetangaso na ŵakulemba nyuzi kuti tovwire ŵanthu awo ŵakaŵapulikiskanga yayi Ŵakaboni ŵa Yehova. Panyengo yasono ine na Carolyn tikutemwa kupharazgira ŵalendo awo ŵali kusamira ku Canada awo kanandi ŵakukhumbisiska kumanya vinandi vya mu Baibolo.

Léonce Crépeault pamoza na muwoli wake, Carolyn.

Na muwoli wane, Carolyn

Para nkhughanaghanira vyaka vyose 68 ivyo nateŵetera Yehova, nkhuwona kuti natumbikika chomene. Naŵa wakukondwa chomene chifukwa chakuti nkhasambira kupharazga na kovwira ŵanthu kuti ŵamanye unenesko. Mwana wane Lise na mfumu wake ŵati ŵalera ŵana ŵawo ŵanayi, ŵakamba kuchita upayiniya wanyengozose. Nkhukondwa chomene kuwona kuti mwana wane wachali kulimbikira kupharazga. Nkhuwonga chomene Ŵakhristu ŵanyane awo kwizira mu viyelezgero vyawo viwemi kweniso ulongozgi wawo uwemi, ŵakanovwira kuti niŵe paubwezi wakukhora na Yehova na kumuteŵetera munthowa zakupambanapambana. Nasanga kuti tingalutilira kuchita ivyo gulu la Yehova likukhumba pekha para tikuthemba mzimu utuŵa wa Yehova. (Sal. 51:11) Nkhulutilira kuwonga Yehova chifukwa cha kunipa mwaŵi wapadera uwu wa kulumba zina lake.—Sal. 54:6.

a Wonani nkhani yakulongosora umoyo wa W. Glen How ya mutu wakuti “The Battle Is Not Yours, but God’s,” mu Wukani!, ya Chingelezi ya Epulero 22, 2000.

b Wonani nkhani yakulongosora umoyo wa Laurier Saumur, ya mutu wakuti “I Found Something Worth Fighting For,” mu Gongwe la Mulinda la Chingelezi la Novembala 15, 1976.

c David Splane wali mu Wupu Wakulongozga wa Ŵakaboni ŵa Yehova.

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani