NKHANI YAKUSAMBIRA 31
SUMU 111 Vifukwa Vyakuŵira na Chimwemwe
Kasi ‘Mukuchimanya Chisisi cha Kuŵa Wakukhorwa?’
“Nasambira kukhorwa na vinthu ivyo nili navyo.”—FIL. 4:11.
FUNDO YIKURU
Sambirani kuŵa ŵakukhorwa na ivyo muli navyo mwa kuŵa ŵakuwonga, ŵakujiyuyura, kweniso kughanaghanirapo chigomezgo chinu cha munthazi.
1. Kasi kuŵa wakukhorwa chikung’anamurachi?
KASI mukukhorwa na ivyo muli navyo? Munthu uyo wakukhorwa na ivyo wali navyo wakuŵa wakukondwa kweniso wakuŵa na mtende wa mumtima, chifukwa wakuŵika mtima pa vitumbiko ivyo wali navyo. Iyo wakukhuŵara yayi panji kukwiya chifukwa cha vinthu ivyo walije. Ndipouli, kukhorwa na ivyo uli navyo chikung’anamura kusulako waka yayi umo vinthu viliri pa umoyo wako. Mwachiyelezgero, Mkhristu wakwenera kunwekera kuti wasazgireko uteŵeti wake. (Rom. 12:1; 1 Tim. 3:1) Nangauli wanganwekera, kweni wakulutilira kuŵa wakukondwa nanga vingaŵa kuti wakuwona kuti uteŵeti uwo wakukhumba, wakupika luŵiro yayi.
2. Chifukwa wuli ntchakofya chomene kuŵa wambura kukhorwa?
2 Para munthu wakukhorwa yayi na ivyo wali navyo, wangasangana na masuzgo ghakuru chomene. Awo ŵakukhorwa yayi na ivyo ŵali navyo, ŵangagwira ntchito kwa maora ghanandi na chilato chakuti ŵasange vinthu ivyo ŵakukhumbikwira viŵi yayi. Chachitima ntchakuti Ŵakhristu ŵanyake ŵafika na pa kwiba ndalama na vinthu vinyake ivyo ŵakavidokeranga. Panji ŵakaghanaghananga kuti, ‘Ivi vikwenelera ine,’ ‘Nalindilira nkhajuzi mwe,’ panji ‘Nizamuwezgerapo kanyengo kanyake ndalama izi.’ Kweni kwiba kwa mtundu uliwose, kukumukondweska yayi Yehova ndipo kukutukiska zina lake. (Zinth. 30:9) Ŵanyake ŵafika na pakukhuŵara chifukwa cha kuleka kupika uteŵeti unyake, ndipo ŵali kuleka kuteŵetera Yehova. (Gal. 6:9) Chifukwa wuli muteŵeti wa Yehova wangafika na pakuchita nthena? Suzgo lingaŵa lakuti munthu uyo wali kuleka kuŵa wakukhorwa.
3. Kasi ni fundo wuli yakuzirwa iyo tikusambirapo pa Ŵafilipi 4:11, 12?
3 Tose tingasambira kuŵa ŵakukhorwa. Mpositole Paulosi wakalemba kuti ‘wakasambira kukhorwa mwakuyana na umo vinthu vikaŵira kwa iyo.’ (Ŵazgani Ŵafilipi 4:11, 12.) Wakalemba mazgu agha apo wakaŵa mu jele. Nangauli vikaŵa nthena, kweni wakaleka yayi kuŵa wachimwemwe. Wakasambira “chisisi cha kuŵa wakukhorwa.” Usange vikutisuzga kuŵa ŵakukhorwa, mazgu gha Paulosi na ivyo vikamuchitikirapo vingatovwira kuti nase tiŵe ŵakukhorwa. Tileke kukhazga kuti vichitikenge waka vyekha kuti tiŵe ŵakukhorwa. M’malo mwake, tikwenera kuchita kusambira kuŵa ŵakukhorwa. Tingasambira wuli? Tiyeni tidumbiskane ivyo vingatovwira kuti tisambire kuŵa ŵakukhorwa.
MUWONGENGE
4. Kasi kuŵa na mzimu wakuwonga kungatovwira wuli kuti tiŵe ŵakukhorwa? (1 Ŵatesalonika 5:18)
4 Munthu uyo wali na mzimu wakuwonga, kanandi wakuŵa wakukhorwa. (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:18.) Mwachiyelezgero, usange tikuwonga nadi vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo ivyo tili navyo, tifipenge mtima chomene yayi na vinthu ivyo mtima withu ukukhumba kweni tilije. Para tikuwonga uteŵeti uwo tikuchita sono, tiŵikenge mtima pa kuchita vyose ivyo tingafiska pa uteŵeti uwo, m’malo mwa kukhalira waka kudokera kupika uteŵeti unyake. Lekani Malemba ghakutichiska kuti mu malurombo ghithu tikweneraso kumuwonga Yehova. Mzimu wakuwonga ukutovwira kuti tiŵe na “mtende wa Chiuta uwo ukuluska maghanoghano ghose.”—Fil. 4:6, 7.
5. Chifukwa wuli Ŵaisrayeli ŵakeneranga kuŵa ŵakuwonga? (Wonaniso chithuzi.)
5 Ghanaghanirani ivyo vikachitikira Ŵaisrayeli. Nyengo zinandi ŵakadandawuranga kwa Yehova kuti ŵakusoŵa chakurya icho ŵakazgoŵera kurya apo ŵakaŵa ku Eguputo. (Maŵa. 11:4-6) Mbunenesko kuti umoyo ukaŵa wakusuzga mu mapopa. Kweni kasi ntchivichi chikatenge chiŵawovwirenge kuŵa ŵakukhorwa? Iwo ŵakeneranga kughanaghanirapo na kuwonga ivyo Yehova wakaŵa kuti waŵachitirapo kale. Ŵakeneranga kukumbuka kuti apo ŵakaŵa ŵazga ku Eguputo, ŵakachitirikanga nkhaza chomene, ndipo Yehova wakaŵawombora na kukhizgira miliri 10 pa Ŵaeguputo. Apo Ŵaisrayeli ŵakafumanga ku wuzga ku Eguputo, Yehova wakaŵawovwira kuti ŵapoke Ŵaeguputo siliva linandi chomene, golide, na vyakuvwara. (Eks. 12:35, 36) Apo Ŵaisrayeli ŵakaŵa pakati pa ŵankhondo ŵa Farawo na Nyanja Yiswesi, mwamunthondwe Yehova wakapatuska maji kuti Ŵaisrayeli ŵajumphe makora. Ndipo apo ŵakendanga mu mapopa, Yehova wakaŵapanga mana icho chikaŵa chakurya chawo cha zuŵa lililose. Ipo chifukwa wuli pera ŵakadandawuranga? Ŵaisrayeli ŵakakhorwanga yayi, ndipo ŵakachitanga nthena chifukwa chakuti ŵakapeleŵeranga chakurya yayi, kweni chifukwa chakuti ŵakawonganga yayi vinthu ivyo ŵakaŵa navyo kale.
Chifukwa wuli Ŵaisrayeli ŵakaleka kuŵa ŵakukhorwa? (Wonani ndime 5)
6. Kasi ni vichi vingatovwira kuti tiwongenge?
6 Ipo kasi ntchivichi chingamovwirani kuŵa ŵakuwonga? Chakwamba, zuŵa lililose mupaturenge nyengo ya kughanaghanirapo vinthu viwemi ivyo mukukondwa navyo. Mungalemba vinthu viŵiri panji vitatu ivyo mukuwonga. (Chit. 3:22, 23) Chachiŵiri, longorani kuti mukuwonga. Nyengo zose muwongenge ŵanji pa vinthu ivyo ŵakumuchitirani. Ndipo chakuluska vyose, nyengo zose muwongenge Yehova. (Sal. 75:1) Chachitatu, sankhani ŵanthu awo mbakuwonga kuti ndiwo ŵaŵe ŵabwezi ŵinu. Usange ŵabwezi ŵithu mbambura kuwonga ndipo ŵakutemwa kudandawuradandawura, nase tingamburako mzimu uwu. Kweni para ŵabwezi ŵithu mbakuwonga, nase tikuŵa ŵakuwonga nga ndiwo. (Doto. 1:26-28; 2 Tim. 3:1, 2, 5) Usange nyengo zose tikupenjerezga mipata yakuwongera, vitovwirenge kuti tileke kukhalira waka kudandawuradandawura.
7. Kasi ntchivichi chikamovwira Aci kuŵa wakuwonga, ndipo pamanyuma chikachitika ntchivichi?
7 Wonani ivyo vikachitikira Aci, uyo wakukhala ku Indonesia. Iyo wakuti: “Mu nyengo ya muliri wa COVID-19, nkhamba kujiyaniska na ŵanji. Ntheura nkhaleka kuŵa wakukhorwa.” (Gal. 6:4) Kasi ntchivichi chikamovwira kuti wasinthe kaghanaghaniro kake? Aci wakuti: “Nkhamba kughanaghanira vitumbiko ivyo Yehova wakanipanga zuŵa lililose, kweniso vinthu viwemi vinandi ivyo nasanga chifukwa cha kuŵa mu gulu la Chiuta. Kufuma apo, nkhamuwonga Yehova. Ivi vikanovwira kuti niŵe wakukhorwa nadi.” Usange namwe mwamba kuŵa na maghanoghano ghakubudika chifukwa cha umo vinthu viliri pa umoyo winu, mungachita makora kulondezga masachizgo ghakuyana waka.
MUŴE ŴAKUJIYUYURA
8. Kasi ntchivichi chikachitikira Baruki?
8 Mulembi wa ntchimi Yeremiya, Baruki, kwakanyengo wakaleka kuŵa wakukhorwa. Baruki wakaŵa na mulimo wakusuzga, wakovwira ntchimi Yeremiya kupharazga uthenga wankhongono ku mtundu wambura kuwonga wa Israyeli. Panyengo yinyake, Baruki wakatimbanizgika. M’malo mwa kuŵika mtima pa ivyo Yehova wakakhumbanga kuti wachite, wakamba kujighanaghanira chomene yekha na ivyo wakakhumbanga kuchita. Kwizira mwa Yeremiya, Yehova wakaphalira Baruki kuti: “Iwe ukujipenjera vinthu vikuru. Leka kujipenjera vinthu ivi.” (Yer. 45:3-5) Mu mazgu ghanyake, tingati Yehova wakaphaliranga Baruki kuti: “Ukhorwenge na umo vinthu viliri pasono pa umoyo wako.” Baruki wakapulikira ulongozgi uwu ndipo wakalutilira kutemweka na Yehova.
9. Kuyana na 1 Ŵakorinte 4:6, 7, kasi kujiyuyura kungatovwira kumanya fundo wuli? (Wonaniso vithuzi.)
9 Nyengo zinyake, Mkhristu wangamba kuwona kuti wakwenera kupika uteŵeti unyake. Wangaŵa kuti wali na luso chomene, ngwakulimbikira, panji wateŵetera Yehova kwanyengo yitali. Ndipouli, ŵanyake ŵangapika uteŵeti uwo iyo wawukhumbanga chomene. Kasi ntchivichi chingamovwira usange wakhuŵara? Wangachita makora kughanaghanira ivyo mpositole Paulosi wakalemba, ivyo vikusangika pa 1 Ŵakorinte 4:6, 7. (Ŵazgani.) Uteŵeti uliwose uwo tingapika kweniso luso lulilose ulo tingaŵa nalo, vikufuma kwa Yehova. Tileke kujiwona kuti ndise ŵakwenelera nakale kupika vyawanangwa ivi. Yehova wakutipa vyawanangwa ivi chifukwa cha lusungu lwake lukuru.—Rom. 12:3, 6; Efe. 2:8, 9.
Chawanangwa chilichose icho tili nacho, ntchifukwa cha lusungu lukuru lwa Yehova (Wonani ndime 9)b
10. Kasi tingachita wuli kuti tiŵe ŵakujiyuyura?
10 Tingaŵa ŵakujiyuyura para tikughanaghanirapo chomene chiyelezgero icho Yesu wali kutilekera. Ghanaghanirani ivyo vikachitika pa usiku uwo Yesu wakageziska malundi gha ŵapositole ŵake. Mpositole Yohane wakalemba kuti: “Yesu wakamanya kuti [1] Awiske ŵapeleka vinthu vyose mu mawoko ghake nakuti [2] wakiza kufuma kwa Chiuta ndipo [3] wakalutanga kwa Chiuta, . . . [kweni wakajiyuyura na kwamba] kugeziska malundi gha ŵasambiri ŵake.” (Yoh. 13:3-5) Yesu wakatenge wajiwonenge wakwenelera kugeziskika malundi. Kweni pa nyengo yose iyo wakachitiranga uteŵeti wake pano pasi, Yesu wakajiwonapo yayi kuti ngwakwenelera umoyo wapachanya kuluska ŵanyake. (Luka 9:58) Yesu wakaŵa wakujiyuyura, ndiposo wakaŵa wakukhorwa. Iyo wali kutilekera nadi chiyelezgero chiwemi.—Yoh. 13:15.
11. Kasi kujiyuyura kukamovwira wuli Dennis kuti waŵe wakukhorwa?
11 Dennis, wa ku Netherlands, wakuyezga kulondezga chiyelezgero cha Yesu, kweni ntchipusu yayi kuchita nthena. Iyo wakuti: “Nyengo zinyake nkhuwonanga kuti namba kamzimu kakujikuzga panji kambura kukhorwa, chomene para munthu munyake wapika uteŵeti unyake. Para vyanthena vyachitika, nkhusambiranga nkhani zakukhwaskana na kujiyuyura. Pa JW Library® app, nili kuŵika pamoza malemba agho ghakuyowoya vya kujiyuyura mwakuti chiŵenge chipusu kughasanga na kughaŵazgaso. Nili kudawunilodaso mu foni yane nkhani zakukhwaskana na kujiyuyura izo kanandi nkhuzitegherezga.a Nasambira kuti ntchito yose iyo tikuchita, chilato chake nkhupeleka uchindami kwa Yehova, kwa ise tekha yayi. Yehova wazomerezga waliyose kuchitako chilichose icho wangafiska, kweni iyo ndiyo wakupangiska kuti ntchito yende makora.” Para mukuwona kuti mwamba kuleka kuŵa ŵakukhorwa, chitanipo kanthu kuti muŵe ŵakujiyuyura. Ivi viwovwirenge kuti muŵe paubwezi uwemi na Yehova kweniso kuti muŵenge ŵakukhorwa.—Yak. 4:6, 8.
MUGHANAGHANIRENGE CHIGOMEZGO CHINU CHAMUNTHAZI
12. Kasi ntchigomezgo wuli chamunthazi icho chingatovwira kuŵa ŵakukhorwa? (Yesaya 65:21-25)
12 Tikuŵa ŵakukhorwa para tikughanaghanira vya chigomezgo chiwemi icho tikulindilira munthazi. Kwizira mwa ntchimi Yesaya, Yehova wakutiphalira kuti wakumanya kuti tikusangana na masuzgo ghanandi. Kweni iyo wakutilayizgaso kuti wazamuwuskapo masuzgo ghose agha. (Ŵazgani Yesaya 65:21-25.) Tizamukhala mu nyumba ziwemi chomene na zakuvikilirika. Tizamuŵa na ntchito zakukondweska, ndipo tizamuryanga chakurya chiwemi na chakunowa. Tizamufipaso mtima yayi kuti chinthu chinyake chiheni chingatichitikira ise panji ŵana ŵithu. (Yes. 32:17, 18; Ezek. 34:25) Tikulindilira vinthu viwemi chomene munthazi, ndipo vizamufiskika nadi.
13. Kasi mphanyengo wuli apo chomene tikwenera kughanaghanira chigomezgo chithu cha munthazi?
13 Sono ndipo tikwenera kughanaghanira chomene vya chigomezgo chithu kuluska kumasinda kose. Chifukwa wuli? Chifukwa tikukhala “mu mazuŵa ghaumaliro” ndipo tose tikusangana na masuzgo agho ‘nganonono.’ (2 Tim. 3:1) Zuŵa lililose Yehova wakutovwira kuzizipizga masuzgo mwa kutipa ulongozgi, kutikhozga, na kutipa wovwiri uwo tikukhumbikwira. (Sal. 145:14) Kweniso chigomezgo chithu cha munthazi chikutovwira chomene mu nyengo zakusuzga. Panji mukusuzgikira kuti musangire mbumba yinu vyakukhumbikwa pa umoyo. Kasi ichi chikung’anamura kuti nyengo zose mutamburenge dankha kuti musange vyakukhumbikwira? Yayi! Yehova wamulayizgani kuti wamupaninge ivyo mukukhumbikwira, ndipo mu Paradiso wazamumupani vinandi chomene. (Sal. 9:18; 72:12-14) Panji mungaŵa kuti muli na nthenda yambura kukonda munkhwala, mukusuzgika chomene maghanoghano, panji suzgo linyake likuru la muthupi. Kasi ndikuti mukhalirenge waka kusuzgika, kwambura chigomezgo chakuŵaso makora? Yayi. Matenda na nyifwa vizamuŵamoso yayi mu charu chiphya cha Chiuta. (Chivu. 21:3, 4) Chigomezgo ichi chikutovwira kuŵa ŵakukhorwa, na kuleka kuŵa ŵakali chifukwa cha ivyo vikutichitikira sono. Tikuŵaso ŵakukhorwa nanga ni para ŵanji ŵangatichitira vinthu vyambura urunji, wakutemweka withu watayika, tikulwara, panji tikusangana na suzgo linyake lililose. Chifukwa wuli? Chifukwa ntchakuti nanga tingakumana na suzgo wuli panyengo yasono, tikumanya kuti “suzgo njakanyengo” ndipo mu charu chiphya tizamutamburaso yayi na masuzgo.—2 Kor. 4:17, 18.
14. Kasi tingakhozga wuli chigomezgo chithu?
14 Pakuti chigomezgo ntchakuzirwa chomene kuti tiŵe ŵakukhorwa, kasi tingachikhozga wuli? Nga umo munthu uyo wali na suzgo la maso wakuvwalira magilasi kuti wawone makora vinthu vyapatali, nase tikwenera kuchitapo kanthu kuti tikhozge chigomezgo chithu. Ivi vitovwirenge kuti tiŵe nga tikuwona Paradiso. Mwachiyelezgero, para tamba kusuzgika chomene maghanoghano chifukwa cha suzgo la vyachuma, tingachita makora kujitora kuti tikukhala mu charu icho mulije suzgo la ndalama, ngongoli, panji ukavu. Para takhuŵara chifukwa chakuti tikupika yayi uteŵeti uwo tikukhumba, tingaghanaghanira umo vinthu ivi vizamuŵira vyambura kuzirwa pakuyaniska na umo umoyo uzamuŵira para tazakaŵa ŵakufikapo ndipo tateŵetera Yehova kwa vyaka masauzandi ghanandi. (1 Tim. 6:19) Pakwamba, nyengo zinyake vingatisuzga kughanaghanira vinthu viwemi vyamunthazi chifukwa cha kufipa mtima na umo vinthu viliri pasono. Ndipouli, para nyengo yajumphapo, chingamba kutiŵira chipusu kughanaghanira ivyo Yehova watilayizga.
15. Kasi mukusambirako vichi ku ivyo wakayowoya Christa?
15 Wonani umo chigomezgo chamovwilira Christa, uyo wali kutorana na Dennis, uyo tamuzunura kukwambilira. Iyo wakuti: “Nkhulwara nthenda iyo yikupangiska minofu kuŵa yambura nkhongono, ndipo nkhwendera kanjinga ka ŵakupendera kweniso nkhutandalira waka kugona. Zuŵa lililose nkhupulika vyakuŵinya chomene. Ndipo sonosono apa dokotala wane wakaniphalira kuti vinthu visinthenge yayi pa umoyo wane. Kweni nyengo yeneyiyo nkhaghanaghana kuti, ‘Dokotala uyu wakuwona vinthu mwakupambana chomene na ine.’ Nkhuŵika mtima chomene pa chigomezgo chane cha munthazi, ndipo ivi vikunovwira kuti niŵe na mtende wa mumtima. Pasono nkhwenera kuzizipizga waka mu charu chiheni ichi, kweni mu charu chiphya nizamusangwa na umoyo uwemi.”
“AWO ŴAKUMOPA ŴAKUSOŴA KANTHU CHARA”
16. Chifukwa wuli Themba Davide likalemba kuti awo ŵakopa Yehova “ŵakusoŵa kanthu chara”?
16 Muteŵeti wa Yehova nanga wangaŵa wakukhorwa, kweni wasanganenge na masuzgo. Ghanaghanirani vya Themba Davide. Ŵana ŵake ŵatatu ŵakafwa. Ŵakamupusikizgira kuti wachita vinthu viheni, kumwendera mphiska, ndipo wakakhala umoyo wakuchimbirachimbira kwa vyaka vinandi. Nangauli wakasangana na masuzgo ghose agha, Davide wakayowoya vya Yehova kuti: “Awo ŵakumopa ŵakusoŵa kanthu chara.” (Sal. 34:9, 10) Chifukwa wuli wakayowoya nthena? Chifukwa chakuti wakamanyanga kuti nangauli Yehova wakutivikilira ku masuzgo ghose yayi agho tingakumana nagho, kweni nyengo zose wamupenge ivyo wakukhumbikwira nadi. (Sal. 145:16) Ntheura nase tikwenera kuŵa na chigomezgo chose kuti Yehova watovwirenge kuzizipizga masuzgo ghithu ghose. Ndipo nase tingaŵa ŵakukhorwa.
17. Chifukwa wuli mwaŵikapo mtima kuŵa ŵakukhorwa?
17 Yehova wakukhumba kuti tiŵenge ŵakukhorwa. (Sal. 131:1, 2) Ntheura chitani vyose ivyo mungafiska kuti mukhorwenge. Usange mungaŵikapo mtima kuŵa ŵakuwonga, ŵakujiyuyura, kweniso kukhozga chigomezgo chinu, namwe muzamuyowoya kuti: ‘Nadi, ndine wakukhorwa.’—Sal. 16:5, 6.
SUMU 118 “Mutisazgireko Chipulikano”
a Mwachiyelezgero, wonelerani pa jw.org mavidiyo gha pulogiramu ya Kusopa kwa Mulenji gha mutu wakuti, Yehova Wakupwelelera Awo Mbakujiyuyura na Pride Is Before a Crash.
b MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Mubali wakunozga vinthu vinyake, mudumbu uyo wali kusambira chiyowoyero cha mawoko wakufumbika mafumbo pa ungano, kweniso mubali wakudumba nkhani yachisanisani.