NKHANI YAKUSAMBIRA 40
SUMU 111 Vifukwa Vyakuŵira na Chimwemwe
Yehova ‘Ntchimwemwe Chithu Chakuluska’
“Nizenge . . . kwa Chiuta, uyo ntchimwemwe chane chakuluska.”—SAL. 43:4.
FUNDO YIKURU
Nkhani iyi yitovwirenge kumanya ivyo vingatipoka chimwemwe chithu kweniso umo tingachitira kuti tichisangeso.
1-2. (a) Kasi ŵanthu ŵanandi ŵakujipulika wuli mazuŵa ghano? (b) Kasi tidumbiskanenge vichi mu nkhani iyi?
ŴANTHU ŵanandi mu charu ichi ŵakuchita vyose ivyo ŵangafiska kuti ŵaŵe ŵakukondwa. Ndipouli, chimwemwe chanadi ŵakuchisanga yayi. Ŵanandi ŵali na chitima chomene ndipo ŵakujipulika kuti vinthu vizamuŵapo makora yayi pa umoyo wawo. Ŵateŵeti ŵanyake ŵa Yehova nawo ŵangajipulika nthena. Pakuti tikukhala “mu mazuŵa ghaumaliro,” tikukhazga kuti tisanganenge na masuzgo agho ghangatipangiska kuti tenjerwenge chomene panji kuŵa na chitima.—2 Tim. 3:1.
2 Mu nkhani iyi, tidumbiskanenge vinthu ivyo vingatipoka chimwemwe chithu kweniso ivyo tingachita kuti tichisangeso. Kweni chakwamba, tiyeni tiwone dankha uko tingasanga chimwemwe chanadi.
UKO TINGASANGA CHIMWEMWE CHANADI
3. Kasi chilengiwa chikutisambizga vichi vya Yehova? (Wonaniso vithuzi.)
3 Yehova ngwakukondwa nyengo zose. Ndipo wakukhumba kuti nase tiŵenge ŵakukondwa. Lekani wali kulenga vinthu vinandi ivyo vikupangiska kuti tiŵenge ŵakukondwa. Mwachiyelezgero, tikukondwa para tikuwona charu chithu chakutowa, mitundu yinandi yakutowa, kudukaduka kwa vinyama, kweniso para tikurya chakurya icho tikuchitemwa chomene. Chiuta wakutitemwa nadi ndipo wakukhumba ise tikondwenge na umoyo!
Baby elephant: Image © Romi Gamit/Shutterstock; penguin chicks: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; baby goats: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; two dolphins: georgeclerk/E+ via Getty Images
Para tikuwona vinyama vikuseŵera, vikutikumbuska kuti Yehova ngwakukondwa (Wonani ndime 3)
4. (a) Chifukwa wuli Yehova wakulutilira kuŵa wakukondwa nangauli wakuwona masuzgo mu charu ichi? (b) Kasi Yehova watipa chawanangwa wuli? (Salimo 16:11)
4 Nangauli Yehova ni “Chiuta wakukondwa,” kweni wakumanya makora chomene masuzgo agho tikukumana nagho mu charu ichi. (1 Tim. 1:11) Kweni wazomerezga yayi kuti ivi vimutondeske kuŵa wakukondwa. Wakumanya kuti masuzgo ghose ngakanyengo ndipo wali kutema kale zuŵa lakuwuskirapo masuzgo agha. Ndipo wakuzizipizga mwakuzikira m’paka pa zuŵa ilo wazamumazgirathu masuzgo. Panyengo yasono, Yehova wakumanya ivyo tikukumana navyo ndipo ngwakukhumbisiska kutovwira. Kasi wakutovwira wuli? Iyo wakutipa chimwemwe. (Ŵazgani Salimo 16:11.) Tiyeni tiwone umo kumanya Yehova kukawovwilira Yesu kuŵa wakukondwa.
5-6. Chifukwa wuli Yesu ngwakukondwa?
5 Pa vilengiwa vyose ivyo Yehova wali kulenga, Yesu ndiyo ngwakukondwa chomene. Chifukwa wuli? Wonani vifukwa viŵiri ivi. (1) Iyo “ntchikozgo cha Chiuta wambura kuwoneka” ndipo wakuyezga Awiske mwakufikapo pa chilichose. (Kol. 1:15; 1 Tim. 6:15) (2) Yesu wakhala nyengo yitali chomene na Adada ŵake, awo ŵakupeleka chimwemwe.
6 Nyengo zose Yesu wakukondwa chifukwa cha kuchita ivyo Adada ŵake ŵamutuma. (Zinth. 8:30, 31; Yoh. 8:29) Lekani Yehova wakukondwa nayo chomene.—Mat. 3:17.
7. Kasi tingachisanga wuli chimwemwe cheneko?
7 Nase tingasanga chimwemwe chanadi para tingaŵa paubwezi wakukhora na Yehova, uyo wakupeleka chimwemwe. Para nyengo yinandi tikumalira pakusambira vya Yehova kweniso kumuyezga, tiŵengeso ŵakukondwa chomene. Tizamusangaso chimwemwe usange tikuchita ivyo Chiuta wakukhumba kweniso kumanya kuti wakukondwa nase.a (Sal. 33:12) Kweni wuli usange nyengo zinyake tikuŵa ŵakukondwa yayi panji nyengo zose tikuŵa ŵambura kukondwa? Kasi ndikuti chikung’anamura kuti Chiuta wakukondwa nase yayi? Yayi! Pakuti ndise ŵambura kufikapo, ntheura nyengo zinyake tikusuzgika chifukwa cha vyakuŵinya, chitima, kweniso kusuzgika maghanoghano. Yehova wakumanya vyose ivi. (Sal. 103:14) Tiyeni tidumbiskane vinthu ivyo vingatipoka chimwemwe chithu kweniso umo tingachitira kuti tiŵeso ŵakukondwa.
KUZOMEREZGA CHILICHOSE YAYI KUMUPOKANI CHIMWEMWE CHINU
8. Kasi masuzgo agho tikukumana nagho pa umoyo withu ghangatipangiska vichi?
8 Chakwamba: Masuzgo agho tikukumana nagho pa umoyo withu. Kasi mukukumana na masuzgo nga nthambuzgo, masoka ghachilengiwa, ukavu, matenda, panji uchekuru? Ntchipusu kuŵa ŵambura kukondwa usange tikukumana na masuzgo nga ni agha, chomenechomene para palije icho ise tingachitapo kuti tighamazge. Baibolo likuyowoya mwambura kubisa kuti “kuŵinyamtima kukuphyora mzimu.” (Zinth. 15:13) Babis, mulara uyo mukuru wake na ŵapapi ŵake ŵakafwa mu vyaka vinayi pera, wakati: “Nkhajipulika kuti nili nekha kweniso kwambura wakunovwira. Nyengo zinyake, vikaniŵinyanga chomene chifukwa chakuti nangauli nkhakhumbanga kuŵa na nyengo yinandi yakuchezgera na ŵapapi ŵane kweniso mukuru wane apo ŵakaŵa kuti ŵandafwe, kweni nkhakwaniska yayi.” Masuzgo agho tikukumana nagho pa umoyo withu ghangatigulura nadi nkhongono.
9. Kasi ntchivichi chingatovwira kuŵaso ŵachimwemwe? (Yeremiya 29:4-7, 10)
9 Kasi ntchivichi chingatovwira kuŵaso ŵachimwemwe? Tingaŵaso ŵachimwemwe para tikuwona vinthu mwakwenelera kweniso kuŵa ŵakuwonga. Charu chikukhuŵilizga kuti tingaŵa ŵakukondwa usange vinthu pa umoyo withu vikwenda waka myaa kwambura suzgo lililose. Kweni uwu mbutesi. Mwachiyelezgero, Yehova wakaphalira Ŵayuda awo ŵakaŵa ku wuzga ku Babuloni kuti ŵazomerezge waka umo vinthu vikaŵira pa umoyo wawo, pakuŵa ŵazga mu charu chachilendo na kuchita vyose ivyo ŵangafiska kuti ŵakondwenge. (Ŵazgani Yeremiya 29:4-7, 10.) Kasi tikusambirapo vichi apa? Tikusambirapo kuti nyengo zose tiyezgeyezgenge kuzomerezga umo vinthu viliri na kuwonga pa vinthu viwemi ivyo tikusanga pa umoyo withu. Kumbukani kuti nyengo zose Yehova wamovwiraninge. (Sal. 63:7; 146:5) Effie, uyo wakachita ngozi iyo pamanyuma pake yikapangiska kuti wafwe viŵaro, wakati: “Nkhapokera wovwiri kufuma kwa Yehova, mbumba yane, kweniso ku mpingo. Ntheura nkhawona kuti usange ningathera ningalongora kuti nili wambura kuwonga. Nkhukhumba kulongora kuti nkhumuwonga chomene Yehova kweniso ŵabwezi ŵane chifukwa cha wovwiri wawo.”
10. Chifukwa wuli tingaŵa ŵakukondwa nanga ni para tikusangana na masuzgo?
10 Nanga ni para tili na masuzgo panji vinthu viheni vyatichitikira ise panji ŵamumbumba yithu, tingaŵa ŵakukondwa nipera.b (Sal. 126:5) Chifukwa wuli? Chifukwa chimwemwe chithu chikuthemba pa umo vinthu viliri pa umoyo withu yayi. Maria, uyo ni mupayiniya, wakuti: “Para wamunthu wakumana na masuzgo, kulutilira kuŵa wachimwemwe vikung’anamura kuti ukusurako waka yayi umo ukujipulikira. M’malo mwake, chikung’anamura kuti uchali kughakumbukira malayizgo gha Yehova. Adada ŵithu ŵatovwirenge kulutilira kuŵa ŵakukondwa.” Kumbukani kuti mulimose umo vinthu vingaŵira vyakusuzga pasono, masuzgo ghithu ghose ngakanyengo—ghali nga ni malundi agho ghadinda pa muchenga mumphepete mwa nyanja. Sonosono apa ghose ghafufutikenge, ndipo ghazamuwonekaso yayi.
11. Kasi chiyelezgero cha mpositole Paulosi chikumukhozgani wuli?
11 Wuli usange tamba kughanaghana kuti masuzgo ghithu ntchilongolero chakuti Yehova waleka kukondwa nase? Chingaŵa chakovwira chomene kughanaghanira vya ŵateŵeti ŵanyake ŵakugomezgeka ŵa Yehova awo ŵakakumanapo na masuzgo ghakuru chomene. Ghanaghanirani chiyelezgero cha mpositole Paulosi. Wakasoleka na Yesu iyomwene kuti wapharazge makani ghawemi “ku mitundu kweniso ku mathemba na ŵana ŵa Israyeli.” (Mil. 9:15) Uwu ukaŵa mwaŵi wapadera chomene. Kweni Paulosi wakakumanangaso na masuzgo ghanandi. (2 Kor. 11:23-27) Kasi masuzgo ghambura kukata agho Paulosi wakakumananga nagho ghakalongoranga kuti Yehova waleka kukondwa nayo? Yayi. Nakuti wakafiskanga kuzizipizga chifukwa chakuti Yehova wakamovwiranga. (Rom. 5:3-5) Sono ghanaghanirani vya suzgo linu. Mukufiska kuzizipizga mwakugomezgeka nangauli mukusangana na viyezgo vyakupambanapambana. Ntheura namwe mungaŵa na chigomezgo chose kuti Yehova wakukondwa namwe.
12. Kasi usange ivyo takhazganga vindafiskike vingatipoka wuli chimwemwe chithu?
12 Chachiŵiri: Usange ivyo takhazganga vindafiskike. (Zinth. 13:12) Chifukwa chakuti tikumutemwa Yehova kweniso tikukhumba kumuwonga lekani tikujiŵikira vilato pa uteŵeti withu. Ndipouli, usange vilato vithu ivyo tajiŵikira ni vyakuti vingafiskika yayi kuyana na umo vinthu viliri pa umoyo withu, tingagongowa. (Zinth. 17:22) Mupayiniya munyake zina lake Holly wakuti: “Nkhakhumbanga kukanjira Sukulu ya Ŵapharazgi ŵa Ufumu, kuti nkhateŵetere ku charu chinyake, panji kukachitako mulimo wakuzenga ku Ramapo. Kweni vinthu vikasintha pa umoyo wane, ndipo nkhatondeka kufiska vilato vyane ivi. Nkhakhuŵara chomene. Vikuŵinya chomene usange ukukhumba kuchita milimo mu gulu la Yehova, kweni mbwe ukutondeka chifukwa cha umo vinthu viliri pa umoyo wako.” Ŵateŵeti ŵanandi ŵa Yehova ndimo ŵakujipulikira nthena.
13. Usange umo vinthu viliri pa umoyo withu tikutondeka kuchita vinandi, kasi tikwenera kujiŵikira vilato wuli?
13 Kasi ntchivichi chingatovwira kuti tiŵeso ŵakukondwa? Kumbukani kuti Yehova wakutichichizga yayi kuchita vinthu vinyake. Wakukhazga vinandi yayi kwa ise; nesi kutiwona kuti ndise ŵakuzirwa chifukwa cha ivyo tikufiska kuchita apo tikumuteŵetera. Yehova wakukhumba kuti tiŵe ŵakujiyuyura na ŵakugomezgeka. (Mika 6:8; 1 Kor. 4:2) Iyo chomene wakuwona wunthu withu wamukati kuluska ivyo tikuchita. Kasi ntchakupulikikwa kuti ise tikhazgenge vinandi chomene kuluska ivyo Yehova wakukhazga kwa ise?c Yayi! Ntheura usange mukutondeka kumuchitira vinandi Yehova chifukwa cha umo vinthu viliri pa umoyo winu, ŵikani waka mtima pa ivyo mungafiska kuchita. Mwachiyelezgero, mungasambizga ŵachinyamata panji kukhozga ŵachekuru. Nyengo zinyake mungajiŵikira chilato cha kukhozga munthu munyake kwizira pa foni, kumulembera meseji, panji maso na maso. Yehova wamutumbikaninge ndipo muŵenge ŵakukondwa apo mukuyezgayezga kufiska vilato ivyo mungafiska. Ndipo manyani kuti sonosono apa, mu charu chiphya tizamuŵa na mwaŵi wa kuteŵetera Yehova munthowa izo ise takhazganga yayi. Holly, uyo tamuzunura kale, wakamalizga na mazgu ghakuti: “Para nakhala pasi na kughanaghanira, nkhuwona kuti, ‘Nili na vinthu vinandi vyambura kumara vyakuti nizakachite mu charu chiphya.’ Na wovwiri wa Yehova nizamufiska vilato vyane vinyake mu charu chiphya.”
14. Kasi ntchivichi chinyake icho chingatipoka chimwemwe chithu?
14 Chachitatu: Kujikondweska. Ŵanyake ŵakugwiliskira ntchito malo ghakuchezgerapo gha pa Intaneti kukhuŵilizga fundo yakuti munthu wakuŵa na chimwemwe chanadi kweniso wakukhorwa para wakuyezgayezga kujikondweska. Ŵanthu ŵakuchiskika kuti ŵawonenge vinthu nga kwendakwenda kukawona malo, kugura katundu wakupambanapambana, na kuchita vinthu ivyo ŵakutemwa, kuti ndivyo ni vyakuzirwa chomene pa umoyo wawo. Ntchiheni yayi kusangwa na vinthu ivi. Yehova wali kutilenga munthowa yakuti tisangwenge na vinthu vyakutowa. Ndipouli, ŵanandi ŵali kusanga kuti vinthu ivyo ŵakaghanaghananga kuti viŵapenge chimwemwe ndivyoso kanandi vikuŵapoka chimwemwe. Eva, uyo ni mupayiniya, wakuti, “Para wamunthu ukughanaghana waka vyakujikondweska wekha, ukukhorwapo yayi.” Nadi para nyengo zose tikughanaghanira vyakujikondweska waka mbwee paumaliro ni vitima pera.
15. Kasi tingasambirako vichi kwa Themba Solomoni?
15 Tingasambirako kwa Themba Solomoni pa ivyo vikalichitikira chifukwa cha kuŵa na mtima wakukhumba kujikondweska. Likayezgayezga kuti lijikondweske pakukhorweska makhumbiro ghake, nga nkhusangwa na chakurya chiwemi, sumu zakunozga, kweniso vinthu viwemi vyose ivyo vikagulikanga na ndalama mu mazuŵa ghake. Kweni likakhorwapo yayi. Ilo likati: “Jiso likukhuta yayi na kuwona, nesi khutu kuzura na kupulika.” (Muph. 1:8; 2:1-11) Vinthu ivyo charu chikuyowoya kuti vingapangiska munthu kuŵa na chimwemwe chanadi vili nga ni ndalama ya zude. Vikuwoneka vyakuzirwa; kweni vikovwira yayi kuti munthu waŵe wakukondwa zanadi.
16. Kasi kuŵa ŵakupa kungatovwira wuli kuti tiŵeso ŵakukondwa? (Wonaniso vithuzi.)
16 Kasi ntchivichi chingatovwira kuti tiŵeso ŵakukondwa? Yesu wakasambizga kuti “uyo wakupeleka wakukondwa chomene kuluska uyo wakupokera.” (Mil. 20:35) Mulara munyake zina lake Alekos wakuti: “Nkhuyezgayezga kuchita tunthu tuchokotuchoko kuti novwire ŵanji. Para nkhovwira chomene ŵanji, vikunovwiraso chomene kuti nileke kujighanaghanira waka nekha, ndipo nkhuŵa wakukondwa.” Kasi imwe mungaŵachitira vichi ŵanji? Usange mwawona munthu munyake wali mu suzgo, yezgani kumukhwimiska. Nyengo zinyake mungamazga yayi masuzgo ghake, kweni mungamupembuzga mwa kumutegherezga mwakupwelelera, kumulongora lusungu, kweniso kumukumbuska kuti katundu wake wathwikiske Yehova. (Sal. 55:22; 68:19) Mungamovwiraso kuti wamanye kuti Yehova wandamuside yayi. (Sal. 37:28; Yes. 59:1) Mungamuchitira kanthu kanyake kuti mumovwire, nga nkhumunozgera chakurya panji kukatembayapo nayo lumoza. Mungamupempha kuti munjire lumoza mu uteŵeti, ndipo kuchita nthena kungamusamphuska. Zomerezgani kuti Yehova wamugwiliskirani ntchito kukhozga ŵanji. Para tikuŵika mtima pakovwira ŵanji m’malo mwa kujighanaghanira waka tekha, tiŵenge ŵakukondwa zanadi.—Zinth. 11:25.
M’malo mwa kuŵika mtima pa vyakukhumba vinu, ŵikani mtima pakovwira ŵanji (Wonani ndime 16)d
17. Kasi tingachita wuli kuti tiŵe ŵakukondwa zanadi? (Salimo 43:4)
17 Tingaŵa ŵakukondwa zanadi usange tikulutilira kuŵa paubwezi wakukhora na Adada ŵithu ŵakuchanya. Baibolo likutisimikizgira kuti Yehova ndiyo ‘ntchimwemwe chithu chakuluska.’ (Ŵazgani Salimo 43:4.) Ntheura kwali tikukumana na masuzgo wuli pa umoyo withu, tingafipanga mtima yayi. Ipo tiyeni tilutilire kuthemba Yehova, uyo wakupeleka chimwemwe.—Sal. 144:15.
SUMU 155 Chimwemwe Chithu Muyirayira
a Wonani bokosi lakuti “Thembani Yehova Kuti Muŵe Ŵakukondwa.”
b Mwachiyelezgero, wonani pa jw.org vidiyo ya Dennis na Irina Christensen iyo yili mu Lipoti Lakufuma ku Wupu Wakulongozga la 2023 #5.
c Kuti mumanye vinandi, wonani nkhani yakuti “Wonani Vinthu Mwakwenelera Kuti Muŵe na Chimwemwe” mu Gongwe la Mulinda la Julayi 15, 2008.
d MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Mudumbu waluta kukajigulira vinthu vyakupambanapambana kweni wakondwa chomene apo wamugulira maluŵa mudumbu munyake muchekuru uyo wakukhumbikwira kukhozgeka.