Kasi cikaŵa camahara kuti Davide wagomezge kuti Ciuta wakumughanaghanira? Kasi Ciuta wakumughanaghanirani imwe? Ŵanthu ŵanandi ŵakukayika usange Ciuta wakuŵaghanaghanira. Cifukwa wuli?

Cifukwa cimoza nchakuti Ciuta ngwapacanya comene pakuyaniska na ŵanthu. Para Ciuta wakulaŵiska mitundu ya ŵanthu pa caru capasi, ‘yikuŵa nga ni nthonyezi ya mu ciŵiya, na fuvu pa miyeso.’ (Yesaya 40:15) Munthu munyake wakati, “kungaŵa kujiŵikamo usange munthu wangayowoya kuti kuli Ciuta uyo wakumughanaghanira.”

Ŵanthu ŵanyake ŵakuwona kuti Ciuta wangaŵatemwa yayi cifukwa ca nkharo yawo yawakawaka. Doda linyake zina lake Jim, likati: “Kanandi nkhalombanga kwa Ciuta kuti wanovwire kuti niŵe wamtende na wakujikora, kweni nkhakwiyanga luŵiro. Ntheura nkhajiwonanga kuti ndine wakwananga comene, ndipo Ciuta wanganovwira yayi.”

Kasi Ciuta wali kutali comene mwakuti wakuleka na kutighanaghanira wuwo? Kasi wakutiwona wuli ise taŵanthu ŵakwananga? Palije uyo wangazgora mafumbo agha kwambura kuti Ciuta wavumbura. Ndipouli, Baibolo likutisimikizgira kuti Ciuta wali kutali cara ndipo wakutighanaghanira. Likuti: “Wali kutali cara na waliyose wa ise.” (Milimo 17:27) Mu nkhani zinayi zakulondezgapo, tiwonenge kuti Ciuta wakughanaghanira munthu waliyose payekha. Kweniso tiwonenge umo wakacitira na ŵanthu ŵanyake kale.

CIFUKWA WULI ŴANJI ŴAKUKAYIKA?: Ivyo ŵakusanda ŵabowozga sonosono apa, vikulongora kuti mu cipingausiku ico tikuciwona munganjira mapulaneti ghakujumpha 100 biliyoni. Pakuwona vyose ivi, ŵanthu ŵakujifumba kuti, ‘Kasi pali cifukwa cakuti Mlengi wankhongonozose watangwanikire na kuwona ivyo ŵanthu ŵakucita pa kapulaneti kacoko comene ako ni caru capasi?’

IVYO BAIBOLO LIKUSAMBIZGA: Yehova Ciuta wali kutipa waka Baibolo na kutileka tekha yayi. Iyo wakutisimikizgira kuti: “Tindikurongozge na jiso lane.”—Salmo 32:8.

Wonani ivyo vikacitikira Hagara uyo wakuzunulika mu Baibolo. Hagara wakayuyura Sarai uyo wakaŵa bwana wake ndipo Sarai wakamucimbizga. Ntheura Hagara wakacimbilira ku mapopa. Hagara wakabuda nadi, kweni kasi Ciuta wakamujowora? Baibolo likuti: “Mungelo wa Yehova wakamusanga.” Mungelo wakasimikizgira Hagara kuti: “Yehova wapulika suzgo yako.” Pamanyuma, Hagara wakati kwa Yehova: “Ndimwe Ciuta wakuwona.”—Genesis 16:4-13.

Namwe Ciuta wakumuwonani. Wonani ciyelezgero ici: Mama wakuŵa maso comene na ŵana ŵake. Kweni mwana uyo ni mucoko comene ndiyo wakukhumbikwira phwelelero lapadera. Mwakuyana waka, Ciuta wakuŵikako mahara comene kwa awo mbakuyuyuka na ŵambura civikiliro. Yehova wakuti: ‘Nkhukhala mu malo gha pacanya na ghatuŵa, nkhukhalaso na uyo ngwa mzimu wakuphyoka na wakuyuyuka, mwakuti ndiwuskeso mzimu wa wakuyuyuka na kupaso umoyo ku mtima wa wakuphyoka.’—Yesaya 57:15.

Kweni panji mungajifumba kuti: ‘Kasi Ciuta wakuniwona wuli ine? Kasi wakuneruzga kuyana na umo nkhuwonekera, panji wakuwonaso vinyake na kunipulikiska?’

CIFUKWA WULI ŴANJI ŴAKUKAYIKA?: Ŵanandi ŵakughanaghana kuti Ciuta wakuwona waka ŵanthu kuti mbakwananga, ŵakufipirwa ndipo walije nawo nchito. Kendra wakasuzgikanga maghanoghano kweniso wakajiyimbanga mulandu cifukwa wakawonanga kuti wakutondeka kufiska ivyo Ciuta wakukhumba. Iyo wakati: “Nkhaleka kulomba.”

IVYO BAIBOLO LIKUSAMBIZGA: Nangauli muli ŵakwananga, kweni Yehova wakuwona vinandi mwa imwe ndipo wakumupulikiskani. Baibolo likuti: “Wakumanya kalengekero kithu, wakukumbuka kuti tili fuvu ise.” Ciuta wakucita nase “kwakuyana na kwananga kwithu” yayi, kweni wakutilengera lusungu na kutigowokera para talapa.—Salmo 103:10, 14.

Kumbukani Davide uyo tamuzunura mu nkhani yakwamba. Iyo wakalomba kwa Ciuta kuti: ‘Maso ghinu ghakawona apo nkhaŵa mu nthumbo; mu buku linu vikalembeka vyose . . . Ndisandani, A Ciuta, na kumanya mtima wane!’ (Salmo 139:16, 23) Davide wakacita kwananga kwakwenelera nyifwa. Kweni wakamanya kuti para walapa, Yehova wamucitirenge lusungu.

Yehova wakumumanyani makora kuluska munthu waliyose. Baibolo likuti: “Munthu wakulaŵiska kawonekero kakuwaro kweni Yehova wakulaŵiska mu mtima.” (1 Samuel 16:7) Ciuta wakumanya makora cifukwa ico mukucitira vinthu vinyake. Panji nchifukwa ca umo muli kubabikira, uko muli kukulira, uko mukukhala, na wunthu winu. Ciuta wakuwona ivyo mukuyezgayezga kucita kuti musinthe, nangauli nyengo zinyake vikumusuzgani.

Pakuti Yehova Ciuta wakumumanyani makora, kasi wakucita wuli kuti wamukhozgani?

CIFUKWA WULI ŴANJI ŴAKUKAYIKA?: Ŵanyake para ŵafyenyeka, ŵakuwona kuti nchambura kwenelera kulomba Ciuta kuti waŵawovwire. Raquel wakati: “Para nkhuwona umo ŵanthu ŵakusuzgikira, nkhuwona kuti suzgo yane njicoko ndipo palije cifukwa ca kulombera wovwiri kwa Ciuta.”

IVYO BAIBOLO LIKUSAMBIZGA: Ciuta wali kuticitira kale cinthu capadera kuti watovwire na kutikhozga. Waliyose pa caru wali kuhara kwananga ndipo wakutondeka kucita ndendende umo Ciuta wakukhumbira. Ndipouli, Ciuta “wakatitemwa na kutuma Mwana wake kuŵa sembe yakuphepiskira zakwananga zithu.” (1 Yohane 4:10) Sembe iyi yikovwira kuti zakwananga zithu zigowokereke, kuti tiŵe na njuŵi yiwemi, kweniso kuti tizakasange umoyo wamuyirayira.a Sembe ya Yesu yikugwira nchito pa mtundu wose wa ŵanthu, kweniso yikulongora kuti Ciuta wakumughanaghanirani pamwekha.

Wonani ivyo vikacitikira Paulosi. Wakakhwaskika comene na sembe ya Yesu, ndipo wakati: “Umoyo uwo nkhukhala sono, nkhukhalira cipulikano ico cili mwa Mwana wa Ciuta, uyo wakanitemwa ndipo wakajipeleka iyomwene cifukwa ca ine.” (Ŵagalatiya 2:20) Yesu wakafwa pambere Paulosi wandazgoke Mkhristu. Kweni Paulosi wakawonanga kuti sembe iyi nchawanangwa ico Ciuta wakapeleka kwa iyo.

Sembe ya Yesu nchawanangwa ico Ciuta wali kumupani imwe. Ici cikulongora kuti muli ŵakuzirwa comene kwa Ciuta. Sembe iyi yingamupani “cisangulusko camuyirayira na cigomezgo ciwemi,” kweniso “kumukhozgani mu mulimo wose uwemi na mazgu.”—2 Ŵatesalonika 2:16, 17.

Sono pajumpha vyaka 2000 kufuma apo Yesu wakapelekera umoyo wake. Kasi pali ukaboni wuli wakuti Ciuta wakukhumba kuŵa namwe paubwezi mazuŵa ghano?

CIFUKWA WULI ŴANJI ŴAKUKAYIKA?: Ŵanandi awo ŵakusopa ŵakuwona nga Ciuta wali kutali comene na iwo. Christina wa ku Ireland, sabata yiliyose wakalutanga ku chalichi. Iyo wakati: “Nkhamanyanga waka kuti Ciuta ndiyo wali kulenga vyose, kweni nkhamumanyanga makora yayi. Ndipo nkhaghanaghanangako yayi vyakuti ningaŵa nayo paubwezi.”

IVYO BAIBOLO LIKUSAMBIZGA: Para mwawona kuti mwapuluka, kutaya mtima yayi, Yehova wakovwira nyengo zose. Yesu wakayowoya ntharika yakulongora kuti Ciuta wakutipwelelera. Wakati: “Usange munthu munyake wali na mberere makumi khumi (100) ndipo yimoza yazgeŵa, asi walekenge makumi ghankhondi na ghanayi pacanya zinkhondi na zinayi (99) pa lupiri na kuluta kukapenja iyo yazgeŵa?” Kasi tikusambirapo vici? Baibolo likuti: “Mwakuyana waka, Ŵadada awo ŵali kucanya ŵakukhumba cara kuti yumoza wa ŵacoko aŵa watayike.”—Mateyu 18:12-14.

Waliyose “wa ŵacoko aŵa” ngwakuzirwa kwa Ciuta. Kasi Ciuta wakupenja wuli “iyo yazgeŵa”? Lemba ilo lili kukwambilira kwa nkhani iyi, likuti Yehova wakuguzira ŵanthu kwa iyo.

Ciuta ndiyo wakwamba kucitapo kanthu kuti waguze ŵanthu ŵamitima yiwemi. Wonani umo wakacitira kale. Ciuta wakatuma Filipu kuti wakakumane na munthu munyake wa ku Etiyopiya, na kumulongosolera ivyo ucimi uwo munthu uyu wakaŵazganga ukung’anamura. (Milimo 8:26-39) Nyengo yinyakeso Ciuta wakatuma Petrosi kuti walute ku nyumba ya Koroneliyo, uyo wakalombanga na kuŵikapo mtima kusopa Ciuta. (Milimo 10:1-48) Ciuta wakalongozgeraso Paulosi na ŵanyake ku mlonga uwo ukaŵa kuwaro kwa msumba wa Filipi. Ku malo agha, ŵakakumana na Lidiya “musopi wa Ciuta,” ndipo “Yehova wakajura mtima wake kuti wategherezge.”—Milimo 16:9-15.

Nga umo tawonera, Yehova wakawovwiranga wose awo ŵakakhumbanga kumumanya. Kasi mazuŵa ghano mbanjani awo ŵakwenda mu zinthowa na mu nyumba za ŵanthu, kuphalirako ŵanyawo uthenga wa mu Baibolo? Ŵanandi ŵangazgora kuti, “Mbakaboni ŵa Yehova.” Ntheura jifumbani kuti, ‘Kasi Ciuta ndiyo wakuŵatuma kuti nane niŵe nayo paubwezi?’ Tikumuciskani kuti mulombe kwa Ciuta kuti wamovwirani kuti muzomere para wakumuguzani.a