Rongorani Kukondweskeka mwa Munyinu

PARA tikupharazga unenesko wa mu Baibolo ku ŵanji, ni vinandi ivyo vikunjizgikamo kuruska kuŵaphalira waka. Tikwenera kuconta mtima wa muntu uyo tikudumbiskana naye. Ntowa yimoza yakucitira nteura ndiyo kuŵa wakukondweskeka na ŵantu awo tikudumbiskana nawo. Kukondweskeka kwanteura uko kungarongoreka mu ntowa zakupambana-pambana.

Ghanaghanirani Maghanoghano gha Ŵategherezgi Ŵinu. Mpostole Paulos wakaghanaghanira danka kaghanaghaniro ka ŵategherezgi ŵake. Iye wakarongosora kuti: “Ku Ŵayuda nkaŵa nga ndi Muyuda, kuti ndiŵandulire Ŵayuda; ku aŵo ŵali pasi pa Marango, nkaŵa nga ndiri pasi pa Marango, mwakuti ndiŵandulire aŵo ŵali pasi pa Marango, nanga ndamwene kuti ndiri pasi pa Marango cara; ku aŵo mbambura Marango nga nda wambura Marango, mwakuti ndiŵandulire aŵo mbambura Marango, nanga kuti ndiri wambura Marango kwa Ciuta cara, kweni ndiri pasi pa dango la Kristu. Ku ŵakutepwa nkaŵa wakutepwa, mwakuti ndiŵandulire ŵakutepwa: ku ŵantu ŵose nkaŵira vyose, mwakuti ndiponoske ŵanji mu ntowa zose izi. Ndipo vyose nkucitira cifukwa ca ivangeli, mwakuti ndiŵe wakusangana na ŵanyake mwa ilo.” (1 Kor. 9:20-23) Ni mwauli umo ‘ku ŵantu ŵose tingaŵira vyose’ lero?

Para muli na mwaŵi wakuwona umo ŵanji ŵakucitira, nanga kungaŵa kwa nyengo yicoko waka, pambere mundayowoye nawo, mungawona kuti mbakukondweskeka na kumanya ukhaliro uwo ŵalimo. Kasi mungaphara ncito iyo ŵakugwira? Kasi mwawonapo cintu cinyake ico cingamovwirani kumanya cisopo ico ŵalimo? Kasi pali cirongolero cilicose cakumanyira umoyo wa mbumba yawo? Mwakuyana na ivyo mwawona, kasi mungasinta upharazgi winu kuti uŵe wakukondweska comene ku ŵategherezgi ŵinu?

Kuti upharazgi winu uŵe wakuconta mtima, mukwenera kunozgekera umo mungakafikira ŵantu mu cigaŵa cinu. Mu vigaŵa vinyake, mwamupharazga ku ŵantu awo ŵiza mu cigaŵa cinu kufuma ku vyaru vinyake. Usange ŵantu ŵanteura awo ŵakukhala mu cigaŵa cinu, kasi mwasanga ntowa yiweme yakuti muŵapharazgire iwo? Pakuti ni khumbo la Ciuta lakuti “ŵantu ŵose ŵaponoskeke, na kufikapo pa kumanya unenesko,” ipo cipangani kuŵa cilato cinu kuti mupharazge uthenga wa Ufumu mwakuconta mitima ya ŵantu wose awo mukukumana nawo.—1 Tim. 2:4.

Tegherezgani Comene. Nangauli Yehova wakumanya vintu vyose, iye wakutegherezga ku ivyo ŵantu ŵakuyowoya. Ncimi Mikaya yikawona mboniwoni ya umo Yehova wakakhuŵirizgira ŵangelo kuti ŵayowoyepo maghanoghano ghawo gha umo ŵangendeskera nkani iyo yikaŵapo. Anteura Ciuta wakazomerezga yumoza mwa ŵangelo ŵara kuti wacite mwakuyana na sacizgo ilo likaperekeka na mungelo munyake. (1 Mathe. 22:19-22) Peneapo Abrahamu wakafipa mtima na ceruzgo ico cikeneranga kuperekeka pa Sodom, mwa lusungu lwake, Yehova wakapereka mwaŵi kwa iye kuti wayowoyepo maghanoghano ghake. (Gen. 18:23-33) Para tili mu uteŵeti, ni mwauli umo tingarondezgera ciyerezgero ca Yehova ca kutegherezga ku ŵanji?

Khuŵirizgani ŵanji kuti ŵayowoye maghanoghano ghawo. Fumbani fumbo lakwenelera, ndipo khalani danka cete kwa nyengo yitali kuti ŵazgore. Tegherezgani comene. Kutegherezga kwinu kuŵapangiskenge kuti ŵayowoye mwakufwatuka. Usange zgoro lawo lavumbura vintu vinyake ivyo ŵakuvitemwa, ŵafumbani mwaluso kuti ŵarongosore vinyake. M’malo mwakufumba waka mafumbo ghanandi agho mungaghatemwa, ŵamanyani makora awo mukuyowoya nawo. Ŵawongani cifukwa ca ivyo ŵarongosora usange ncakukhumbikwira. Nanga kungaŵa kuti mukukolerana yayi na ivyo ŵakugomezga, ŵawongani cifukwa ca ivyo ŵayowoya.—Kol. 4:6.

Ndipouli, tikwenera kuŵa ŵamahara kuti kukondweskeka kwithu mu ŵantu kuleke kuŵa kwambura kwenelera. Kutemwa kwithu ŵantu kuleke kuŵa kwakuti timanye nkani zawo za ku ubende. (1 Pet. 4:15) Tikwenera kucenjera comene kuti muntu uyo tikupambana nayo viŵaro waleke kughanaghana kuti tikumukhumba cifukwa cakurongora cimwemwe kwa iye. Pakuti karongolero ka cimwemwe ako nkakwenelera kakupambana vyaru na vyaru, kwa muntu na muntu, ipo umanyi ngwakukhumbikwa kuti paleke kuŵa kupuvya.—Luka 6:31.

Kunozgekera nkhwakukhumbikwa kuti muŵe mutegherezgi muweme. Para uthenga uwo tiyowoyenge tikuwumanya makora, tikuŵa ŵakufwatuka ndipo tikutegherezga makora para ŵanji ŵakuyowoya. Ici cikupangiska kuti nawo ŵaŵe ŵakufwatuka ndipo ŵangatemwa kutegherezga kwa ise.

Tikurongora ncindi ku ŵanji mwa kutegherezga ivyo ŵakuyowoya. (Rom. 12:10) Kutegherezga ivyo ŵakuyowoya ncirongolero cakuti tikuzirwiska ivyo ŵakuyowoya na kaghanaghaniro kawo. Ici cingapangiska kuti nawo ŵategherezge comene ivyo tiyowoyenge. Ndico cifukwa cake Mazgu gha Ciuta ghakutirongozga kuti ‘tipusumpe pakupulika, tijikole pakuyowoya.’—Yak. 1:19.

Wovwirani Ŵanji Kuti Ŵarute Pantazi. Citemwa pa ŵantu citovwirenge kuti tikumbukire awo ŵakurongora kukondweskeka na kurutaso kwa iwo kuti tikadumbiskane nawo unenesko wa mu Baibolo kuti ŵakawovwirike. Peneapo mukughanaghanira kuti muwelereko kwa ŵantu awo mukadumbiskana nawo, kumbukirani ivyo mukadumbirana pa ulendo wajumpa. Nozgekerani nkani iyo yikaŵaconta mtima. Rongorani candulo ca nkani iyo mwadumbirana, ndipo ŵawovwirani umo ŵangasangira candulo kufuma pa ivyo ŵakusambira.—Yes. 48:17.

Usange muntu uyo mukudumbirana naye wamuphalirani za ukhaliro uwo walimo panji cakumara-mahara ico cikumusuzga, uwonani uwu kuŵa mwaŵi wapadera wakuti mudumbirane naye makani ghaweme. Rondezgani ciyerezgero ca Yesu, uyo nyengo zose wakaŵa wakunozgeka kupembuzga awo ŵakaŵa na citima. (Mrk. 6:31-34) Tceŵani kupereka zgoro mwaluŵiro, panji kupereka zgoro lakuti limukondwereske waka. Ici cingapangiska muntu uyo mukudumbirana naye kughanaghana kuti mukumutemwa nadi yayi. M’malo mwake, rongorani lusungu. (1 Pet. 3:8) Pangani kafukufuku mu vyakupharazga vyakuzikika mu Baibolo, ndipo pamanyuma pake muphalirani cimanyisko ico mwacisanga kuti cimovwire umo wangacitira na cakumara-mahara cake. Kuŵa na citemwa pa muntu uyo mukudumbirana naye kumovwiraninge kuti muleke kuthandazga vintu vyakuubende ivyo wamuphalirani, mungayowoya ku ŵanji ivyo wamuphalirani pekha usange ncakwenelera kuti mucite nteura.—Zinth. 25:9.

Tikwenera kurongora cimwemwe cikuru ku awo tikucita nawo masambiro gha Baibolo. Yowoyani vyakusoŵa vya musambiri winu waliyose mu lurombo, ndipo nozgekerani sambiro mwa kughanaghanira vyakusoŵa ivi. Jifumbani kuti, ‘Ncici ico muntu uyu wakwenera kucita sono kuti warutilire kuruta pantazi mwauzimu?’ Movwirani mwa citemwa musambiri winu kuti wagwiriskire ncito ivyo Baibolo na vyakupharazga vya “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” vikuyowoya pa nkani iyo. (Mat. 24:45) Nyengo zinyake kurongosora waka cintu ico wafumba kungaŵa kwakukwanira yayi. Mungamurongora musambiri winu umo wangagwiriskira ncito urongozgi wa mu Baibolo, comene-comene mucitire vintu vinyake pamoza kuti murongore umo urongozgi uwo ukugwilira ncito.—Yoh. 13:1-15.

Vinjeru ni vyakukhumbikwa peneapo mukovwira ŵanji kuti ŵaŵe na umoyo wakukolerana na vipimo vya Yehova vya kakhaliro. Ŵantu ŵakukura mwakupambana-pambana ndiposo ŵali na maluso ghakupamba-pambana; anteura ŵakurutaso pantazi mwakupambana. Lekani kulindizga vinandi kufuma ku ŵanyinu. (Fil. 4:5) Lekani kuŵacicizga kuti ŵasinte nkaro yawo. Mazgu gha Ciuta na mzimu wake ndivyo viŵawovwirenge kuti ŵasinte. Yehova wakukhumba kuti ŵantu ŵamuteŵeterenge mwakujipereka, mwakucicizgika yayi. (Sal. 110:3) Tceŵani kupereka maghanoghano ghinu pa nkani zakuti ŵakwenera kusanka ŵekha cakucita, nanga kungaŵa kuti ŵamurombani kuti mucite nteura, tceŵani kuŵapangira vyakuti ŵacite.—Gal. 6:5.

Ŵawovwirani Vyakusoŵa Vyawo. Nangauli Yesu wakaŵika pwererero likuru pa vyakusoŵa vyauzimu vya ŵategherezgi ŵake, iye wakaŵawovwirangaso mu vintu vinyake. (Mat. 15:32) Nangauli tingaŵa ŵakavu, pali ntowa zakupambana-pambana izo tingaperekera wovwiri withu ku ŵanji.

Citemwa pa ŵanji citovwirenge kuti tiŵe ŵakughanaghanira ŵanyithu. Mwaciyerezgero, usange mutegherezgi winu wali na suzgo cifukwa ca umo kwacira zuŵa ilo, ipo khalani pa malo ghaweme, panji pangani waka manozgero kuti muzakadumbirane nyengo yinyake. Usange mwasanga kuti muntu ngwakutangwanika, murombani kuti mwize nyengo yinyake. Usange mzengezgani winu panji muntu munyake uyo wakarongora kukondweskeka ni murwari panji wali ku cipatala, rongorani citemwa cinu mwa kumulembera kadi panji mwa kuruta kukamuwona. Usange ncakwenelera, muphikirani cakurya panji citani cintu cinyake cilicose cakurongora wezi.

Peneapo ŵasambiri ŵinu ŵa Baibolo ŵakuruta pantazi, iwo ŵangacita phukwa cifukwa ca kuleka kucezga na awo kale ŵakaŵa mabwezi ghawo. Koranani nawo ubwezi. Cezgani nawo pamanyuma pa sambiro la Baibolo ndiposo panyengo zinyake. Ŵakhuŵirizgani kuti ŵendezganenge na ŵantu ŵa nkaro yiweme. (Zinth. 13:20) Ŵawovwirani kuti ŵarutenge ku maungano gha Cikristu. Khalani nawo pamoza pa maungano; ŵawovwirani kupwererera ŵana ŵawo pa maungano kuti nawo ŵasange candulo.

Rongorani Kukondweskeka Kufuma mu Mtima. Kurongora kukondweskeka mwa muntu kukuŵa kwa kuyerezgera waka yayi, kweni ni ukhaliro wa mu mtima. Kukondweskeka kwithu mu ŵantu kukumanyikwa mu ntowa zakupambana-pambana. Kukumanyikwa na umo tikutegherezgera na umo tikuyowoyera. Kukurongorekaso mwakuŵa wa wezi na kughanaghanira ŵanji. Nanga pangaŵa kuti tindacitepo panji kuyowoyapo cilicose, kukondweskeka kwithu mu ŵantu kukumanyikwa kwizira mu kacitiro na kawonekero ka cisko cithu. Usange tikupwererera nadi ŵanji, iwo ŵamanyenge.

Cifukwa cakuzirwa ca kurongolera kukondweskeka mu ŵanji ncakuti, para tikucita nteura, tikurondezga citemwa na lusungu vya Ŵadada ŵithu ŵakucanya. Ici cikovwira ŵategherezgi ŵithu kuti ŵize kwa Yehova kwizira mu uthenga uwo wali kutipa kuti tipharazge. Anteura, peneapo mukupharazga makani ghaweme, yezgayezgani kuti muleke ‘kupwererera vintu vinu pera, kweni vyose na vya ŵanyinu wuwo.’—Fil. 2:4.