Para Ŵana Ŵafumapo Panyumba

SUZGO

Kanandi ŵapapi ŵakusuzgika para ŵana ŵakura na kufumapo pa nyumba. Kwa iwo, vikuŵa nga mbalendo waka. M. Gary Neuman wakalemba kuti: “Nkhovwira ŵanthu ŵanandi awo vikuŵasuzga kuyowoyeskana na munyawo wa mu nthengwa. Para ŵana wose ŵafumapo panyumba, ŵapapi ŵakuchezgaso yayi nga umo ŵakachitiranga kale.”a

Kasi ndimoso viliri na mbumba yinu? Usange ni nthena, vinthu vingambaso kwenda makora. Chakwamba, tiyeni tiwone ivyo vingapangiska kuti vinthu vileke kwenda makora.

CHIFUKWA ICHO VIKUCHITIKIRA

Ŵapapi ŵakutemwa chomene ŵana. Ŵapapi ŵakuŵa na vifukwa viwemi vyakutemwera ŵana ŵawo ndipo ndiwo ŵakuŵa pakwamba mu nthengwa. Pakuti ŵakazgoŵera kuchita milimo yawo pakuŵa dada panji mama, para ŵana ŵafumapo vikuŵasuzga kuchitira vinthu pamoza. Mwanakazi munyake wa vyaka 59 wakati: “Apo ŵana ŵithu ŵakaŵa panyumba, tikazgoŵera kuchitira vinthu lumoza.” Kweni ŵana ŵawo ŵati ŵakura na kufumapo pa nyumba, mama uyu wakati: “Waliyose wakamba kuchita vyake.” Nakuti mama uyu wakaphalira mfumu wake kuti: “Pasono tikutemwana viŵi yayi, tikukhalira waka kwambana.”

Ŵapapi ŵanyake vikuŵasuzga kuzgoŵera. Buku linyake likuti: “Ku ŵapapi ŵanyake vikuŵa nga ŵatorana waka sono” (Empty Nesting) Ŵakupambana chomene vyakuchita, m’malo mwa kuŵa mfumu na muwoli, kanandi ŵakukhala waka nga mbanthu awo ŵakukhala mu chipinda chimoza.

Chakukondweska ntchakuti vilipo ivyo mungachita kuti ivi vileke kumuchitikirani. Baibolo lingamovwirani chomene. Tiyeni tiwone.

IVYO MUNGACHITA

Zomerezgani para vyasintha. Pakuyowoya za ŵana awo ŵakura, Baibolo likuti: “Mwanalume walekenge awiske na anyina.” (Genizesi 2:24) Nga mbapapi, udindo winu ukaŵa wakuti musambizge ŵana na kuŵawovwira kuti vinthu vizakaŵayendere makora para ŵajiyimira paŵekha. Usange ndimo mungawonera vinthu, muzamuŵa na Chitima yayi usange ŵana ŵinu ŵakura na kufumapo panyumba.—Fundo ya mu Baibolo: Mariko 10:7.

Ndipouli, manyani kuti muchali ŵapapi nipera. Pa nyengo iyi, ŵana ŵinu ŵalutilirenge kupempha ulongozgi kwa imwe, kweni chikung’anamura kuti ŵenderenge waka vya imwe yayi. Pa nyengo iyi mukwenera kulutilira kutemwa ŵana ŵinu kweniso kutemwa chomene mfumu panji muwoli winu.b—Fundo ya mu Baibolo: Mateyu 19:6.

Dumbiskanani ivyo mukufipa navyo mtima. Muphalirani munyinu wa mu nthengwa umo mwakhwaskikira kukhala kwambura ŵana. Mukweneraso kutegherezga para munyinu wakuyowoya. Zikirani, kweniso pulikiskani. Pangatora nyengo kuti mwambeso kuchita vinthu nga ni kale, kweni ntchiwemi kuti mulutilire kukhozga ubwezi winu.—Fundo ya mu Baibolo 1 Ŵakorinte 13:4.

Chitirani lumoza vinthu. Muphaliranenge ivyo mukukhumba kufiska kweniso mungachitira lumoza tunthu tunyake twakukondweska. Pakulera ŵana mukwenera kuti muli kusambira vinandi chomene. Mungachita makora kovwiraso ŵanji na ivyo mwasambira.—Fundo ya mu Baibolo: Yobu 12:12.

Lutilirani kukhorwa. Ghanaghanirani ivyo vikamupangiskani kuti mutorane. Ghanaghanirani uko mwafuma, kweniso masuzgo agho mwajumphamo. Ivi vingawovwira kuti mulutilire kukondwa pa nyengo iyi. Usange mose mwachitapo kanthu, vinthu vingasintha chomene mu nthengwa yinu, kweniso ghanaghanirani chitemwa icho mukaŵa nacho kuti mutorane.