Kuzizipizga

KASI KUZIZIPIZGA NI VICHI?

Munthu wakuzizipizga ni uyo para wasangana na suzgo wakuchedwa yayi kwambaso kuchita makora vinthu. Munthu kuti wazizipizge ni para wasanganapo na suzgo. Para mwana wandasanganepo na masuzgo wangazakachita makora yayi vinthu para wakura, nga umo vikuŵira kuti mwana wangasambira yayi kwenda kwambura kuwapo.

CHIFUKWA WULI NTCHIWEMI KUZIZIPIZGA?

Ŵana ŵanyake ŵakugongowa para ŵatondeka chinthu chinyake, ŵasangana na suzgo, panji para ŵaŵasuska. Ndipo ŵanyake ŵakugongowerathu. Kweni ŵakwenera kumanya fundo zakulondezgapo izi:

• Munthu wangachita makora yayi vyose kwambura kubudiskapo.—Yakobe 3:2.

• Waliyose wangasangana na masuzgo.—Mupharazgi 9:11.

• Munthu wakusambirapo kanthu pa ivyo wabudiska.—Zintharika 9:9.

Para mwana winu wakuzizipizga vimovwirenge kuti wachite mwamahara para wasangana na masuzgo.

KASI MUNGAMUSAMBIZGA WULI MWANA WINU KUTI WAZIZIPIZGENGE?

Para mwana winu watondeka.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Murunji wangawa kankhondi na kaŵiri ndipo wawukengeso.”—Zintharika 24:16.

Wovwirani mwana winu kuti wawonenge vinthu mwakwenelera. Mwachiyelezgero, kasi wangachita wuli para wafeluka mayeso? Wangagongowa na kuyowoya kuti: “Ine ningakwera yayi.”

Wovwirani mwana winu kuti wamanye icho wangachita kuti kunthazi wazakachite makora. Para mwachita nthena, mwana winu wambenge kuŵikapo mtima m’malo mwakugongowerathu.

Para mukumovwira, mupani m’pata kuti wasange yekha nthowa ya umo wangamazgira suzgo m’malo mwakumuchitira. Mungamufumba kuti, “Kasi ungachita wuli kuti upulikiskenge para ŵasambizgi ŵakusambizga?”

Para kwachitika vinthu viheni.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Mukumanya yayi umo umoyo winu uŵirenge machero.”—Yakobe 4:14.

Nyengo yiliyose vinthu vingasintha pa umoyo. Munthu uyo wangaŵa musambazi mwahuno, machero wangaŵa mukavu. Baibolo likuti: “Awo ŵakuluska pa chiphalizgano mbaluŵiro pera chara, panji vinkhara kuluska pa nkhondo. . . . Pakuti nyengo na vyakuchitika vyamabuchi vikuwira wose.”—Mupharazgi 9:11.

Pakuŵa mupapi, mukwenera kuchita ivyo mungafiska kuti muvikilire mwana winu ku vinthu viheni. Ndipouli mungakwaniska yayi kuvikilira mwana winu ku chinthu chilichose chiheni.

Mbunenesko kuti pasono mwana winu wangasangana na masuzgo ghakuru yayi nga nkhumara kwa ntchito panji kusoŵerwa ndalama, kweni mungamovwira kuzizipizga masuzgo ghanyake agho wakukumana nagho. Mwachiyelezgero, mubwezi wake panji munthu munyake wamumbumba wangaŵa kuti wali kufwa.a

Para mwana winu ŵamususka kuti wandachite makora.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Pulikira ulongozgi . . . mwakuti uzakaŵe wavinjeru munthazi.”—Zintharika 19:20.

Usange mwana winu ŵamususka kuti wandachite makora vinthu vinyake ndikuti ŵakumusuzga yayi, kweni ŵakukhumba kuti wambe kuchita makora.

Imwe na mwana winu muŵenge ŵakukondwa usange mwana winu mwamusambizga kupokera ulongozgi. Dada munyake zina lake John wakati: “Ŵana ŵinu ŵangasambirapo kanthu yayi para nyengo zose mukunozga ndimwe vinthu ivyo ŵabudiska. M’malo mwake ŵalutilirenge kubudiska vinthu ndipo ndimwe muŵenge na ntchito yakunozga ivyo ŵabudiska. Ntheura, imwe na mwana winu mungaŵa ŵakukondwa yayi.”

Kasi mungawovwira wuli mwana winu kuti wasambirepo kanthu para ŵanthu ŵamususka pa ivyo wabudiska? Para ŵanthu ŵamususka mwana winu kwali nkhu sukulu panji kunyake, ntchiwemi yayi kumubakira. M’malo mwake mungamufumba mafumbo nga ni agha:

• “Kasi ukuwona kuti ntchifukwa wuli ŵangukususka?”

• “Kasi ungachita wuli kuti uleke kuzakabudiskaso?”

• “Kasi para wazakabudiskaso uzamuchita wuli para ŵanthu ŵakukususka?”

Manyani kuti para ŵanthu ŵakumususka mwana winu chifukwa cha ivyo wabudiska, vimovwirenge kuti wachitenge makora vinthu sono kweniso munthazi.