Kasi Tikwenera Kukosera pa Vyakukhumba Vithu Pera?
GHANAGHANIRANI kuti mukuwona ŵana ŵaŵiri ŵakuseŵera. Yumoza wakuphanga munyake cidoli, na kukolomoka kuti, “Nchane ici!” Kufuma waka pa wana, ŵanthu ŵakulongora mtima wa kujighanaghanira. (Gen. 8:21; Rom. 3:23) Nakuti caru cikukhuŵilizga mzimu wa kujighanaghanira. Kuti tikane mzimu uwu, tikwenera kufwilirapo comene kugega nkharo yantheura. Usange tilutilirenge na nkharo iyi, tikhuŵazgenge ŵanji, ndipo ubwezi withu na Yehova uŵenge wambura kukhora.—Rom. 7:21-23.
Kuti waticiske kughanaghanirapo umo vyakucita vithu vikukhwaskira ŵanji, mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Vinthu vyose ni vyakuzomerezgeka; kweni ni vinthu vyose cara vyacandulo. Vinthu vyose ni vyakuzomerezgeka; kweni ni vinthu vyose cara vikuzenga.” Wakatiso: “Muleke kuŵa cakukhuŵazga.” (1 Kor. 10:23, 32) Ntheura, pa vinthu vyakwenera kuti tisankhenge tekha cakucita, tingacita makora kujifumba kuti: ‘Kasi nkhuleka kucita vinthu vinyake ivyo nakhumbanga para nawona kuti vingatimbanizga mtende mu mpingo? Kasi nkhulondezga fundo za m’Malemba nangauli cingaŵa cakusuzga kucita ntheura?’
Pakusora Nchito
Ŵanthu ŵanandi ŵakuwona kuti kusora nchito iyo ŵangagwira ni udindo wawo, ŵanji ŵakukhwaskika yayi. Kweni wonani ivyo vikacitikira munthu munyake wa bizinesi, uyo wakukhala mu msumba ucoko ku South America. Wakamanyikwanga kuti wakatemwanga njuga na kuloŵera. Kweni cifukwa ca kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova na kwamba kulondezga ivyo wakasambiranga, umoyo wake ukasintha. (2 Kor. 7:1) Wakati walomba kuti wapharazgenge pakweru na mpingo, mulara wa mpingo wakamuphalira mwaluso kuti waghanaghanirepo za nchito iyo wakagwiranga. Kwa nyengo yitali, mwanalume uyu wakaguliskanga phere.
Mwanalume uyu wakamanya kuti usange wangapharazganga pakweru na kulutilira kuguliska phere, mbwenu watimbanizgenge lumbiri luwemi lwa mpingo kweniso ubwezi wake na Ciuta. Nangauli wakaŵa na mbumba yikuru yakuti wayipwelelere, kweni wakaleka kuguliska phere. Sono wakovwira mbumba yake mwa kuguliska vinthu ivyo vikupangika na mapepara. Iyo, muwoli wake na ŵana ŵake ŵaŵiri ŵali kubapatizika. Ŵakupharazga makani ghawemi mwakufwatuka.
Pakusora Ŵabwezi
Kasi kusora ŵanthu ŵakwendezgana nawo ni nkhani ya taŵene panji yikukhwaskaso fundo za mu Baibolo? Mudumbu munyake wakakhumbanga kuluta ku ciphikiro na munyamata uyo njumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova yayi. Nangauli ŵakamuphalira uheni wa kucita ntheura, iyo wakawona kuti ukaŵa wanangwa wake kuluta ku ciphikiro, ndipo wakaluta. Wakati wafika ku ciphikiro, ŵakamupa cakumwa ico ŵakasazgako munkhwara wankhongono comene wakugoneska turo. Ntheura cakumwa ici cikamugoneka turo tuzito. Wati wawuka, pamanyuma pa kugona kwa maora ghanandi wakasanga kuti munyamata yura wakamugona.—Yaniskani na Genesis 34:2.
Nangauli ni nyengo zose yayi apo kwendezgana na ŵanthu awo Mbakhristu ŵanyithu yayi kungacitiska vinthu viheni nga ni ivi, kweni Baibolo likuticenjezga kuti: “Uyo wakwenda na ŵavinjeru naye tiwaŵe wavinjeru, kweni mulongozgani wa vindere tiwapwetekekenge.” (Zinth. 13:20) Tikukayika yayi kuti mendezgano ghaheni ghangatipweteka. Lemba la Zintharika 22:3 likuti: “Uyo wakughanaghana makora wakuwona ulwani na kubisama, kweni muzereza wakujumphilira ndipo wakupwetekeka.” Awo tikwendezgana nawo ŵangananga umoyo withu ndiposo ubwezi withu na Ciuta.—1 Kor. 15:33; Yak. 4:4.
Pa Kavwaliro na Kujitozga
Masitayelo gha kavwaliro ghakusintha nyengo zose. Ndipouli, fundo za mu Baibolo zakukhwaskana na kavwaliro zikusintha yayi. Paulosi wakaphalira ŵanakazi Ŵacikhristu kuti, “ŵajitozgenge na kavwaliro kakwenelera, mwasoni ndiposo mwamahara.” Ŵanalume nawo ŵakwenera kulondezga fundo iyi. (1 Tim. 2:9) Paulosi wakang’anamuranga kuti tivwalenge vyambura kuwoneka makora yayi, nesi vyakuyana waka. Kasi lizgu lakuti mwasoni likung’anamuraci? Likung’anamura kuŵa wambura kujiwona, kuvwara mwakwenelera, kuyowoya mwanchindi, na kuŵa na nkharo yiwemi.
Tikwenera kujifumba kuti: ‘Kasi nkhucita vinthu mwasoni para nkhukosera kuvwara mu nthowa yakuti ŵanji ŵangakhuŵara? Kasi kavwaliro kane kakupangiska kuti ŵanthu ŵanighanaghanirenge viheni?’ ‘Tingakhuŵazga cara’ ŵanyithu para ‘tikulaŵiska pa vyakukhumba vithu pera cara, kweniso pa vyakukhumba vyawo.’—2 Kor. 6:3; Fil. 2:4.
Pa Nkhani za Malonda
Apo nkhani yakukhwaskana na kuzgelerana yikawuka mu mpingo wa Korinte, Paulosi wakalemba kuti: “Mwalekeraci kuzomera waka kubudilika? Mwalekeraci kuzomera waka kuzgelereka?” Paulosi wakaphalira Ŵakhristu kuti ŵakeneranga kuzomerezga kuti ŵazgelereke, m’malo mwa kutolera mbali ku khoti. (1 Kor. 6:1-7) Mbali munyake ku United States wakalondezga ulongozgi uwu. Wakapambana maghanoghano na mbali uyo wakamulemba nchito, pa nkhani ya malipiro agho wakeneranga kupokera. Ŵabali aŵa ŵakadumbirana kanandi waka kuti ŵamazge suzgo ilo likaŵapo, kulondezga ulongozgi wa mu Malemba. Kweni ŵakatondeka kulimazga. Paumaliro ŵakaluta ku “mpingo” kuti ŵalara ŵakaŵawovwire.—Mat. 18:15-17.
Cacitima nchakuti ŵalara nawo ŵakatondeka kumazga suzgo ilo likaŵapo. Pamanyuma pa kuŵeyelera Yehova mu lurombo, mbali yura wakalembeka nchito wakaghanaghana kuti wamulekere waka ndalama. Cifukwa wuli? Pamasinda wakati: “Mphindano iyi yikanipangiskanga kuti niŵavye cimwemwe ndiposo nyengo yakucitira vinthu vyauzimu.” Pamasinda pakucita nthena, mbali uyu wakawona kuti wakaŵaso wacimwemwe, wakajipulikanga kuti Yehova wakutumbika uteŵeti wake.
Nanga ni mu Tunthu Tucoko
Tikutumbikika para tikukosera yayi kucita vinthu vyakujikondweska nanga mungaŵa mu tunthu tucoko. Pa zuŵa lakudankha la ungano wa cigaŵa, mufumu na muwoli munyake, awo ŵakaŵa ŵapayiniya, ŵakatendekera kufika pa malo gha ungano, ndipo ŵakasunga mipando yakukwana iwo pera. Ungano ukati wamba, kukiza mbumba yinyake, iyo yikaŵa na ŵana ŵanandi. Ŵati ŵawona kuti mbumba iyi yikakhumbikwiranga mipando yinandi, ŵapayiniya ŵaŵiri aŵa ŵakawukapo apo ŵakakhala, mwakuti mbumba ya ŵana yira yisange malo ghakukwana. Kucita nthena kukawovwira kuti mbumba ya ŵana yira yikhale pamoza. Pakati pajumpha mazuŵa ghacoko pamanyuma pa ungano, ŵapayiniya ŵaŵiri ŵara ŵakapokera kalata ya kuwonga ivyo ŵakacita kufuma ku mbumba ya ŵana ŵanandi yira. Mu kalata ŵakalongosoramo kuti ŵakadandawura comene cifukwa ca kufika pa ungano mwakucedwa. Nangauli ŵakadandawuranga, paumaliro ŵakakondwa cifukwa ca lusungu ulo ŵapayiniya aŵa ŵakalongora.
Tiyeni tiyezgeyezge kupwelelera vyakukhumba vya ŵanyithu. Para tikulongora citemwa ico “cikupenja vyake pera cara,” vikovwira kuti tiŵe pa mtende na ŵabali ŵithu ndiposo ŵazengezgani. (1 Kor. 13:5) Kweni cakuzirwa comene nchakuti tikusungilira ubwezi withu na Yehova.
[Cithuzithuzi pa peji 20]
Kasi mukupwelelera vya ŵanyinu pa nkhani ya kavwaliro?
[Cithuzithuzi pa peji 20, 21]
Kasi mungapeleka malo ghinu kwa ŵabali ŵinu?