VIVLIOTEKA TA INTERNET yuʼun Watchtower
VIVLIOTEKA TA INTERNET
yuʼun Watchtower
tsotsil
ʼ
  • ʼ
  • VIVLIA
  • VUNETIK
  • TSOBAJELETIK
  • w09 15/1 paj. 21-25
  • Jkʼeltik echʼel li Jtunel ti jun yoʼonton yuʼun Diose

Muʼyuk svideoal.

Paso perton, mu stij li videoe.

  • Jkʼeltik echʼel li Jtunel ti jun yoʼonton yuʼun Diose
  • Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2009
  • Subtituloetik
  • Yan vunetik ti xkoʼolaje
  • Vinaj buchʼu li yaJtunel Diose
  • Li Jeovae chchanubtas li yaJtunele
  • Li yabtel ta Balumil li yaJtunel Diose
  • Jun «luz» xchiʼuk jun «cʼusi chapanbil»
  • Li Jeovae tstoy muyel ta toyol li yaJtunele
  • Li yajtunel Jeovae: yayij ta skoj jmultik
    Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2009
  • Li kʼusi kak yichʼoj alel ta sventa li Mesiase
    Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2009
Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2009
w09 15/1 paj. 21-25

Jkʼeltik echʼel li Jtunel ti jun yoʼonton yuʼun Diose

«Qʼuelavilic li cajtunele, [...] toj xcuxet coʼnton yuʼun.» (ISA. 42:1)

1. ¿Kʼusi skʼan jpastik li yajtunelutik Dios ta skoj ti poʼot xa tajek li sNaʼobil slajel Cristoe, xchiʼuk kʼuxi tskoltautik ta sventa li kabteltik ta stojolal Diose?

TA SVENTA ti poʼot xa tajek li sNaʼobil slajel Cristoe, toj lek me ti jchʼuntik li tojobtasel chal jtakbol Pablo liʼe: «Cacʼtic batel jsatic ta stojol ti Jesuse, yuʼun jaʼ ta sventa ta xlic talel ta stojol ti jech cʼotem ta oʼntonal ta xchʼunele, yuʼun jaʼ sbainoj ta stuqʼuibtasel ti bu jtamojtic batele. [...] Nopilanic cʼu sʼelan laj yacʼ iluc ti Jesús cʼalal laj yichʼ contrainel yuʼun ti cuxul jsaʼmuliletique yoʼ jech mu xalubtsajic, mu xachibajic» (Heb. 12:2, 3 Ch). Jech ta melel, mi ta jkʼelbetik lek skʼoplal ti kʼuyelan tukʼ echʼ xkuxlejal Jesús ti jaʼo tsuts kʼalal laj yakʼ sba ta matanale, xuʼ me tukʼ chi jtun-o ta stojolal Dios xchiʼuk muʼyuk me chi jlub li voʼotik yan chijutike xchiʼuk li buchʼutik tʼujbil chbat ta vinajele (koʼoltaso xchiʼuk Gálatas 6:9).

2. ¿Kʼusi xuʼ jchantik ta sventa ti albil xa onoʼox skʼoplal li Mesías ta slivro Isaiase?

2 Ep albil kʼopetik laj yal ta stojolal j-alkʼop Isaías li Jeovae, ti batsʼi jaʼ te nitil skʼoplal li xNichʼone. Li albil kʼopetik taje tskoltautik sventa jaʼ te «[xkakʼ] batel jsatic ta stojol ti [buchʼu] jaʼ ta sventa ta xlic talel ta stojol ti jech cʼotem ta oʼntonal ta xchʼunele, yuʼun jaʼ sbainoj ta stuqʼuibtasel ti bu jtamojtic batele», li Jesucristoe.a Kʼalal ta jchantik lek taje, ta xkojtikinbetik lek stalelal, li vokoliletik laj yile xchiʼuk ti toj echʼ xa noʼox mukʼ yabtel laj yichʼ ta Ajvalil xchiʼuk ta Jpojvaneje. Jech xtok, jaʼ me chkaʼibetik-o lek smelolal li sNaʼobil slajel Cristoe, ti chkʼot ta pasel ta jueves 9 yuʼun abril kʼalal chʼayem xaʼox batel li Kʼakʼale.

Vinaj buchʼu li yaJtunel Diose

3, 4. 1) ¿Buchʼutik skʼoplal li jpʼel kʼop jtunel xi ta slivro Isaiase? 2) ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel Vivlia ti buchʼu jaʼ li Jtunel ti te chal ta kapitulo 42, 49, 50, 52 xchiʼuk 53 ta Isaiase?

3 Li jpʼel kʼop jtunel xie, ep ta velta ta jtatik ta slivro Isaías. Bateltike jaʼ skʼoplal stuk li j-alkʼope (Isa. 20:3; 44:26). Yantike jaʼ skʼoplal li slumal Israele, ti chbiiltase ta «Jacob» xtoke (Isa. 41:8, 9; 44:1, 2, 21). Pe li ta kapitulo 42, 49, 50, 52 xchiʼuk ta 53, yan-o buchʼu skʼoplal. ¿Buchʼu? Sventa jtakʼtike, skʼan jkʼeltik li Tsʼibetik ta Griego Kʼop ti chalbe skʼoplal Cristoe, yuʼun jaʼ te chichʼ jambel skʼoplal sventa jnaʼtik buchʼu li yaJtunel Jeova ti chal li kapituloetik ta Isaías taje. Jech kʼuchaʼal li ta slivroal Hechose te chichʼ albel skʼoplal jun j-etiopía vinik ti ch-abtej ta pasobmantal ti yakal tskʼel jun li yan sba yutsil albil kʼopetike, vaʼun te nopaj echʼel xchiʼuk skareta li jchol lekil aʼyej Felipe ti la xchʼun li beiltasel yuʼun chʼul espiritue. Li j-abtel ta pasobmantal taje la skʼel li kʼusi chal Vivlia ti te ta jtatik ta Isaías 53:7, 8 li avie, xchiʼuk xi la sjakʼbe li Felipee: «Albun caʼay bochʼo scʼoplal laj yal li jʼalcʼope. ¿Me jaʼ scʼoplal stuc laj yal, o me yan bochʼo scʼoplal laj yalbe?». Li Felipee laj yalbe ti jaʼ chalbe skʼoplal Jesús, Mesías, li Isaiase (Hech. 8:26-35).

4 Kʼalal neneʼ toʼox li Jesuse, jun vinik ti Simeón sbie laj yal jun albil kʼop ti akʼbat snaʼ yuʼun Dios ti kʼusi yabtel tspas li olol taje: «Jaʼ sac osil chcʼot yuʼunic ec li yanlum cristianoetique; jaʼ slequilalic chcʼot li ateclumal lsraele», jech onoʼox kʼuchaʼal albil skʼoplal ta Isaías 42:6 xchiʼuk 49:6 (Luc. 2:25-32). Jech xtok, li vokolil ti toj kʼexlal sba laj yichʼ Jesús li ta yakʼobalil kʼalal laj yichʼ chapanele te xa onoʼox albil ta Isaías 50:6-9 (Mat. 26:67; Luc. 22:63). Vaʼun kʼalal echʼem xaʼox li Pentecostés ta sjabilal 33, li jtakbol Pedroe la snaʼ ta melel ti jaʼ «Yajtunel» Jeova li Jesuse (Isa. 52:13; 53:11; kʼelo Hechos 3:13, 26). ¿Kʼusi ta jchantik yuʼun skotol li albil kʼopetik ta sventa Mesiase?

Li Jeovae chchanubtas li yaJtunele

5. ¿Kʼusi chanubtasel laj yichʼ li yaJtunel Diose?

5 Jun albil kʼop yuʼun Isaías ti chalbe skʼoplal li yaJtunel Diose chakʼ jchantik ti toj lek xil sbaik xchiʼuk sTot li sba Nichʼonil ti kʼalal skʼan toʼox xtal ta Balumile (kʼelo Isaías 50:4-9). Li  yaJtunel Diose chal stuk ti jaʼ chanubtase yuʼun li Jeovae: «Ta jujun sob chilic, ta xcaʼay lec li bijubtasele; chʼanxichi ta jtucʼulan lec» (Isa. 50:4). La xchikinta li kʼusi chal sTot ti kʼu sjalil taje, la xchanbe stalelal xchiʼuk la xchʼunbe stekel li smantale. ¡Jaʼ jun mukʼta matanal ti chanubtasat stuk yuʼun li Jpas vinajel-balumile!

6. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel ti la xchʼunbe skotol smantal sTot li Jtunele?

6 Li ta albil kʼop liʼe «Mucʼul [Dios]» tsbiiltas li sTote, yuʼun yakʼoj lek venta ti jaʼ Mukʼul Jpas mantal ta vinajel-balumil li Jeovae. Liʼ chvinaj ti la xchʼun skotol li mantale: «Li Mucʼul Dios, jaʼ li Cajvale, la sjambun lec jchiquin, jech ec li vuʼune muʼyuc bu la jtacchiquinta li cʼusi laj yalbune; muʼyuc bu la jvaʼlupatin comel» (Isa. 50:5). Li Nichʼonile «te [oy] ta xokon [sTot] kʼuchaʼal jun pʼijil j-abtel, [NM]» kʼalal laj yichʼ pasel li vinajel-balumil xchiʼuk kʼalal laj yichʼ pasel li krixchanoe. Li «pʼijil j-abtel» taje «scotol cʼacʼal xcuxet [y]oʼnton ta stojol [Jeova]. Toj xcuxet noʼox [y]oʼnton ti bu oy jnaclumetic ta spasbil banamile; toj jun [y]oʼnton ta stojol li cristianoetique» (Pro. 8:22-31).

7. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti spatoj lek yoʼonton ti chkoltae yuʼun Jeova ta skotol svokol li Jtunele?

7 Li chanubtasel laj yichʼ ta stojolal Dios li Jtunel xchiʼuk ti skʼanoj onoʼox li krixchanoetike, toj echʼ noʼox ikoltae kʼalal ay ta Balumile. Akʼo mi toj echʼem laj yil svokol, laj onoʼox skʼupin spasel li kʼusi tskʼan yoʼonton sTote (Sal. 40:8; Mat. 26:42; Juan 6:38). Li Jesuse spatoj onoʼox lek yoʼonton ti chkoltae yuʼun sTot kʼalal tsnuptan kʼusiuk prevaile. Jaʼ jech laj yal kʼuchaʼal yaloj xa onoʼox Isaiase: «Liʼ oy ta jcʼal [o ta jtsʼel] li Jcʼopojel cuʼune. ¿Me oy bochʼo tscʼan chiscontrainicune? [...] Aʼyo avaʼyic, jaʼ noʼox chiscoltaun li Mucʼul Diose» (Isa. 50:8, 9). Jech, li tukʼil Jtunel taje koltae yuʼun Dios ta stekel li chol mantal la spase, jech kʼuchaʼal chakʼ ta ilel yan albil kʼop yuʼun Isaiase.

Li yabtel ta Balumil li yaJtunel Diose

8. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti jaʼ Jesús li buchʼu tʼujbil yuʼun Jeova ti chal ta Isaías 42:1?

8 Xi chal kaʼitik Vivlia li kʼusi kʼot ta pasel kʼalal laj yichʼ voʼ Jesús ta sjabilal 29: «Iyal tal ta sba yacʼol li Chʼul Espiritue. [...] Laj yaʼay oy bochʼo icʼopoj tal ta vinajel, jech laj yal: “Voʼot jnichʼonot, lec jcʼanojot, lec jpatoj coʼnton avuʼun”» (Luc. 3:21, 22). Jaʼ jech jamal laj yakʼ ta naʼel Jeova buchʼu skʼoplal ti la «jtʼuj» xi ta albil kʼop yuʼun Isaiase (kʼelo Isaías 42:1-7). Toj labal sba kʼot ta pasel yuʼun Jesús li albil kʼop kʼalal la xchol mantale. Li ta s-Evanjelio Mateoe te laj yal li kʼusi albil ta Isaías 42:1-4, vaʼun laj yal ti jaʼ skʼoplal Jesuse (Mat. 12:15-21).

9, 10. 1) ¿Kʼuxi kʼot ta pasel yuʼun Jesús li albil kʼop ta Isaías 42:3 kʼalal la xchol mantale? 2) ¿Kʼuxi laj yakʼ lek ta ilel ti kʼusi jaʼ li mero tukʼilale? 3) ¿Kʼusi ora chakʼ kʼotuk ti naka tukʼ xa kʼusitik oy ta Balumile?

9 Li jbabeetik ta relijion ta skʼakʼalil Jesuse chopol chilik li jteklume (Juan 7:47-49). Toj chopol ti kʼusi tspasbat li krixchanoetik ti xkoʼolajik xa kʼuchaʼal «aj ti vochʼem xae» o ti xkoʼolajik kʼuchaʼal «mecha ti chtuʼp xae». Yan li Jesuse la xkʼuxubin li buchʼutik abol sbaike xchiʼuk li buchʼutik chil svokolike (Mat. 9:35, 36). Xi laj yalbe ta slekil yoʼonton skotol li krixchanoetike: «Laʼic ta jtojol acotolic, voʼoxuc ti lubenoxuc yuʼun li tsatsal abtele, xchiʼuc li alal icatsile, vuʼun ta xcacʼ acux avoʼntonic» (Mat. 11:28). Jech xtok, laj yakʼ ta ilel kʼusi jaʼ li melel tukʼilal kʼalal laj yakʼ ta chanel li kʼusi chal smantaltak Jeova ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole (Isa. 42:3). Laj yakʼ ta chanel xtok ti skʼan ta smeloluk xchiʼuk ti ta slekiluk oʼontonal xichʼ chʼunel li sMantal Diose (Mat. 23:23). Jech xtok, laj yakʼ ta ilel ti parejo tstsakvan ta mukʼ kʼalal la xcholbe mantal li jkʼulejetik xchiʼuk li buchʼutik abol sbaike (Mat. 11:5; Luc. 18:18-23).

10 Jech onoʼox kʼuchaʼal kak yaloj Isaiase, li buchʼu la stʼujoj Jeovae ta xakʼ «li tuqʼuil chapanel liʼ ta sba banamile» (Isa. 42:4). Jaʼ me jech poʼot xa spas kʼuchaʼal Ajvalil li ta Ajvalilal yuʼun Mesiase, kʼalal mi la slajes skotol li ajvalil krixchanoetike xchiʼuk ti jaʼ ch-och ta xkʼexol li ajvaliletik taje. Vaʼun, li ta achʼ balumile jaʼ noʼox me «puru tucʼ [...] cʼusitic te [oy]» yuʼun li Ajvalil taje (2 Ped. 3:13; Dan. 2:44).

Jun «luz» xchiʼuk jun «cʼusi chapanbil»

11. ¿Kʼusi smelolal ti kʼot ta «luz yuʼun li yanlum cristianoeti[k]» li Jesús ta baʼyel sigloe, xchiʼuk kʼuxi jaʼo lus li avie?

11 Sventa chkʼot ta pasel li albil kʼop ta Isaías 42:6, li Jesuse kʼot ta lus yuʼun li jujun lume. Laj yakʼbe sak osil li judioetik ti kʼu sjalil la xchol mantale (Mat. 15:24; Hech. 3:26). Akʼo mi jech, xi laj yale: «Vuʼun luz cʼotemun liʼ ta banamil[e]» (Juan 8:12). Jaʼ jech, laj yakʼbe yil sakil osil li judioetik xchiʼuk li jyanlum krixchanoetike, yuʼun la xchanubtas ta mantal xchiʼuk laj yakʼ ta matanal li stukʼil kuxlejal sventa tspoj li krixchanoetike (Mat. 20:28). Kʼalal chaʼkuxiem xaʼoxe, laj yalbe yajtsʼaklomtak ti skʼan xkʼotik ta yajrextikotak «ta sbejel banamil[e]» (Hech. 1:8). Jaʼ yuʼun chaʼa, ti kʼalal la stunesik li jpʼel kʼop ta Vivlia ti «luz yuʼun li yanlum cristianoetique» ti xi laj yalik li Pablo xchiʼuk Bernabee, jaʼ laj yalbeik skʼoplal li chol mantal yakal tspasik ta stojolal li krixchanoetik ti maʼuk judioetike (Hech. 13:46-48; koʼoltaso xchiʼuk Isaías 49:6). Li abtelal taje jaʼ yakal tspasik avi li yermanotak Jesús ti tʼujbilik ti liʼ to oyik ta Balumile xchiʼuk li xchiʼiltakik ti jaʼik li yan chijetike. Skotolik taje yakal chalik li kʼusi chakʼ sak osil ta mantal xchiʼuk tskoltaik li krixchanoetik ti oyuk xchʼunel yoʼontonik ta stojolal Jesuse, li «luz yuʼun li yanlum cristianoetique».

12. ¿Kʼusi smelolal ti laj yakʼ Jeova ta jun trato sventa jteklumetik li yaJtunele?

12 Li te ta albil kʼop taje, xi laj yalbe li tʼujbil yaJtunel Jeovae: «Ta jcʼan un ti ta aventa yilicuc jtrate ti jteclumetique» (Isa. 42:6, Ch). Li Satanase skotol kʼusitik la spas sventa chakʼbe ox slajeb li Jesuse xchiʼuk ti tsmakbe ox ta be yaʼi li chol mantal tspase, pe li Jeovae la xchabi li xNichʼon jaʼ to ti kʼalal ichame (Mat. 2:13; Juan 7:30). Vaʼun, la xchaʼkuxes xchiʼuk laj yakʼ ta trato ta sventa li steklumale. Li trato taje o li kʼusi laj yichʼ alel ta melele, jaʼ me svinajeb ti jaʼo «luz yuʼun li yanlum cristianoeti[k]» li tukʼil yaJtunel Diose xchiʼuk ti tskolta lokʼel li buchʼutik oyik ta ikʼ osil ta mantale (kʼelo Isaías 49:8, 9).b

13. ¿Kʼuxi koltaatik yuʼun Jesús li buchʼutik oyik ta ikʼ osil ta mantal kʼalal ay ta Balumile, xchiʼuk kʼuxi tspas li avie?

13 Ta sventa li kʼusi albil taje, li tʼujbil yaJtunel Jeovae «[ts]jambe sat li maʼsatetique», ta «[s]loqʼues tal ta chuquel li jchuqueletique» xchiʼuk «[ts]loqʼues tal ti bu chuculic ta icʼ osile» (Isa. 42:7). Sventa xkʼot ta pasel yuʼun li Jesuse, laj yal ta jamal li kʼusitik nopem xaʼi tspas ta srelijionik ti mu jechuk kʼuchaʼal chal li Tsʼibetike xchiʼuk la xchol li lekil aʼyej sventa Ajvalilal yuʼun Diose (Mat. 15:3; Luc. 8:1). Jaʼ jech la sta skolel yuʼun ta mantal epal judioetik, vaʼun kʼotik ta yajtsʼaklomtak (Juan 8:31, 32). Jech xtok, ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik maʼuk judioetik skoltaoj li Jesuse. Xi laj yalbe mantal skotol li yajtsʼaklomtake: «Batanic me; bat pasic ta jchʼunolajel cuʼun li cristianoetic ta jujun banamile». Jech xtok, laj yalbe yajtsʼaklomtak ti «te [xchiʼinoj-o] scotol cʼacʼal cʼalal to ta slajebal cʼacʼal[e]» (Mat. 28:19, 20). Jaʼ jech, te to ta vinajel tskʼel tal Jesús li chol mantal chichʼ pasel ta spʼejel balumile.

Li Jeovae tstoy muyel ta toyol li yaJtunele

14, 15. ¿Kʼuxi la stoy muyel ta toyol li yaJtunel Jeovae, xchiʼuk kʼu yuʼun jech la spas?

14 Ta yan albil kʼop ta sventa li yaJtunel Jeovae, xi chale: «Li cajtunele lec chbat yuʼun scotol; ichʼbil ta mucʼ, lec mucʼ scʼoplal chcʼot» (Isa. 52:13). Ta skoj ti tukʼ yoʼonton laj yakʼ sba li xNichʼon ta sventa li mukʼul pas mantal yuʼune xchiʼuk ti tukʼ laj yakʼ sba manchuk mi toj tsots li prevaetik laj yile, li Jeovae la stoy muyel ta toyol.

15 Xi laj yal jtakbol Pedro ta sventa li Jesuse: «Muy xa batel ta vinajel. Oy xa ta stsʼel sbatsʼi cʼob ti Diose. Yuʼun yichʼoj xa ta sventa ti ánjeletique, ti jpas-mantaletique, xchiʼuc ti buchʼutic tsots xuʼ yuʼunique» (1 Ped. 3:22, Ch). Jaʼ noʼox jech xtok, li jtakbol Pabloe xi la stsʼibae: «[Li Jesuse] echʼem to la sbicʼtajes sba. La xchʼun mantal, la xchʼun milel noxtoc. La xchʼun li milel ta cruz [«jtel teʼ», NM] ti toj qʼuexlal sbae. Jaʼ yuʼun li Diose la stoy muyel cʼalal to ta toyol. Laj yacʼbe jun sbi ti echʼem smucʼul ta scotol yan biiletique. Yuʼun jech ta sventa sbi Jesús chlic squejan sbaic scotol li bochʼotic te oyic ta vinajele, xchiʼuc li bochʼotic liʼ oyic ta banamile, xchiʼuc li bochʼotic oyic ta yolon banamile. Scotol cristiano ta jujuchop cʼop chlic yalic ta jamal ti jaʼ Ajvalil stuc li Jesucristoe; jech ichʼbil ta mucʼ chcʼot li Dios Totile» (Fili. 2:8-11).

16. 1) ¿Kʼuxi «lec mucʼ scʼoplal» kʼot li Jesús ta 1914? 2) ¿Kʼusi kʼotem ta pasel yuʼun Jesús ti kʼu xa sjalil echʼem tale?

16 Li ta 1914, li Jesuse «lec mucʼ scʼoplal» kʼot kʼalal akʼbat yuʼun Jeova jun abtelal ti stuk xa noʼox jech toj tsots skʼoplale: jaʼ ti choti ta Ajvalilal yuʼun Mesiase (Sal. 2:6; Dan. 7:13, 14). Jaʼ te lik tal «[ta spasel] mantal ta stojol li [ya]jcontrataque» (Sal. 110:2). Li Jesuse baʼyel la stsal Satanás xchiʼuk li spukujtake, vaʼun la sjip yalel ta Balumil (Apo. 12:7-12). Laj une, ta sventa ti jaʼ li Bankilal Ciroe la skolta lokʼel ta «mucʼta [Babilonia]» li yermanotak ti tʼujbilik ti liʼ toʼox oyik ta Balumile (Apo. 18:2; Isa. 44:28). Li avi une sbainoj skʼelel li chol mantal ta spʼejel Balumil ti jaʼ stsoboj tal li «yantic» yermanotak ta mantale, xchiʼuk jaʼ jech yichʼoj tsobel tal xtok li yan chijetike, ti jaʼ li stukʼil chiʼiltak li juteb chijetike (Apo. 12:17; Juan 10:16; Luc. 12:32).

17. ¿Kʼusi laj yakʼ jchantik ti la jkʼelbetik lek skʼoplal li albil kʼopetik ta slivro Isaías ta sventa li yaJtunel Diose?

17 Ti la jchanbetik lek skʼoplal li yan sba yutsil albil kʼopetik ta slivro Isaiase, jaʼ me tstij koʼontontik ta melel ta stsakel mas ta mukʼ li Ajvalil xchiʼuk Jpojvanej kuʼuntike, li Jesucristoe. Ti lek la xchʼun mantal liʼ ta Balumile jaʼ me svinajeb ti toj lek ichanubtase yuʼun sTot ta vinajele. Yakʼoj ta ilel xtok ti jaʼ «luz [kʼotem] yuʼun li jujun lume», maʼuk noʼox ta skoj ti la xchol mantale, moʼoj, yuʼun yakal tskʼel avi li abtelal tspas yajtsʼaklomtake. Li ta yan xchanobile te ta jkʼelbetik skʼoplal yan albil kʼop ti jaʼ te nitil skʼoplal li Jtunel Mesiase, ti jaʼ chalbe skʼoplal ti chil svokol xchiʼuk ti chcham sventa tspojutike. Skʼan me «[jnoptik] cʼu sʼelan» taje, mas to ti yantik xa xnopaj tal li sNaʼobil slajel Cristoe (Heb. 12:2, 3, Ch).

[Tsʼibetik ta yok vun]

a Li albil kʼopetik taje te chichʼ tael ta Isaías 42:1-7; 49:1-12; 50:4-9 xchiʼuk 52:13–53:12.

b Cha tabe mas yaʼyejal li albil kʼop ta Isaías 49:1-12 li ta livro Las profecías de Isaías, una luz para toda la humanidad II, ta pajina 136-145.

Svulesobil ta joltik

• ¿Buchʼu li Jtunel ti chichʼ albel skʼoplal ta albil kʼopetik yuʼun Isaiase, xchiʼuk kʼuxi jnaʼojtik?

• ¿Kʼusi chanubtasel laj yakʼbe yaJtunel li Jeovae?

• ¿Kʼusi smelolal ti kʼot ta «luz yuʼun li yanlum cristianoeti[k]» li Jesuse?

• ¿Kʼuxi laj yichʼ toyel muyel ta toyol li Jtunele?

[Lokʼol ta pajina 23]

Li Felipee la snaʼ lek ti jaʼ Jesús li Mesías li Jtunel xi albil skʼoplal ta slivro Isaiase

[Lokʼol ta pajina 24]

Li Jesús ti jaʼ tʼujbil yaJtunel Diose, la xkʼuxubin li buchʼutik abol sbaike xchiʼuk li buchʼutik chil svokolike

[Lokʼol ta pajina 24]

Li Jeovae lek mukʼ skʼoplal kʼot yuʼun li Jesuse xchiʼuk la xchotan li ta Ajvalilal yuʼun Mesiase

    Vunetik ta tsotsil (2001-2025)
    Lokʼan
    Ochan
    • tsotsil
    • Tako batel
    • Ti kʼu yelan chak'ane
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ti kʼutik yelan xuʼ xichʼ tunesele
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ochan
    Tako batel