Ta stojolal li chʼul espiritue, ta sjunuluk avoʼontonik tunanik

«Acʼbeic yipal, mu xachʼajubic. [Ta stojolal li chʼul espiritue, NM] ta sjunuluc avoʼntonic, tunanic yuʼun ti Cajvaltique.» (ROM. 12:11, Ch)

1. ¿Kʼu yuʼun chakʼik chonbolometik xchiʼuk yan matanaletik li j-israeletike?

LI JEOVAE oy tajek sbalil chil li matanal chakʼ o li kʼusi tspas yajtuneltak sventa chakʼik ta ilel ti skʼanojike xchiʼuk ti tskʼan tspasik li kʼusi tskʼan yoʼontone. Li ta voʼnee chakʼik chonbolometik ta matanal li j-israeletike xchiʼuk yantik matanaletik jech kʼuchaʼal chal sMantal Moisese. Kʼalal jech tspasike jaʼ chakʼik ta ilel ti koliyal tajek chalbeik Diose xchiʼuk jaʼ sventa akʼo spasbat perton li smulike. Akʼo mi muʼyuk tskʼanbutik matanal Jeova avi kʼuchaʼal taje, li jtakbol Pabloe te chakʼ ta ilel ta kapitulo 12 li ta karta sventa Romanos ti yan-o li matanal skʼan xkakʼtike. Jkʼeltik kʼusitik jaʼ taje.

Kuxul matanal

2. ¿Kʼu yelan kuxulutik li yajtsʼaklomutik Cristoe, xchiʼuk kʼusi smakoj taje?

² (Kʼelo Romanos 12:1, 2.) Jech kʼuchaʼal jamal laj yakʼ ta ilel Pablo li ta sba kapituloetik ta skartae, jaʼ la tukʼ ch-ilatik-o yuʼun Dios li xchʼunel yoʼontonik tʼujbil yajtsʼaklomtak Cristo ti chbatik ta vinajele, maʼuk la li kʼusi tspasike, mi judioetik o mi maʼukik (Rom. 1:16; 3:20-24). Li ta kapitulo 12 te chchapbe smelolal Pablo ti skʼan jtsʼik jvokoltik ta jkuxlejaltik li yajtsʼaklomutik Cristo sventa chkakʼbetik yil Jeova ti ta jtojtik ta vokole. Pe li kʼusi baʼyel skʼan jpastike jaʼ ti skʼan «ch-achʼub» batel li kʼusi ta jnoptike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun ta skoj li mulil jkuchojtik tale mosoinbilutik yuʼun «li mantal yuʼun mulil xchiʼuc lajele» (Rom. 8:2). Jaʼ yuʼun «tscʼan ch-achʼub scotol li cʼusitic [ta jnop] ta ajol ta [koʼontontike]», jaʼ xkaltik, ta jkʼatajes jbatik, ta jeltik ta jyalel li kʼusi ta jnoptike xchiʼuk li kʼusi oy ta koʼontontike (Efe. 4:23). Sventa jech xkʼot ta pasel ti ta jel ta jyalel li jkuxlejaltike skʼan me skoltautik li Diose xchiʼuk li xchʼul espiritue. Pe skʼan me xkakʼbetik yipal xchiʼuk ti jtunestik lek ti kʼuyelan xi jtojob ta snopele. Skʼan xkakʼtik persa sventa mu spasutik ta mantal li kʼusitik liʼ ta balumile, li mantal sventa stalelal krixchanoetik ti muʼyuk lek ta jyalele, li chopol chʼayob oʼontonale xchiʼuk li nopbenaletik ti muʼyuk stukʼil ta jyalele (Efe. 2:1-3).

3. ¿Kʼu yuʼun ta jpastik li abtelaletik sventa yajtsʼaklomtak Cristoe?

³ Li Pablo xtoke chalbutik ti akʼo jtunestik ti kʼuyelan xi jtojob ta snopel sventa jkʼel lek jtuktik «cʼusi tscʼan li Diose, jaʼ li cʼusitic lec chile, li cʼusitic tuqʼue». ¿Kʼu yuʼun ta jkʼeltik xchiʼuk ta jnopbetik skʼoplal skotol kʼakʼal li Vivliae? ¿Kʼu yuʼun ta jpastik orasion? ¿Kʼu yuʼun chi jbat ta tsobajeletik xchiʼuk ta jcholtik li lekil aʼyej sventa Ajvalilal yuʼun Diose? ¿Mi jaʼ van ta skoj ti jech chalbutik li moletike? Veno, melel onoʼox ti jaʼ tstij koʼontontike xchiʼuk koliyal chkalbetik. Pe ti kʼu yuʼun ta jpastik li abtelaletik sventa yajtsʼaklomtak Cristoe jaʼ ti tstij koʼontontik li chʼul espiritu sventa chkakʼbetik yil Jeova ti jkʼanojtik ta melele. Jech xtok, yuʼun jchʼunojtik ta melel ti jaʼ jech tskʼan yoʼontone (Zac. 4:6; Efe. 5:10). Chakʼ tajek muyubajel xchiʼuk jun koʼontontik yuʼun ti lek chilutik Dios ta skoj ti jech chi jkuxi kʼuchaʼal melel yajtsʼaklomtak Cristoe.

Jeltos kʼusi xuʼ kuʼuntik spasel

4, 5. ¿Kʼu yelan skʼan stunes li kʼusi xuʼ yuʼunik spasel li moletik yajtsʼaklomtak Cristoe?

⁴ (Kʼelo Romanos 12:6-8, 11.) Jech kʼuchaʼal chal kaʼitik Pabloe jkotoltik oy «cʼusi xuʼ cuʼuntic ec li jujunutique, jaʼ ti cʼusi jbijiltic laj yacʼbutic ta slequil yoʼnton jujunutique». Jlom li matanaletike o li jpʼijiltike —jech kʼuchaʼal li yalel mantale xchiʼuk li slikesel loʼile— jaʼ sbainojik spasel li moletik yajtsʼaklomtak Cristo ti xi chichʼik albel mantale: «Me jaʼ amoton [...] chaliques loʼile, scotoluc me avoʼnton xapas», xchiʼuk ti baxbolukote.

⁵ Li Pabloe laj yal ti skʼan baxbolikuk kʼalal chtunik ta jchanubtasvanej li moletike xchiʼuk kʼalal tspas li yabtelik ta stojolal Diose. ¿Kʼusi li abtelal taje? Kʼuchaʼal chal kaʼitik li stsʼak loʼile jaʼ la yilel li abtelal ti chichʼ pasel ta tsobobbaile, jaʼ xkaltik, yoʼ bu «jun noʼox jbecʼtaltic cʼotem» ti xi la sbiiltas Pabloe (Rom. 12:4, 5). Li jtakboletike jaʼ jech laj yalbeik skʼoplal jun abtelal li ta Hechos 6:4: «Li vuʼuncutique jaʼ ta xcabtelincutic o scʼopanel Dios xchiʼuc spuquel li scʼop Diose». Li kʼusi laj yabtelanik taje jaʼ ti tspatbeik yoʼonton li ermanoetik ta tsobobbaile. Jaʼ jech, li moletike chakʼ ta yoʼontonik li abtelal kʼalal chbeiltasvanik xchiʼuk kʼalal chtojobtasvanik ta Vivliae. Sventa lek xchabiik xchiʼuk xchanubtasik li chijetike skʼan me xchanunajik, spasik orasion xchiʼuk sabeik lek smelolal li kʼusi tskʼelbeik skʼoplale. Skʼan me xakʼbeik yipal ta stunesel lek li kʼusi xuʼ yuʼunik spasele xchiʼuk ti xkuxetuk noʼox yoʼonton xchabiik li chijetike (Rom. 12:7, 8; 1 Ped. 5:1-3).

6. ¿Kʼuxi xuʼ jpastik batel li kʼusi chal Romanos 12:11, ti jaʼ te lokʼem sloʼilal li xchanobil liʼe?

⁶ Xi to chal li Pabloe: «Acʼbeic yipal, mu xachʼajubic. [Ta stojolal li chʼul espiritue, NM] ta sjunuluc avoʼntonic, tunanic yuʼun ti Cajvaltique». Mi chkiltik ti mu jkʼantik lek spasel li kabteltik ta stojolal Diose, yikʼaluk van skʼan jkʼeltik lek kʼuyelan xbat kuʼuntik li xchanel jVivliatike xchiʼuk ti nopajtik noʼox jkʼanbetik xchʼul espiritu li Jeovae xchiʼuk ti ta sjunul koʼonton jkʼantike. Jaʼ me jech tstsal kuʼuntik li sikubel ta mantale xchiʼuk jaʼ me jech chkuxi lek kuʼuntik ti ta sjunul koʼonton xi jtunutik ta stojolal li Diose (Luc. 11:9, 13; Apo. 2:4; 3:14, 15, 19). Jaʼ la sta-o stsatsal yoʼonton xchʼul espiritu Dios li baʼyel yajtsʼaklomtak Cristo sventa xalik «li cʼusitic toj labal sba tspas li Diose» (Hech. 2:4, 11). Jaʼ me jech li avi eke, ta me stij koʼontontik ti akʼo xkakʼ ta koʼonton jpas li kabteltike xchiʼuk ta sventa li chʼul espiritue ta sjunul me koʼontontik chi jtun ta stojolal li Diose.

Bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk jnaʼtikuk ti mu spas kuʼuntik skotole

7. ¿Kʼu yuʼun skʼan bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk ti jnaʼtikuk ti mu spas kuʼuntik skotole?

⁷ (Kʼelo Romanos 12:3, 16.) Kʼusiuk ti xuʼ kuʼuntik spasele jaʼ yakʼojbutik «ta yutsil yoʼnton» li Jeovae. Xi albatik yuʼun Pablo li jcorintoetike: «Jaʼ Dios chiscoltauncutic ta spasel scotol» (2 Cor. 3:5). Jaʼ yuʼun mu me jtoy-o jbatik li kʼusi lek chkʼot ta pasel kuʼuntike. Skʼan me bikʼit xkakʼ jbatik ta yakʼel venta ti jaʼ ta sventa sbendision Jeova li kʼusi ta jtatik ta yabtele, maʼuk ta jpʼijil jtuktik (1 Cor. 3:6, 7). Xi laj yal li jtakbole: «Jech chacalboxuc ta acotolic. Mu me bochʼo toj mucʼ spas sba avuʼunic». Jech onoʼox, tsots skʼoplal ti jkʼan jba jtuktike, pe ta lek noʼox sba un, xchiʼuk xtok ti xi jmuyubajuk ta spasbel yabtel li Jeovae xchiʼuk ti junuk noʼox koʼontontik yuʼune. Pe skʼan me jnaʼtikuk ti mu spas kuʼuntik skotol une, sventa mu toj tsotsuk jtalelal xlik jpas jbatik o ti jpʼel xa xkaltike. Jaʼ yuʼun «jaʼ tscʼan [ti jnoptik] lec [ta jujuntale]».

8. ¿Kʼusi tskoltautik ta xchʼunel li mantal liʼe: «Mu me bochʼo toj bij scuy sba avuʼunic», ti xie?

⁸ Mu sta-o ti ta xa jtoy jba chkaltik ti voʼotik la jpastik jtosuk kʼusie, moʼoj, yuʼun «li bochʼo laj yacʼ chʼiuque, jaʼ li Diose» (1 Cor. 3:7). Li Pabloe laj yakʼ ta ilel ti akʼbil yuʼun Jeova ti chchʼunik Dios li buchʼutik ta tsobobbaile. Jaʼ yuʼun chaʼa, mu me mukʼuk xa xkakʼ jbatik ta stojolal li yantike, jaʼ lek jtsaktik ta mukʼ li kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun ta skoj ti xchʼunojik Diose o li xchʼunel yoʼontonik taje. Xi to laj yal li Pabloe: «Coʼoluc me avoʼnton acotolic». Xi chal mantal li ta yan skarta xtoke: «Mu me cʼusi xapasic ta sventa yuʼun chacʼan chatsalvanic, xchiʼuc ta sventa chatoy abaic. Biqʼuit xavacʼ abaic, oyuc me stu ta avoʼntonic ec li achiʼilique» (Fili. 2:3). Veno, pe sventa xkaltik ti oy bu jaʼ mas xtojobik li kermanotaktike skʼan me bikʼit xkakʼ jbatik ta melel xchiʼuk tsotsuk lek xkakʼ kipaltik. Kʼalal bikʼit chkakʼ jbatike jaʼ me tskoltautik ta xchʼunel li mantal liʼe: «Mu me bochʼo toj bij scuy sba avuʼunic». Yikʼaluk van jaʼ mas tsakbilik ta venta li buchʼutik oy kʼusitik tsots sbainojik spasel li ta s-organisasion Jeovae, manchuk mi jech, jkotoltik me skʼan xi jmuyubaj ti «coʼol biqʼuit [chkakʼ jbatike]», jaʼ xkaltik, ti oyuk ta koʼontontik spasel li abtelaletik ti muʼyuk onoʼox mas chil yan krixchanoetike (1 Ped. 5:5).

Jmoj oyutik li yajtsʼaklomutik Cristoe

9. ¿Kʼu yuʼun la skoʼoltas Pablo li ta jaychop kʼusitik stsakoj sba ta jbekʼtal jtakopaltik li yajtsʼaklomtak Cristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele?

⁹ (Kʼelo Romanos 12:4, 5, 9, 10.) Li Pabloe la skoʼoltas li ta jaychop kʼusitik stsakoj sba ta jbekʼtal jtakopaltik li yajtsʼaklomtak Cristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele, ti jmoj ch-abtejik ti kʼuyelan chbeiltasatik yuʼun li Jolil yuʼunike, li Cristoe (Col. 1:18). Jech kʼuchaʼal ep ta chop yabtejeb li jbekʼtal jtakopaltike jaʼ jech jeltos kʼusi tspasik li tʼujbil yajtsʼaklomtak Cristoe, akʼo mi epik, «jun noʼox [s]becʼtaltic cʼotem ta stojol li Cristoe». Jaʼ jechtik albatik yuʼun Pablo ek li yajtsʼaklomtak Cristo ta Efesoe: «Ta sventa ti jcʼanoj jbatique [...,] tscʼan chijchʼiutic batel ta stojol li Cristoe, jaʼ li Joltique. Vuʼutic sbecʼtal cʼotemutic, lec jtsacojan jbatic, lec jnitojan jbatic ta jtsʼacaliltic, ta jchʼuxuviltic. Jech coʼol ta jcolta jbatic jcotoltic ta sventa li cʼusitic cabteltic ta jujuchope. Jech coʼol chijchʼiutic batel jcotoltic, coʼol chijtsatsubutic batel ta sventa ti lec jcʼanoj jbatique» (Efe. 4:15, 16).

10. ¿Kʼusi skʼan stsakik ta mukʼ li yan chijetike?

¹⁰ Akʼo mi muʼyuk te skʼoplalik ta «sbecʼtal» Cristo li yan chijetike, ep me kʼusitik xuʼ xchanik ti vaʼ yelan chichʼ koʼoltasele (Juan 10:16). Li Pabloe chal kaʼitik ti «iʼacʼbat [Cristo] ta yolon yacan scotol li cʼusitic oye, xchiʼuc jaʼ Jolil icʼot yuʼun scotol li steclumal Diose» (Efe. 1:22). Jtos ti kʼusi akʼbil yuʼun Dios ta sbeiltasel li Nichʼonile jaʼ li yan chijetike. Jech xtok, li yan chijetike jaʼ li «cʼusitic oy yuʼun» li Nichʼonil ti yakʼojbe sbain li «jʼabtel ti jun [«tukʼ», NM] yoʼnton [...], ti lec bije» (Mat. 24:45-47). Jaʼ yuʼun chaʼa, li buchʼutik spatoj yoʼonton chkuxiik sbatel osil ta Balumile skʼan me stsakik ta venta ti jaʼ Jolil yuʼunik li Jesuse. Skʼan me xchʼunbeik smantal xtok li j-abtel ti tukʼ yoʼonton, ti lek pʼije, li Jtsop Jbeiltasvanej yuʼune xchiʼuk li viniketik ti yichʼojik biiltasel ta jkʼelvanejetike (Heb. 13:7, 17). Taje jaʼ me jmoj oyutik-o li yajtsʼaklomutik Cristoe.

11. 1) ¿Kʼu yuʼun ti jmoj oyutike? 2) ¿Kʼusi yan tojobtasel laj yakʼ li Pabloe?

¹¹ Ti jmoj oyutike jaʼ ti oy kʼanbail kuʼuntike, ti «jaʼ mero jpasvanej ta jun[e]» (Col. 3:14). Li ta kapitulo 12 ta skarta sventa Romanose, li jtakbol Pabloe jaʼ mas chalbe skʼoplal ti jkʼan jbatik ta melele, ti mu me jkuy jbatike xchiʼuk ti skʼan koʼol jkʼan jbatike. Taje jaʼ me sventa parejo xkichʼ jbatik ta mukʼ. Xi chal li jtakbole: «Talbat chavichʼ abaic ta mucʼ». Melel onoʼox chaʼa, mu stakʼ jkoʼoltastik ta kʼusi noʼox jecheʼ tskʼan koʼontontik li kʼanelale. Skʼan xkakʼtik tajek persa sventa sakuk-o li tsobobbaile. Jaʼ yuʼun xi to chtojobtasvan Pablo ta sventa li kʼanelale: «Contrainic li cʼusitic chopole; jaʼ acʼo avoʼntonic spasel li cʼusitic leque».

Lekuk jnaʼ xi jchʼamvan

12. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li stalelal yajtsʼaklomtak Cristo ta Macedonia ti laj yakʼ li jsetʼ-juteb kʼusi oy yuʼunike?

¹² (Kʼelo Romanos 12:13, Ch.) Ti jkʼanoj li kermanotaktike jaʼ me tstij koʼontontik ti jchʼuntik li mantal liʼe: «Coltaic me ti yuʼuntac Dios ti oy cʼusi ta xtun yuʼunique», taj une jaʼ me ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik ta skoltaelike. Yuʼun manchuk mi muʼyuk mas kʼusi oy kuʼuntik, toj lek me ti xlokʼ ta koʼontontik ta yakʼbel yantike. Xi laj yal Pablo ta sventa li yajtsʼaklomtak Cristo ta Macedoniae: «Cʼalal jaʼo oy ep svocolique, yoʼto ital ep xcuxetel yoʼntonic. Cʼalal jaʼo ipasic ta meʼon ta scoj li vocole, yoʼto iʼayin ep slequil yoʼntonic. Yuʼun laj quil jtuc ti scotol yoʼnton laj yaqʼuic ti cʼu yepal xuʼ yuʼun jujunique. Batsʼi ep laj yaqʼuic; solel ijelov to ti bu cʼalal yipal yuʼunique. Jaʼ stuquic lic scʼanbicun vocol me xuʼ chcacʼbe spasic li jun abtel sventa tscoltaic li yantic yuʼuntac [Dios ta Judeae]» (2 Cor. 8:2-4). Akʼo mi toj povreik li yajtsʼaklomtak Cristo taje toj echʼem lek xlokʼ ta yoʼontonik yakʼel li kʼusi jsetʼ-juteb oy yuʼunike. Jaʼ jun matanal laj yilik ti chakʼbeik kʼusi oy yuʼunik li yermanotakik ta Judea ti oy kʼusitik chtun yuʼunike.

13. ¿Kʼusi skʼan xal ti «ichʼbiluc ta mucʼ cʼotuc avuʼun ti buchʼu ta xasvuʼlanique», o ti lek jnaʼ xi jchʼamvane?

¹³ Ti «ichʼbiluc ta mucʼ cʼotuc avuʼun ti buchʼu ta xasvuʼlanique» o ti lek jnaʼ xi xchʼamvane, tstunes jpʼel griego kʼop ti chakʼ ta aʼiel ti voʼotik chlokʼ ta koʼonton jtuktike. La Epístola a los Romanos, de C. E. B. Cranfield, xi tsjelubtas li jpʼel kʼop taje: «Jsabetik yorail sventa [...] lekuk jnaʼ xi jchʼamvan». Jtos ti kʼuyelan xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li tojobtasel taje jaʼ ti oyuk buchʼu xkikʼtik ta veʼele, ti jaʼ jech toj alakʼ sba chkakʼtik ta ilel ti kʼanvanemutike. Mi chkakʼtik lek ventae ep me tajek bu xuʼ xkakʼtik ta ilel ti lek jnaʼ xi jchʼamvane. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi muʼyuk kʼusi mas x-ayan kuʼuntik o chʼabal xa yipal kuʼuntik sventa oy buchʼu chkikʼtik ta veʼele, ¿mi xuʼ van xkikʼtik ta yuchʼel kafe, te o junuk presko? Taje jaʼ me jech chkakʼtik ta ilel ti lek jnaʼ xi jchʼamvane.

14. 1) ¿Kʼusi chaʼpʼel kʼop snitoj sba kʼalal chichʼ jelubtasel ti lekuk jnaʼ xi jchʼamvane? 2) ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li buchʼutik likemik tal ta yan lum kʼalal ta jcholtik mantale?

¹⁴ Kʼalal lek jnaʼ xi jchʼamvane jaʼ te chvinaj-o li kʼusi oy ta koʼontontike. Li griego kʼop ti chichʼ jelubtasel kʼuchaʼal lekuk jnaʼ xi jchʼamvan ti xie, snitoj sba chaʼpʼel kʼop ti jaʼ skʼan xal «kʼanelal» xchiʼuk «buchʼu mu xkojtikintik». ¿Kʼu yelan jtalelaltik ta stojolal li buchʼutik mu xkojtikintike, jech kʼuchaʼal li buchʼutik chlikik tal ta yan lume? Li jcholmantaletik ti chchanik yan kʼop sventa chcholbeik mantal li krixchanoetik ti te nakal yoʼ bu chcholik mantale yakal chakʼik ta ilel ti lek snaʼ xchʼamvanike. Melel onoʼox chaʼa, mu jkotoltikuk xchan kuʼuntik yan kʼop. Pe ti kʼusi stakʼ jpastike jaʼ ti jkoltatik li buchʼutik chlikik tal ta yan lume, ti jtunestik li foyeto Buenas nuevas para gente de todas las naciones sbie, ti ep ta tos kʼopetik yichʼoj talel ti chal aʼyej sventa Vivliae. ¿Mi oy kʼusi toj lek kʼotem ta pasel avuʼun ta chol mantal kʼalal cha tunes li foyeto taje?

Jechuk xkaʼi jbatik kʼuchaʼal li yantike

15. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesús ti jech laj yaʼi sba kʼuchaʼal yantik jech kʼuchaʼal chal Romanos 12:15?

¹⁵ (Kʼelo Romanos 12:15.) Li tojobtasel laj yal Pablo ti te ta jtatik li ta versikulo liʼe xuʼ xi noʼox xkaltike: jechuk xkaʼi jbatik kʼuchaʼal chaʼi sba yantike. Skʼan jchantik yaʼibel smelolal xchiʼuk ti jechuk xkaʼi jbatik kʼuchaʼal yantike, mi jaʼ sventa muyubajel o sventa at-oʼonton. Mi ta sjunul koʼontontik chi jtun ta sventa chʼul espiritue, ta me xakʼik venta yantik ti xi jmuyubaj kʼalal oy kʼusi lek tsnuptanike xchiʼuk ti kʼux chkaʼibetik li svokolike. Taje jaʼ jech la spas li Jesuse. Xmuyubaj laj yaʼi ek kʼalal muyubaj li 70 yajtsʼaklom ti la stak echʼel ta chol mantale. Kʼalal la xchapbeik Jesús ti lek tajek kʼusi kʼot ta pasel yuʼunike, «toj xcuxet yoʼnton laj yaʼay ta sventa Chʼul Espíritu» (Luc. 10:17-21). Pe kʼalal cham li yamigo Lazaroe, okʼ xchiʼuk li buchʼutik ch-okʼike (Juan 11:32-35).

16. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jech chkaʼi jbatik kʼuchaʼal li yantike, xchiʼuk buchʼu ti mas jech skʼan xakʼik ta ilele?

¹⁶ Skʼan jchanbetik li stalelal Jesuse. Skʼan xi jmuyubaj kʼalal chmuyubaj li kermanotaktike, pe jech xtok un skʼan kʼux xkaʼibetik li svokolike. Jtos ti kʼusi xuʼ xkoltaat li jun ermano kʼalal chat tajek yoʼontone jaʼ ti jchikintabetik lek li kʼusi chale xchiʼuk jaʼuk jvokol chkaʼitik ek li kʼusi tsnuptane. Melel onoʼox, oy bakʼintik ti kʼux chkaʼi ta koʼontontik li kʼusi chalike, vaʼun chtal kokʼeltik ek (1 Ped. 1:22). Li moletike mas to me skʼan xakʼbeik yipal ti akʼo xchʼunik li tojobtasel laj yakʼ jtakbol Pablo ta sventa ti jechuk xaʼi sbaik kʼuchaʼal li yantike.

17. ¿Kʼusi xa la jchanbetik skʼoplal li ta kapitulo 12 ta Romanose, xchiʼuk kʼusi chkalbetik skʼoplal li ta yan xchanobile?

¹⁷ Li versikuloetik ta kapitulo 12 ta Romanos ti laj xa jkʼelbetik skʼoplal avie, te chal lekil tojobtaseletik ti xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik jujun kʼakʼale xchiʼuk ti kʼuyelan xkil jbatik xchiʼuk kermanotaktike. Li ta yan xchanobile te ta jkʼelbetik skʼoplal ti jayib to versikulo skʼan jchantik li ta kapitulo 12, ti te chal kʼuyelan skʼan xkiltik xchiʼuk kʼuyelan skʼan jtalelaltik ta stojolal li krixchanoetik ti maʼukik yajtsʼaklom Cristoe o ti chkontrainvanike.

Svulesobil ta joltik

• ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti ta sjunul koʼontontik chi jtun ta stojolal Dios ta sventa li chʼul espiritue?

• ¿Kʼu yuʼun skʼan bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk jnaʼtikuk ti mu spas kuʼuntik skotol kʼalal chi jtun ta stojolal Diose?

• ¿Kʼutik yelan xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jech chkaʼi jbatik ek kʼuchaʼal kermanotaktike xchiʼuk ti oyuk xkʼuxul koʼontontik ta stojolalike?

[Lokʼol ta pajina 4]

¿Kʼu yuʼun ta jpastik li abtelaletik sventa yajtsʼaklomtak Cristoe?

[Lokʼol ta pajina 6]

¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik sventa xojtikinik lekil aʼyej sventa Ajvalilal yuʼun Dios li buchʼutik likemik tal ta yan lume?