¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal skʼan jnabetik sloʼilal li nichimaltik Edene?
Junantik krixchanoetike muʼyuk xchʼunojik ta sventa li nichimaltik Edene, yuʼun chalik ti chʼabal xa la chichʼ tael li ta livroetik ta Vivliae. Jun jchanubtasvanej ta Estudios Religiosos ti Paul Morris sbie xi la stsʼibae: «Jaʼ noʼox chal ta slivroal Jenesis, pe li ta yantik livroetike muʼyuk chal ta sventa li nichimaltik Edene». Li buchʼu chchanbeik skʼoplale jech ta snopik ek, pe taje maʼuk melel.
Li Vivliae ep ta velta chalbe skʼoplal Adan, Eva, li kiletel chone xchiʼuk li nichimaltik Edene.a Ep jnitvanejetik ta relijion xchiʼuk li buchʼutik xchanojbeik lek skʼoplal relijione, chalik ti maʼuk la melel ta sventa li nichimaltik Edene. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltik taje? Yuʼun tskontrainik li kʼusi chal sjunul li Vivliae.
Mi ta jkʼan ta xkaʼibetik smelolal li kʼusi chal li Vivliae, persa skʼan jnabetik skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasel li ta nichimaltik Edene. Li Diose yakʼojbutik Vivlia sventa xuʼ jtabetik stakʼobil li sjakʼobiltak ti mas tsotsik skʼoplale. Jech xtok, te snitojbe sba skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasel li ta nichimaltik Edene.
● ¿Kʼu yuʼun chijmolib, chijmeʼelub xchiʼuk chijchamutik? Ti lajuk xchʼunbeik smantal Jeova li Adan xchiʼuk Evae, kuxiik sbatel osil jechuke. Pe ta skoj ti la stoy sbaike, maʼuk xa tukʼil krixchano komik xchiʼuk chamik (Jenesis 2:16, 17; 3:19). Ta skoj taje, maʼuk xa tukʼil krixchanoutik xchiʼuk lijkʼot ta jpas mulil ek. Xi chal li Vivliae: «Jaʼ yuʼun, jech kʼuchaʼal ta jun noʼox vinik och talel li mulil ta balumile, jech ta skoj mulil och talel ek li lajelale, jaʼ yuʼun chcham skotol krixchanoetik ta skoj ti jpasmulil kʼot skotolike» (Romanos 5:12).
● ¿Kʼu yuʼun yakʼoj permiso Jeova ti oyuk to vokolile? Li ta nichimaltik Edene, li Satanase la stikʼbe smul li Jeovae, yuʼun laj yal ti jaʼ jun jut kʼope xchiʼuk ti mu la xakʼ jkʼupin li jkuxlejaltike (Jenesis 3:3-5). Jech xtok, laj yal ti jaʼ jun chopol Ajvalile. Li Adan xchiʼuk Evae laj yakʼ sbaik ta stojolal li Satanase, yuʼun jaʼ la spʼajik ti kʼu yelan ch-ajvalilaj li Jeovae, ta skoj taje laj yakʼik ta ilel ti xuʼ la stʼuj stukik li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole. ¿Kʼusi la spas li Jeovae? Li Jeovae toj pʼij, yuʼun laj yakʼ akʼo sventain sba stuk kʼuuk sjalil li krixchanoetike. Li choplejal oy avie jamal chakʼ ta ilel ti ta jkʼantik akʼo sbeiltasutik li Jeovae (Jeremias 10:23).
●¿Kʼu yuʼun la spas balumil li Diose? Li nichimaltik Edene jaʼ svinajeb ti oy ta yoʼonton Dios ti akʼo xkʼataj ta paraiso spʼejel li balumile. Li Jeovae laj yalbe Adan xchiʼuk Eva ti akʼo snojesik xchiʼuk ti akʼo skʼatajesik ta jun alakʼ sba nichimaltik li balumile (Jenesis 1:28). Li kʼusi oy ox ta yoʼonton li Diose jaʼ ti akʼo skʼatajesik ta paraiso spʼejel li balumile, ti tukʼuk-o li yalab xnichʼnabike xchiʼuk ti jun yoʼonton xnakiike. Skotol li kʼusi jchanojtik ta Vivliae te chakʼ ta ilel ti oy-o ta yoʼonton Jeova ti xkʼataj ta jun paraiso li balumile.
● ¿Kʼu yuʼun tal ta balumil li Jesukristoe? Ta skoj ti la stoy sbaik ta nichimaltik Eden li Adan xchiʼuk Evae, skotol li snitilulale ta xchamik. Ta skoj ti kʼanvanem li Diose la stak tal li jun noʼox Xnichʼon ta balumil sventa chakʼbutik spatobil oʼontonal ta sventa li «pojelale» (Mateo 20:28). ¿Kʼusi smakojbe skʼoplal li pojelale? Jvules ta joltik ti li Jesuse, chichʼ biiltasel ta Vivlia kʼuchaʼal «slajeb Adan», yuʼun li stuke jech-o la xchʼunbe smantal Jeova xchiʼuk tukʼil vinik echʼ. Laj yakʼ xkuxlejal sventa spoj lokʼel ta mulil epal krixchanoetik. Jaʼ yuʼun, li buchʼutik tukʼ chakʼ sbaik ta stojolal Diose xuʼ staik perton xchiʼuk ta tsʼakale xuʼ staik li kuxlejal ti chʼay yuʼunik li Adan xchiʼuk Eva ta nichimaltik Edene (1 Korintios 15:22, 45; Juan 3:16). Ta skoj ti laj yakʼ xkuxlejal li Jesuse xuʼ jchʼuntik ta melel ti tspas ta paraiso yan velta spʼejel li balumil jech kʼuchaʼal oy onoʼox ta yoʼonton Dios ta slikebale.b
Jamal xvinaj li kʼusi oy ta yoʼonton Dios ta sventa li balumile. Jech kʼuchaʼal oy toʼox li ta nichimaltik Eden, krixchanoetik xchiʼuk chonbolometike, jaʼ jech xuʼ jchʼuntik ta melel ti chkʼot ta pasel li kʼusi yaloj Diose xchiʼuk jutuk xa skʼan. ¿Mi chakʼan chakʼel kʼu yelan chkʼot ta pasel? Li Diose tskʼan ti akʼo skʼupin skotol li krixchanoetike manchuk mi jaʼ li buchʼu oy toʼox kʼusi chopol la spase (1 Timoteo 2:3, 4). ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik?
Kʼalal jutuk xa ox skʼan xcham li Jesuse, la skʼopon jun chopol vinik ti te jokʼol ta xokone. Li stuke sna’oj lek ti sta-o xchame, pe la skʼanbe koltael Jesus sventa sta spatobil yoʼonton. Li Jesuse xi laj yalbe li vinike: «Te chachiʼinun ta Paraiso» (Lukas 23:43). Mi oy ta yoʼonton Jesus ti akʼo xkuxi ta Paraiso li chopol vinik taje, ¿mi mu van jechuk tskʼan ta atojolal ek? Ta melel, li Jesus xchiʼuk li Stote tskʼanik ti akʼo xakuxi ta sbatel osil li ta Paraisoe. Mi chakʼan chakuxi li ta Paraisoe, mu xavikta aba ta xchanel ta sventa Jeova ti jaʼ li buchʼu la spas li nichimaltik Edene.
a Xuʼ xatabe sprevailtak ta Jenesis 13:10; Deuteronomio 32:8; 2 Samuel 7:14; 1 Kronikas 1:1; Isaias 51:3; Esekiel 28:13; 31:8, 9; Lukas 3:38; Romanos 5:12-14; 1 Korintios 15:22, 45; 2 Korintios 11:3; 1 Timoteo 2:13, 14; Judas 14 xchiʼuk Apokalipsis 12:9.
b Xuʼ xatabe mas yaʼyejal ta sventa li pojelale ta kapitulo 5 li ta livro ¿Kʼusi chchanubtasvan li Vivliae?, ti pasbil yuʼun stestigotak Jeovae.
[Rekuadro]
LI BAYEL ALBIL KʼOPE JUN ALBIL KʼOP TI CHCHAPBE SKʼOPLAL LI VIVLIAE
«Kontra chavil abaik kuʼun xchiʼuk li antse, jech xtok, kontra chil sbaik li anitilulal xchiʼuk li snitilulal antse. Li stuke ta xvochʼbot li ajole, yan li voʼote chayayijesbe xchak yakan» (Jenesis 3:15).
Li baʼyel albil kʼop chal li Vivliae jaʼ li kʼusi laj yal Dios ta nichimaltik Edene. Pe ¿buchʼu jaʼ li antse, li kiletel chone xchiʼuk li snitilulale? ¿Kʼuxi ti «kontra» chil sbaike?
LI KILETEL CHONE
Jaʼ li Satanase (Apokalipsis 12:9).
LI ANTSE
Jaʼ li jvokʼ s-organisasion Jeova ta vinajel ti jaʼik jtsop anjeletike (Galatas 4:26, 27). Li Isaiase laj yal jun albil kʼop ta sventa «li ants» ti ta svokʼes jun jteklum ti mu xvinaj ta kʼelele (Isaias 54:1; 66:8).
LI SNITILULAL KILETEL CHONE
Jaʼ li buchʼutik tspasik li kʼusi skʼan yoʼonton Diabloe (Juan 8:44).
LI SNITILULAL ANTSE
Jaʼ li Jesus xchiʼuk li yermanotak ti jaʼ li buchʼutik tʼujbilik yuʼun sventa koʼol x-ajvalilajik ta vinajel xchiʼuk ti jaʼik jun jteklum ta mantale, jaʼ xkaltik, «li Israel yuʼun Diose» (Galatas 3:16, 29; 6:16; Jenesis 22:18).
LA SYAYIJESBE XCHAK YAKAN
Kʼalal tal ta balumil li Xnichʼon Diose, li Satanase laj yakʼ akʼo chamuk. Pe ta tsʼakale, laj yichʼ chaʼkuxesel.
TI CHICHʼ VOCHVEL SJOLE
Li Jesuse ta xchapan li vokolil yakʼoj Satanase. Vaʼun, ta tsʼakale ta xichʼ lajesel li Satanase (1 Juan 3:8; Apokalipsis 20:10).
Li ta foyeto Li Vivliae, ¿kʼusitik chalbe skʼoplal?, ti pasbil yuʼun stestigotak Jeovae. Xuʼ te chatabe mas yaʼyejal.
[Lokʼol]
Li Adan xchiʼuk Evae tsots laj yil svokolik ta skoj li mulil la spasike.