Li selular, tavleta o komputadorae, ¿mi tskoltaot ta anupunel?

Pe mi muʼyuk xichʼ spʼijil kʼu yelan tstunesike, xuʼ me snuptanik li kʼusitik liʼe:

• Mu xa stsak sbaik ta venta ta jujuntal.

• Jaʼ xa chbat tajek ta yoʼonton yabtelik.

• Mu spat yoʼonton ta stojolal li snup xchiʼile o xuʼ van smukul sati.

LI KʼUSI SKʼAN XANAʼE

MU STSAK SBAIK TA MUKʼ

Xi chal Michael: «Bateltike, xkoʼolaj mu teuk jchiʼuk yaʼel li kajnile, yuʼun batem tajek ta yoʼonton skʼelel selular, vaʼun xi chale: ‹Ay, paso perton, yuʼun muʼyuk bu yakʼoj-o ora sventa jkʼel li jmensajetake›». Xi chal ek li Jonathane: «Bateltike, li nupultsʼakaletike nom tajek chaʼi sbaik ta jujuntal akʼo mi jmoj oyik».

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Jaykoj jtakʼoj ta anil jyamada o jmensaje kʼalal jaʼo te jchiʼuk jnup jchiʼile? (EFESIOS 5:33).

CHBAT TA YOʼONTON YABTELIK

Junantike ta skoj li yabtelike, skʼan stakʼ syamadaik, smensajeik o skorreoik akʼo mi maʼuk xa yorail ch-abtejik. Jlom xoke akʼo mi mu masuk tsinil yabtelik, pe vokol chaʼiik ti mu snopbeik skʼoplal yabtelik kʼalal te xa ox oyik ta snaike. Xi chal Lee: «Vokol tajek chkaʼi ti mu jkʼel jyamada o jmensaje ti jaʼ sventa kabtel kʼalal te jchiʼuk kajnile». Xi chal Joy ti oy smalale: «Ta skoj ti liʼ noʼox ta jna chi-abteje, vokol chkaʼi xkechanel, jech oxal skʼan xkakʼ persa sventa oyuk noʼox spʼisol ti kʼu sjalil chi-abteje».

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Mi ta jtsʼet chikinta lek kʼalal jaʼo tskʼoponun li jnup jchiʼile? (LUKAS 8:18).

TSMUKUL SATI SBAIK

Laj yichʼ ilel ti ep nupultsʼakaletik chlik-o skʼopik ta skoj ti mu snaʼik kʼusi tsmuyes ta redes sociales li snup xchiʼilike. Jlom nupultsʼakaletike laj yalik ti oy onoʼox kʼusitik ta mukul la smuyesik ta redes socialese.

Jaʼ yuʼun, ep buchʼutik chalik ti toj xibal sba li redes socialese, yuʼun xuʼ smukul sati-o snup xchiʼilik. Jlom abogadoetike chalik ti jaʼ ta skoj redes sociales ti oy buchʼutik chtuchʼ snupunelike.

NOPO TA SVENTA LIʼE: ¿Mi chamukbe anup achiʼil li kʼusi chatakbe batel ta mensaje li buchʼu maʼuk anup achiʼile? (PROVERBIOS 4:23).

LI KʼUSI XUʼ XAPASE

KʼELO LI KʼUSI MAS TSOTS SKʼOPLALE

Li buchʼu mu ta yorailuk noʼox chveʼe xuʼ me x-ipaj ta tsʼakal. Jaʼ noʼox jech ek, li buchʼu muʼyuk chchʼakbe yorail sventa jmojuk kʼusi spasik xchiʼuk li snup xchiʼile ta me snuptan svokolik (Efesios 5:28, 29).

Akʼbeik senyail li kʼusi chakʼan chapasik o tsʼibaik mi oy kʼusi yan chakʼan chapasik yoʼ mu xakʼ avokolik ta anupunelik li aselularik o li kʼusi yan chatunesike.

• Jmojuk xijveʼ bal jkojuk ta kʼakʼal.

• Jnoptik kʼusitik ora muʼyuk ta jtunes li jselulartike.

• Jchʼakbetik yorail sventa jtuktik noʼox oyutik o oyuk kʼusi jmoj jpastik.

• Jtupʼtik vayel li jselulartike xchiʼuk nomuk bu xkakʼtik.

• Jchʼaktik 15 minutouk ta kʼakʼal sventa jmojuk xijloʼilaj ti muuk xchʼay koʼontontik li jselulartike.

• Jchʼakbetik yorail ti kʼu noʼox sjalil ta jtunestik li Internete.