XCHANOBIL 15
Lekuk me apat axokon
LI APAT axokone chakʼ lek ta ojtikinel kʼu avelan. Li krixchanoetike ep kʼusi xuʼ xalik ta skoj ti «jaʼ noʼox tsqʼuel ti bu lec chilique», pe li Jeovae jaʼ tskʼel li kʼusi oy ta koʼontontike (1 Sam. 16:7). Kʼalal chilik ti lek noʼox li apat axokone, chakʼik venta ti avichʼoj aba ta kʼakʼale xchiʼuk mas van tskʼan chchikintaik li kʼusi chavale. Lek chbat skʼoplal kuʼuntik s-organisasion Dios kʼalal lek noʼox ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike xchiʼuk lek chbat skʼoplal kuʼuntik li Dios ti chkichʼtik ta mukʼe.
Mantaletik ti skʼan jchʼuntike. Li ta Vivliae muʼyuk mantaletik ti chal kʼu yelan skʼan xvinaj li jpat jxokontike, pe te chalbutik beiltaseletik ti tskoltautik ta snopel lek kʼusi xuʼ jpastike. Sventa spas kuʼuntike, tsots skʼoplal ti jchʼuntik li mantal liʼe: «Jaʼuk me sventa chichʼ mukʼibtasbel skʼoplal Dios skotol li kʼusitik chapasike» (1 Kor. 10:31). ¿Kʼusi van beiltaseletik skʼan jchʼuntik ta sventa ti kʼu yelan li jpat jxokontike?
Baʼyel: chalbutik Vivlia ti skʼan sakuk jbekʼtaltik xchiʼuk jkʼuʼ jpokʼtike. Li ta Mantal laj yakʼbe j-israeletik ta voʼne li Jeovae te chal jaytosuk mantaletik ta sventa ti skʼan sakikuke. Jun skʼelobile jaʼ liʼe, skʼan x-atinik kʼalal yakal tspas yabtelik li paleetike xchiʼuk oy yorail kʼu sjalikil skʼan xchukʼ skʼuʼ spokʼik (Lev. 16:4, 24, 26, 28). Manchuk mi mu xa persauk skʼan jchʼuntik Smantal Moises li yajtsʼaklomutik Kristoe, jtunel-o kuʼuntik (Juan 13:10; Apok. 19:8). Jaʼ yuʼun skʼan sakuk li jbekʼtaltike, li jkʼuʼ jpokʼtike xchiʼuk ti mu chopoluk yikʼ li ketike, mas to kʼalal chijbat ta tsobajele o chijbat ta cholmantale, yuʼun mu jkʼantik ti chopoluk xilutik li yantike. Skʼan me lek ta kʼelel spat xokon li buchʼu ch-echʼ yal mantale xchiʼuk li buchʼu chakʼ ta ilel skʼelobil cholmantale. Jech chkakʼtik ta ilel ti chkichʼtik ta mukʼ Jeova xchiʼuk s-organisasion kʼalal ta jkʼeltik lek li jpat jxokontike.
Xchibal: chalbutik Vivlia ti oyuk jmeloltik xchiʼuk ti xkichʼ jpʼijiltike. Li jtakbol Pabloe xi laj yal kʼu yelan skʼan smeltsan sbaik li antsetik yajtsʼaklomtak Kristoe: «Oyuk me smelolalik xchiʼuk akʼo me yichʼ spʼijilik, maʼuk me ti yan xa sba kʼu yelan chpechʼ sjolik ti ta oro o ta perla tonetik o ta kʼuʼil pokʼil ti toj toyolik stojole, ti kʼusi mas leke jaʼ ti jaʼuk me jech spasik jech kʼuchaʼal tspasik li antsetik ti yichʼojik ta mukʼ Diose» (1 Tim. 2:9, 10). Li viniketik eke skʼan ti oyuk smelolalik xchiʼuk akʼo yichʼ spʼijilik ti kʼu yelan tsmeltsan sbaik xchiʼuk ti kʼu yelan tslap skʼuʼ spokʼike.
Li buchʼu oy smelolale mu skʼan ti chopol xaʼi sba yuʼun li yantike xchiʼuk mu skʼan xtok ti mas xa tsots skʼoplal x-ilate. Mi jnaʼtik lek snopele, chijpʼijub yuʼun. Mi chkakʼtik ta ilel li talelal taje xchiʼuk mi ta jchʼuntik li smantaltak Diose, ta smelol noʼox ta jlap li jkʼuʼ jpokʼtike. Taje maʼuk me skʼan xal ti mu xa stakʼ jlaptik li kʼuʼiletik ti kʼupil sba ta kʼelele; li kʼusi chakʼ jchantike jaʼ ti skʼan xkichʼ jpʼijiltik kʼalal ta jtʼujtik lek li kʼusi ta jlaptike xchiʼuk ti mu jaʼuk jtunestik li kʼusitik achʼ chlokʼ tal ti yan xa sba ta kʼelele (1 Juan 2:16). Buyuk noʼox oyutik skʼan xkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltaseletik taje, mi ta tsobajel, mi ta cholmantal o mi yakalutik spasel yan kʼusitik. Tsots skʼoplal ti oyuk jmeloltik xchiʼuk xkichʼ jpʼijiltik manchuk mi jaʼ jlapojtik li jkʼuʼtik sventa kabteltike. Akʼo mi maʼuk jech jlapoj jkʼuʼ jpokʼtik kʼuchaʼal chijbat ta tsobajel xchiʼuk ta asambleae, skʼan onoʼox sakuk, lekuk ta kʼelel xchiʼuk oyuk smelolal, yuʼun xuʼ jcholtik mantal ta chanob vun mi sta-o chkiltike xchiʼuk li ta kabteltike.
Mu onoʼox koʼoluk li kʼu yelan ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike xchiʼuk mu persauk ti jech chichʼ pasele, yuʼun mu jkotoltikuk koʼol kʼusi lek chkiltik. Akʼo mi jech, skotol ora skʼan jchʼuntik li mantaletik chal Vivliae.
Oy to kʼusi mas tsots skʼoplal ti jaʼ mu sta ti kʼu yelan ta jtus joltik xchiʼuk ti kʼu yelan ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike, xi laj yal li jtakbol Pedroe: «Jaʼuk me ta yut avoʼontonik ti chameltsan [abaike]» (1 Ped. 3:3, 4). Oy talelaletik ti ta jkʼuʼintik ta mantal xchiʼuk ti tsmuyubta ta melel li Diose, jaʼ kʼalal chijkʼanvanutik ta melele, kʼalal xkuxet koʼontontike, kʼalal jun koʼontontike, kʼalal oy slekil koʼontontike xchiʼuk kʼalal oy xchʼunel koʼontontike.
Yoxibal: chalbutik Vivlia ti skʼan lek jmeltsan jbatike. Li ta 1 Timoteo 2:9 chal ti skʼan «lekuk noʼox me skʼuʼ spokʼik li antsetike». Manchuk mi jaʼ laj yalbe skʼoplal skʼuʼ spokʼ antsetik li jtakbol Pabloe, jtunel yuʼun beiltasel li viniketik eke, yuʼun skʼan ti lekuk ti kʼu yelan tslap skʼuʼ spokʼike. Xuʼ me lek xvinaj jpat jxokontik manchuk mi oy jtakʼintik o mi muʼyuk.
Skʼan ti lekuk sak xchiʼuk lekuk jtusoj li joltike, yuʼun jaʼtik onoʼox baʼyel tskʼelik. Ti kʼu yelan tstus sjolik jlome jaʼ van ta skoj ti kʼu yelan nopem xaʼiik ti bu nakalike o jaʼ van ta skoj ti jaʼ slokʼojbeik sjol li stot smeʼike, taje la stsak ta venta Pablo kʼalal laj yal li mantal ta 1 Korintios 11:14 xchiʼuk 15. Akʼo mi jech, skontrainoj me beiltaseletik ta Vivlia mi xkoʼolaj tstus sjol kʼuchaʼal vinik li jun antse o mi xkoʼolaj tstus sjol kʼuchaʼal ants li jun vinike (Deut. 22:5).
Sventa lek xvinaj spat xokon li jun vinike, te tsakal skʼoplal ti chjux lek li yisime o ti tset leke, ti bu jech nopem xaʼiik spasele.
Xchanibal: maʼukuk me xakʼ ta ilel jpat jxokontik ti lek chkiltik xchiʼuk ti jaʼ ta jpastik li kʼusitik oy ta balumile. Xi laj yal li jtakbol Juane: «Mu me xakʼanik li balumile mi jaʼuk li kʼusitik oy ta balumile» (1 Juan 2:15-17). Li krixchanoetik avie jaʼ noʼox oy ta yoʼontonik li mulivajele. Li kʼusitik laj yalbe skʼoplal li Juane te tsakal skʼoplal li kʼusi tskʼan sbekʼtalike xchiʼuk ti xtoyet xa chakʼik ta ilel li kʼusitik oy yuʼunike. Li Vivlia xtoke chalbe skʼoplal li toybaile xchiʼuk ti mu xchʼunbeik smantal li buchʼu oy yabtele (Prov. 17:11; Efes. 2:2). Li kʼusi oy ta yoʼontonik xchiʼuk ti kʼu yelan stalelalik jlom krixchanoetike te chvinaj li ta skʼuʼ spokʼike xchiʼuk ti kʼu yelan tsmeltsan sbaike, ti muʼyuk xa lek ta kʼelele, ti toj pakʼal kʼu yelan tslap skʼuʼ spokʼike o ti xvinaj sbekʼtalike xchiʼuk ti muʼyuk xa smelolale. Ta skoj ti yajtunelutik Jeovae, muʼyuk ta jtunestik li kʼusitik achʼ chlokʼ tal ti mu sta-o jech tstunes li jun yajtsʼaklom Kristoe.
Maʼukuk jchantik stalelal li balumile, jaʼ lek jchanbetik slekil talelal li buchʼutik yijik ta mantal ta tsobobbaile. Li keremetik ti tskʼan chetʼesik mantal ta mas jelavele lek me mi skʼelik kʼu yelan tslap skʼuʼ spokʼik li buchʼutik tsjelubtasik xa Mantal sventa skotol krixchanoetike. Xuʼ me jchanbetik stalelalik li buchʼutik jal xa tukʼ tunemik tal ta stojolal Diose (1 Tim. 4:12; 1 Ped. 5:2, 3).
Svoʼobal: kʼalal ta jtʼujtik ti bu mas leke, teuk ta joltik ti «maʼuk la spas Kristo ek li kʼusi lek chaʼi stuke» (Rom. 15:3). Li Jesuse jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton spasel li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose. Mas tsots skʼoplal laj yil ti tskolta yantike, jaʼ mu sta li kʼusi tskʼan stuke. Mi muʼyuk lek chil jkʼuʼ jpokʼtik o kʼu yelan ta jmeltsan jbatik li bu ta jcholtik mantale, ¿kʼusi van ta jpastik? Lek kʼusi ta jpastik mi jaʼ ta jchanbetik ti bikʼit laj yakʼ sba li Jesuse. Xi laj yal jun beiltasel li jtakbol Pabloe: «Mi jutebuk kʼusi ta jkʼan ta jmakutik-o okil» (2 Kor. 6:3). Jaʼ yuʼun, maʼukuk me xmakvan ta cholmantal ti kʼu yelan ta jtus joltik xchiʼuk ti kʼu yelan ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike.
Ti kʼu yelan chijvaʼie. Sventa lek xvinaj li jpat jxokontike, te tsakal skʼoplal xtok ti kʼu yelan chijvaʼie. Melel onoʼox ti mu koʼoluk ti kʼu yelan chijvaʼie xchiʼuk mu persauk xtok ti koʼoluk tajek ti kʼu yelan chijvaʼie. Akʼo mi jech, li Vivliae chal ti chkakʼtik ta ilel ti jun koʼontontik xchiʼuk ti chij-ichʼvan ta mukʼ kʼalal tukʼ vaʼalutike (Lev. 26:13; Luk. 21:28). Pe oy onoʼox jlom ermanoetike, xvujet noʼox spatik o tstunesik namteʼ ta skoj ti jal van jech xvujet abtejike, ta skoj sjabilalik o mi muʼyuk xa lek yipik. Akʼo mi jech, skʼan tukʼ xvaʼi kʼalal chkʼopoj li buchʼu xuʼ to lek yuʼune, sventa mu xakʼ ta ilel ti muʼyuk tsots skʼoplal chaʼie o ti mu xa noʼox sventa li kʼusi chale. Jech xtok, mu chopoluk mi tskajan skʼob ta atril li ermano ti tsjelubtas mantale, pe mas to me lek chilik yantik mi mu jechuk tspase.
Lekuk ta kʼelel li kʼusitik ta jtunestike. Maʼuk noʼox skʼan ti lek sakutik xchiʼuk ti lek jmeltsanoj jbatike, skʼan xtok ti lekuk ta kʼelel li vunetik xchiʼuk li kʼusitik ta jtunestik ta cholmantale.
¿Kʼu yelan li Jvivliatike? Kʼalal chmolib xa li Jvivliatike, mu onoʼox jkotoltikuk xuʼ jtatik achʼ. Pe skʼan me xvinaj ti jkʼuxubinojtike manchuk mi jal xa jtunesojtik.
Jech xtok, jeltos van kʼu yelan ta jchapantik li kʼusitik chkichʼtik batel ta cholmantale, pe skʼan ti lekuk sake xchiʼuk ti lekuk latsbile. ¿Mi oy aviloj junuk jcholmantal ti chpʼaj lokʼel jlikuk svun ta Svivlia kʼalal tskʼel o chapta junuk teksto ta cholmantale o kʼalal tsjelubtas mantal junuk ermano ta tsobajele? ¿Mi mu jechuk ti chʼay-o avoʼontone? Mi chchʼay oʼontonal li vunetik ta jkʼejtik ta Vivliae, jaʼ lek yan-o bu jkʼejtik sventa lekuk ta kʼelel li kʼusitik ta jtunestike. Jech xtok, teuk ta ajol ti chopol ta kʼelel ta jlom lumetik mi ta jpechantik ta lum li Vivliae o li yan vunetik lokʼesbil ta Vivliae.
Tsotsuk skʼoplal xkaʼitik ti lekuk xvinaj li jpat jxokontike, yuʼun xuʼ sjel kʼusi tsnopik ta jtojolaltik li yantike. Akʼo mi jech, li kʼusi mas tsots skʼoplal chkaʼitike jaʼ ti xkakʼbetik «xnichimal ta kʼusiuk noʼox li chanubtasel yuʼun li Jkoltavanej kuʼuntike, li Diose» (Tito 2:10).