Jaʼ Jpojvanej kuʼuntik li Jeovae
«Li Mucʼul Diose jaʼ tscolta, jaʼ tspoj.» (SAL. 37:40.)
1, 2. ¿Kʼusi melel ti tspat tajmek koʼontontike?
Kʼ ALAL jaʼo xbalalet li Balumile, li xojobal Kʼakʼale ta xjel batel yuʼun ti bu chkʼot yaxinal li kʼusitike. Akʼo mi jech, li Jpasvanej yuʼun Kʼakʼal xchiʼuk Balumile mu snaʼ sjel yoʼonton (Mal. 3:6). Xi chal li Vivliae: «Ti Buchʼu laj smeltsan ti cʼusitic ta xacʼ xojobal ti oy ta vinajele [...] staoj o yav ti cʼu sʼelane, mu syanijes sba, yuʼun muʼyuc ta stojolal ti cʼusi chopole», xi (Sant. 1:17, Ch). Li kʼusi melel taje tspat koʼontontik xchiʼuk tstsatsubtasutik, mas to ti kʼalal ta jnuptantik vokolile. ¿Kʼu yuʼun?
2 Jech kʼuchaʼal laj kiltik ta yan xchanobile, li Jeovae jaʼ la spoj li yajtuneltak ta skʼakʼalil Vivliae (Sal. 70:5). Ta skoj ti mu snaʼ sjel yoʼonton xchiʼuk ti ta onoʼox xkʼot ta pasel li kʼusi chale, li yajtunelutik avie xuʼ me jpat lek koʼontontik ek ti tskoltautike xchiʼuk ti chchabiutike (Sal. 37:40). ¿Pe kʼusi spasoj Jeova sventa chchabi li steklumal avie? ¿Xchiʼuk kʼuxi xuʼ chchabiutik ta jujuntal?
Tspojutik ta stojolal kajkontratik
3. ¿Kʼu yuʼun jpatoj lek koʼontontik ti muʼyuk chjuʼ yuʼunik li jkontrainvanejetik ta smakel ta be li steklumal Jeova sventa xcholik-o echʼel li lekil aʼyeje?
3 Akʼo mi chkontrainvan tajmek li Satanase, muʼyuk me bu chjuʼ yuʼun ti xiktaik ta yichʼel mukʼ ti kʼuyelan staʼo Dios li yajrextikotak Jeovae. Xi chal ta melel li sKʼop Diose: «Muʼyuc spasojic jchopuc abtejebal ti xuʼ chayulesot oe. Voʼot chamacbe yeic li bochʼotic tstiqʼuic amule», xi (Isa. 54:17). Li jkontrainvanejetike yakʼojbeik yipal ta smakel ta be li steklumal Dios sventa mu xkʼot ta pasel yuʼunik li yabtel yichʼojik ta sventa chol mantale, pe bu cha ta, muʼyuk bu juʼem yuʼunik. Jkʼeltik chaʼtos ti jaʼ jech chakʼ ta ilele.
4, 5. ¿Kʼusi vokolal la snuptanik li steklumal Jeova ta sjabilal 1918, xchiʼuk kʼusi kʼot ta pasel yuʼun?
4 Li ta sjabilal 1918 lik snutsbe steklumal Jeova li paleetike, sventa tspajes yaʼiik li chol mantale. Li ta 7 yuʼun mayoe, li ajvalil ta Estados Unidose laj yal mantal ti akʼo xchukik li J. F. Rutherforde, ti jaʼ jbabe ta chol mantal ta spʼejel balumile, xchiʼuk li yantik xchiʼiltak ti ch-abtejik ta Betele. Laj yichʼ nopbel ep smulik. Mutik sta chib u ta mas tsʼakale xchiʼuk ti kʼalal muʼyuk tukʼ laj yichʼik chapanele, li ermano Rutherford xchiʼuk li xchiʼiltake laj yichʼik albel ti oy smulike xchiʼuk laj yichʼik albel ti jal tajmek chichʼik chukele. ¿Mi ta onoʼox van xpaj-o yuʼunik chol mantal li jkontrainvanejetike? Moʼoj kʼuxi un.
5 Jvules ta joltik ti xi yaloj ta melel li Jeovae: «Muʼyuc spasojic jchopuc abtejebal ti xuʼ chayulesot oe», xi. Baluneb u ta mas tsʼakale, ta 26 yuʼun marso ta 1919, oy kʼusi ikʼot ta pasel ti muʼyuk bu malabile: li ermano Rutherford xchiʼuk li xchiʼiltake laj yichʼik lokʼesel ta chukel, pe kʼanbatik takʼin un. Jun jabil ta mas tsʼakale, ta 5 yuʼun mayo ta 1920, chapaj li kʼop taje. Kʼalal kolemik xaʼox li ermanoetike la xcholbeik-o echʼel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose. ¿Mi lek kʼusi kʼot ta pasel yuʼunik? Jaʼ noʼox skʼan jkʼeltik ti kʼu to yepal labal sba epajem tal li chol mantale. ¿Buchʼu ta skoj ti lek kʼusi kʼotem ta pasele? Jaʼ ta skoj li Jpojvanej kuʼuntike (1 Cor. 3:7).
6, 7. 1) ¿Kʼusi laj yichʼ pasbel li yajrextikotak Jeova yuʼun li Alemania nazie, xchiʼuk kʼusi kʼot ta pasel? 2) ¿Kʼusi yakʼoj tal ta ilel li sloʼilal xkuxlejal yajrextikotak Jeova avie?
6 Jkʼelbetik li xchibal svinajebe. Li ta sjabilal 1934, li Adolf Hitler laj yal ti tskʼan tstupʼbe skʼoplal li yajrextikotak Jeova ta Alemaniae, pe maʼuk noʼox ch-ixtol loʼilaj. Vaʼun kʼalal laj yal taje, la stsakik xchiʼuk lik stikʼanik ta chukel epal ermanoetik. Ta smilal noʼox laj yichʼik ilbajinel xchiʼuk mas ta 250 laj yichʼik milel ti bu chtakat batel ta tsatsal abtel li jchukeletike. ¿Mi tupʼonoʼox skʼoplal yuʼun yajrextikotak Jeova li ajvalil Hitler taje? ¿Mi mak onoʼox ta be yuʼun xcholel li lekil aʼyej ta Alemaniae? ¡Mi jsetʼuk! Yuʼun manchuk mi chichʼik nutsel li ermanoetike, la xcholik-o echʼel ta mukul li mantale. Kʼalal iyal ta lum li ajvalilal nazie, li ermanoetike mas to laj yakʼbeik yipal ta xcholel echʼel li mantale. Li avi kʼakʼale oy mas ta 165,000 jchol mantaletik li ta Alemaniae. Jaʼ jech kʼotem ta pasel yuʼun li kʼusi yaloj ta melel li Jpojvanej kuʼuntike: «Muʼyuc spasojic jchopuc abtejebal ti xuʼ chayulesot oe».
7 Li sloʼilal xkuxlejal yajrextikotak Jeova avie chakʼ ta ilel ti muʼyuk onoʼox chakʼ ta lajesel steklumal li Diose (Sal. 116:15). ¿Pe kʼusi xuʼ xkaltik li ta jujuntal yajtuneltake? ¿Kʼuxi tspojutik ta jujuntal li Jeovae?
¿Mi ta van jmala chkichʼtik chabiel ta jbekʼtaltik?
8, 9. 1) ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti muʼyuk chkichʼtik chabiel ta skotol vokolil ta jnuptantik ta jbekʼtaltike? 2) ¿Kʼusi skʼan lek xkakʼtik venta?
8 Li Jeovae muʼyuk bu yaloj chchabi ta jujuntal li yajtuneltak ta skoj li vokolil chichʼ ta sbekʼtalik avie. Jaʼ yuʼun, jaʼ jech oy ta koʼontontik kʼuchaʼal li oxvoʼ tukʼil j-hebreoetik ti muʼyuk skejan sbaik ta stojolal li lokʼol ta kʼanal takʼin la spas ajvalil Nabucodonosore. Li keremetik taje muʼyuk bu la snopik ti mu spas yuʼun skʼelobil juʼelal Jeova sventa xchabibat li xkuxlejalike (kʼelo Daniel 3:17, 18). Jech onoʼox un, pojatik yuʼun Jeova sventa mu xlajik li ta sleb kʼakʼal ornoe (Dan. 3:21-27). Pe oyuk me ta joltik un, akʼo mi ta skʼakʼalil Vivlia, mu me jechuk onoʼox chichʼ pasel skotol velta, bakʼintik to mi oy xkʼot ta pasel li skʼelobiltak juʼelal taje. Melel onoʼox, ep tukʼil yajtuneltak Jeova ti milat yuʼun yajkontraike (Heb. 11:35-37).
9 ¿Li avi kʼakʼal une? Jech, jamal ta aʼiel ti oy sjuʼel sventa tspoj buchʼu tskʼan yoʼonton li Jpojvanej kuʼuntike. ¿Pe mi xuʼ xkaltik ta melel ti oy bu pojvanem ta jtosuk kʼusi li Jeovae? Muʼyuk ta melel. Akʼo mi jech, mi oy buchʼu tsnop ti pojat ta skʼelobil juʼelal yuʼun Jeova ta jtosuk vokolile, mu me lekuk ti altik xi jchie. Ti jamal xkaltik ta melele, jnaʼojtik ti ep tukʼil jchʼunolajeletik ti toj chopol kʼuyelan chamike o jaʼ ta skoj li nutsele, jech kʼuchaʼal ikʼot ta pasel ta ajvalilal nazie (Ecl. 9:11). ¿Mi chkaltik ti muʼyuk xchabiatik yuʼun Jeova li tukʼil jchʼunolajeletik taje? La xchabi kʼuxi un.
10, 11. ¿Kʼusi mu spas yuʼun ta sventa lajelal li krixchanoe? ¿Pe kʼusi spas yuʼun li Jeovae?
10 Jnoptik ta sventa liʼe: li krixchanoe mu xuʼ xjatav ta stojolal li lajelale, yuʼun «muʼyuc bochʼo xuʼ yuʼun tscolta sba loqʼuel ta sventa li lajele», jaʼ xkaltik, li ta mukinal ta komon yuʼun krixchanoetike (Sal. 89:48). ¿Pe li Jeova une? ¿Mi xi jpoj van yuʼun li ta lajelale? Jun ermana ti kuxul kom ta milbail nazie, xvul to ta sjol li kʼusi albat yuʼun smeʼ ti jaʼ yajrextiko Jeovae, sventa chpatbat yoʼonton ta skoj ti ep icham li buchʼutik xojtikinan li ta yavil bu chtakat batel ta tsatsal abtel li jchukeletike, xi albate: «Ti xchukuk-o sbatel osil krixchanoetik li lajelale, jaʼ mas tsots unbi, jaʼ chʼabal yaʼel li Diose, ¿mu jechuk?». Pe mu xkoʼolaj ta jyalel sjuʼel li lajelal xchiʼuk Dios ti skotol xuʼ yuʼune, ti jaʼ sNioʼal kuxlejale (Sal. 36:9). Skotol li buchʼutik te oyik ta yavil animaetik o ta mukinale, te oyik ta snopben Jeova, skotolik ta xichʼik pojel lokʼel ti bu chukbilike (Luc. 20:37, 38; Apo. 20:11-14).
11 Pe li Jeova avie oy to kʼusi yakal tspas ta sventa li tukʼil yajtuneltake. Jkʼeltik oxibuk ti kʼuxi xvinaj ti jaʼ melel Jpojvanej kuʼuntike.
Chchabiutik ta mantal
12, 13. ¿Kʼu yuʼun jaʼ mas toj tsots skʼoplal li chabiel ta mantale, xchiʼuk kʼuxi chkichʼtik li chabiel yuʼun Jeova taje?
12 Chchabiutik ta mantal li Jeovae, ti jaʼ li chabiel mas tsots skʼoplale. Li melel yajtsʼaklomutik Cristoe xkaʼibetik lek smelolal ti oy to kʼusi mas tsots skʼoplale, ti jaʼ jutuk noʼox li jkuxlejaltik avie:ti kʼuyelan lek xkil jbatik xchiʼuk Jeovae (Sal. 25:14; 63:3). Ti chʼabaluke mu kʼusi xtun-o jechuk ti liʼ kuxulutike xchiʼuk chʼabal spatobil koʼontontik xtok ta sventa li kuxlejal sbatel osile.
13 Li Jeovae chakʼbutik skotol li kʼusi chtun kuʼuntik sventa lek xkil jbatik xchiʼuke. Oy kuʼuntik li sKʼope, li xchʼul espiritue xchiʼuk li tsobobbail ta spʼejel balumile. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtabetik lek sbalil skotol li koltael chakʼbutike? Mi baxbolutik xchanbel li sKʼope xchiʼuk ti nopajtik noʼox ta jpastike, ta me stsatsub li chʼunel koʼontontike xchiʼuk li kʼusi jmalaojtike (Rom. 15:4). Mi xi jvokolet ta jkʼanbetik xchʼul espiritue, oy me kipaltik sventa stsal kuʼuntik li sujel ta spasel li kʼusi mu xtun spas jun jchʼunolajele (Luc. 11:13). Mi ta jchʼuntik li beiltasel chakʼbutik li tukʼil j-abtel ta stojolal li vunetik lokʼem sloʼilal ta Vivliae, li ta tsobajeletike xchiʼuk li ta mukʼta tsobajeletike, lek me tsotsutik ta skoj ti chi jmakʼlinat «cʼalal yorail ta [xi jveʼe]» (Mat. 24:45). Jaʼ chchabiutik ta mantal skotol taje xchiʼuk jaʼ tskoltautik sventa nopol-o oyutik ta stojolal li Diose (Sant. 4:8).
14. Alo kaʼitik li kʼusi kʼot ta stojolalik ti chakʼ ta ilel ti jaʼ tsots skʼoplal li chabiel ta mantale.
14 Jkʼelbetik svinajeb ti jaʼ chakʼ kiltik ti tsots skʼoplal li chabiel ta mantale. Li ta slikeb li yan xchanobile te laj kalbetik skʼoplal ti chat tajmek yoʼontonik jun totil-meʼil ti chʼay stsebike, ti Theresa sbie. Kʼalal jun-chib toʼox kʼakʼal yechʼele oy kʼusi toj chopol laj yichʼik albel: laj ta milel li stsebike.a Xi chal kaʼitik li totile: «Laj onoʼox jkʼanbe Jeova ti akʼo xchabi li Theresae [...]. Skʼan jamal xkal, ti kʼalal laj yichʼ milele, laj jakʼbe jba kʼu yuʼun muʼyuk yichʼ takʼel li j-orasiontake. Jnaʼoj ti muʼyuk yaloj ta melel Jeova ti chchabi ta jujuntal li yajtuneltak ta skʼelobil juʼelale, pe la jkʼanilanbe ti akʼo skoltaun ta yaʼibel smelolale. Spatojbun koʼonton ti laj kaʼibe smelolal ti chchabi ta mantal steklumal li Jeovae, jaʼ xkaltik, ti chakʼbutik skotol li kʼusi chtun kuʼuntik sventa lek-o xkil jbatik xchiʼuke. Taje jaʼ li chabiel ti mas tsots skʼoplale, yuʼun jaʼ smakoj batel li jkuxlejaltik ta sbatel osile. Chabie ta mantal yuʼun Jeova li Theresae, yuʼun jaʼ ti tukʼ-o itun ta stojolal Dios kʼalal ichame. Xpatet koʼonton yuʼun yaʼel ti oy ta skʼob jkʼanvanej Dios li xkuxlejal ta mas tsʼakale», xi.
Chi yikutik kʼalal oy chamele
15. ¿Kʼuxi tskoltautik Jeova kʼalal oy jvokoltik ta chamele?
15 Li Jeovae xuʼ chikutik kʼalal mocholutik ta jtemtik ta skoj chamele, jech kʼuchaʼal la spas ta stojolal Davide (Sal. 41:3). Akʼo mi muʼyuk chpoxta li jchameltik ta skʼelobil juʼelale, chakʼbutik yan koltael. Li beiltaseletik ta jtatik ta sKʼope tskoltautik ta snopel lek kʼusitik poxtael ta jkʼantik xchiʼuk ta yan kʼusitik (Pro. 2:6). Jech xtok, ep aʼyejetik kuʼuntik xchiʼuk jtunel mantaletik ta sventa ep ta tos chameletik ti lokʼemik ta Li Jkʼel osil ta toyole xchiʼuk ¡Despertad! Ta sventa xchʼul espiritu Jeova «toj yan sba svuʼel stuc» yakʼojbutik sventa stsal kuʼuntik li chamele xchiʼuk ti tukʼ xkakʼ jbatik manchuk mi xkil jvokoltike (2 Cor. 4:7). Vaʼun jaʼ me jech muʼyuk chkat tajmek koʼontontik ta skoj li jchameltik ti xuʼ jaʼ xi jkʼunib-o ta mantale.
16. ¿Kʼuxi kuchem tal yuʼun xchamel jun ermano?
16 Li ta baʼyel parafo ta yan xchanobile, te laj kalbetik skʼoplal jun kerem ermano ti tsots ipe. Ta 1998 la stabeik jtos xchamel ti esclerosis lateral amiotrófica sbie, ti kʼunkʼun alubtasbat sjunul sbekʼtale.b ¿Kʼuxi tstsʼik batel yuʼun li xchamele? Xi chal kaʼitike: «Bakʼintike ta jnop ti jaʼ lek xi chame, yuʼun toj echʼem tsots li yipale xchiʼuk li at-oʼontone. Pe kʼalal mu xa xuʼ tajmek chkaʼie, ta jkʼanbe Jeova ti akʼo spatbun koʼontone, ti akʼo oyuk smalael xchiʼuk ti xkuchuk kuʼune. Jpatoj tajmek koʼonton ti tstakʼbun j-orasiontak li Jeovae. Kʼalal xpatet koʼontone, lek kʼusitik ta jnop, ta jnopbe skʼoplal achʼ balumil, ti xuʼ xaʼox xi xanave, skʼupinel lekil veʼlil xchiʼuk ti ta jchiʼin ta loʼil yan velta li kutsʼ kalale. Toj jtunel ti oyuk smalael kuʼun sventa stsʼik li vokoliletik ta jnuptan ta skoj ti alubem jbekʼtale. Sventa tukʼ xkakʼ jba xchiʼuk sventa mu xi chibaj ta mantale skʼan xkuch kuʼun. Jech tajmek chkaʼi jkuxlejal kʼuchaʼal Davide, yuʼun jchʼunoj ek ti yikojun Jeova kʼalal telelun ta jvayeb ta skoj jchamele», xi (Isa. 35:5, 6).
Chakʼbutik li kʼusi chtun kuʼuntike
17. ¿Kʼusi yalojbutik ta melel li Jeovae, xchiʼuk kʼusi smelolal?
17 Li Jeovae yaloj ta melel ti chakʼbutik li kʼusitik chtun kuʼuntike (kʼelo Mateo 6:33, 34 xchiʼuk Hebreos 13:5, 6). Veno, pe taje maʼuk me skʼan xal ti yuʼun ta jech noʼox chtal li kʼusitik chtun kuʼuntike, o ti mu xa persauk skʼan xi j-abteje (2 Tes. 3:10). Li kʼusi chalbutik ta melel li Jeovae jaʼ ti mi baʼyel chkakʼ ta jkuxlejaltik li Ajvalilal yuʼune xchiʼuk mi ta sjunul koʼontontik chi j-abtej ta saʼel li jveʼeltike, xuʼ me jpat lek koʼontontik ti tskoltautik ta stael li kʼusitik chtun kuʼuntik sventa xi jkuxie (1 Tes. 4:11, 12; 1 Tim. 5:8). Li stuke tskoltautik manchuk mi mu jechuk yelan jmalaojtik, jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ van tstijbe yoʼonton junuk ermano ti chakʼ kabteltik o ti chakʼbutik yan koltaele.
18. Alo kaʼitik li kʼusi kʼot ta stojolalik ti chakʼ ta ilel ti chakʼbutik Jeova li kʼusitik chtun kuʼuntike.
18 ¿Mi xvul ta joltik ti laj kalbetik skʼoplal jun meʼil li ta slikeb yan xchanobile? Kʼalal la sjel batel snaik xchiʼuk stsebe, toj tsots laj yaʼi ta stael yabtel. Xi chal kaʼitike: «Chi lokʼ ta chol mantal li ta sobe, yan li ta mal kʼakʼale ta jsaʼilan kabtel. Xvul ta jol jun kʼakʼal kʼalal li ay ti bu chchonik kʼusitik stakʼ lajesele, yuʼun ay jman tal leche. Te jkʼeloj li itajetik tikʼajtik ta srejaile, pe chʼabal xaʼox jtakʼin sventa jman-o. Muʼyuk bu jech xkaʼi-o li at-oʼontone. Pe kʼalal li kʼot ta jnae, oy kʼusi toj labal laj kil: noj ta itajetik laj ta li kamakʼe, chepajtik ta volsa. Ep ta jyalel, xuʼ xi jalijkutik-o jayibuk u slajesel. Chi okʼ la jtojbe ta vokol li Jeovae», xi. Li ermanae laj yaʼi ta mas tsʼakal ti ay akʼbatuk komel yuʼun jun ermano ta tsobobbail li volsaetik taje, ti oy stsʼunoj itajetik ta yut smoke. Ta mas tsʼakal une, la stakbe echʼel jlik uni karta ti xi chal jlome: «Kolaval tajmek chkalbot ta skoj li kʼusi laj apas jun veltae, pe jech xtok un chkalbe tajmek koliyal li Jeova eke ta skoj ti la stunes slekil avoʼonton sventa tsvulesbun ta jol ti skʼanojun tajmeke», xi (Pro. 19:17).
19. ¿Kʼusi oy ta joltik li yajtunelutik Jeova kʼalal mi tal li mukʼta tsatsal vokolile, xchiʼuk kʼusi skʼan oyuk ta koʼontontik spasel li avie?
19 Li kʼusi la spas Jeova ta skʼakʼalil Vivlia xchiʼuk li kʼusi tspas avie jaʼ tspat koʼontontik ti muʼyuk onoʼox bu tstenutik komele. Poʼot xa me xil mukʼta tsatsal vokolil li steklumal Satanase, jaʼ yuʼun mas to me ta jkʼantik ti akʼo skoltautik li Diose. Li yajtunelutike xuʼ me jun koʼontontik xi jnopajutik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk xi jmuyubaj me ta jtoy jsatik, yuʼun jnaʼojtik ti poʼot xa li jkolebaltike (Luc. 21:28). Kʼalal yakal to ta jmalabetik li skʼakʼalil taje, jpʼeluk me ta joltik ti jpat koʼontontik ta stojolal akʼo mi jnuptantik kʼusiuk vokolil. Mu me jchʼay ta joltik ti muʼyuk bu sjeloj yoʼonton li Jeovae xchiʼuk ti jaʼ me Jpojvanej kuʼuntik eke.
[Tsʼibetik ta yok vun]
a Kʼelo li loʼil «Seguimos adelante tras una horrible tragedia», ti lokʼ ta revista ¡Despertad! ta 22 yuʼun julio ta 2001, paj. 19-23.
b Kʼelo li loʼil «La fe me ayuda a soportar la esclerosis lateral amiotrófica» ti lokʼ ta revista ¡Despertad! yuʼun enero ta 2006, paj. 25-29.
¿Mi xvul ta ajol?
• ¿Kʼuxi tspoj Jeova li krixchanoetik ti chamemike?
• ¿Kʼu yuʼun jaʼ mas tsots skʼoplal li chabiel ta mantale?
• ¿Kʼusi smelolal ti yaloj chakʼbutik Jeova li kʼusi chtun kuʼuntike?
[Lokʼol ta pajina 8]
Li ermano Rutherford xchiʼuk li xchiʼiltake laj yichʼik chukel ta 1918. Laj une laj yichʼik lokʼesel li ta chukele xchiʼuk muʼyuk xa bu xkʼanbatik takʼin
[Lokʼol ta pajina 10]
Chikutik Jeova kʼalal telelutik ta jvayebtik ta skoj chamele