¿Mi chkakʼ akʼo oy kʼusi sjakʼbutik li Jeovae?
LI TA Vivliae ep tajek ta jtatik ti oy kʼusitik chichʼ jakʼel ti chkʼot kʼalal to ta yutil koʼontontike. Yuʼun tstunes onoʼox stuk Jeova ek sventa chakʼ ta chanel li kʼusitik melel ti tsotsik tajek skʼoplale. Ep kʼusitik la sjakʼ kʼalal la spʼijubtas Caín ti skʼan mu xpʼajvane (Gén. 4:6, 7, NM). Jaʼ jech xtok, kʼalal oy kʼusitik la sjakʼ Jeovae jaʼ tijbat-o yoʼonton Isaías sventa oy kʼusi spas. Kʼalal laj yaʼi ti xi la sjakʼ Jeovae: «¿Bochʼo ta jtac batel? ¿Bochʼo xuʼ chbat cʼopojuc ta jventatic?», vaʼun xi la stakʼ li j-alkʼop Isaiase: «Liʼ oyun vuʼune, tacun batel» (Isa. 6:8).
Li Mukʼta Jchanubtasvanej Jesuse toj lek la stunes ek li sjakʼobiltake. Jech onoʼox, mas ta 280 oy kʼusitik la sjakʼ ti te ta jtabetik skʼoplal li ta Evanjelioetike. Bakʼintike laj yal sventa tsmakbe ye li buchʼutik chlabanvanike, akʼo mi jech, jaʼ mas la stunes sventa xkʼot ta oʼontonal li kʼusi chale xchiʼuk ti stijbe yoʼonton li buchʼutik te chaʼiik mantal sventa snopik ti kʼuyelan oyik ta mantale (Mat. 22:41-46; Juan 14:9, 10). Oy to buchʼu ti jaʼ jech oy kʼusitik la sjakʼ ek sventa xchʼunbat li kʼusi chale, jaʼ li jtakbol Pabloe, ti la stsʼiba chanlajunlik karta ta Tsʼibetik ta Griego Kʼop ti chalbe skʼoplal Cristoe (Rom. 10:13-15). Te chkiltik ti ep kʼusitik la sjakʼ li ta karta ti la stakbe echʼel li jromaetike. Ta skoj ti vaʼ ep kʼusitik la sjakʼe, la skolta li buchʼutik tskʼelik taje sventa xilbeik lek sbalil ti «batsʼi muʼyuc spajebal scʼulejal, sbijil, xchiʼuc snopubil yuʼun li Diose» (Rom. 11:33).
Jlom li sjakʼobiltake jaʼ sventa ti xichʼ takʼel ta ketike, yantike jaʼ sventa xkʼot ta oʼontonal. Ep te ta jtabetik skʼoplal ta Evanjelioetik li sjakʼobiltak ti chkʼot ta oʼontonal taje. Jnopbetik skʼoplal avaʼi ti kʼalal xi la spʼijubtas yajtsʼaklomtak li Jesuse: «Qʼuelo me abaic ta sventa svolesubil xchʼut pan yuʼun li fariseoetique xchiʼuc svolesubil xchʼut pan yuʼun li Herodese» (Mar. 8:15; Mat. 16:12). Muʼyuk laj yaʼibeik smelolal li kʼusi laj yal Jchanubtasvanej yuʼunike kʼajomal noʼox likik ta vulajetel ta skoj ti chʼay ta sjolik li pane. Jaʼ yuʼun xi lik sjakʼ li Jesuse: «¿Cʼu yuʼun jaʼ chanopic ta sventa ti muc xavichʼic tal jpantique? ¿Me yuʼun muʼyuc to chcʼot ta avoʼntonic? ¿Me muʼyuc to chavaʼibeic smelol? Oy asatic ¿me mu xavilic? Oy achiquinic ¿me mu xavaʼyic? [...] ¿Cʼu yuʼun ti yoquel to mu xavaʼibeic smelole?». Li sjakʼobiltak taje skʼan stakʼ ta snopbenik xchiʼuk ti oy kʼusitik ch-akʼbat snopik sventa snabeik lek smelolal li kʼusi laj yal Jesuse (Mar. 8:16-21).
«Tacʼbun tal li cʼusi chajacʼbote»
Li Jeovae ep kʼusitik la sjakʼbe li yajtunel Job sventa tstukʼibtase, taje te laj yakʼ ta ilel ti toj bikʼit li Jobe ti jaʼ toj mukʼ li Jpasvanej yuʼun vinajel-balumile (Job, kapitulo 38 kʼalal ta 41). ¿Mi smalaoj xa van Jeova ti akʼo xtakʼbat tal li kʼusi tsjakʼe? Mu jechuk yileluk. Ta batsʼi melel jaʼ sventa x-och ta rason xchiʼuk ti xkʼot ta yoʼonton li kʼusi chalbe kʼalal xi la sjakʼbee: «¿Li voʼote bu oyot ti cʼalal lic jnacan li banamile?» Kʼalal j-oʼlol xaʼox batel ti kʼusi chjakʼbat li moltotil taje muʼyuk kʼusi xuʼ xal, kʼajomal noʼox xi laj yale: «¿Cʼusi xuʼ chajtacʼbot li vuʼune [...]? Jaʼ lec ta jmac o li quee» (Job 38:4; 40:4). Ta melel, laj yaʼibe smelolal li kʼusi ch-albate, jaʼ yuʼun laj yakʼ venta ti oy spaltaile. Pe li Jeovae maʼuk noʼox laj yakʼbe xchan ti skʼan bikʼit xakʼ sba li Jobe: la sjelbe snopben. ¿Kʼuxi?
Li Jobe «lec tucʼ [yoʼonton xchiʼuk] ti lec cʼusitic tspase», akʼo mi jech, oy kʼusitik laj yal ti laj yakʼ ta ilel ti muʼyuk lek li snopbene. Jaʼ yuʼun li Eliue tsots kʼusi laj yalbe ta skoj ti «laj yal ti muʼyuc smule, yuʼun la snop ti jaʼ xjelov stuqʼuil jech chac cʼu chaʼal Diose» (Job 1:8; 32:2; 33:8-12). Pe li kʼusitik jakʼbat yuʼun Jeovae jaʼ laj yaʼibe-o lek smelolal li kʼusi albate. Xi albat ta jun sutub-ikʼe: «¿Bochʼoot ti chamaquilan ta be jbijil ta sventa li acʼop ti muʼyuc smelole? Me vinicote, chuco lec avex; tacʼbun tal li cʼusi chajacʼbote» (Job 38:1-3). Ta sventa li kʼusi la sjakʼbee te laj yakʼbe yil ti muʼyuk spajeb li spʼijile xchiʼuk li sjuʼel ti xvinaj li ta spasbentak ti labalik sba yutsile. Jaʼ jech tsatsub ti spatoj yoʼonton li Job ti kʼuyelan chchapanvan li Jeovae xchiʼuk ti kʼuyelan tspas li kʼusitike. ¡Toj labal xa noʼox ti kʼusi kʼot ta stojolal li Jobe! ¡Jaʼ Jeova stuk ti oy kʼusitik la sjakʼe!
Kʼuxi chkakʼtik ti akʼo oy kʼusi sjakʼbutik li Jeovae
Pe ¿li voʼotik une? ¿Mi xuʼ van jtabetik sbalil li sjakʼobiltak ti te ta jtatik ta Vivliae? Ta batsʼi melel tana. Toj ep me sbalil ta mantal ta jtatik mi ta jnopbetik lek smelolale. Jun srasonal ti toj jtunel li sjakʼobiltak ti te ta jtatik ta Vivliae jaʼ ti chkʼot ta oʼontonale. Ta melel «li scʼop Diose [...] oy stsatsal [...] xchiʼuc snaʼ cʼusi oy ta coʼntontic, xchiʼuc cʼusitic ta jnoptic» (Heb. 4:12). Pe sventa jtabetik lek sbalile skʼan me jakʼbe jba jtuktik taje ti jaʼ xa voʼotik chi j-albat chkaʼitik li kʼusitik chichʼ jakʼele (Rom. 15:4). Jkʼelbetik avil skʼoplal jayibuk.
«Voʼot ti mucʼul jchapanvanejot ta sbejel banamile. ¿Me mu jaʼuc lec ti tucʼ chachapane?» (Gén. 18:25.) Taje jaʼ li kʼusi la sjakʼbe Jeova li Abraham ti mu persauk stakʼe, jaʼo la sjakʼbe kʼalal laj yaʼi ti chakʼbe stoj smul li Sodoma xchiʼuk Gomorrae. Solel mu stakʼ chʼunel laj yaʼi ti kʼu yuʼun parejo chakʼbe slajeb xchiʼuk chopol krixchanoetik li buchʼutik tukʼike, yuʼun maʼuk jech tukʼ smelol laj yil. Jaʼ yuʼun, kʼalal jech la sjakʼe te laj yakʼ ta ilel ti spatoj lek yoʼonton ti tukʼ kʼusitik tspas li Diose.
Oy buchʼutik tsnopik ta sventa ti kʼusitik tspas Jeova ta tsʼakale, jech kʼuchaʼal buchʼutik van ti kuxul chkomik ta Armagedone o buchʼutik van ti chichʼik chaʼkuxesele. Mu me xkakʼtik slubtsanutik li kʼusitik taje, jaʼ lek jvules ta joltik li kʼusi la sjakʼ Abrahame. Jaʼ jech jpatoj koʼontontik ta stojolal li jTotik ta vinajel ti lek yoʼontone, ti tukʼe xchiʼuk ti chkʼuxubinvane. Taj une jaʼ me tsjutukajes li vul oʼontone, ti jecheʼ noʼox te xi jnaʼete xchiʼuk li vulajetel ti jecheʼ ta jchʼay jkʼakʼaltik yuʼune xchiʼuk li kipaltike.
«¿Mi yuʼun ta to xnatij cʼuc sjaliluc acuxlejalic ti jech xvulvun avoʼntonique?» (Mat. 6:27, Ch.) Toj ep krixchanoetik te kʼalal yal Jesús taje xchiʼuk teik ek li yajtsʼaklomtake. Jaʼ jech laj yakʼ ta aʼiel ti skʼan spat yoʼontonik ta stojolal Jeova ti jaʼ jech chchabivan kʼuchaʼal totile. Toj tsots li kuxlejal avi ti poʼot xa xlaj li chopol balumil liʼe. Jech onoʼox ta melel, toj ep van chtal vul oʼonton, pe jecheʼ me mi jaʼ chbat ta koʼontontike yuʼun me mu jaʼuk chnatub-o jkuxlejaltik xchiʼuk mu jaʼuk chlekub-o.
Mi oy kʼusi chkat-o koʼontontik ta jventatik o ta sventa li buchʼutik jkʼanojantike jvules me ta joltik li kʼusi laj yal Jesuse xchiʼuk ta stukʼiluk me jnopbetik skʼoplal li kʼusitike. Jaʼ me jech ta jutukajestik li vul oʼontone xchiʼuk li kʼusitik mu lekuk ta jnoptike vaʼun jaʼ me jech muʼyuk chlubtsaj li jnopbentike, li koʼontontike xchiʼuk li jbekʼtaltike. Chalbutik ta melel Cristo ti oy ta yoʼonton jTotik ta vinajel chakʼ li kʼusitik chtun kuʼuntike, ti jaʼ tsmakʼlin li mutetike xchiʼuk ti oy skʼuʼ yuʼun li tsʼiʼleletike (Mat. 6:26-34).
«¿Mi oy junuk vinik ti mu xkʼakʼ skʼuʼ kʼalal tsjop kʼokʼ ta stiʼ yoʼontone?» (Pro. 6:27, NM.) Li ta pʼijil tojobtaseletik chalbe skerem li jun totil ti te ta jtatik li ta baʼyel baluneb kapitulo ta Proverbiose te ta jtatik li pʼijubtasel ta sventa li kʼusitik chopol chkʼot ta pasel ta skoj mi la sloʼla xchiʼilik ta nupunele (Pro. 6:29). Mi laj kiltik ti oy kʼusitik chopol tskʼan koʼontontike o ti ta jkʼan oy buchʼu ta jloʼlabetik sjole, li sjakʼobil taje oy me kʼusi skʼan stijutik spasel ta anil. Pe taje oy to me yan bu xuʼ xtun kuʼuntik ti kʼalal chi j-akʼe ta prevae. Jaʼ jech kʼuchaʼal jamal chal li jun beiltasel ta Vivlia liʼe: «Li cʼusi tstsʼun jujun cristianoe jaʼ chcʼot scʼaj» (Gál. 6:7).
«¿Cʼusi avabtel voʼot ti chaticʼbe smul yane, yuʼun muc voʼocot yajvalot?» (Rom. 14:4.) Li ta skarta Pablo ti la stakbe echʼel jromaetike, te laj yalbe skʼoplal ep ta tos kʼusitik ti jaʼ tsokik-o li yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel sigloe. Jlome muʼyuk lek chilik ti jelel kʼusitik nopem xaʼi li yermanotakike xchiʼuk ta ora noʼox chchopol kʼoptaik li kʼusitik chkʼot ta nopel yuʼunike xchiʼuk li stalelalike. Jaʼ yuʼun, kʼalal jech la sjakʼbe ermanoetik li Pabloe jaʼ sventa xvul ta sjolik ti skʼan xkʼuxubin sbaike xchiʼuk ti jaʼ akʼo xchapanvan stuk li Jeovae.
Jaʼ jech li avi eke. Toj jelel ti kʼusitik laj kil ta jkuxlejaltik ta jujuntal li yajtunelutik Diose. Pe li Jeovae yakʼoj ti akʼo jkʼupintik ti jmoj noʼox oyutike. ¿Mi oy kʼusitik ta jpastik ta jujuntal sventa jechuk-o jmoj oyutike? Mi nopem xkaʼitik ti ta ora ta jsabetik smul li ermanoetik ti lek sjol yoʼontonik kʼalal oy kʼusitik tspasike toj lek me ti jvules ta joltik li kʼusi laj yal Pabloe.
Sjakʼobiltak ti tsnopajesutik ta stojolal Jeovae
Li kʼusitik laj xa kalbetik skʼoplale chakʼ ta ilel ti toj echʼem yip li kʼusitik chichʼ jakʼel ta Vivliae. Kʼuchaʼal laj xa kiltike mas me kʼun chkakʼ ta jkuxlejal jtuktik mi ta jkʼeltik xchiʼuk li stsʼak sloʼilale. Ta melel, toj ep me ta jtatik sjakʼobiltak ti ep kʼusitik chakʼ jchantik kʼuchaʼal laj xa kiltik kʼalal ta jkʼeltik echʼel li Vivliae (kʼelo li rekuadro ta pajina 14).
Kakʼtik ti akʼo xkʼot kʼalal to ta yutil koʼontontik li sjakʼobiltake, vaʼun jaʼ me jech jnopbentik xchiʼuk koʼontontik kʼuchaʼal li stukʼil mantaltak Jeovae. Xi laj yal Job kʼalal ep xaʼox kʼusitik jakʼbat yuʼun Diose: «Leʼ volje chabje tale ta jchiquin noʼox laj caʼay acʼoplal, pero liʼ ta orae ta xquilot lec ta jsat» (Job 42:5). ¿Kʼuxi ti laj yil ta sat li Jeovae? Jaʼ ti batsʼi kuxul xa laj yaʼie. Jun yajtsʼaklom Cristo ti Santiago sbie xi laj yal ek kʼalal echʼem xaʼox jayibuk sigloe: «Nopajanic ta stojol li Diose, jech chnopaj ta atojolic ec» (Sant. 4:8). Mi lek ta jtunestik li sKʼop Dios yakʼoj ta naʼele —xchiʼuk li sjakʼobiltake— ta me xi jchʼi ta mantal xchiʼuk ta me xkiltik mas xkaltik ek li jTotik ta vinajele.
[Rekuadro ta pajina 14]
¿Kʼuxi van tskoltautik ti akʼo jech jnopbentik kʼuchaʼal Jeova li sjakʼobiltak liʼe?
▪ « ¿Mi jaʼ xmuyubaj-o tajek Jeova li chikʼbil matanaletik xchiʼuk li milbil matanaletik ti jaʼ muʼyuk ti chichʼ chʼunbel li kʼusi chal Jeovae?» (1 Sam. 15:22, NM.)
▪ « ¿Me chacuyic ti mu xil li bochʼo la spas jsatique?» (Sal. 94:9.)
▪ « ¿Me jaʼ lec chavaʼay ti toj ep chaʼiline?» (Jon. 4:4.)
▪ « ¿Cʼusi chlocʼ o yuʼun jun cristiano me jaʼ chuʼunin scotol cʼusitic oy liʼ ta banamil, me jaʼ chchʼay li xcuxlejale?» (Mat. 16:26.)
▪ « ¿Bochʼo xuʼ tspajes ti ep scʼanojutic li Cristoe?» (Rom. 8:35.)
▪ « ¿Cʼusi laj ata atuquic ti muc jaʼuc laj yacʼboxuc li Diose?» (1 Cor. 4:7.)
▪ « ¿Me xuʼ chchiʼin sbaic xchiʼuc sac osil li icʼ osile?» (2 Cor. 6:14.)
[Lokʼol ta pajina 15]
¿Kʼusi te la xchan Job ta sventa li kʼusitik jakʼbat yuʼun Jeovae?