Li slivroal Jobe tskoltautik kʼalal chkil jvokoltike

1, 2. ¿Kʼu yuʼun lek ti jchantik li slivroal Jobe?

¿MI OY achʼ to la achan li slivroal Jobe? Akʼo mi oy xa van ta 3,500 jabil ti laj yichʼ tsʼibaele, jech-o ep sbalil chilik li krixchanoetik ta spʼejel balumile. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun kʼun ta aʼibel smelolal, kʼupil sba kʼusi chal, tstij oʼontonal xchiʼuk toj pʼij ti kʼu yelan laj yichʼ tsʼibaele. Li buchʼu la stsʼibae jaʼ li Moisese, pe li buchʼu laj yakʼ ta naʼele jaʼ li Jeovae (2 Tim. 3:16).

² Li slivroal Jobe jaʼ jun livro ti toj tsots skʼoplal li ta Vivliae. ¿Kʼu yuʼun? Li baʼyel srasonale jaʼ ti jamal chakʼ ta ilel ti oy kʼusi tsots skʼoplal jbainojtik xchiʼuk li anjeletike: ti jchʼultajesbetik li sbi Jeovae. Li xchibal srasonale jaʼ ti te chalbe skʼoplal li stalelaltak Jeova ti toj kʼupilik sbae, jech kʼuchaʼal li kʼanelale, li pʼijilale, li tukʼilale xchiʼuk li juʼelale. Li slivroal Jobe jaʼ noʼox stuk ti 31 ta velta ti xi chalbe skʼoplal li Jeovae: «Li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune», ti jaʼ mu sta li yan livroetik ta Vivliae. Li yoxibal srasonale jaʼ ti oy kʼusitik yan tsjambe smelolale xchiʼuk te chal kʼu yuʼun yakʼoj to permiso Dios ti xkil jvokoltike.

3. ¿Kʼusitik sbalil ta jtatik mi la jchantik li slivroal Jobe?

³ Kʼalal ta jchantik li slivroal Jobe xkoʼolaj ti chijmuyutik batel ta jol vitse. Yuʼun mi lijkʼot ta sjole, xuʼ xkiltik skotol li kʼusitik oy ta jpat jxokontike. Jaʼ noʼox jech ek, kʼalal ta jchantik li slivroal Jobe, xuʼ te xkakʼtik venta kʼu yelan chil Jeova kʼalal chkil jvokoltike. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel kʼuxi tskoltautik li slivroal Job kʼalal oy jvokoltike. Ta jkʼeltik batel xtok ti xuʼ ox la stabeik sbalil li j-israeletik ta voʼne li sloʼil xkuxlejal Jobe xchiʼuk ti kʼuxi ta jtabetik sbalil li avi eke. Jech xtok, chkalbetik batel skʼoplal kʼuxi xuʼ jtunestik sventa jkoltatik-o li yantike.

LI DIOSE LAJ YAKʼ PERMISO TI XIL SVOKOL LI JOBE

4. Li Jobe, ¿kʼu yuʼun mu xkoʼolaj xchiʼuk li j-israeletik ti te toʼox oyik ta Ejiptoe?

⁴ Li Jobe te naki ta jteklum Us ti jaʼ van te xkom li ta slokʼeb kʼakʼal ta Albil Balumile xchiʼuk ta snorteal Arabia, taje jaʼo kʼalal mosoinbilik ta Ejipto li j-israeletike. Li Jobe mu xkoʼolaj xchiʼuk li j-israeletik ti lik yichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik ta Ejiptoe, yuʼun li stuke tukʼ tun ta stojolal Jeova (Jos. 24:14; Esek. 20:8). Li Jeovae xi laj yal ta stojolal Jobe: «Stuk noʼox jech ta balumil maʼ li vinik leʼe» (Job 1:8).a Li Jobe jkʼulej tajek, lek ojtikinbil xchiʼuk jaʼ li buchʼu mas mukʼ skʼoplal ta Slokʼeb Kʼakʼale (Job 1:3). Pe ta skoj ti tukʼ chtun ta stojolal Jeovae, kap tajek sjol li Satanase.

5. ¿Kʼu yuʼun laj yakʼ permiso Jeova ti xil svokol li Jobe? (Job 1:​20-22; 2:​9, 10).

⁵ Li Satanase laj yalbe Jeova ti muʼyuk xa tukʼ chakʼ sba Job mi laj yil svokole (Job 1:​7-11; 2:​2-5). Li Jeovae skʼanoj tajek li Jobe, akʼo mi jech, laj yakʼbe permiso Satanas ti akʼo xakʼ ta ilel mi oy srason ta melel o mi muʼyuk (Job 1:​12-19; 2:​6-8). Jaʼ yuʼun, li Diabloe la smilbe li xchonbolomtake o laj yakʼ ti xbat ta elekʼe, la smilbe li lajunvoʼ xnichʼnabtake xchiʼuk laj yakʼbe svokol ta tsatsal kʼaʼal chin ta sjunul sbekʼtal. Akʼo mi jech la snuptan li Jobe, jech-o tukʼ tun ta stojolal Jeova (kʼelo Job 1:​20-22; 2:​9, 10). Ta tsʼakale, li Jeovae la xpoxta li Jobe, laj yakʼbe skʼulejal yan velta, ti lekuk xichʼ ojtikinele xchiʼuk laj to yakʼbe lajunvoʼ xnichʼnabtak. Jech xtok, jal to laj yakʼ kuxiuk, yuʼun kuxi to batel 140 jabil, vaʼun laj to yil chankʼol snitilulal (Job 42:​10-13, 16). Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi van la stabeik sbalil yajtuneltak Dios ta voʼne li sloʼilal Jobe xchiʼuk kʼuxi ta jtabetik sbalil li avi eke?

6. ¿Kʼuxi van koltaatik j-israeletik li sloʼilal Jobe? (Kʼelo xtok li lokʼole).

⁶ Laj van stabeik sbalil li j-israeletike. Li j-israeletike laj yil tajek svokolik li ta Ejiptoe. Jnopbetik skʼoplal li Josue xchiʼuk Kalebe. Li stukike ta skeremalik onoʼox laj yichʼik mosoinel xchiʼuk ta tsʼakale 40 jabil xtal xbatik ta takixokol balumil ta skoj stoyobbailik li yan j-israeletike. Jnoptik noʼox ti laj yaʼibeik sloʼilal Job li j-israeletike, taje jaʼ van koltaatik-o sventa xaʼibeik smelolal ti jaʼ ta smul Satanas ti oy vokolile xchiʼuk laj van yaʼibeik smelolal ek li tsʼakal jchʼieletik ta takixokol balumile. Jech xtok, laj van yaʼibeik lek smelolal ti kʼu yuʼun yakʼoj to permiso Dios ti xkil jvokoltike xchiʼuk ti toj tsots skʼoplal chil ti tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal xchiʼuk ti jaʼuk noʼox xkichʼtik ta mukʼe.

7, 8. ¿Kʼuxi xuʼ xkoltaatik-o li slivroal Job li buchʼutik chil svokolike? Alo junuk loʼil.

⁷ Xuʼ me jtabetik sbalil ek. Li avi kʼakʼale, ep krixchanoetik muʼyuk xa xchʼunojik ti oy Dios ta skoj ti mu xaʼibeik smelolal kʼuchaʼal ti chil svokolik li krixchanoetik ti lek yoʼontonike. Kalbetik skʼoplal jun ants ta Ruanda ti Hazelb sbie. Kʼalal tseb toʼoxe, xchʼunoj toʼox ti oy Diose, pe ta skoj ti ep kʼusitik la snuptane, jel li snopbene. Li stot smeʼe la xtuchʼ snupunelik, vaʼun li smeʼe nupun xchiʼuk yan vinik ti ilbaj x-ute li Hazele. Jech xtok, ta tsʼakale, tsatsal tsake yuʼun jun vinik. Li Hazele chkʼotilan ta stemplo sventa xpatbat yoʼonton, pe muʼyuk onoʼox bu la sta spatobil yoʼonton. Jun veltae, la stsʼibabe jlik karta li Diose, xi laj yalbee: «Ta jkʼoponot, kakʼoj kipal ta spasel li kʼusi leke, pe kʼajomal noʼox avakʼojbun ep jvokol. Jaʼ yuʼun, la jnop ti ta jtenot komele xchiʼuk ta jpas li kʼusi xal koʼonton sventa ximuyubaje». Toj kʼux tajek chkaʼitik ti oy jech krixchanoetik kʼuchaʼal Hazele, ti chchʼunik ti jaʼ ta smul Dios ti oy vokolile.

⁸ Pe li voʼotike jchanojtik ta slivroal Job ti maʼuk ta smul Dios ti chkil jvokoltike, jaʼ ta smul li Satanase. Jech xtok, jchanojtik xa talel ti mu stakʼ jnoptik ti sabil yuʼun li jun krixchano kʼalal chil svokole, yuʼun li Vivliae chal ti ta jnuptan jkotoltik «li yorail kʼusitik chkʼot ta pasel ti muʼyuk malabile» (Ekl. 9:11; Job 4:​1, 8). Jchanojtik xtok ti mi jech-o tukʼ chijtun ta stojolal Jeova kʼalal ta jnuptan jvokoltike, jaʼ jech ta jkolta jbatik ta spakbel skʼoplal li Jeovae xchiʼuk chkakʼtik ta ilel ti jaʼ jun jutkʼop li Satanase (Job 2:3; Prov. 27:11). Li Vivliae yakʼoj jnaʼtik kʼu yuʼun ti chkil jvokoltike xchiʼuk ti chil svokol li kutsʼ kalaltike. ¡Taje tspat tajek koʼontontik! ¿Kʼusi kʼot ta stojolal li Hazele? Lik xchan Vivlia xchiʼuk li stestigotak Jeovae xchiʼuk te laj yaʼi ti maʼuk ta smul Dios li svokoltak la snuptane. Xi laj yale: «La jambe koʼonton li Jeovae xchiʼuk laj kalbe ti muʼyuk onoʼox oy ta koʼonton ta jten komele. Jech laj kal ta skoj ti mu toʼox xkojtikin leke. Pe avie, jnaʼoj xa ti skʼanojun tajek li Jeovae xchiʼuk ximuyubaj xa tajek». Tspat koʼontontik ti jnaʼojtik xa ti kʼu yuʼun yakʼoj to permiso Jeova ti xkil jvokoltike. Avie, ta xa jkʼeltik batel kʼuxi tskoltautik ta jujuntal li slivroal Job kʼalal chkil jvokoltike.

LI SLOʼILAL JOBE TSKOLTAUTIK SVENTA XKUCH KUʼUNTIK

9. ¿Kʼu xa noʼox yelan laj yil svokol li Jobe? (Santiago 5:11).

⁹ Jnopbetik skʼoplal Job kʼalal jaʼo te chotol ta tantike, stuk te oy, noj ta kʼaʼal chin li sbekʼtale xchiʼuk te xa noʼox mochʼol ta skoj li xkʼuxule. Stuk xa sbakil, chchoʼanuk li snukulile xchiʼuk ikʼsaran li snukulil ta skoj xchinale. Jaʼ xa noʼox oy yipal chaʼi sventa sjotʼ sba ta sjepelul pʼin xchiʼuk solel te x-ijet ta xkʼuxul. Yileluke, jaʼ xa noʼox ti mu xtuchʼ yoʼontone. Pe mu jechuk, yuʼun yakal chakʼ persa sventa xkuch yuʼun li svokole (kʼelo Santiago 5:11). ¿Kʼusi koltaat-o sventa tukʼ xakʼ sbae?

10. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Job ti lek xil sba xchiʼuk li Jeovae?

¹⁰ Li Jobe ta sjunul yoʼonton laj yalbe Jeova ti kʼu yelan chaʼi sbae (Job 10:​1, 2; 16:20). Jech kʼuchaʼal liʼe, li ta kapitulo 3 te laj yal ti kʼux tajek chaʼi li svokoltake xchiʼuk la snop ti jaʼ ta smul Jeova ti chil svokole. Ta tsʼakale, kʼalal chiʼinat xa ox ta loʼil yuʼun li oxvoʼ yamigotak ta alele, ep ta velta laj yal ti tukʼ yakʼoj sba ta stojolal Jeovae. Li kʼusitik laj yal xtoke, xaval yaʼeluke laj yakʼ ta aʼiel ti oy kʼuuk sjalil la snop ti mas tukʼ kʼuchaʼal li Diose (Job 10:​1-3; 32:​1, 2; 35:​1, 2). Pe ta tsʼakale, li Jobe laj yakʼ venta ti oy kʼusitik muʼyuk smelolal laj yal ta skoj ti jaʼ bat ta yoʼonton spakel skʼoplale (Job 6:​3, 26). Li ta kapitulo 31, te chal ti tskʼan ox ti stsakbat ta mukʼ yuʼun Jeova li kʼusi chale xchiʼuk ti x-albat ti muʼyuk smule (Job 31:35). Melel onoʼox, li Jobe muʼyuk sderecho sventa xchapbat lek yuʼun Dios ti kʼu yuʼun chil svokole.

11. Li Jeovae, ¿kʼu yelan la stakʼbe li Jobe?

¹¹ Li kʼusitik laj yal Jobe jamal xvinaj ti lek tajek xil sba xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk ti spatoj yoʼonton ti tstsakbat ta venta ti tukʼ yakʼoj sbae. Vaʼun, kʼalal takʼbat talel yuʼun Jeova ta jun tsatsal ikʼe, muʼyuk ti bikʼitik xa albat ti kʼu yuʼun chil svokole, muʼyuk xtikʼbat ta sat ti te xvulvun ta skoj li svokole xchiʼuk ti te xvulvun ta yalel ti chʼabal smule. Ti kʼusi noʼox la spas li Diose jaʼ ti la stukʼibtas kʼuchaʼal tstukʼibtas xnichʼon li jun totile. Li Jobe kʼot ta yoʼonton li kʼusi laj yal Jeovae, yuʼun bikʼit laj yakʼ sba, laj yakʼ venta ti ep kʼusitik mu snaʼe xchiʼuk laj to xchaʼnaʼ li kʼusitik laj yale (Job 31:6; 40:​4, 5; 42:​1-6). Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi van la stabeik sbalil junantik krixchanoetik ta voʼne li sloʼilal Jobe xchiʼuk kʼuxi tskoltautik li avi eke?

12. ¿Kʼuxi van la stabeik sbalil j-israeletik li sloʼilal Jobe?

¹² Laj van stabeik sbalil li j-israeletike. Kalbetik skʼoplal li Moisese, mu van kʼunuk laj yaʼi kʼalal la sbeiltas li jteklum Israele, yuʼun ep ta velta la stoy sbaik ta stojolal Jeova li j-israeletike xchiʼuk chchibaj xa ox ek. Pe mu xkoʼolaj xchiʼuk li yan j-israeletik ti ep ta velta bikʼtal kʼopojik ta stojolal Jeovae, yuʼun li Moisese laj yalbe ta jamal Jeova li kʼusi tsvul-o yoʼontone (Eks. 16:​6-8; Num. 11:​10-14; 14:​1-4, 11; 16:​41, 49; 17:5). Jech xtok, li sloʼilal Jobe jaʼ van koltaat-o Moises kʼalal tukʼibtasat yuʼun Jeovae. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal te spasoj skarpanaik ta Kades li j-israeletike, ti te xa ox van 40 jabil xtal xbatik ta takixokol balumile, li Moisese «muʼyuk xa la snop lek li kʼusi laj yale» xchiʼuk muʼyuk xa laj yakʼ ta ichʼel ta mukʼ Jeova ti jaʼ noʼox sta-oe (Sal. 106:​32, 33). Ta skoj taje, muʼyuk x-akʼe ochuk yuʼun Jeova li ta Albil Balumile (Deut. 32:​50-52). Kʼux van tajek laj yaʼi li Moisese, pe bikʼit laj yakʼ sba xchiʼuk la xchʼam li tukʼibtasele. Maʼuk noʼox, yuʼun li sloʼilal Jobe xuʼ van jaʼ koltaatik-o ek li yan j-israeletik sventa xkuch yuʼun li svokolike. Mi la snopbeik skʼoplal li sloʼilal Jobe, jaʼ chtijbat-o yoʼontonik sventa xalbeik Jeova ti kʼu yelan chaʼi sbaike, ti mu snopik ti jaʼ xa mas tukʼik kʼuchaʼal li Diose xchiʼuk ti bikʼituk xakʼ sbaik kʼalal chtukʼibtasatike.

13. ¿Kʼuxi tskoltautik li sloʼilal Job sventa xkuch kuʼuntike? (Ebreos 10:36).

¹³ Xuʼ me jtabetik sbalil ek. Li yajtsʼaklomutik Kristoe skʼan onoʼox xkuch kuʼuntik (kʼelo Ebreos 10:36). Jech kʼuchaʼal liʼe, yikʼaluk van tsots iputik o iputik ta at-oʼonton, oy jvokol ta kutsʼ kalaltik, oy buchʼu cham kuʼuntik o oy kʼusi tsots ta jnuptantik. Jech xtok, yikʼaluk van oy kʼusi chij-albat o chijpasbat ti mas to tstsatsaj-o li jvokoltike (Prov. 12:18). Akʼo mi jech, li slivroal Jobe chakʼ kiltik ti xuʼ jamal xkalbetik Jeova ti kʼu yelan chkaʼi jbatike, yuʼun jnaʼojtik ti ta onoʼox xchikintabutike (1 Juan 5:14). Kʼalal chkalbe jvokoltik li Jeovae, xuʼ van oy kʼusi xlokʼ ta alel kuʼuntik ti muʼyuk smelol jech kʼuchaʼal la spas li Jobe, pe li stuke muʼyuk ch-ilin-o. Moʼoj, yuʼun chakʼ kipaltik xchiʼuk jpʼijiltik sventa xkuch kuʼuntik (2 Kron. 16:9; Sant. 1:5). Jech kʼuchaʼal la stukʼibtas Job li Jeovae, mi laj yakʼ venta ti skʼan xkichʼtik tukʼibtasel eke, tstunes li Skʼope, li s-organisasione, junuk mol ta tsobobbail o junuk kamigotik ti yij ta mantale. Li sloʼilal Jobe chakʼ jchantik ti skʼan stsʼik kuʼuntik kʼalal tstukʼibtasutik li Jeovae (Ebr. 12:​5-7). Li Jobe la stabe sbalil ti la stsʼet chikintabe li kʼusi laj yal Jeovae. Jaʼ me jech ta jtabetik sbalil ek mi bikʼit chkakʼ jbatik xchiʼuk mi ta jchʼamtik li tukʼibtasel chkichʼtike (2 Kor. 13:11). ¡Ep tajek kʼusi chakʼ jchantik li sloʼilal Jobe! ¿Kʼuxi xuʼ jtunestik sventa jkoltatik-o li yantike? Jkʼeltik batel.

JTUNESTIK LI SLIVROAL JOB SVENTA JKOLTATIK-O LI YANTIKE

14. ¿Kʼu yelan nopem xkaʼitik ta jchapbetik smelolal ti kʼu yuʼun oy jvokoltike?

¹⁴ Kʼalal chijbat ta cholmantale, junantik krixchanoetike tsjakʼik ti kʼu yuʼun oy vokolile. Lek chkaʼitik ti xkakʼbetik yilik li kʼusi chal Vivliae. Nopajtik noʼox chkalbetik skʼoplal li kʼusi kʼot pasel ta nichimaltik Edene. Chlik van kalbetik ti oy jun chopol anjel ti Satanas sbi ti la sjutbe kʼop li Adan xchiʼuk Evae, ta skoj taj une, muʼyuk xa la xchʼunbeik smantal li Jeovae (Jen. 3:​1-6). Laje, yikʼaluk van chkalbetik ti jaʼ ta skoj stoyobbailik ti chkil jvokoltik xchiʼuk ti chijchamutike (Rom. 5:12). Ta slajeb une, yikʼaluk van chkalbetik ti yakʼojbe to yorail Dios sventa xvinaj ti ta jun jutkʼop li Satanase xchiʼuk ti snaʼik yantik ti chijpas ta tukʼil krixchano ta tsʼakale (Apok. 21:​3, 4). Lek tajek ti jech ta jchapbetik smelolale, yuʼun ep krixchanoetik xuʼ xaʼibeik smelolal ti kʼu yuʼun chkil jvokoltike.

15. ¿Kʼuxi xuʼ jtunestik li slivroal Job kʼalal oy buchʼu tsjakʼbutik ti kʼu yuʼun oy li vokolile? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹⁵ Yan ti kʼuxi xuʼ jtakʼbetik li krixchanoetik kʼalal tsjakʼik ti kʼu yuʼun oy jvokoltike, jaʼ ti xkalbetik skʼoplal li Jobe. Baʼyele, xuʼ xkalbetik ti toj lek ti jech tsjakʼe. Laje, xuʼ xkalbetik ti jaʼ jech la sjakʼbe sba jun vinik ta voʼne ti Job sbi kʼalal ep laj yil svokole. Jech xtok, la snop ti jaʼ ch-akʼbat svokol yuʼun li Diose (Job 7:​17-21). Yikʼaluk van labal to chaʼi mi laj yaʼi ti oy xa onoʼox buchʼutik jech la sjakʼik ta voʼnee. Laje, xuʼ xkalbetik ti maʼuk onoʼox ta smul Dios ti laj yil svokol li Jobe, yuʼun jaʼ ta smul li Diabloe. Li Satanase laj yakʼbe svokol Job sventa xakʼ ta ilel ti jaʼ noʼox la chtunik ta stojolal Dios li krixchanoetik kʼalal ch-akʼbatik bendisione, pe ti tstenik la komel mi laj yil svokolike. Laj une, xuʼ xkalbetik ti akʼo mi maʼuk ta smul Dios ti laj yil svokol li Jobe, laj yakʼ permiso ti xil svokole, yuʼun jpʼel ta yoʼonton ti xuʼ tukʼ xakʼ sbaik li krixchanoetike xchiʼuk ti xakʼik ta ilel ti jaʼ jun jutkʼop li Satanase. Vaʼun, xuʼ xkalbetik ta slajeb ti akʼbat onoʼox bendision Job ta skoj ti tukʼ laj yakʼ sbae. Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, xuʼ jpatbetik yoʼonton yantik kʼalal chkalbetik ti maʼuk te chlik talel ta stojolal Jeova li jvokoltike.

16. Alo junuk loʼil ti bu chakʼ ta ilel ti xuʼ xkoltaat-o li slivroal Job li buchʼu chil svokole.

¹⁶ Kalbetik skʼoplal Mario ti koltaat-o yuʼun li slivroal Jobe. Li ta 2021, jun ermana ti yakal chchol mantal ta telefonoe, la sta ta chiʼinel ta loʼil li Marioe. La skʼelbe jun teksto xchiʼuk la xchapbe smelolal ti maʼuk noʼox chchikinta j-orasiontik li Diose, yuʼun oy kʼusitik lek chakʼbutik ta jelavel xtok. Laje, la sjakʼbe kʼu yelan laj yaʼi li tekstoe, vaʼun li Marioe laj yal ti kʼalal skʼan toʼox xkʼot syamadae, yakal xa ox tstsʼiba jlik karta ti bu chal komel ti tsmil sbae. Xi laj yal li Marioe: «Jchʼunoj ti oy Diose, pe li sob naxe xkoʼolaj ti stenojun xa komele». Kʼalal la skʼopon batel ta xchibal velta li Marioe, te laj yalbe skʼoplal ti laj yil svokol li Jobe, vaʼun li Marioe kʼot ta nopel yuʼun ti chchan sliklej li slivroal Jobe. Jaʼ yuʼun, li ermanae la stakbe batel li s-enlaseal li jw.org sventa te xchane. ¿Kʼusi kʼot ta pasel un? Li Marioe la xchʼam jun chanubtasel ta Vivlia xchiʼuk lek tajek laj yaʼi ti chojtikin batel li Diose xchiʼuk ti laj yaʼibe smelolal ti kʼanbil tajeke.

17. ¿Kʼu yuʼun ta jtojbetik ta vokol Jeova ti te tsʼibabil kom ta Skʼop li sloʼilal Jobe? (Job 34:12).

¹⁷ Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae toj tsots sjuʼel li Vivliae, yuʼun tskolta li krixchanoetike xchiʼuk tspatbe yoʼonton li buchʼutik chil svokolike (Ebr. 4:12). Ta jtojbetik tajek ta vokol Jeova ti te tsʼibabil kom ta Skʼop li sloʼilal Jobe (Job 19:​23, 24). Li slivroal Jobe jamal chakʼ kiltik ti «mu spas kʼusi chopol li Diose» (kʼelo Job 34:12). Jech xtok, chakʼ jchantik ti kʼu yuʼun yakʼoj to permiso Dios ti xkil jvokoltike xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xkuch kuʼuntike. Maʼuk noʼox, yuʼun xuʼ jpatbetik-o yoʼonton li buchʼutik yakal chil svokolike. Li ta yan xchanobile, ta jkʼeltik batel kʼusi to mas chakʼ jchantik li slivroal Jobe xchiʼuk jaʼ mas chkakʼ ta koʼontontik xchanel ti xijtojobuk ta yakʼel tojobtasele.