¡Voʼote xuʼ avuʼun li chol mantal ta buyuk noʼoxe!

1. 1) ¿Kʼusi smakoj li chol mantal ta buyuk noʼoxe? 2) Li buchʼutik liʼ tsobolutike, ¿jayvoʼ la avojtikinik mantal ta skoj ti la cholbatik mantal ta buyuk noʼoxe?

¹ ¿Jayvoʼ ermanoetik ta atsobobbail lik xchanik Vivlia ta skoj ti cholbatik mantal ta buyuk noʼoxe? Yikʼaluk van ep. ¿Kʼusi smakoj li chol mantal ta buyuk noʼoxe? Jaʼ ti jcholbetik lekil aʼyej li krixchanoetik ta jtatik ta chanob vune, ta kabteltike, kʼalal chi jbat ta manolajele, kʼalal chbat jvulaʼan kutsʼ kalaltike o jlakʼnatike, kʼalal chi jbat ta yan lume, o ta yan butik noʼoxe. Ta jtsop yajrextikotak Jeova ti mas ta chib sien yepalik ti yichʼojik xa voʼe, jutuk mu oʼloluk laj yojtikin mantal ta skoj ti cholbatik mantal ta buyuk noʼoxe, taje chakʼ ta ilel ti ep tajek chichʼ tabel sbalil li vaʼ yelan chol mantale.

2. ¿Kʼusitik skʼelobil ta jtatik ta Vivlia ti kʼuyelan la xcholik mantal ta buyuk noʼoxe?

² Li jcholmantaletik ta baʼyel sigloe nopajtik noʼox la xcholik mantal ta buyuk noʼox. Jech kʼu chaʼal liʼe, kʼalal te jelav ta Samaria li Jesuse, la xcholbe mantal jun ants ti yakal tslokʼes yaʼal ta poso yuʼun Jacobe (Juan 4:6-26). Li Felipee xi noʼox la sjakʼbe jun vinik ti yichʼoj yabtel ta snail pasobmantal ta Etiopía ti yakal tskʼelbe slivroal Isaiase: «¿Mi xavaʼibe smelol ti cʼusi ta xaqʼuele?», xut (Hech. 8:26-38). Kʼalal tikʼil toʼox ta chukel li Pabloe la xcholbe mantal jun jchabichukinab (Hech. 16:23-34). Ta mas tsʼakal li Pablo xtoke «laj yicʼ ochel ta sna scotol li yuloʼtac te icʼoti[k]» kʼalal te chukbil toʼox ta sna ta Roma ti mu x-akʼat xlokʼe. ¿Kʼu yuʼun laj yikʼanan ochel? Sventa «jamal la xchol cʼu xʼelan chventainvan li Diose, xchiʼuc ichanubtasvan lec ta sventa li Cajvaltic Jesucristoe» (Hech. 28:30, 31). Mi pas yuʼunik taje, xuʼ avuʼun ek, manchuk mi cha xiʼ chavaʼi. ¿Kʼusitik stakʼ xa pas?

3. ¿Kʼuxi xuʼ stsal kuʼuntik li xiʼele?

³ Kʼusitik skʼan xa pas baʼyel. Eputik ti vokol chkaʼitik slikesel jloʼiltik xchiʼuk li buchʼu mu xkojtikintike. Bateltike manchuk mi xkojtikintik, pe mi maʼuk yajrextiko Jeovae, xuʼ van mu jnaʼ kʼusi chkaltik xchiʼuk mu xlokʼ ta koʼontontik yalbel li sKʼop Diose. Pe mi ta jnoptik ta sventa li slekil yoʼonton Jeovae, ta sventa li kʼulejaletik ta mantal yakʼojbutik ta sKʼope xchiʼuk ti kʼuyelan oy svokol li krixchanoetik ta Balumile, jaʼ tstij koʼontontik sventa xlik loʼilajkutik (Jon. 4:11; Sal. 40:5; Mat. 13:52). Jech noxtok, xuʼ jkʼanbetik Jeova akʼo xakʼbutik stsatsal koʼontontik (1 Tes. 2:2). Jech kʼuchaʼal laj yal jun ermano ti ay ta Chanob vun ta Galaade: «Li skʼoponel Diose skoltaojun kʼalal vokol chkaʼi xchiʼinel ta loʼil li krixchanoetike». Mi mu spas avuʼun chavaʼie, paso junuk orasion ta avoʼonton (Neh. 2:4).

4. ¿Kʼusi ti skʼan oyuk ta koʼontontik jtatik ta slikebe xchiʼuk kʼu yuʼun?

⁴ Jech kʼuchaʼal chal sbie, ta sventa li chol mantal ta buyuk noʼoxe mu persauk jsabetik tajek smelolal kʼuyelan ta jlikes li jloʼiltike o ti persa ta jkʼeltik jun teksto ta Vivlia sventa xlik li jloʼiltike. Li kʼusi baʼyel xuʼ jpastike jaʼ ti xlik jloʼiltike, maʼuk ti anil xa skʼan chkalbetik mantale. Ep ermanoetik chalik ti mas xa kʼun chlik yalbeik mantal mi lik xaʼox loʼilajikuk xchiʼuk li krixchanoe. Pe mi mu skʼan xloʼilaje mu xa suj. Lek noʼox smelolal xa tuchʼ ta be li aloʼile xchiʼuk tamo batel abe.

5. ¿Kʼuxi chchol mantal ta buyuk noʼox li jun ermanae?

⁵ Jun ermana ti chiʼ noʼox chaʼie saʼojbe xa smelolal kʼuyelan tspas: kʼalal chbat ta manolajele, oy buchʼu tskʼel xchiʼuk stseʼet noʼox sat. Mi laj yil ti tstseʼin ek li krixchanoe, baʼyel tskʼopon jpʼel-chaʼpʼeluk. Mi lek xloʼilaj chil li krixchanoe, jaʼ chpatbat-o yoʼonton sventa mas chchiʼin ta loʼil. Ta xchikinta li kʼusi ch-albate xchiʼuk tskʼel kʼusitik lek chaʼi li ta sKʼop Diose. Ta skoj taje, ep vunetik yijtaojbe li krixchanoetike xchiʼuk slikesoj jun chanubtasel ta Vivlia.

6. ¿Kʼuxi xuʼ jlikes jloʼiltik kʼalal buyuk noʼox oyutike?

⁶ Kʼuxi xuʼ jlikes jloʼiltik. ¿Kʼusitik xuʼ xkaltik sventa jlikes li jloʼiltike? Vuleso ta ajol: kʼalal la sta jun jsamaria ants ta poso yuʼun Jacob li Jesuse, kʼun noʼox la slikes li sloʼile, jaʼ noʼox la skʼan x-akʼbat yuchʼ jutuk voʼ (Juan 4:7). Jech oxal chaʼa, sventa jlikes jloʼiltike jaʼ noʼox van skʼan jakʼbetik kʼuyelan oy li krixchanoe o ti oy kʼusi yan jakʼbetike. Kʼalal yakal cha loʼilaje xuʼ van chavakʼ venta ti xuʼ chlik avalbe batel skʼoplal junuk teksto ta Vivlia ti xuʼ jech-o chkʼot ta yoʼonton skʼop Dios li krixchanoe (Ecl. 11:6). Jlom ermanoetike lek kʼusi kʼotem ta pasel yilojik kʼalal oy kʼusi lek labal sba chalbeik skʼoplal ti xuʼ tskʼan tsnabeik smelolal li krixchanoetike xchiʼuk ti xuʼ oy kʼusi tsjakʼik-oe. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi yakal cha mala stakot ta ikʼel junuk doktor sventa xa skʼelote, xuʼ van xi xavale: «¡Xi muyubaj tajek kʼalal mi laj skʼoplal skotol li chameletike!».

7. ¿Kʼuxi tskoltautik ta xcholel mantal ta buyuk noʼox mi ta jkʼeltik li buchʼutik oy ta jpat jxokontike?

⁷ Kʼelo li buchʼutik te oy ta apat axokone. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi laj kiltik ti lek stalelal yol xnichʼon jun totil-meʼile, xuʼ jkʼupil kʼoptatik xchiʼuk xi jakʼbetike: «¿Kʼuxi chavut ti toj lek xchʼun mantal li akerem o atsebe?». Jun ermanae tstsʼet chikinta kʼusi chal li xchiʼiltak ta abtele xchiʼuk ta tsʼakale chichʼbe batel vunetik ti jaʼ chalbe skʼoplal li kʼusi lek chaʼiike. Jun veltae la yaʼi kʼuyelan yakal chchapan snupunel jun xchiʼil ta abtel, jech oxal laj yichʼbe batel jun revista ¡Despertad! sventa snaʼ kʼusitik xuʼ spas. Ta skoj taje lik loʼilajikuk-o ta sventa kʼusitik chal Vivlia.

8. ¿Kʼuxi ta tunesel li vunetik sventa xuʼ jlikes jloʼiltike?

⁸ Yan kʼuxi xuʼ jlikes jloʼiltike jaʼ mi ta jkʼel jvuntik ti bu xuʼ x-ilvan li krixchanoetike. Jech kʼuchaʼal jun ermanoe ta xlik skʼel li revista Li Jkʼel osil ta toyole o ¡Despertad!, jaʼ te tsjam ti bu xuʼ kʼupil chil li yantike, vaʼun chlik skʼel, pe muʼyuk tsots chapta. Mi laj yil ti oy buchʼu te xnachʼet sat li ta revistae, oy kʼusi chlik tsjakʼbe o chalbe jpʼel-chaʼpʼeluk sloʼilal li kʼusi yakal tskʼele. Ta skoj ti vaʼ yelan tspase, jutuk mu skotoluk velta te chlik loʼilajuk xchiʼuk chlik xchol mantal. Bateltike jaʼ noʼox skʼan xkiktatik jlikuk vun ti bu xuʼ staik ta ilel li jchiʼiltaktik ta abtel o ta chanune, vaʼun xuʼ jech xlokʼ ta yoʼontonik oy kʼusi tsjakʼik.

9, 10. 1) ¿Kʼuxi xuʼ jsabetik smelolal sventa jcholtik mantal ta buyuk noʼox? 2) ¿Mi xuʼ xavalik kʼuyelan asaʼojbeik smelolal li voʼoxuke?

⁹ Jkʼeltik kʼusitik xuʼ jpastik. Ta skoj ti anil xa skʼan xichʼ cholel mantale, skʼan jnoptik lek kʼuxi xuʼ jcholtik mantal ta buyuk noʼox. Manchuk mi yakalutik spasel li kʼusi ta jpastik jujun kʼakʼale skʼan jkʼeltik kʼuxi xuʼ jcholtik li mantale. Kak xa noʼox nopo buchʼutik xuʼ cha ta xchiʼuk kʼuxi xuʼ lek noʼox xlik achiʼin ta loʼil. Ichʼo noʼox batel jun aVivlia xchiʼuk vunetik ti xuʼ chaviktabe komel li buchʼu chkʼot ta yoʼonton mantale (1 Ped. 3:15).

¹⁰ Ep jcholmantaletike staojbeik smelolal kʼuyelan chcholik mantal ta buyuk noʼox. Jech kʼuchaʼal jun ermana ti te nakal ta naetik ti lek chabibil yochebale, chlik yabtelan slokʼoltak osiltik o teʼtikaltik li ta snailal ti bu xuʼ chchʼay yoʼontonik li krixchanoetik te nakalike. Kʼalal jaʼo te chpajik sventa tskʼupil kʼoptaik lokʼoletik li krixchanoetike, li ermanae jaʼo te chlik yalbe skʼoplal li «achʼ vinajel, achʼ banamil» ti chal ta Vivliae (Apo. 21:1-4). ¿Kʼusitik yan chtal ta ajol ti stakʼ xa pas sventa xa chol mantal ta buyuk noʼoxe?

11. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa xichʼ chaʼvulaʼanel li buchʼu la jcholbetik mantale?

¹¹ Skʼan xichʼ chaʼvulaʼanel li buchʼu lek laj yaʼi mantale. Mi oy buchʼu lek laj yaʼi avil li kʼusi chavale, akʼo persa sventa xbat avulaʼan. Sventa taje, mi jech xuʼ chavile xuʼ xi xavale: «Toj lek laj kaʼi ti kʼuyelan li jloʼilaje. ¿Bu xuʼ xa jtaot sventa xi jloʼilaj yan velta?». Jlom ermanoetike tstsʼibaik ta jun uni vun bu nakalik xchiʼuk snumeroal stelefonoik sventa chakʼbeik li krixchanoe, xchiʼuk xi chalbee: «Toj lek laj kaʼi ti li jloʼilaje. Mi cha kʼan to cha nabe mas skʼoplal li kʼusi la jloʼiltatike, xuʼ xa saʼun liʼe». Mi mu xuʼ avuʼun svulaʼanel li krixchanoe, nojeso li vun Sírvase visitar (S-43-S) sbie xchiʼuk akʼbo noʼox li sekretario ta atsobobbaile. Vaʼun li stuke tstakbe batel li tsobobbail ti jaʼ te chchol mantale, sventa jaʼ tsvulaʼan li krixchanoe.

12. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan jtsaktik batel ta vun ti kʼuyepal ta jcholtik mantal ta buyuk noʼoxe? 2) ¿Kʼusitik lek kʼotem ta pasel? (Kʼelo li rekuadro «Kʼusitik lek kʼotem ta pasel li ta chol mantal ta buyuk noʼoxe».)

¹² Kʼalal chavakʼ ainforme une, tsako ti kʼu sjalil la chol mantal ta buyuk noʼoxe. Tsakilano batel ta vun manchuk mi jun chib noʼox minuto ta kʼakʼal. Ti xcholikuk mantal voʼob minuto jujun kʼakʼal ta buyuk noʼox jujun jcholmantale, ta skotolal ta jun ue vuklajuneb miyon oraetik chichʼ cholel mantal ti jechuke.

13. ¿Kʼusi tstij koʼontontik sventa jcholtik mantal ta buyuk noʼox?

¹³ Oy chib srasonal sventa xkakʼbetik yipal jcholtik mantal ta buyuk noʼox: jaʼ ta skoj ti jkʼanojtik li Diose xchiʼuk li jchiʼiltaktike (Mat. 22:37-39). Ta skoj ti tsots skʼoplal chkiltik li staleltak Jeovae xchiʼuk ti ep sbalil chkiltik li kʼusitik tskʼan tspase, jaʼ tstij koʼontontik ta xcholel ti «toj echʼem yutsil slequil [tspas] mantale» (Sal. 145:7, 10-12). Ta skoj ti oy ta koʼontontik li krixchanoetike xchiʼuk ti jaʼ to yoraile, ta jkʼeltik kʼusitik xuʼ jpastik sventa jcholbetik batel skʼoplal li lekil aʼyeje (Rom. 10:13, 14). Mi jkotoltik baʼyel ta jnoptik kʼusitik xuʼ jpastik xchiʼuk ta jchapan jbatike, xuʼ kuʼuntik chol mantal ta buyuk noʼox, pe maʼuk noʼox taje, yuʼun xuʼ van jtatik junuk buchʼu ti lek chaʼi mantale xchiʼuk ti ta jkoltatik ta yojtikinel li sKʼop Diose, xchiʼuk jech ta jtatik muyubajel ek.

[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 4]

Sventa kʼun chavaʼi spasele, baʼyel akʼo ta avoʼonton chavakʼ aba ta ojtikinel xchiʼuk slikesel li aloʼile

[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 5]

Ep jcholmantaletike saʼojbeik smelolal kʼusitik xuʼ spasik sventa chcholik mantal ta buyuk noʼox

[Rekuadro ta pajina 5]

Kʼusitik xuʼ jpastik sventa jlikes jloʼiltik

◼ Kʼanbo Jeova xa skoltaot ta slikesel

◼ Kʼelo buchʼu lek noʼox stseʼet xchiʼuk ti mu sujomuke

◼ Kʼelbo sat, lekuk noʼox stseʼet xvinaj asat xchiʼuk loʼiltao li kʼusi lek chavaʼi achaʼvoʼalike

◼ Tsʼet chikintao li kʼusi chale

[Rekuadro ta pajina 6]

Kʼusitik lek kʼotem ta pasel li ta chol mantal ta buyuk noʼoxe

• Kʼalal jaʼo tsmala chmeltsanbat skaro jun ermano ta tayer mekanikoe, lik xcholbe mantal li krixchanoetik te oyike xchiʼuk lik spukanan vunetik sventa xbat yaʼiik jun mantal sventa skotol krixchanoetik. Kʼalal echʼ xaʼox jun jabile, ta jun mukʼta tsobajel, nopaj talel ta stojolal jun ermano ti mu xvul ta sjol bu laj yojtikine. ¡Li vinik taje jaʼ toʼox ti laj yakʼbe jlik vun li echʼ jabile! Bat yaʼi li mantal tee xchiʼuk la skʼan jun chanubtasel ta Vivlia. Li avie yichʼojik xa voʼ xchiʼuk yajnil.

• Oy jun ermana ti laj yojtikin mantal ta skoj li chol mantal ta buyuk noʼoxe. Li avie eke jaʼ xa chcholbe mantal li krixchanoetik ti chojtikinan ta skoj li oxvoʼ yalabtake. Ta skoj taje, chchiʼin ta loʼil slakʼnatak, buchʼutik chojtikinan ta chanob vun xchiʼuk li ta junta tspas totil-meʼiletike. Jujukoj kʼalal chakʼ sba ta ojtikinele, lek noʼox smelolal chal jlikeluk kʼuxi koltabil yuʼun Vivlia sventa lek tstsʼites li yalabe, ta jlikele tsjel li sloʼile. Kʼalal mi jech xaʼox la spase, mas xa kʼun chaʼi chalbe skʼoplal sKʼop Dios ta yan velta. Ta skoj taje, skoltaoj lajchaʼvoʼ krixchanoetik ti yichʼojik xa voʼe.

• Jun vinik ti chchon seguro de vida o yantik seguro, kʼot svulaʼan jun ermana, vaʼun li ermanae lik xcholbe mantal. La sjakʼbe mi tskʼan snaʼ kʼusitik stakʼ spas sventa sta muyubajel, sventa lek noʼox sbekʼtal stakopal xchiʼuk kʼuxi xuʼ sta kuxlejal sbatel osil. «Tana», xi laj yal li vinike xchiʼuk la sjakʼ kʼusi xa noʼox jtosukal seguro taje. Li ermanae laj yakʼbe yil li kʼusitik yaloj tspas Diose. Li vinike la xchʼam jlik vun xchiʼuk tsuts yuʼun skʼelel ta jun noʼox bat kʼakʼal. Laj yichʼ kʼelel kʼusitik stakʼ pasel sventa xuʼ xlik xchan li Vivliae, jech taje lik batuk li ta tsobajeletike, ta mas tsʼakale laj yichʼ voʼ.

• Kʼalal jaʼo tikʼil batel ta avion jun ermanae, lik xchiʼin ta loʼil li buchʼu te chotol ta xokone xchiʼuk la xcholbe mantal. Kʼalal yalik ta avione, li ermanae laj yal bu nakal xchiʼuk laj yakʼbe batel snumeroal stelefono li antse. La stijbe yoʼonton xtok sventa akʼo skʼan junuk chanubtasel ta Vivlia mi kʼot xcholik mantal li yajrextikotak Jeova ta snae. Ta yokʼomale kʼotik chaʼvoʼ yajrextikotak Jeova ta sna. Li antse lik xchan Vivlia, anil chʼi ta mantal, laj yichʼ voʼ xchiʼuk ta anil noʼox oxvoʼ xa krixchanoetik chchanubtas ta Vivlia ek.

• Jun ermano ti oy xa 100 sjabilal xchiʼuk ti maʼsate, ti te oy ta snail mol-meʼeletike, xi chalilane: «Chtun kuʼuntik li Ajvalilal yuʼun Diose». Ta skoj taje oy kʼusitik chlik sjakʼik li enfermeraetike xchiʼuk li mol-meʼeletik te oyike, jaʼ yuʼun jech chlik yalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose. Jun velta li ta na taje, jun j-abtele la sjakʼbe kʼusi tspas ta Paraiso li ermanoe. Xi la stakʼe: «Ta xjam jsat xchiʼuk chi xanav yan velta, vaʼun ta jchikʼ li jsiya de ruedae». Ta skoj ti maʼsate, tskʼanbe vokol ti akʼo x-abolaj skʼel revistaetik li jun j-abtel taje. Jun veltae kʼot ta vulaʼal stseb li ermanoe, vaʼun li j-abtele la sjakʼ mi xuʼ xichʼ batel ta sna li revistaetike. Jech xtok xi laj yal jun enfermerae: «Li kʼusi achʼ xa chkalilankutik avie jaʼ ti “Chtun kuʼuntik li Ajvalilal yuʼun Diose”».

• Jun ermana kʼalal te xcholoj sba ta jun restaurantee, laj yaʼi te chotol chloʼilajik ta sventa politika jtsop viniketik ti oy xa sjabilalike. Li jun vinike laj yal ti ajvalile mu xchapaj yuʼun skotol li kʼopetik chkʼot ta pasel ta balumile, kʼalal jech laj yal taje, xi la snop li ermanae: «Jaʼ yorail ta jcholbeik mantal maʼ leʼe». La spas jun bikʼit orasion xchiʼuk nopaj batel ta stojolalik. Baʼyel laj yakʼ sba ta ojtikinel, ta tsʼakale laj yalbe skʼoplal ti oy jun ajvalil ti chchapan li vokoliletik ta snuptan krixchanoetike, ti jaʼ li Ajvalilal yuʼun Diose, vaʼun laj yalanbe mi skʼan skʼelik jlik foyeto. Vaʼun jaʼo nopaj talel li j-abtel ti sbainoj li restaurantee. Li ermanae yaloj mi ch-albat ti akʼo lokʼuk batele, pe li j-abtel taje laj yal ti laj yaʼi li kʼusi la sloʼilta li ermanae xchiʼuk ti tskʼan jlikuk foyeto eke. Ta jlikel xtoke, x-okʼ xa talel jun ants ti te ch-abtej ek ti laj yaʼi li loʼile. Yuʼun laj toʼox la xchan Vivlia, pe laj yikta, pe li avi une tskʼan xa la chchaʼchan xtok.