¿Mi jun avoʼonton yuʼun li kʼusitik oy avuʼune?

1. ¿Kʼusi skʼan xal ti jun noʼox koʼontontik yuʼun li kʼusitik oy kuʼuntike, pe mi bal noʼox ti jun koʼontontike?

¿MI JUN noʼox avoʼonton yuʼun li kʼusitik oy avuʼune? Mi jaʼ jeche, jaʼ skʼan xal ti xamuyubaj noʼox xchiʼuk ti jun noʼox avoʼonton yuʼun li kʼusitik yakʼojbot Jeovae. Ta skoj ti maʼuk chavakʼ ta avoʼonton li kʼusitik muʼyuk avuʼune, muʼyuk cha-ilin o ti chopol chavaʼi abae. Pe kʼalal jun noʼox koʼontontike, maʼuk skʼan xal ti bal noʼox chkaʼitik ti kʼu yelan jkuxlejaltike o ti te noʼox jmeyoj jkʼobtike. Jtos ti kʼusi xuʼ jpastike, jaʼ ti xkakʼtik persa sventa masuk to xijtun ta stojolal Jeovae (Rom. 12:1; 1 Tim. 3:1). Jech xtok, skʼan jun noʼox koʼontontik akʼo mi muʼyuk to jtaojtik li kʼusi ta jkʼan ta jbaintik ta mantale.

2. ¿Kʼu yuʼun toj xibal sba mi mu junuk koʼontontik yuʼun li kʼusi x-ayan kuʼuntike?

² Mi mu junuk koʼontontik yuʼun li kʼusitik x-ayan kuʼuntike, xuʼ me oy kʼusitik toj chopol xlik jpastik. Jech kʼuchaʼal liʼe, junantike tsmil sbaik ta abtel sventa oyuk kʼusi smanik akʼo mi muʼyuk chtun yuʼunik. Kʼux ta alel, oy junantik ermanoetike yelkʼanojik takʼin xchiʼuk yan kʼusitik ta skoj ti xi van la snopike: «Jta-o xa onoʼox», «Toj jal xa la jmala» o «Xuʼ jtsak lokʼel, vaʼun te ta jsutes ta tsʼakal». Pe mi oy kʼusi la jtsaktik ta mukule, yuʼun yakal xa chij-elkʼaj. Taje toj chopol chil li Jeovae, yuʼun tsok-o skʼoplal li sbie (Prov. 30:9). Junantik xtoke chopol tajek chaʼi sbaik ta skoj ti muʼyuk to kʼusi sbainojike, vaʼun chnamajik ta stojolal Jeova (Gal. 6:9). ¿Kʼuxi xa noʼox ti jech tspas li jun yajtunel Jeovae? Jaʼ van ta skoj ti ta kʼunkʼun lik chibajuke xchiʼuk ti mu xa junuk yoʼontone.

3. ¿Kʼuxi tspat koʼontontik li kʼusi chal Filipenses 4:11 xchiʼuk 12?

³ Yikʼaluk van vokol chkaʼitik ti junuk noʼox koʼontontik yuʼun li kʼusitik x-ayan kuʼuntike, pe xuʼ jchantik xchiʼuk jnopes jbatik. Xi onoʼox laj yal li jtakbol Pabloe: «Kiloj xa ti xuʼ jun noʼox koʼonton-o ti kʼu yepal oy kuʼune» (kʼelo Filipenses 4:​11, 12). Kʼalal jech laj yale, jaʼo tikʼil ta chukel, akʼo mi jech, xmuyubaj noʼox. Mi muʼyuk jun koʼontontik yuʼun ti kʼu yelan jkuxlejaltike, skʼan teuk ta joltik li kʼusi laj yal Pablo xchiʼuk ti kʼu yelan echʼ xkuxlejale, yuʼun jaʼ chakʼ kiltik ti xuʼ jun noʼox koʼontontike. Pe ¿kʼusi xuʼ skoltautik sventa junuk noʼox koʼontontike? Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel oxtos kʼusi xuʼ skoltautik.

JNAʼUK JTOJTIK TA VOKOL

4. Kʼalal jnaʼ jtojtik ta vokole, ¿kʼuxi tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontike? (1 Tesalonisenses 5:18).

⁴ Kʼalal jnaʼ jtojtik ta vokole, jaʼ tskoltautik sventa masuk to jun koʼontontik (kʼelo 1 Tesalonisenses 5:18). Mi ta sjunul koʼontontik ta jtojtik ta vokol li kʼusitik jsetʼjuteb x-ayan kuʼuntike, xuʼ van muʼyuk chbat ta koʼontontik saʼel li kʼusitik muʼyuk kuʼuntike. Jech xtok, mi ep sbalil chkiltik ti kʼu yelan chijtun ta stojolal Jeova avie, jaʼ noʼox ta jpastik li kʼusi spas kuʼuntike, maʼuk ti ta jkʼantik xa tajek ti oyuk kʼusi yan xij-akʼbat jbaintike. Jaʼ yuʼun, li Vivliae chalbutik ti akʼo jtojbetik ta vokol li Jeovae. Mi jech la jpastike, li Diose chakʼbutik li jun oʼontonal yuʼun «ti toj echʼ xa noʼox lek ti jaʼ mu sta li snopben krixchanoetike» (Filip. 4:​6, 7).

5. ¿Kʼusi srasonal oy yuʼunik li j-israeletik sventa stojik ta vokole? (Kʼelo xtok li lokʼole).

⁵ Kalbetik skʼoplal li j-israeletike, ep ta velta lik bikʼtal kʼopojikuk ta stojolal Jeova ta skoj ti tsnaʼ yoʼontonik li jeltos veʼlil ta Ejiptoe (Num. 11:​4-6). Melel onoʼox ti mu kʼunuk li kuxlejal ta takixokol balumile. Pe mas jun yoʼontonik jechuk ti epuk sbalil laj yilik li kʼusi la spas Jeova ta stojolalike. La svules ta sjolik jechuk ti kʼu yelan koltaatik lokʼel ta Ejipto kʼalal la stak talel li lajuneb vokolile, yuʼun mosoinbilik toʼox ta abtel xchiʼuk chichʼik tajek ilbajinel. Kʼalal lokʼik batele, laj spojbeik batel li kʼusitik oy yuʼunik li j-ejiptoetike, jech kʼuchaʼal plata, oro xchiʼuk kʼuʼil pokʼiletik (Eks. 12:​35, 36). Jech xtok, li Jeovae la stunes sjuʼel sventa xchʼak li Tsajal nab sventa mu xlajik ta milel yuʼun li yajsoltarotak faraone. Pe maʼuk noʼox, li j-israeletike makʼlinatik jujun kʼakʼal ta mana kʼalal jaʼo te oyik li ta takixokol balumile. Pe ¿kʼu yuʼun ti mu junuk yoʼontonik une? Maʼuk ta skoj ti muʼyuk sveʼelike, jaʼ ta skoj ti mu snaʼ stojik ta vokol li kʼusitik oy yuʼunike.

6. ¿Kʼusi tskoltautik sventa jnaʼuk jtojtik ta vokole?

⁶ Ta jkʼeltik batel oxtos kʼusi tskoltautik sventa jnaʼuk jtojtik ta vokole. Baʼyel, jchʼakbetik yorail jujun kʼakʼal sventa jnopbetik skʼoplal li kʼusitik lek la jkʼupintike. Xuʼ van jtsʼibatik jtos chaʼtosuk li kʼusi xuʼ jtojtik ta vokole (Lam. 3:​22, 23). Xchibal, jtojbetik ta vokol yantik kʼalal oy kʼusi tspasik ta jtojolaltike. Pe mas to skʼan jtojbetik ta vokol jujun kʼakʼal li Jeovae, yuʼun ep kʼusitik tspas ta jtojolaltik (Sal. 75:1). Yoxibal, jaʼuk noʼox xkamigointik li buchʼutik snaʼ stojik ta vokole. Mi jaʼ ta jchiʼintik li buchʼutik snaʼ stojik ta vokole, jaʼ jech ta jchantik ek. Pe mi jaʼ ta jchiʼintik li buchʼutik mu snaʼ stojik ta vokole o mi mu junuk yoʼontonik yuʼun li kʼusitik oy yuʼunike, jaʼ jech ta jchantik xtok (Deut. 1:​26-28; 2 Tim. 3:​1, 2, 5). Mi ta jnopes jbatik sventa jtojtik ta vokole, yikʼaluk van jaʼ tskoltautik sventa mu xkapetuk joltik ta skoj ti oy kʼusitik muʼyuk kuʼuntike.

7. ¿Kʼusi koltaat-o Aci sventa junuk noʼox yoʼontone?

⁷ Kalbetik skʼoplal jun ermana ta Indonesia ti Aci sbie. Xi chale: «Kʼalal jaʼo xyaket li COVID-19, la jkoʼoltas jkuxlejal xchiʼuk li yan ermanoetike, ti jech la jpase mu xa junuk koʼonton laj kaʼi jba» (Gal. 6:4). ¿Kʼusi koltaat-o sventa mu jechuk xaʼi sbae? Xi chale: «La jnopbe skʼoplal li kʼusitik ta jkʼupin jujun kʼakʼale xchiʼuk li kʼusitik ta jkʼupin ti te oyun ta steklumal Jeovae. Vaʼun, la jtojbe ta vokol li Jeovae, ti jech la jpase jaʼ la skoltaun sventa ximuyubajuk noʼox». Mi la jchanbetik kʼusi la spas li ermanae, jaʼ tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontik akʼo mi jelel jkuxlejaltik kʼuchaʼal li yantike.

BIKʼITUK XKAKʼ JBATIK

8. ¿Kʼusi kʼot ta stojolal li Baruke?

⁸ Kalbetik skʼoplal Baruk ti jaʼ yajsekretario Jeremiase. Oy kʼuk sjalil ti mu xa junuk yoʼonton laj yaʼi ti kʼu yelan xkuxlejale. Tsots li kʼusi sbainoje, yuʼun skʼan skolta Jeremias sventa xalbe j-israeletik ti chil svokolik ta skoj ti la stoy sbaik ta stojolal Jeovae. Pe jun veltae, chʼay ta sjol li kʼusi mas tsots skʼoplale: ti jaʼuk spas li kʼusi tskʼan Jeovae. Vaʼun, jaʼ bat ta yoʼonton li kʼusi tskʼan stuke, maʼuk li kʼusi tskʼan Jeovae. Li Jeovae laj yalbe j-alkʼop Jeremias ti xiuk xalbe li Baruke: «Jaʼ yakal chasaʼ li kʼusitik mukʼtik ta aventa noʼox atuke. Mu xa xasaʼ li kʼusitik taje» (Jer. 45:​3-5). Xkoʼolaj ti xi albate: «Junuk noʼox avoʼonton ti kʼu yelan akuxlejale». Li Baruke la xchʼun li tukʼibtasele, vaʼun lek ilat yuʼun Jeova.

9. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi chal ta 1 Korintios 4:6 xchiʼuk 7? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

⁹ Bateltike, xuʼ van oy junuk ermano tsta ta nopel ti sta-o ti oyuk kʼusi x-akʼbat sbain ta mantale. Yikʼaluk van jaʼ ta skoj ti oy kʼusi lek xtojob spasele, ti tsots yakal ch-abteje, ti jal xa chtun ta stojolal Jeovae o spas yuʼun yoxtosal taje. Akʼo mi jech, yikʼaluk yan-o buchʼu ch-akʼbat sbain li kʼusi tskʼan tstae. ¿Kʼusi xuʼ xkoltaat sventa mu chopoluk xaʼi sbae? Lek ti snopbe skʼoplal li kʼusi laj yal jtakbol Pablo li ta 1 Korintios 4:6 xchiʼuk 7 (kʼelo). Li kʼusitik xijtojob spasel xchiʼuk li kʼusi jbainojtik ta mantale, jaʼ yakʼojbutik ta slekil yutsil yoʼonton li Jeovae, maʼuk ti jtatik-oe (Rom. 12:​3, 6; Efes. 2:​8, 9).

10. ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa bikʼit xkakʼ jbatike?

¹⁰ Mi la jnopbetik skʼoplal li kʼusi la spas Jesuse, jaʼ tskoltautik sventa bikʼit xkakʼ jbatik. Jvules ta joltik ti la spokbe yok li yajtakboltake akʼo mi snaʼoj ti jaʼ Xnichʼon Dios xchiʼuk ti tsots yabtele. Xi la stsʼiba li jtakbol Juane: «Li Jesuse, ta skoj ti snaʼoj ti akʼbat ta skʼob yuʼun Totil skotol li kʼusitike xchiʼuk ti te lik tal ta stojolal Dios li stuke xchiʼuk ti te tsut batel ta stojolal li Diose [ . . . ], lik spokbe yakan li jchankʼopetike» (Juan 13:​3-5). Li Jesuse xuʼ ox van la snop ti sta-o ti jaʼ xichʼ pokbel yoke. Akʼo mi jaʼ Xnichʼon Dios, muʼyuk bu la sta ta nopel ti tskʼan lek snae, ti spas ta jkʼuleje o ti lekuk noʼox xkuxlejale (Luk. 9:58). Yuʼun li stuke bikʼit laj yakʼ sba, jaʼ yuʼun jun noʼox yoʼonton xchiʼuk li kʼusi oy yuʼune. Lek tajek li kʼusi chakʼ jchantike (Juan 13:15).

11. ¿Kʼusi koltaat-o Dennis sventa masuk to jun yoʼontone?

¹¹ Kalbetik skʼoplal jun ermano ta Países Bajos ti Dennis sbie, chal ti chakʼ persa sventa bikʼit xakʼ sba kʼuchaʼal la spas li Jesuse. Pe bakʼintike, vokol chaʼi. Xi chale: «Kʼalal chkil ti yan-o buchʼu chichʼ akʼbel sbain li kʼusi ta jkʼan ox ta jta ta mantale, bakʼintike chopol chkaʼi xchiʼuk chlik jtoy jba jutuk. Kʼalal jech chkaʼi jbae, ta jchanbe skʼoplal ti kʼu yuʼun skʼan bikʼit xkakʼ jbae. Li ta JW Library^®, oy jayibuk teksto ti kakʼojbe s-etiketail ti jaʼ chalbe skʼoplal ti skʼan bikʼit xkakʼ jbatike. Ti jech ta jpase jaʼ sventa xuʼ jta noʼox ta anil li tekstoe xchiʼuk ti jchan yan veltae. Jech xtok, nopajtik noʼox ta jchikinta mantaletik ti jaʼ chalbe skʼoplal ti skʼan bikʼit xkakʼ jbatike xchiʼuk jyalesoj ta jselular.a Kakʼoj venta ti jaʼ sventa yichʼobil ta mukʼ Jeova skotol li kʼusi ta jpastike, maʼuk sventa jtoy-o jbatik. Li abtelal chichʼ pasele jaʼ yuʼun Jeova, jaʼ noʼox chakʼ ti akʼo jkolta jbatik jutebuke». Mi oy jech chkaʼi jbatik kʼuchaʼal li ermanoe, kakʼtik persa ti masuk to bikʼit xkakʼ jbatike. Mi jech la jpastike, mas to lek chkil jbatik xchiʼuk Jeova xchiʼuk jun noʼox koʼontontik (Sant. 4:​6, 8).

JNOPBETIK SKʼOPLAL LI KʼUSI CHTAL TA JELAVELE

12. ¿Kʼusi tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontik li avie? (Isaias 65:​21-25).

¹² Mi la jnopbetik skʼoplal li kʼusitik kʼupil sba chakʼ talel ta jelavel li Jeovae, tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontik akʼo mi oy kʼusitik ta jnuptantik li avie. Jech kʼuchaʼal chal ta slivroal Isaiase, li Jeovae snaʼoj ti mu kʼunuk li kuxlejal avie, pe chal xtok ti tslajesbe skʼoplal skotol li vokoliletike (kʼelo Isaias 65:​21-25). Li ta achʼ balumile, jkotoltik oy xa jnatik ti kʼupil sbae, ta jkʼupin li kabteltike xchiʼuk oy xa muikil veʼliletik ti naka lekike. Muʼyuk xa chijxiʼutik ti oy kʼusi chopol ta jnuptantike o ti oy kʼusi snuptan li kalab jnichʼnabtike (Is. 32:​17, 18; Esek. 34:25). Kʼupil sba li kʼusi chtal ta jelavele xchiʼuk persa chkʼot ta pasel.

13. ¿Kʼusi vokoliletik ta jnuptantik, xchiʼuk kʼuxi tskoltautik li kʼusitik lek chtal ta jelavele?

¹³ ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti jechuk-o jnopbetik skʼoplal avi li kʼusitik lekik chtal ta jelavele? Yuʼun kuxulutik xa ta slajebal kʼakʼal xchiʼuk jkotoltik oy kʼusitik tsots ta jnuptantik (2 Tim. 3:1). Li Jeovae tskoltautik jujun kʼakʼal sventa xkuch kuʼuntik, ¿kʼuxi tskoltautik? Tsbeiltasutik, chakʼ kipaltik xchiʼuk tstoyutik likel (Sal. 145:14). Jech xtok, chakʼ spatobil koʼontontik sventa xkuch batel kuʼuntik li kʼusitik tsots ta jnuptantike. Yikʼaluk van tsots tajek skʼan xij-abtej sventa jman jveʼeltik, jkʼuʼ jpokʼtik xchiʼuk ti bu xuʼ xnaki li kutsʼ kalaltike. Pe jnaʼojtik lek ti mu jechuk-o chbat li jkuxlejaltike, yuʼun li Jeovae jamal yaloj ti chakʼbutik skotol li kʼusi chtun kuʼuntik ta Paraisoe, tsbusanbutik talel bendision (Sal. 9:18; 72:​12-14). Yikʼaluk van tsakbilutik ta jtosuk tsatsal chamel, ti kʼux-ip noʼox jbekʼtaltike o ti iputik ta depresione. Pe maʼuk skʼan xal ti jech-o chkil jvokoltike o ti chʼabal spatobil koʼontontike, yuʼun li Diose jamal yalojbutik ti tslajesbe skʼoplal ta j-echʼel li chameletik xchiʼuk li lajelal ta achʼ balumile (Apok. 21:​3, 4). Skotol taje, jaʼ tskoltautik sventa mu jvul tajek koʼontontik xchiʼuk ti mu xkap joltik ta skoj li kʼusitik ta jnuptantik avie. Akʼo mi oy kʼusi chopol chkichʼtik pasbel, mi iputik noʼox, mi oy buchʼu chamem kuʼuntik o kʼusiuk noʼox ti yakal ta jnuptantike, xuʼ me jun noʼox koʼontontik li avie. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jnaʼojtik lek ti j-echʼelbe noʼox li jvokoltike xchiʼuk ti chlaj skʼoplal ta j-echʼel li ta achʼ balumile (2 Kor. 4:​17, 18).

14. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa masuk to ep sbalil xkiltik li spatobil koʼontontike?

¹⁴ Li spatobil koʼontontike xkoʼolaj ta lente ti jaʼ tskoltautik sventa masuk to lek xkiltik batel li kʼusitik chtal ta jelavele. Mi chkil jvokoltik ta takʼine, xuʼ jnopbetik skʼoplal kʼu yelan li kuxlejal ta jelavele, yuʼun muʼyuk xa chichʼ tunesel takʼin, muʼyuk xa ilil xchiʼuk muʼyuk xa povreal. Mi chopol tajek chkaʼitik ti muʼyuk to jtaojtik li kʼusi ta jkʼan ta jbaintik ta mantale, teuk ta joltik ti muʼyuk xa tsots skʼoplal chkiltik ta jelavel kʼalal tukʼutik xa oxe xchiʼuk kʼalal ta smilal xa ox jabil chijtun ta stojolal Jeovae (1 Tim. 6:19). Avie, yikʼaluk van ep tajek jvokoltik ti vokol xa chkaʼitik snopbel skʼoplal li kʼusitik chtal ta jelavele. Pe ¿kʼusi skʼan jpastik sventa masuk to ep sbalil xkiltik li spatobil koʼontontik sventa junuk noʼox koʼontontike? Jaʼ ti chkakʼtik persa snopbel skʼoplal li kʼusi chtal ta jelavele, vaʼun maʼuk me chbat ta koʼontontik li jvokoltike, jaʼ xa ta jkʼeltik batel li kʼusitik chtal ta jelavele.

15. ¿Kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal li Christae?

¹⁵ Li ta parafo 11, laj kalbetik skʼoplal li Dennise, avie jaʼ xa chkalbetik skʼoplal li yajnil ti Christa sbie. Xi chale: «Tsots tajek ipun, yuʼun kʼuxik tajek li jbekʼtale xchiʼuk kʼun tajek chkaʼi jba. Mu xa xixanav, skʼan xa jtunes silla de ruedas. Jaʼ mas jal ti te telelun ta jteme xchiʼuk skotol ora kʼux chkaʼi li jbekʼtale. Achʼtik toe, laj yalbun doktor ti mas to tstsatsaj batel li jchamele xchiʼuk ti abal xa xpoxile. Pe xi la jnop ta anile: ‹Chʼabal spatobil yoʼonton li stuke, pe li voʼone oy›. Jaʼ mas ta jnopbe skʼoplal li kʼusi chtal ta jelavele, vaʼun jaʼ tskoltaun sventa junuk noʼox koʼonton. Avie, mu kʼusi stakʼ jpas, jaʼ xa noʼox skʼan ti stsʼikuk kuʼune, pe li ta achʼ balumile, ¡ta jkʼupin li jkuxlejale!».

«MUʼYUK KʼUSI TSPAS PALTA YUʼUNIK LI BUCHʼUTIK XIʼTAOJIKE»

16. ¿Kʼu yuʼun laj yal David ti «muʼyuk kʼusi tspas palta yuʼunik li buchʼutik» xiʼtaojik Jeovae?

¹⁶ Akʼo mi jun noʼox koʼontontik yuʼun li kʼusitik oy kuʼuntike, ta onoʼox xkil jvokoltik. Kalbetik skʼoplal li ajvalil Davide. Li stuke cham oxvoʼ skerem, pakʼtaat ti oy la kʼusi chopol la spase, valopatinat komel yuʼun li yamigotake xchiʼuk epal jabil jatav ta skoj ti tskʼan ox chmilat yuʼun jun ajvalile. Akʼo mi jech la snuptan, jun noʼox yoʼonton xchiʼuk xi laj yal ta stojolal li Jeovae: «Muʼyuk kʼusi tspas palta yuʼunik li buchʼutik xiʼtaojike» (Sal. 34:​9, 10). ¿Kʼu yuʼun ti jech laj yale? Yuʼun snaʼoj lek ti ta onoʼox xakʼbutik li kʼusitik jtunel kuʼuntik ta melele akʼo mi muʼyuk tsmak ta be jvokoltik li Jeovae (Sal. 145:16). Jech kʼuchaʼal li Davide, xuʼ jun koʼontontik ek, yuʼun nopol oy ta jtojolaltik li Jeovae, mu ventauk kʼusi jnuptantik.

17. ¿Kʼu yuʼun chakʼan ti junuk noʼox avoʼonton mu ventauk ti kʼu yelan akuxlejale?

¹⁷ Li Jeovae tskʼan ti junuk noʼox koʼonton xijkuxiutik mu ventauk ti kʼu yelan li jkuxlejaltike (Sal. 131:​1, 2). Avie, laj xa jkʼeltik talel kʼusi skʼan jpastik sventa junuk noʼox koʼontontike. Jaʼ yuʼun, kakʼtik persa ti jnaʼtikuk stojel ta vokole, ti bikʼituk xkakʼ jbatike xchiʼuk ti jnopbetik skʼoplal li kʼusi lekik chtal ta jelavele. Vaʼun, xuʼ xi xkaltik eke: «Kiloj xa ti xuʼ jun noʼox [koʼontone]» (Filip. 4:11).