«Akʼo stak ta ikʼel moletik»

1. ¿Kʼuxi yakʼoj ta ilel Jeova ti skʼanoj tajek li yuni chijtake?

LI Jeovae skʼanoj tajek skotol li yuni chijtake. La sman ta xchʼichʼel Jesus xchiʼuk laj yakʼbe sbain moletik ta tsobobbail ti akʼo xchabiike (Ech. 20:28). Li Diose tskʼan ti ta slekiluk yoʼonton xchabivanik li moletike. Sventa spatbeik yoʼonton li chijetike xchiʼuk ti skoltaik sventa mu xil svokolik ta mantale, jaʼ chchʼunik li kʼusi laj yal Jesus ti jaʼ jolil ta tsobobbaile (Is. 32:​1, 2).

2. Li Jeovae, ¿buchʼutik oy ta yoʼonton tskolta? (Esekiel 34:​15, 16).

² Li Jeovae skʼanoj tajek skotol li yuni chijtake, pe mas to oy ta yoʼonton tskolta li buchʼutik chil svokolik ta mantale. Jaʼ yuʼun, tstunes moletik sventa xkoltavanik (kʼelo Esekiel 34:​15, 16). Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi skʼan jpastik mi ta jkʼantik koltaele? Jaʼ ti jpastik orasione. Pe maʼuk noʼox, yuʼun li Diose tskʼan ti jkʼanbetik koltael li «jchabichijetik xchiʼuk jchanubtasvanejetik» ta tsobobbaile (Efes. 4:​11, 12).

3. ¿Kʼu yuʼun ta jtabetik sbalil jkotoltik li xchanobil liʼe?

³ Li Jeovae tstunes moletik sventa skoltautik ta mantal. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik kʼuxi tspas taje xchiʼuk ta jtakʼtik batel li sjakʼobiltak liʼe: ¿bakʼin skʼan jkʼanbetik koltael li moletike?, ¿kʼu yuʼun skʼan jech jpastik? xchiʼuk ¿kʼuxi tskoltautik li moletike? Li kʼusi ta jkʼeltik batele, ta jtabetik sbalil jkotoltik akʼo mi tsotsutik ta mantal, yuʼun tskoltautik sventa masuk to ep sbalil xkiltik ti kʼu yelan chkoltavan li moletike xchiʼuk chakʼ kiltik kʼusi xuʼ jpastik mi oy ta jkʼantik koltael ta jelavele.

¿BAKʼIN SKʼAN JTAKTIK TA IKʼEL LI MOLETIKE?

4. Li kʼusi chal Santiago 5:14 kʼalal ta 16, 19 xchiʼuk 20, ¿kʼuxi jnaʼojtik ti jaʼ chalbe skʼoplal li buchʼu ip ta mantale? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

⁴ Li jchankʼop Santiagoe laj yal kʼuxi tstunes Jeova li moletik sventa skoltautike. Xi laj yale: «¿Mi oy buchʼu ip avuʼunik? Akʼo stak ta ikʼel moletik ta tsobobbail» (kʼelo Santiago 5:​14-16, 19, 20). Li kʼusi laj yal Santiagoe jaʼ chalbe skʼoplal li buchʼu ip ta mantale. ¿Kʼuxi jnaʼojtik taje? Jaʼ li kʼusi chal yan versikuloetike. Baʼyel srasonal, muʼyuk bu laj yal Santiago ti skʼan stak ta ikʼel doktor li buchʼu ipe, yuʼun jaʼ skʼan stak ta ikʼel li moletik ta tsobobbaile. Yan srasonal xtoke, jaʼ ti laj yal ti chkol li buchʼu ip mi laj yichʼ akʼel ta pertone. Ti melel xkaltike, xkoʼolaj tajek li buchʼu ip ta mantal xchiʼuk li buchʼu tsakbil ta jtosuk chamele. Yuʼun kʼalal chij-ipaje, chijbat ta doktor, chkalbetik ti kʼusi ip chkaʼitike xchiʼuk ta jchʼuntik li kʼusi chalbutik tale. Jaʼ jech ek, kʼalal chij-ipaj ta mantale, skʼan xbat jkʼanbetik koltael junuk mol, kalbetik li kʼusi vokol chkaʼitike xchiʼuk jchʼuntik li beiltasel ta Vivlia chalbutike.

5. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik venta ti kʼu kelantik ta mantale?

⁵ Li kapitulo 5 ta Santiagoe tstij koʼontontik ti jkʼanbetik koltael moletik kʼalal chij-ipaj xa ta mantal chkaʼitike. ¿Pe mi lek ti jaʼ to chbat jkʼantik koltael kʼalal oy xa kʼusi chopol jpasojtike o kʼalal muʼyuk xa lek xkil jbatik xchiʼuk Jeovae? Moʼoj, yuʼun jaʼ mas lek ti jkʼantik noʼox koltael yoʼ to mu xkil jvokoltike. Skʼan xkichʼ jpʼijiltik, yuʼun li Vivliae chal ti xuʼ van jloʼla jba jtuktike: ti lek xa kalojtik ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk Jeovae (Sant. 1:22). Taje jaʼ jech kʼot ta stojolalik junantik yajtsʼaklomtak Kristo li ta Sardise, yuʼun la snopik ti lek oyik ta mantale, pe albatik yuʼun Jesus ti mu jechuke (Apok. 3:​1, 2). Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi xuʼ xkakʼtik venta ti kʼu kelantik ta mantale? Jtose, jaʼ ti jkʼeltik mi jech-o xijmuyubaj chijtun ta stojolal Jeova jech kʼuchaʼal kʼalal laj kichʼtik voʼe (Apok. 2:​4, 5). Xuʼ xi jnopbetik skʼoplale: «¿Mi jech-o ta jkʼupin skʼelel Jvivlia xchiʼuk ti ta jnopbe skʼoplale? ¿Mi jech-o chikʼot ta skotol tsobajel xchiʼuk ti ta jchapan jbae? ¿Mi tsots-o skʼoplal chkil li cholmantale? ¿Mi jaʼ xa batem ta koʼonton spasel li kʼusi tskʼan koʼontone xchiʼuk li saʼel takʼine?». Li sjakʼobiltak liʼe jaʼ tskoltautik sventa xkakʼtik venta mi oy jtosuk kʼusi vokol chkaʼitik ti xuʼ xkil-o jvokoltike. Mi vokol chkaʼitik ti jchaʼtam jbatik likel ta mantale o mi oy xa kʼusi chopol la jpastik ti muʼyuk lek chil Jeovae, skʼan xbat jkʼanbetik koltael li moletike.

6. ¿Kʼusi xuʼ spas li buchʼu tsots xa saʼoj smule?

⁶ Pe mi oy xa buchʼu tsots spasoj smul ti xuʼ xichʼ-o lokʼesel ta tsobobbaile, skʼan me xbat xchiʼin ta loʼil junuk mol ta tsobobbail (1 Kor. 5:​11-13). Skʼan xichʼ koltael sventa lekuk xil sba xchiʼuk Jeova yan velta. Pe jaʼ to me ch-akʼe ta perton yuʼun Jeova mi laj yakʼ ta ilel ti sutesoj yoʼonton ta melele (Ech. 26:20). Jtos ti kʼuxi chakʼ ta ilel ti sutesoj xa yoʼontone, jaʼ ti xbat yalbe ta jamal moletik li kʼusi chopol la spase.

7. ¿Buchʼutik to yan ti chtun yuʼunik koltaele?

⁷ Li moletik ta tsobobbaile maʼuk noʼox tskoltaik li buchʼutik tsots spasoj smulike. Yuʼun tskoltaik ek li buchʼutik kʼunibemik ta mantale (Ech. 20:35). Jnoptik noʼox ti oy kʼusi vokol chavaʼi stsalele xchiʼuk chanop ti mu xuʼ avuʼun atuke. Mas to van vokol chavaʼi stsalel mi nopem toʼox xavaʼi slajesel droga, skʼelel pornografia o mi chamulivaj toʼox kʼalal mu toʼox xavojtikin mantale. Pe stsal avuʼun, teuk me ta ajol ti tskoltaot li Jeovae. Mi oy junuk mol ta tsobobbail ti aviloj ti snaʼ xchikinta lek li kʼusi chavalbee, xuʼ jaʼ xbat akʼanbe koltael. Xuʼ xakʼbot tojobtaseletik ti jtunel avuʼune xchiʼuk tsvules ta ajol ti lek-o chilot li Jeovae, jaʼ noʼox venta mi muʼyuk chapas li kʼusi chopol tskʼan avoʼontone (Ekl. 4:12). Mi chopol tajek chavaʼi aba ta skoj ti jech-o kʼusi chopol tskʼan avoʼontone, li moletike xuʼ me svules ta ajol ti lek ti jech chavaʼi abae, yuʼun jaʼ svinajeb ti tsots skʼoplal chavil ti lek xavil abaik xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk jaʼ jech chavakʼ ta ilel ti anaʼoj ti mu stsal avuʼun atuke (1 Kor. 10:12).

8. ¿Kʼusitik ti mu persauk xkalbetik li moletike?

⁸ Mu persauk xkalbetik moletik skotol li kʼusi chopol chbat ta pasel kuʼuntike. Jech kʼuchaʼal liʼe, jnoptik noʼox ti la ayayijesbe yoʼonton junuk avermano xchiʼuk ti kap tajek ajol ta stojolale. Mu persauk xbat avalbe moletik, yuʼun jaʼ noʼox skʼan xapas li kʼusi laj yal Jesus sventa xchapaj li akʼopike (Mat. 5:​23, 24). Jech xtok, xuʼ xasabe mas skʼoplal ta jvuntik kʼusi xuʼ skoltaot sventa oyuk mas slekil avoʼonton, smalael avuʼun xchiʼuk ti xanaʼuk xapajtsan abae. Pe mi mu xchapaj-o li akʼopike, xuʼ van xavalbe junuk mol ta tsobobbail. Li ta karta la stsʼibabe batel jfilipoetik li jtakbol Pabloe, te laj yalbe jun ermano ti akʼo skolta li Evodia xchiʼuk Sintike sventa xchapan li skʼopike. Jaʼ me jech xuʼ skoltaot li moletik ta atsobobbail eke (Filip. 4:​2, 3).

¿KʼU YUʼUN SKʼAN JTAKTIK TA IKʼEL LI MOLETIKE?

9. Akʼo mi chakʼ kʼexlal, ¿kʼu yuʼun skʼan jkʼanbetik koltael li moletike? (Proverbios 28:13).

⁹ Mi ta jnoptik ti mu stsal kuʼuntik li kʼusi chopol tskʼan koʼontontike o mi tsots xa jsaʼoj jmultike, xuʼ van skʼan oyuk xchʼunel koʼontontik xchiʼuk stsatsal koʼontontik sventa jchiʼintik ta loʼil li moletike. Pe mu me jaʼuk smakutik li kʼexlal sventa jkʼanbetik koltael li moletike. ¿Kʼu yuʼun? Teuk ta joltik ti jaʼ yakʼoj Jeova li moletik sventa skoltautik yoʼ lekuk tsotsutik ta mantale. Jaʼ yuʼun, kʼalal chbat jkʼanbetik koltael li moletike, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeova xchiʼuk ti ta jchʼunbetik li smantaltake. Jnaʼojtik lek ti tskoltautik Jeova sventa mu xijyal ta lume (Sal. 94:18). Vaʼun, mi laj kaltik ta jamal li jmultike xchiʼuk mi muʼyuk xa ta jchaʼpastike, chkʼuxubinutik li Jeovae xchiʼuk chakʼutik ta perton (kʼelo Proverbios 28:13).

10. ¿Kʼusi xuʼ jnuptantik mi muʼyuk bu jamal laj kal li jmultike?

¹⁰ Jech kʼuchaʼal laj xa kiltik tale, toj ep ta jtabetik sbalil kʼalal ta jkʼanbetik koltael li moletike. Pe mi la jmuk li jmultike, xuʼ me jta-o jvokoltik. Kalbetik skʼoplal li ajvalil Davide. Kʼalal la smuk li smule, muʼyuk xa lek laj yil sba xchiʼuk Jeova, la svul-o tajek yoʼonton xchiʼuk ipaj-o (Sal. 32:​3-5). Kʼalal chij-ipaj ta mantale, xkoʼolaj tajek kʼalal oy bu chijyayije: mi muʼyuk la jpoxtatike, mas to tstsatsaj batel. Li Jeovae snaʼoj ti xuʼ xkil-o jvokoltik kʼalal chij-ipaj ta mantale, jaʼ yuʼun tstij koʼontontik ti xkalbetik li moletike xchiʼuk ti jchapan li jkʼoptike (Is. 1:​5, 6, 18).

11. ¿Kʼusi to yan xuʼ xkʼot ta pasel mi la jmuktik junuk tsatsal mulile?

¹¹ Jech xtok, mi la jmuk li jmultike, xuʼ me xil-o svokol kuʼuntik li yan krixchanoetike. Yuʼun muʼyuk xa lek ch-abtej ta tsobobbail li xchʼul espiritu Diose xchiʼuk muʼyuk xa jun koʼontontik (Efes. 4:30). Ta yan xtoke, mi laj kaʼitik ti oy buchʼu tsots spasoj smul li ta jtsobobbailtike, skʼan me xkalbetik ti akʼo yalbe li moletike.a Teuk ta joltik ti mi la jmuktik eke, xkoʼolaj me ti koʼol xa jbatik xchiʼuke (Lev. 5:1). Mi jkʼanojtik ta melel li Jeovae, jaʼ me tstij koʼontontik sventa xkaltik ta jamal li kʼusi jnaʼojtike. Vaʼun, jaʼ jech ta jkolta jbatik sventa sakuk li tsobobbaile xchiʼuk ti lekuk xil sba xchiʼuk Jeova yan velta li buchʼu tsots la spas smule.

¿KʼUXI TSKOLTAUTIK LI MOLETIKE?

12. Li moletike, ¿kʼuxi tskoltaik li buchʼutik kʼunibemik ta mantale?

¹² Li ta Vivliae, te ch-albatik li moletik ti akʼo skoltaik li buchʼutik kʼunibemik ta mantale (1 Tes. 5:14). Mi oy apasoj amule, yikʼaluk van oy kʼusitik tsjakʼboxuk sventa snaʼik li kʼusi chanope o ti kʼu yelan chavaʼi abae (Prov. 20:5). Mas me kʼun chaʼiik spasel yabtel moletik mi jamal chaval li amule akʼo mi vokol chavaʼi yalel ta skoj ti kʼu yelan chʼiemot tale, ti kʼu yelan atalelale o ti chakʼ kʼexlal li kʼusi la apase. Mu me xavul avoʼonton mi oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta alel avuʼune o ti muʼyuk smelol kʼu yelan chavale (Job 6:3). Yuʼun li moletike muʼyuk chopol kʼusi tsnopik ta anil, yuʼun baʼyel tskʼelbeik lek skʼoplal li kʼusi la apas sventa xakʼboxuk li tojobtasel ta Vivliae (Prov. 18:13). Li moletike te ta sjolik ti jal onoʼox yichʼoj sventa skoltaik li buchʼu kʼunibem ta mantale, yuʼun bateltike mu jkojuk noʼox chchiʼinik ta loʼil.

13. ¿Kʼusi to mas tspasik li moletik sventa skoltautike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹³ Li moletike chakʼik persa ti mu kʼusi xalboxuk ti xuʼ van mas to chopol-o xavaʼi aba ta skoj li kʼusi la apase. Li kʼusi tspasike jaʼ ti tspasik orasion ta atojolale. Li Jeovae tstsʼet chikinta li orasion taje, vaʼun «oy kʼusi lek tajek chkʼot ta pasel». Yuʼun mas xa jun avoʼonton chavaʼi aba. Jech xtok, chjaxboxuk «aseite ta sbi Jeova» (Sant. 5:​14-16). Li «aseite» taje jaʼ li kʼusi chal Skʼop Diose. Jaʼ yuʼun, li moletike tskʼelboxuk tekstoetik sventa spat avoʼonton xchiʼuk tskoltaoxuk sventa lekuk xavil aba yan velta xchiʼuk li Jeovae (Is. 57:18). Li tojobtaseletik ta Vivlia chakʼboxuke jaʼ tskoltaot sventa jaʼuk-o xapas li kʼusi leke. Li moletike tskoltaot sventa xavaʼi li kʼusi xi chalbot Jeovae: «Liʼ me li bee, jaʼ [xatam] batel» (Is. 30:21).

14. Jech kʼuchaʼal chal Galatas 6:​1, ¿kʼuxi chkoltaat yuʼun moletik li buchʼu chchʼay ta bee? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹⁴ (Kʼelo Galatas 6:1). Kʼalal «chchʼay ta be» xie, jaʼ skʼan xal ti oy buchʼu muʼyuk chchʼunbe li smantal Diose. Taje jaʼ van skʼoplal kʼalal oy kʼusi tsbol pas jun krixchano ta skoj noʼox ti muʼyuk la snop leke o ti tsots la saʼ smul ta stojolal Jeovae. Li moletik ta tsobobbaile ta slekil yoʼonton tstukʼibtasik li buchʼu la saʼ smul ta skoj ti skʼanojike. Kʼalal «tstukʼibtasik» xie, li ta griego kʼope jaʼ van chalbe skʼoplal xtok kʼalal tsta yav jbakiltik kʼalal oy bu chijkʼase. Jech kʼuchaʼal tspas li jun doktor o jtsʼakbake, sventa mu masuk xkaʼibetik xkʼuxule, ta kʼun chpichʼ batel jbakiltik sventa sta yave. Jaʼ jech li moletik eke, ta slekil yoʼonton tstukʼibtasik li buchʼu saʼoj smul sventa mu masuk to kʼux xaʼi o ti mas to chopol xaʼi sbae. Jech xtok, kʼalal chtojobtasvanik li moletike, skʼan stsakik ta venta liʼe: «Kʼelo me aba lek atukik». ¿Kʼu yuʼun skʼan ti xichʼ spʼijilike? Yuʼun jpasmuliletik ek xchiʼuk xuʼ van xchʼayik ta be. Jaʼ yuʼun, kʼalal tstukʼibtasik li buchʼu saʼoj smule, maʼuk ti jpʼel xa xalike o ti tukʼ xa chaʼi sbaike, yuʼun chakʼik persa ti bikʼit xakʼ sbaike xchiʼuk ti xakʼik ta ilel xkʼuxul yoʼontonike (1 Ped. 3:8).

15. ¿Kʼusi xuʼ jpastik mi oy jvokoltike?

¹⁵ Xuʼ jpat koʼontontik ta stojolal li moletik ta tsobobbaile. Yuʼun li stukike snaʼojik ti mu stakʼ xalik batel li kʼusi chkalbetike xchiʼuk chanubtasbilik lek ti ta Vivliauk slokʼesik li tojobtaseletik chakʼbutike, ti maʼuk li kʼusi tsnop stukike xchiʼuk te noʼox satik sventa skoltautik kʼalal oy jvokoltike (Prov. 11:13; Gal. 6:2). Melel onoʼox ti jelajtik tajek stalelalik li moletike xchiʼuk junantike ep xa kʼusitik xchanojik. Jaʼ yuʼun, kʼalal oy jvokoltike, xuʼ buchʼuuk noʼox molal xkalbetik. Pe muʼyuk me ta jchol jakʼbetik moletik jaʼ to ti xij-albat li kʼusi ta jkʼan chkaʼitike. Mu jkʼantik ti jaʼ jechutik kʼuchaʼal li buchʼutik jaʼ noʼox lek chaʼiik xchikintael «li kʼusi lek chaʼi stukike», ti jaʼ muʼyuk chchʼamik «li lekil chanubtasel» ta Skʼop Diose (2 Tim. 4:3). Kʼalal ta xkalbe jvokoltik junuk mole, yikʼaluk van ta sjakʼbutik mi kalojbetik xa onoʼox yan moletik ta tsobobbail xchiʼuk kʼusi tojobtasel laj yakʼbutik. Mi bikʼit chakʼ sba li mole, yikʼaluk van tsjakʼbe yan mol kʼusi tsnop ek (Prov. 13:10).

¿KʼUSI OY TA JBATIK TA JUJUNTAL?

16. ¿Kʼusi oy ta jbatik ta jujuntal?

¹⁶ Li moletik ta tsobobbaile ta xchabiutik xchiʼuk ta xakʼbutik tojobtaseletik, pe muʼyuk me chalbutik ti kʼusi skʼan jpastike. Voʼotik me oy ta jbatik ta jujuntal ti xkakʼbetik yil Jeova jujun kʼakʼal ti jkʼanojtik xchiʼuk ti ta jkʼantik ti lekuk xilutike, taje jaʼ te chvinaj ta jkʼopojeltik xchiʼuk li kʼusi ta jpastike (Rom. 14:12). Li Jeovae jaʼ tskoltautik sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel kuʼuntik xchiʼuk ti tukʼuk xkakʼ jbatik ta stojolale. Jaʼ yuʼun, li moletike tstunesik Vivlia sventa skoltautik ta yaʼibel smelolal kʼusi tsnop Jeova ta sventa li kʼusi ta jpastike, laje chakʼik ti jnop jtuktik li kʼusi ta jpastike. Taje jaʼ me tskoltautik sventa xkʼel kuʼuntik li kʼusi tukʼe (Ebr. 5:14).

17. ¿Kʼusi tskʼan Jeova ti akʼo jpastike?

¹⁷ ¡Jaʼ jun mukʼta matanal ti jaʼutik yuni chij li Jeovae! Li stuke la stak talel Jesus ti jaʼ «li lekil jchabichije» sventa spojutik xchiʼuk ti xuʼ jta jkuxlejaltik sbatel osile (Juan 10:11). Jech xtok, tstunes moletik ta tsobobbail sventa xkʼot ta pasel li kʼusi xi xa onoʼox yaloje: «Chkakʼboxuk jchabichijetik ti tspasik li kʼusi tskʼan koʼontone, oy lek spʼijilik xchiʼuk yojtikinobil yuʼunik kʼalal chchabioxuke» (Jer. 3:15). Jaʼ yuʼun chaʼa, mi kʼunibemutik o mi iputik ta mantale, jtaktik ta ikʼel li moletik ta tsobobbail sventa skoltautike. Jaʼ jun matanal yakʼojbutik Jeova li moletike, jaʼ yuʼun jkʼanbetik me koltael.