Li Jeovae la skoltaunkutik sventa jechuk-o xisatinkutik

Li Mats xchiʼuk Ann-Catrine ayik li ta Chanob Vun ta Galaad ta 1979, laje takatik batel ta Irán, Mauricio, Myanmar, Tanzania, Uganda xchiʼuk ta Zaire. Jun ti buchʼu chanubtasvan ta Galaade jaʼ li Jack Redford ti jaʼ laj yal liʼe: «Satinan noʼox ti bu chavichʼ tsʼunele». Taje tun tajek yuʼunik li Mats xchiʼuk Ann-Catrine, yuʼun ep butik takatik batel. Akʼo yalbutik li sloʼilike.

Albun kaʼikutik, ¿kʼuxi la avojtikinik li mantale?

Mats: Li jtote te toʼox nakal ta Polonia kʼalal jaʼo yakal li Xchibal Mukʼta Paskʼop ta spʼejel Balumile, te laj yakʼ venta ti naka loʼlavanej tspasik li jkatolikoetike. Akʼo mi jech, nopem xaʼi xi chale: «Oy onoʼox jnaʼ li melel relijione». Melel yaʼuk, jaʼ jech laj kakʼ venta ta tsʼakal. Lek xkaʼi xchaʼmanel livroetik, jun veltae, la jta ta manel jlik asul livro ti xi sbie: La verdad que lleva a vida eterna. Labal sba tajek laj kilbe li sbie, tsuts kuʼun skʼelel sliklej li vaʼ akʼobale. Vaʼun, li ta sob yokʼomale, laj kakʼ venta ti laj xa jta li melel relijione.

Li ta avril ta 1972, lik jchan yan vunetik ti jaʼ yuʼunik li stestigotak Jeovae, jaʼ te laj kaʼibe smelolal li kʼusi onoʼox ta jkʼan ta xkaʼibe smelolal ta Vivliae. Jaʼ jech laj kaʼi jba kʼuchaʼal li jun jmanolajel laj yalbe skʼoplal Jesuse. Yuʼun kʼalal la sta li «jpʼej perla ton» ti toj ep sbalile, la xchon skotol li kʼusi oy yuʼun sventa smane. Li kʼusi la jchon xkaltik ek sventa jman li «perla ton» ti jaʼ li kʼusi melele, jaʼ ti muʼyuk xa laj kakʼbe yipal chanun sventa xikʼot ta doktore (Mat. 13:​45, 46). Vaʼun, laj kichʼ voʼ ta 10 yuʼun disiembre ta 1972.

Kʼalal echʼ jun jabile, li jtot jmeʼ xchiʼuk kitsʼine kʼot ta yoʼontonik mantal xchiʼuk laj yichʼik voʼ. Li ta julio ta 1973, li-och ta prekursor regular. Li ta jtsobobbailkutike, oy jun ermana ti kʼupil sbae xchiʼuk ti lek tsots ta mantal ti Ann-Catrin sbie. Lek laj kil jbakutik xchiʼuk linupunkutik ta 1975. Chanib jabil te litunkutik ta Strömsund ti jaʼ jun jteklum ta Sueciae, tee oy ep krixchanoetik ti oy ta yoʼontonik mantale.

Ann-Catrin: Li jtote jaʼo laj yojtikin mantal kʼalal poʼot xa ox stsuts xchanun ta universidad ta Estocolmoe. Akʼo mi oxib toʼox u kichʼoj, li jtote chikʼun batel ta tsobajeletik xchiʼuk ta cholmantal. Pe taje muʼyuk lek laj yil li jmeʼe, tskʼan ox chakʼbe yil jtot ti chʼayemik li stestigotak Jeovae. Pe muʼyuk onoʼox pas yuʼun, yuʼun ta tsʼakale laj yichʼ voʼ ek. Kʼalal 13 toʼox jabilale, laj kichʼ voʼ xchiʼuk li-och ta prekursora kʼalal 16 toʼox jabilale. Kʼalal oy xa ox kʼuk sjalil te chitun ta Umeå ti bu chtun mas jcholmantaletike, la sbiiltasikun ta prekursora espesial.

Kʼalal linupunkutik xa oxe, la jchanubtaskutik jayvoʼuk krixchanoetik. June jaʼ li Maivor ti jaʼ jun tseb ti laj yikta tajimol akʼo mi xuʼ ox spas ta jkʼulej xchiʼuk ti xichʼ ojtikinele. Vaʼun, jmoj tunik ta prekursora regular xchiʼuk li jmuke. Xchaʼvoʼalik batik ta Galaad ta 1984 xchiʼuk jech-o chtunik ta misionera ta Ecuador.

Ep xa butik latunik ta misioneroal, ¿kʼuxi avakʼoj ta akuxlejalik liʼe: «Satinan noʼox ti bu chavichʼ tsʼunele»?

Mats: Melel onoʼox ti ep xa bu kichʼojkutik takel batele, xkoʼolaj ti ep ta velta laj kichʼkutik chaʼtsʼunele. Pe li kʼusi la skoltaunkutik sventa jechuk-o xisatinkutike, jaʼ ti la jchanbekutik stalelal li Jesuse, mas to ti kʼu yelan bikʼit laj yakʼ sbae (Kol. 2:​6, 7). Jtose, jaʼ ti laj kakʼkutik persa xchanel li kʼusi nopem xaʼiik spasel li ermanoetik ti bu chikʼotkutike, maʼuk ti ta jkʼankutik ti akʼo xchanik li kʼusi ta jpaskutike. Jech xtok, laj kakʼ kipalkutik ti jchanbekutik ti kʼu yelan xkuxlejalike xchiʼuk ti kʼu yelan li snopbenike. Kʼalal mas ta jchanbekutik stalelal li Jesuse, xikoʼolaj laj kaʼikutik ta «jtekʼ teʼ ti tsʼunbil ta tiʼ ukʼume», vaʼun jaʼ jech lisatinkutik ti buyuk noʼox laj kichʼkutik takel batele (Sal. 1:​2, 3).

Ann-Catrin: Sventa jechuk-o xchʼi li jtekʼ teʼ ti chaʼtsʼunbile, skʼan xkʼot xkʼixnal xchiʼuk xojobal kʼakʼal. Xkoʼolaj ti jaʼ kʼot ta «kʼakʼal» kuʼunkutik li Jeova eke (Sal. 84:11). Jaʼ jun bendision laj yakʼbunkutik Jeova ti kʼu yelan la skʼanunkutik li ermanoetike. Jech kʼuchaʼal liʼe, li ermanoetik ta kʼox tsobobbail ta Teherán (Irán) toj lek snaʼ xchʼamvanik kʼuchaʼal li yajtuneltak Dios ta voʼnee. Oy ox ta koʼontonkutik ti te xikomkutik li ta Irane. Pe li ta julio ta 1980, la spajes kabteltik li ajvalile xchiʼuk chib noʼox kʼakʼal laj yakʼbunkutik sventa xilokʼkutik li ta lume. Vaʼun, litakatkutik batel ta Zaire ti República Democrática del Congo sbi avie, ti te xkom ta Africae.

Kʼalal laj kaʼi ti chkichʼkutik takel batel ta Africae, lik jtambe okʼel. Yuʼun kabinojbe skʼoplal ti oy ep kiletel chon xchiʼuk chameletik tee. Akʼo mi jech, oy chaʼvoʼ kamigokutik ti jal xa te chtunik ta Africae, xi laj yalbunkutike: «Pe muʼyuk bu ayemoxuk-o chkaʼ ne. Bat pasik preva, vaʼun te chavakʼik venta ti mu xa xakʼan xalokʼik tale». Jech onoʼox yaʼuk un, yuʼun li ermanoetik tee toj echʼ xa noʼox snaʼ xkʼanvanik. Kʼalal vakib xa ox jabil te chitunkutike, la spajesik li kabteltike xchiʼuk laj kiktakutik komel li Zairee. Te lik tseʼinkun, yuʼun xi xa chkalbe li Jeovae: «Avokoluk, liʼ to ta jkʼan chikomkutik ta Africae».

¿Mi xuʼ xachapbunkutik kʼusitik akʼupinojik talel?

Mats: Jtos li kʼusi chvul ta jole jaʼ ti oy kamigokutik ti chtunik ta misionero ta yantik lume. Jech xtok, ta junantik lume, ep ta jta j-estudiokutik, bateltike 20 chanubtasel chkakʼkutik ta jujuntal. Maʼuk noʼox, yuʼun mu xchʼay-o ta jol ti toj echʼ xa noʼox snaʼ xkʼanvanik xchiʼuk xchʼamvanik li ermanoetik ta Africae. Kʼalal chbat jvulaʼankutik tsobobbailetik li ta Tanzaniae, bateltike te ta jkotan Jkombikutik ta stsʼel sna li ermanoetike, yuʼun jaʼ jvayebkutik li Kombie. Toj lek snaʼ xtʼolpʼijik, yuʼun «mas to laj yakʼik ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike» (2 Kor. 8:3). Li kʼusi mas ta jkʼupin xchiʼuk kajnile jaʼ kʼalal ta jchap jloʼilkutike. Jujun kʼakʼal kʼalal skʼan toʼox xbat vaykunkutike, chichotikutik, vaʼun chlik kalkutik ti kʼu yelan echʼ kuʼunkutik li kʼakʼale xchiʼuk ta jtojbekutik ta vokol Jeova ti muʼyuk chiktaunkutike.

Ann-Catrin: Voʼone ximuyubaj tajek ti xkojtikin xa ermanoetik ta yantik lume. Jchanojkutik xa yan kʼopetik, jech kʼuchaʼal li francés, luganda, persa xchiʼuk suajili. Jech xtok, kilojkutik ti yalel toyol kʼu yelan xkuxlejal li ermanoetike. Jkoltaoj jbakutik ta xchanubtasel ermanoetik, jtaoj kamigotakutik xchiʼuk jkʼupinojkutik talel ti jmoj chitunkutik ta stojolal Jeovae (Sof. 3:9).

Jech xtok, kilojkutik jeltos spasbentak Jeova ti toj kʼupilik sbae. Kʼalal oy bu chkichʼkutik takel batele, jnaʼoj lek ti oy kʼusi achʼ ta jkʼupinkutike xchiʼuk ti jaʼ onoʼox tsbeiltasunkutik li Jeovae. Ti manchukuk chitunkutik ta stojolal Jeovae, muʼyuk bu jech jkʼupinojkutik talel.

¿Kʼusitik vokolil anuptanojik xchiʼuk kʼuxi kuchem tal avuʼunik?

Mats: Ti kʼu xa sjalil kuxulunkutik tale, ep ta velta li-ipajkutik, jtos kʼusi la stsakunkutike jaʼ li malariae. Jech xtok, oy jaykojuk ti ta anil laj yichʼ operasion li kajnile. Yan kʼusi ta jvul-o koʼontonkutike jaʼ ti yantik xa ox xyijubik talel li jtot jmeʼkutike. Pe la skoltaunkutik li jchiʼiltakutik ta vokʼele, yuʼun jaʼ la skʼel la xchabiik, ta jtojbekutik tajek ta vokol ti jech la spasike (1 Tim. 5:4). Akʼo mi jech, chopol onoʼox laj kaʼi jbakutik ta skoj ti nom oyunkutike xchiʼuk ti mu stakʼ jchabikutik li jtot jmeʼkutike.

Ann-Catrin: Li ta 1983 kʼalal jaʼo te oyunkutik li ta Zairee, tsots li-ipaj ta kolera. Xi albat yuʼun doktor li Matse: «¡Batanik ta anil ta yan lum, bat saʼik yan doktor!». Vaʼun, li ta yokʼomale, libatkutik ta Suecia ta jkot avion ti kuch ikatsil tspase, yuʼun chʼabal xa yan la jtakutik.

Mats: Akʼo mi laj yalbunkutik doktor ti muʼyuk xa ch-echʼ yuʼun li kajnile, echʼ onoʼox yuʼun. Akʼo mi jech, li-okʼkutik tajek, yuʼun la jnopkutik ti muʼyuk xa chitunkutik ta misioneroale. Pe kʼalal echʼ jun jabile, lisutkutik batel ta Zaire xchiʼuk te lik tunkunkutik ta jun kʼox tsobobbail ta Lubumbashi ti ta suajili chkʼopojike.

Ann-Catrin: Kʼalal jaʼo te oyunkutik ta Lubumbashie, la jchiʼin kol, pe yal li jneneʼe. Akʼo mi muʼyuk onoʼox jnopojkutik ti chkil kalab jnichʼnabkutike, pe solel kʼux tajek laj kaʼi ti jech kʼot ta jtojolale. Akʼo mi jaʼo ta jvul tajek koʼonton li vaʼ orae, li Jeovae laj yakʼbunkutik jun matanal. Yuʼun mas to ep buchʼutik lik kakʼbekutik estudio. Kʼalal mu toʼox sta jun jabile, epaj li jcholmantaletik ta tsobobbaile, yuʼun akʼo mi 35 toʼox, muy ta 70. Jech xtok, epaj ti kʼu yepal ta jtsob jbakutike, yuʼun kʼajomal toʼox 40, pe muy ta 220. Kakʼojbekutik yipal li cholmantale xchiʼuk laj kakʼ venta ti yakal chakʼbunkutik bendision li Jeovae, taje la spat tajek koʼonton. Pe ti melel xkaltike, mu xchʼay-o ta jolkutik li kuni neneʼkutike, nopajtik noʼox chkalbekutik skʼoplal. Oy xa tajek ta koʼontonkutik ti xkilkutik kʼusi tspas Jeova li ta paraisoe.

Mats: Ta mas tsʼakale, li Ann-Catrine lik kʼunibuk tajek. Li voʼon eke laj yalbeikun ti oy kanser ta jbikil ti tsatsajem xa tajeke, vaʼun persa laj kichʼ operasion ti toj xibal sbae. Pe li avie, lek xa oyun, li Ann-Catrin eke jech-o chakʼ persa chtun ta stojolal Jeova.

Te ta jolkutik ti maʼuk noʼox jtukutik ti jech chkil jvokolkutike. Kʼalal echʼem xa ox li milbail ta Ruanda ta 1994, ay jvulaʼankutik epal ermanoetik ti jatavem lokʼel ta slumalike. Kʼalal laj kilkutik ti tsots xchʼunel yoʼontonike, ti tsʼikem talel yuʼunike xchiʼuk ti lek snaʼ xchʼamvanike, laj kakʼkutik venta ti xuʼ yuʼun skolta yajtuneltak li Jeovae mu ventauk ti kʼusi snuptanike (Sal. 55:22).

Ann-Catrin: Li ta 2007, jaʼo laj yichʼ akʼel ta stojolal Jeova li Betel ta Ugandae. Vaʼun, libatkutik ek, pe oy kʼusi tsots la jnuptankutik. Kʼalal tsuts li tsobajele, chibatkutik xa ox ta Nairobi (Kenia), te jchiʼukutik batel 25 misioneroetik xchiʼuk jbetelitaetik. Kʼalal jutuk xa ox skʼan xikʼotkutik li ta sfronterail Keniae, oy jkot karro ti laj yelkʼan tal bee, vaʼun la jpaskutik choke. Cham voʼob ermanoetik xchiʼuk cham li jtsʼot karroe. Li jun ermana xtoke te xa cham ta ospital. Ta jkʼan xa ta jkʼelbekutik sat yan velta li kamigotakutike (Job 14:​13-15).

Ta kʼunkʼun kol batel li jyayijemale. Pe junantik li buchʼutik lilajkutik ta chokee li-ipajkutik-o ta ansiedad (at-oʼonton). Ta skoj taje, jujun akʼobal chakʼbun jvokol, yuʼun xiʼem chilik ta anil ta skoj ti chpaj ta abtel chkaʼi li koʼontone. Jtos ti kʼusi la skoltaunkutike, jaʼ ti nopolik noʼox la jkʼoponkutik li Jeovae, la jkʼelkutik junantik jkʼupil tekstokutik xchiʼuk la jnopbekutik skʼoplal. Jech xtok, la skoltaunkutik kʼalal la jsaʼkutik doktor ta sventa li ansiedade. Avie, stsal xa noʼox kuʼunkutik li vul oʼontone. Jech xtok, chkalbekutik Jeova ti akʼo skoltaunkutik sventa jpatbekutik yoʼonton li buchʼutik jech yakal tsnuptanik eke.

Laj xa avalik kʼuxi kuchem talel avuʼunik li avokolike. ¿Mi xuʼ xavalbunkutik smelolal kʼuxi ti laj yikʼoxuk batel Jeova kʼuchaʼal «tseil ton alakʼe»?

Mats: Li ta suajili kʼope, oy jun pʼijil loʼil ti xi chale: «Tumebebwa kama mayai mabichi», jaʼ skʼan xal, «Laj kichʼkutik ikʼel batel kʼuchaʼal tseil ton alakʼ». Kʼalal chichʼ batel jaypʼejuk ton alakʼ li jun krixchanoe, tskʼel batel lek sventa mu xvokʼ. Jaʼ jech li Jeova eke, lek tajek skʼelojunkutik xchiʼuk xchabiojunkutik talel ti bu litunkutik talele. Yakʼojbunkutik li kʼusi chtun kuʼunkutike, bakʼintik xtoke chakʼbunkutik li kʼusi mu xa persauk yilele. Jun skʼelobile jaʼ liʼe, li Jtsop Jbeiltasvaneje xaʼibe smelolal ti kʼu yelan chkaʼi jbakutike, vaʼun te chkakʼkutik venta ti skʼanojunkutik xchiʼuk ti tskoltaunkutik li Jeovae.

Ann-Catrin: Li kʼusi naka to laj yal Mats ta sventa ti kʼu yelan la xchabiunkutik talel li Jeovae, oy kʼusi la svules ta jol. Jun veltae, la skʼoponikun batel sventa xalbeikun ti tsots ip li jtote xchiʼuk ti te tikʼil ta ospitale. Jaʼ toʼox echʼ yuʼun malaria li Matse xchiʼuk chʼabal jtakʼinkutik sventa xibatkutik ta Suecia. Jaʼ yuʼun, la jnopkutik ti jaʼ lek ta jchon li jkarrokutike. Jaʼ toe, vul chib jyamadakutik ta anil. June jaʼ jun nupultsʼakal ti laj yaʼi li kʼusi la jnuptankutike xchiʼuk ti tskʼan tstoj jun jvoletokutik sventa avione. Li yan buchʼu kʼopoj tale jaʼ jun ermana ti oy xa sjabilale xchiʼuk laj yalbunkutik ti stsoboj talel yuni takʼin ta jun kʼox kaja ti xi sbi yakʼojbee: «Sventa li buchʼu chtun yuʼune». Ta anil noʼox la skoltaunkutik li Jeovae, yuʼun jaʼ la sman li jvoletokutike (Ebr. 13:6).

Ti 50 xa jabil tunemoxuk tal ta tsʼakal orae, ¿kʼusitik achanojik talel?

Ann-Catrin: Kiloj ti kʼotem ta jkuxlejal li kʼusi chal Isaias 30:15 ti xi chale: «Jaʼ chkʼot ta avipalik mi tsʼijiloxuk noʼoxe xchiʼuk mi apatoj avoʼontonik ta jtojolale». Kʼalal jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae, xkoʼolaj ti jaʼ tspas kʼop ta jtojolaltike (2 Kron. 20:​15, 17). Ep tajek bendision jkʼupinojkutik talel ta skoj ti ta sjunul koʼonton chitunkutik ta stojolal Jeova ti buyuk noʼox xitakatkutik batele, jaʼ mu sta jechuk ti yanuk kʼusi ta jpaskutike.

Mats: Li kʼusi mas tsots skʼoplal jchanoj tal voʼone jaʼ ti skʼan jpat koʼonton ta stojolal Jeova mu ventauk li kʼusitik ta jnuptane, vaʼun jaʼ te chkil ti kʼu yelan tskoltaune (Sal. 37:5). Li Jeovae yaloj onoʼox ti muʼyuk ch-iktavane, jaʼ jech kiloj ta jkuxlejalkutik. Jech-o tskoltaunkutik avi ti liʼ xa chitunkutik ta Betel ta Myanmare.

Oy tajek ta koʼontonkutik ti xtunik mas ta stojolal Jeova li kerem tsebetike, vaʼun te chakʼik venta kʼu to yepal kʼanvanem Jeova jech kʼuchaʼal kilojkutik talele. Spas onoʼox yuʼunik, jaʼ chkoltaatik yuʼun Jeova sventa satinik ti buyuk noʼox xichʼik tsʼunele.