Xuʼ sokes anupunel li skʼelel pornografiae

Ilat yuʼun li yajnile. La skʼanilan perton xchiʼuk laj yal ti muʼyuk xa tspas yan veltae. Jech onoʼox la spas. Kuch yuʼun k’uk sjalil. Pe ta tsʼakale la skʼel yan velta.

¿Mi oy jech chakʼel pornografia? Mi jeche, skʼan xavaʼibe smelolal kʼu yelan chaʼi sba li avajnile. Jech xtok, kʼelo kʼuxi xuʼ xavikta˗o skʼelel ta j˗echʼel.a

Li ta mantal liʼe ta jchantik batel liʼe:

• Li kʼusi skʼan xanaʼe

• Li kʼusi xuʼ xapase

• Mi tskʼel pornografia li amalale

Li kʼusi skʼan xanaʼe

Li buchʼu tskʼel pornografiae xuʼ sokes li snupunele. Muʼyuk xa sbalil chaʼi sba li snup xchiʼile xchiʼuk mu xa spat yoʼonton ta stojolal.b

Kʼalal tskʼel pornografia li malalile, xuʼ van xi chaʼi sba li ajnilale:

• Loʼlabil chaʼi sba. Li Sarahe xi chale: «Xkoʼolaj ti jujulikel tsmukulsatiun li jmalale».

• Muʼyuk sbalil chaʼi sba. Xi chal jun ants ti meʼinem ta yoʼonton skʼelel pornografia li smalale: «Ta skoj ti tskʼel pornografiae chʼabal alakʼ jba chkaʼi jba xchiʼuk muʼyuk kʼusi xitun˗o yaʼel».

• Mu xa spat yoʼonton. Xi chal li Helene: «Mu xa jpat koʼonton ta stojolal li jmalale».

• Mu xa snaʼ kʼusi tspas. Xi chal li Catherinee: «Ta jvul tajek koʼonton ta skoj ti nopem xaʼi tskʼel pornografia li jchiʼile, ta skoj taje, mu xa jnaʼ kʼusi ta jpas».

Xi xanope: Li Vivliae chal ti akʼo skʼan yajnil li jun malalile (Efesios 5:25). Pe mi yakal chavakʼbe yil svokol jech kʼuchaʼal laj xa kaltik tale, ¿mi ta van xavakʼ ta ilel ti akʼanoje?

Li kʼusi xuʼ xapase

Mu kʼunuk ta iktael li skʼelel pornografiae. Li Stacey xi chale: «Li jmalale kʼun laj yaʼi yiktael li sbutsʼel sikʼolale, li marihuanae xchiʼuk li yuchʼel poxe. Pe li kʼusi vokol chaʼi stsalele, jaʼ skʼelel li pornografiae».

Mi jech yakal chavil avokole, xuʼ skoltaot li kʼusi chkalbetik batel skʼoplale.

• Tikʼo ta avoʼonton ti chopol li pornografiae. Li buchʼu tskʼel pornografiae jaʼ noʼox tspas li kʼusi tskʼan yoʼonton stuke, yuʼun chlaj li kʼanelal ta snupunele, mu xa spat yoʼontonik ta jujuntal xchiʼuk xkoʼolaj ti tsloʼla li snup xchiʼile. Jech xtok, muʼyuk xa chichʼ ta mukʼ Jeova ti jaʼ li buchʼu laj yakʼbe slikeb li nupunele.

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Ichʼbiluk me ta mukʼ avuʼun akotolik li nupunele» (Ebreos 13:4).

• Mu xapak akʼoplal. Mu xiuk xavale: «Ti tauk xakʼ ta ilel ti skʼanojun li kajnile, muʼyuk ta jkʼel pornografia». Kʼalal jaʼ chavakʼbe smulin li avajnile, jaʼ noʼox me chapak akʼoplal sventa xakʼel yan velta kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta pasel yuʼun li avajnile.

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Ta jujuntal chichʼik akʼel ta preva kʼalal tijbil yoʼontonik xchiʼuk loʼlabilik ta skoj li kʼusi tskʼan yoʼonton stukike» (Santiago 1:14).

• Jamaluk xa loʼilaj xchiʼuk li avajnile. Xi chal jun malalil ti Kevin sbie: «Nopem xkaʼi ta jchiʼin ta loʼil kajnil sventa xkalbe ti kʼu yelan echʼ kuʼun li kʼakʼale. Mi oy kʼusi laj kil ti xuʼ stij koʼontone chkalbe mi lijoypʼij ta anil o mi muʼyuk. Kʼalal jech ta jpase, li kajnile tspat yoʼonton ta jtojolal».

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Oy ta koʼontonkutik ti sakuk jtalelalkutik ta skotole» (Ebreos 13:18).

• Ichʼo apʼijil. Akʼo mi oy xa sjabilal ti muʼyuk chakʼel xchiʼuk chanop ti tsal xa avuʼune, kʼelo me aba, yuʼun xuʼ me xatsʼuj yan velta. Li Kevin ti laj kalbetik skʼoplal nakatoe la snop ti tsalem xa yuʼune. Akʼo mi jelavem xa ox 10 jabil ti muʼyuk bu jech spase, pe te to ta yoʼonton. Li kʼusi chopol ta yoʼontone xkoʼolaj kʼu chaʼal jkot jtiʼvanej chonbolom ti tsmala bakʼin chtiʼvane.

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Li buchʼu tsnop ti lek vaʼale akʼo me skʼel sba ti mu xyal ta lume» (1 Korintios 10:12).

• Tsʼik aba ta sventa li kʼusi chopol tskʼan avoʼontone. Stalel onoʼox ti oy kʼusi chopol tskʼan koʼontontike, pe voʼotik oy ta jbatik mi ta xkakʼ jbatik ta tsalel o mi ta jtsaltik komel. Mi jnaʼ pajtsan jbatike xchiʼuk mi chkakʼ ta koʼontontik spasel yan kʼusitike, xuʼ me kʼunkʼun xtupʼ batel li kʼusi chopol tskʼan koʼontontike.

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Ta jujuntal chanik kʼuxi chapajes abekʼtalik sventa lekuk chʼul xchiʼuk sventa ichʼbiluk ta mukʼ xkʼot. Mu me xpichʼetuk tajek avoʼontonik yuʼun li chiʼinejbail ta vayel ti solel muʼyuk [spajebe]» (1 Tesalonisenses 4:4, 5).

• Mu yolbajuk xapas li kʼusi xuʼ tstij avoʼonton ta skʼelel yan veltae. Li livro Querer no es poder (ti sjelubtasbil yuʼun Gloria Vitale), xi chale: «Sventa xchaʼpas kʼusi chopol li jun krixchanoe xkoʼolaj kʼalal ta jtsantik jun seriyo, ti jutuk xa yuni tileb skʼan [...] sventa xkol-o batel li kʼokʼe».

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Mu xavakʼ spasun ta mantal jtosuk li kʼusi toj chopole» (Salmo 119:133).

• Mu me xalubtsaj. Xuʼ van xjelav kʼuk sjalil sventa spat yoʼonton yan velta ta atojolal li avajnile, pe ep nupultsʼakaletik ti xmuyubajik xa yan veltae.

  Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Li kʼanelale xmalaj yuʼun» (1 Korintios 13:4).