Ti bu laj yichʼ lokʼesel li stakʼobiltak li ta Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Dios, programa xchiʼuk bu chijtsʼibaj
4-10 YU’UN NOVIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMO 105
«Te ta sjol ta sbatel osil li trato spasoje»
Tstsatsubtas xchʼunel koʼontontik li achʼ balumil chak’ Jeovae
11 Kalbetik skʼoplal junantik kʼusi laj yalbe Jeova li yajtuneltak ta voʼne ti mu xkʼot ta pasel yileluke. Laj yalbe Abraan xchiʼuk Sara ti chil jun skeremik akʼo mi oy xa sjabilalik (Je 17:15-17). Jech xtok, laj yalbe ti jaʼ chichʼik li yosilal Kanaan li snitilulaltake. Pe ta epal jabiletik li snitilulal Abraan ti jaʼ li j-israeletike, laj yichʼik mosoinel ta Ejipto. Jaʼ yuʼun, laj van snopik ti muʼyuk chkʼot ta pasel li kʼusi laj yal Jeovae. Kʼalal echʼ epal jabiletike, li Jeovae laj yalbe Elisabet ti chil jun skereme akʼo mi oy xa sjabilal. Laj yalbe Maria xtok ti chil jun skerem akʼo mi tojol tseb. Taje jaʼ te kʼot ta pasel li kʼusi yaloj xa onoʼox Jeova ta nichimaltik Edene (Je 3:15).
12 Te me chkiltik ti tsots sjuʼel Jeova kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li kʼusitik yaloje xchiʼuk ti kʼu yelan kʼotem ta pasel yuʼune. Taje, tskoltautik sventa jpʼeluk ta koʼontontik ti ta onoʼox xakʼbutik jun achʼ balumile (kʼelo Josue 23:14; Isaias 55:10, 11). Vaʼun, xuʼ me jkoltatik-o yantik sventa xaʼibeik smelolal ti ta onoʼox xkʼot ta pasel li achʼ balumile. Xi xa onoʼox yaloj Jeova ta sventa li achʼ vinajel xchiʼuk achʼ balumile: «Tukʼ xchiʼuk melel li kʼusitik laj yichʼ alele» (Ap 21:1, 5).
it-2-S paj. 581 par. 2
Li kʼope
Skotol li kʼusitik pasbil ti kuxajtik xchiʼuk ti muʼyuk kuxajtike jaʼ la spas skotol li Diose. Jech oxal, xuʼ stunes sventa xkʼot ta pasel yuʼun li kʼusi snopoj tspase (Sl 103:20; 148:8). Li Skʼope jaʼ melel, yuʼun kʼalal oy kʼusi chale, persa chkʼot ta pasel yuʼun (Dt 9:5; Sl 105:42-45). Jech kʼuchaʼal yaloj stuke, li Skʼope «te oy-o sbatel osil», muʼyuk tsut ta stojolal mi muʼyuk kʼotem ta pasel li kʼusi chale (Is 40:8; 55:10, 11; 1Pe 1:25).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
¿Kʼuxi xuʼ jun noʼox koʼontontik akʼo mi oy kʼusi xjel li ta jkuxlejaltike?
3 Li Jakobe jaʼ mas skʼanoj li Josee, jech oxal, li sbankiltake itʼixaj yoʼontonik ta stojolal xchiʼuk la xchonik echʼel sventa xbat ta mosoil kʼalal tetik toʼox van 17 sjabilale (Je 37:2-4, 23-28). Nom to bu kom li stote xchiʼuk te van 13 jabil ti laj yichʼ mosoinel xchiʼuk ti laj yichʼ tikʼel ta chukele. ¿Kʼusi koltaat sventa mu xat yoʼonton xchiʼuk ti oyuk smalael yuʼune?
4 Kʼalal yakal chil svokol Jose li ta chukinabe, jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton li sprevailtak ti chabibil yuʼun li Jeovae (Je 39:21; Sl 105:17-19). Jech xtok, li kʼusitik akʼbat yil yuʼun Dios ta svayich kʼalal kerem toʼoxe mas to patbat yoʼonton (Je 37:5-11). Maʼuk noʼox, yuʼun oy jayibuk velta la skʼopon li Jeovae (Sl 145:18). Li Jeovae la stakʼbe s-orasion, yuʼun laj yakʼbe yil ti chchiʼin skotol ora akʼo mi oy kʼusitik snuptan (Ech 7:9, 10).
11-17 YUʼUN NOVIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMO 106
«La xchʼay ta sjolik li Dios ti jaʼ Jkoltavanej yuʼunike»
¿Buchʼutik tskʼan chtunik ta stojolal li Jeovae?
13 Kʼalal laj yil j-israeletik ti la svol sba tal tok, ti xvikʼlajet likel saksevul xchiʼuk li yan sjuʼeltak Diose, lik ochuk xiʼel ta yoʼontonik. Vaʼun laj yalbeik Moises ti jaʼuk xbat skʼopon li Jeovae (Eks 20:18-21). Muy batel ta Vits Sinai li Moisese xchiʼuk jalij tajek te. Jaʼ yuʼun li j-israeletike stuk xa laj yaʼi sbaik ta skoj ti muʼyuk te xchiʼukik li jbabe yuʼunike, ¿kʼusi van la spasik? Chʼajubik ta smalael li Moisese, yuʼun yileluke jaʼ spatoj tajek yoʼontonik ta stojolal, vaʼun xi laj yalbeik li Aarone: «Pasbun jdioscutic yuʼun jaʼ baʼyucbe chbat cuʼuncutic. Yuʼun li Moisés ti la sloqʼuesuncutic tal ta Egiptoe, mu jnaʼtic cʼusi la spas ti yoquel to muʼyuc ta sut tale» (Eks 32:1, 2).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
¿Buchʼu ta stojolal kakʼoj batel li jsatike?
14 ¿Kʼu yuʼun ti la stoy sba li Moisese? Jchaʼkʼeltik li Salmo 106:32 xchiʼuk 33: «Cʼalal te oyic ta epal voʼ ta Meribae te lic saʼbeic scʼacʼal yoʼnton noxtoc li Diose, jaʼ ta scojic ti te la sta o svocol ta stojol Dios li Moisese. Yuʼun laj yaqʼuic jelovuc ye ta stojol li Diose [o laj smalael yuʼun]; muc snop lec cʼusi laj yal li Moisese». Akʼo mi jaʼ laj yakʼik ta preva Jeova li j-israeletike pe jaʼ lik skʼakʼal yoʼonton li Moisese. Ta skoj ti muʼyuk la spajtsan sbae muʼyuk xa la snop lek li kʼusi lokʼ ta alel yuʼune.
15 Ta skoj ti jaʼ la xchikinta Moises kʼusi chalik li j-israeletike, muʼyuk xa te laj yakʼ batel sat ta stojolal li Jeovae akʼo mi lek kʼusi la spas kʼalal la stoy sbaik ta sba velta li j-israeletike (Eks 7:6). Pe kʼalal la stoy sbaik yan veltae, xuʼ van tavanem xa ox chaʼi Moises ti te stsʼikoj talel epal jabil li stoyobbailike, vaʼun jaʼ bat ta yoʼonton ti kʼu yelan chaʼi sbae maʼuk ti xichʼ ta mukʼ li Jeovae.
18-24 YUʼUN NOVIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 107, 108
«Albeik kolaval li Jeovae, yuʼun li stuke toj lek»
w07 5/1 paj. 7 par. 2
Jkʼupil kʼoptatik ta tsobobbail li Jeovae
2 Li tsobobbaile maʼuk noʼox tstsob sbaik li buchʼutik yamigo sbaike. Maʼuk ti bu tstsob sba krixchanoetik ti jmoj kʼusitik nopem xaʼiik ti kʼuyelan chʼiemik tale o ti koʼol noʼox kʼusi chchʼay-o yoʼontonike o ti kʼusi koʼol lek chaʼiike. Li yabtel mas tsots skʼoplale jaʼ ti tsmuyubta Jeova Diose, jaʼ onoʼox yabtel-o taje, jech kʼuchaʼal chal li slivroal Salmoe. «Colaval xacutot ta sba ta sat yepal ti ateclumale; ti cʼu yepal oyique, ta sba ta satic ta jlequil-cʼoptaot», xi chal li Salmo 35:18 ta XChʼul Cʼop ti Jtotic Diose. «Tojbeic ta vocol slequil yoʼnton li Mucʼul Diose, xchiʼuc li sqʼuelubiltac stsatsal tspas ta stojol cristianoetique. Albeic slequilal ti cʼalal chatsob abaique», xi chalbutik xtok li Salmo 107:31, 32.
Kalbetik kolaval li Jeovae
4 Skʼan me xkakʼbetik yipal jtojbetik ta vokol li Jeovae. Sventa jech jpastike, skʼan jnopbetik skʼoplal kʼusitik spasoj ta jtojolaltik ta jujuntal. Mi laje skʼan jnopbetik skʼoplal ti jaʼ chakʼ ta ilel ti skʼanojutik tajek ta skoj li kʼusitik yakʼojbutik xae. Taje jech la spas jun jtsʼibajom ta Vivlia. Kʼalal jech la spase, toj labal sba laj yaʼi kʼalal laj yakʼ venta skotol li kʼusi spasoj Jeova ta stojolale (kʼelo Salmo 40:5; 107:43).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
it-2-S paj. 409 par. 6
Moab
Ta mas tsʼakale, kʼalal jaʼo ch-ajvalilaj li Davide, la stsak sbaik ta kʼop li j-israeletik xchiʼuk li jmoabetike. Li Davide och ta skʼob li jmoabetike xchiʼuk la sujanan sventa stojik li patane. Kʼalal kuch yuʼun li paskʼope, la smil mas ta j-oʼlol li yajsoltarotak Moabe. Yaʼeluke, li Davide laj yal mantal ti akʼo xpuchʼan sbaik ta lumtike, vaʼun lik spʼis ta chʼojon. Li buchʼutik komik ta yut li chib chʼojone jaʼ laj yichʼik milel, yan li buchʼutik komik ta yut li jun chʼojone jaʼ kuxul laj yiktaan (2Sa 8:2, 11, 12; 1Kr 18:2, 11). Li ta paskʼop taj xtoke jaʼo van te «la smilbe li chaʼvoʼ xnichʼnab Ariel ta [Moab]» li Benaya, xnichʼon Jeoidae (2Sa 23:20; 1Kr 11:22). Ti jech la stsal jmoabetik li Davide, jaʼ kʼot ta pasel li albil kʼop laj yal Balaam kʼalal skʼan toʼox mas ta chanib sien jabile, ti xi laj yale: «Ta stojolal li Jakobe chlokʼ talel jpʼej kʼanal, ta stojolal li Israele chlik talel jun vaxton. Jaʼ ta sjavbe stiba li Moabe xchiʼuk sbakil sjol li xnichʼnabtak paskʼope» (Nu 24:17). Li kʼusi laj yal li jtsʼibajom yuʼun salmoe jaʼ van chalbe skʼoplal li paskʼop ti kuch yuʼun ta stojolal li jmoabetike, ti xkoʼolaj ta «boch» laj yil Dios ti bu tspok yok skʼobe (Sl 60:8; 108:9).
25 YUʼUN NOVIEMBRE–1 YUʼUN DISIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 109-112
Jkoltatik li Ajvalil kuʼuntike, li Jesuse
w06-S 1/9 paj. 13 par. 6
Li kʼusi mas tsotsik skʼoplal ta svoʼobal slivroal ta Salmose
110:1, 2. ¿Kʼusi la spas li «Yajval» David [Jesukristo] kʼalal te chotol tsmala ta sbatsʼikʼob Diose? Kʼalal chaʼkuxi xa ox li Jesuse, muy batel ta vinajel xchiʼuk te choti ta sbatsʼikʼob Dios sventa smala xlik ajvalilajuk ta 1914. Ti kʼu sjalil la smalae, jaʼ la sventain tal li yajchankʼoptak ti chbatik ta vinajele, la sbeiltas ta cholmantal, ti spasik ta yajchankʼop li krixchanoetike xchiʼuk la xchapan sventa jmojuk x-ajvalilajik li ta Ajvalilal yuʼun Diose (Mt 24:14; 28:18-20; Lu 22:28-30).
w00-S 1/4 paj. 18 par. 3
Li buchʼutik tstsakik ta kʼop li Diose muʼyuk chkuch yuʼunik
3 Li ta slikebaltik 1900, li steklumal Diose laj yichʼik kontrainel. Ta epal jteklumetike ep buchʼutik tskʼan tspajesik cholmantal sventa mu xichʼ pukbel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose, yuʼun jaʼ tijbat yoʼontonik yuʼun li bankilal jkontrainvaneje, li Diabloe, ti «xjoyet kʼuchaʼal jkot leon ti x-avete, yuʼun tskʼan oy buchʼu tsbikʼ» (1Pe 5:8). Kʼalal tsuts li «yorail ti akʼbil li [jteklumetik]» ta 1914, li Diose la svaʼan ta Ajvalil li Xnichʼone yoʼ sventain tal li balumile. Xi laj yalbe mantale: «Paso batel mantal ta stojolal li avajkontratake» (Lu 21:24; Sl 110:2). Li Kristoe la stunes sjuʼel sventa sjip yalel tal ta balumil li Satanase. Ta skoj ti snaʼoj ti muʼyuk xa jal kuxule, li Diabloe kap tajek sjol ta stojolal li yajtsʼaklomtak Kristo ti tʼujbil chbatik ta vinajel xchiʼuk li yan xchiʼiltakike (Ap 12:9, 17).
Chʼian-o batel ta mantal
Skʼan me voʼot baʼyel xlokʼ ta avoʼonton stunesel li matanal laj avichʼ akʼbele. ¿Mi chavalbe ermanoetik sventa xachiʼin ta cholmantal? ¿Mi oy anopoj kʼuxi chakolta li buchʼutik achʼik to ta mantale, li kerem tsebetike xchiʼuk li buchʼutik ta tsobobbail ti ipike? ¿Mi chakoltavan ta smesel li Salon sventa Tsobobbaile o mi chakoltavan ta sventa li kʼusitik skʼan pasel ta asambleae? ¿Mi xuʼ nopajtik noʼox xatun ta prekursor auksiliar? ¿Mi xuʼ xa-och ta prekursor regular o mi xuʼ xbat akolta yan tsobobbail ti bu tskʼanik koltaele? Mi ermanoote, ¿mi chavakʼ persa sventa xakʼot ta jtunel o ta junuk mol ta tsobobbail? Mi oy ta avoʼonton chakoltavan xchiʼuk chachʼam li matanaletik taje, jaʼ svinajeb xtok ti yakal chachʼi ta mantale (Sl 110:3).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Tsotsuk lek xchʼunel avoʼonton ta sventa li Ajvalilal yuʼun Diose
15 Li trato xchiʼuk Abrahame xchiʼuk li trato xchiʼuk Davide chakʼ ta ilel ti ch-ajvalilaj onoʼox li snitilulal antse. Pe sventa tstabeik sbalil ta melel li krixchanoetik ta skotol lumetike, maʼuk noʼox skʼan ti oyuk junuk lekil ajvalile. Ta skoj ti tskʼanik pojel lokʼel li ta mulile xchiʼuk ti xkʼotikuk ta yutsʼ yalal Jeova ta vinajelbalumile, li nitilulal taj eke skʼan ti jaʼuk palee. Li pʼijil Jpasvanej kuʼuntike oy kʼusi yan la xchapan, li trato sventa paleal jech kʼuchaʼal Melquisedeque.
16 Ta sventa li ajvalil Davide, li Jeovae laj yakʼ ta ilel ti tspas jun trato xchiʼuk li Jesuse, ti oy kʼusi chib smakoje: 1) jaʼ ti ‹xchoti ta sbatsʼikʼobe›, jaʼ to mi tsal yuʼun li yajkontratake, xchiʼuk 2) ti ch-och «ta paleal sbatel osil; jaʼ jech [yabtel chichʼ] jech chac cʼu chaʼal li Melquisedeque» (kʼelo Salmo 110:1, 2, 4). ¿Kʼu yuʼun «jaʼ jech [yabtel chichʼ] jech chac cʼu chaʼal li Melquisedeque»? Yuʼun kʼalal skʼan toʼox tajek xichʼik Albil Balumil li snitilulal Abrahame, li Melquisedec ti jaʼ ajvalil ta lum Saleme «jaʼ banquilal pale yuʼun Dios ta vinajel noxtoc» (Ebr 7:1-3). Li Jeovae la stʼuj ta ajvalil xchiʼuk ta paleal stuk. Jaʼ noʼox stuk la spas xchaʼtosal abtelal ti chal li ta Tsʼibetik ta Hebreo Kʼope. Jech xtok, ta skoj ti muʼyuk buchʼu la xkʼexoline xchiʼuk ti muʼyuk buchʼu chkʼexolinate, jaʼ xkaltik, ti oy buchʼu jech la spas xchaʼtosal abtelal kʼalal skʼan toʼox x-ajvalilaj xchiʼuk kʼalal echʼem xaʼox ta ajvalilale, li stuke xuʼ xichʼ alel ti «jaʼ banquilal pale sventa sbatel osil».
17 Ta sventa li trato la spase, li Jeovae la stʼuj stuk ta paleal li Jesuse. Jaʼ yuʼun li Jesuse ch-och «ta paleal sbatel osil; jaʼ jech [yabtel chichʼ] jech chac cʼu chaʼal li Melquisedeque» (Ebr 5:4-6). Li trato taje jaʼ chakʼ ta ilel ti Jeovae jaʼ tstunes li Ajvalilal yuʼun Mesías sventa xkʼot ta pasel li kʼusi yaloj onoʼox ta sventa li Balumile xchiʼuk li krixchanoetike.
2-8 YUʼUN DESIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 113-118
¿Kʼuxi xuʼ jtojbe ta vokol li Jeovae?
w01-S 1/1 paj. 11 par. 13
Tsots oyik ta skoj li kʼanelale
13 Li kʼusitik laj yal Jesuse jamal chakʼ ta aʼiel ti jaʼ skʼan mas jkʼantik li Jeovae. Pe taje mu ta jechuk noʼox chlik jkʼantik, yuʼun skʼan jchʼiestik. Kʼalal oy kʼusi laj kaʼitik ta sba velta ta stojolal li Diose, jaʼ lijnopaj-o ta stojolal. Ta kʼunkʼun la jchantik ti la smeltsan balumil sventa te xnaki li krixchanoetike (Je 2:5-23). La jchantik xtok ti kʼu yelan xchabioj talel li krixchanoetike, yuʼun akʼo mi la spas smulik muʼyuk bu la sten komel, kʼajomal oy kʼusitik la spas sventa spoj lokʼel (Je 3:1-5, 15). Laj yakʼ ta ilel slekil yoʼonton ta stojolal li buchʼutik tukʼike xchiʼuk ta mas tsʼakale la stak talel li jun noʼox Xnichʼon sventa xkichʼtik chʼaybel li jmultike (Jn 3:16, 36). Kʼalal mas laj kojtikintik li Jeovae, mas ayan ta koʼontontik ti jtojbetik ta vokol li kʼusitik spasoje (Is 25:1). Li ajvalil Davide laj yal ti skʼanoj tajek Jeova ta skoj ti lek chabiate (Sl 116:1-9). Li avi eke li Jeovae chchabiutik, tsbeiltasutik, tstsatsubtasutik xchiʼuk tspat koʼontontik. Kʼalal mas to chkojtikintik batele, mas to ta jkʼantik (Sl 31:23; Sof 3:17; Ro 8:28).
Jtojtik ta vokol li kʼusi chkichʼtike xchiʼuk ta slekiluk koʼonton xkakʼtik
Xi la sjakʼbe sba li jtsʼibajom yuʼun salmoe: «¿Cʼuxi xuʼ ta jtojbe Mucʼul Dios ta sventa scotol li cʼusi lec la spasbune?» (Sl 116:12). ¿Kʼusitik lek la sta li jtsʼibajom yuʼun salmoe? Li Jeovae la skolta kʼalal «ep vocol xchiʼuc at-oʼnton» laj yile. Maʼuk noʼox taje, yuʼun «la [skolta] loqʼuel ta sventa lajel». Jaʼ yuʼun oy ox ta yoʼonton tstojbe ta vokol. ¿Kʼuxi xuʼ spas? Xi laj yal stuke: «Ta jtojbe li cʼusi caloj ta stojole» (Sl 116:3, 4, 8, 10-14). Jaʼ jech, li jtsʼibajom yuʼun salmoe jpʼel yoʼonton tskʼan tspas li kʼusi yalojbe Jeovae xchiʼuk li kʼusi chkʼanbate.
Jech xuʼ jpastik ek. ¿Kʼuxi? Jaʼo kʼalal ta jchʼuntik ta skotol ora li smantaltak xchiʼuk beiltaseletik yuʼun Diose. Jaʼ yuʼun, skʼan jkʼeltik ti jaʼuk mas tsots skʼoplal ta jkuxlejaltik li yichʼel ta mukʼ Jeovae xchiʼuk ti jaʼuk tsbeiltasutik li xchʼul espiritu ta skotol kʼusi ta jpastike (Ekl 12:13; Gal 5:16-18). Ta melel, mu xtoj kuʼuntik skotol li kʼusi spasoj Jeova ta jtojolaltike. Akʼo mi jech, xuʼ jmuyubtabetik yoʼonton mi chkakʼbetik yipal bu to kʼalal xuʼ kuʼuntik sventa xi jtun ta stojolale (Pr 27:11). ¡Jaʼ jun mukʼta matanal jtaojtik!
Li kʼusitik chakʼ jchantik li slivroal Levitikoe
9 Xchaʼtosal kʼusi chakʼ jchantik: chijtun ta stojolal Jeova ta skoj ti ta jkʼan ta jtojbetik ta vokol li slekil yoʼontone. Jkʼeltik kʼusi yan tsots skʼoplal tspasik toʼox li j-israeletik kʼalal chichʼik ta mukʼ Jeovae: chakʼik milbil matanal sventa jun oʼontonal. Li ta slivroal Levitikoe, chalbe skʼoplal ti xuʼ xakʼik milbil matanal sventa jun oʼontonal li j-israeletik yoʼ xakʼik ta ilel ti tstojik ta vokole (Le 7:11-13, 16-18). Muʼyuk sujbil chaʼi sbaik kʼalal chakʼik li milbil matanale, moʼoj, chlokʼ ta yoʼonton stukik ta skoj ti skʼanojik li Jeovae. Vaʼun, li buchʼu chakʼ li matanale, li yutsʼ yalale xchiʼuk li paleetike jaʼ tstibeik sbekʼtal li chonbolom ti laj yichʼ akʼel ta matanale. Pe oy kʼusi skʼan xakʼbeik li Jeovae. ¿Kʼusitik jaʼ taje?
10 Yoxtosal kʼusi chakʼ jchantik: chkakʼbetik Jeova li kʼusi mas lek oy kuʼuntik ta skoj ti jkʼanojtike. Li Jeovae jaʼ mas toj kʼupil sba chaʼi ti jaʼ xichʼ akʼbel li xepuʼaltak chonbolome. Laj yal xtok ti ep sbalil chil li srinyon jkot chonbolome xchiʼuk li sekube (kʼelo Levitiko 3:6, 12, 14-16). Jaʼ yuʼun, li Jeovae solel xkuxet yoʼonton chaʼi kʼalal jaʼ ch-akʼbat ta smoton li srinyon, li sekub xchiʼuk li xepuʼaltak jkot chonbolome. Kʼalal jech tspas li jun j-israele, chakʼ ta ilel ti tskʼan chakʼbe Jeova li kʼusi mas lek oy yuʼune. Li Jesus eke jaʼ jech la spas kʼalal ta sjunul yoʼonton tun ta stojolal Stot ta skoj ti skʼanoj tajeke (Jn 14:31). Jech xtok, la skʼupin tajek spasbel li yabtele xchiʼuk muʼyuk vokol laj yaʼi xchʼunbel li smantaltake (Sl 40:8). Ta melel, kʼalal laj yil Jeova taje, solel xkuxet tajek yoʼonton laj yaʼi sba.
11 Xkoʼolaj me ta milbil matanal sventa jun oʼontonal kʼalal chijtun ta stojolal Jeovae, yuʼun chlokʼ ta koʼonton jtuktik xchiʼuk chkakʼbetik yil ti jkʼanojtike. Ta skoj taje, chkakʼbetik li kʼusi mas lek oy kuʼuntike. Solel xmuyubaj tajek Jeova kʼalal chil ti ta smiyonal noʼox krixchanoetik chtunik ta stojolal ta skoj ti skʼanojik xchiʼuk ti tskʼan chchʼunbeik smantale. Tspat tajek koʼontontik ti maʼuk noʼox ep sbalil chil li kʼusi ta jpastike, yuʼun tskʼel xtok ti kʼu yuʼun jech ta jpastike. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal mu xa epuk kʼusi spas kuʼuntik ta skoj ti ep xa jabilaltike, maʼuk chakʼ ta yoʼonton skʼelel li kʼusi mu xa spas kuʼuntike. Xuʼ van xi ta jnoptike: «Mu xa epuk kʼusi spas kuʼun ta stojolal li Jeovae». Pe li stuke yiloj ti chkakʼtik persa bu kʼalal xuʼ kuʼuntik ta skoj ti jkʼanojtike. Jaʼ yuʼun, chchʼam ta sjunul yoʼonton li kʼusi mas lek xuʼ kuʼuntik yakʼbele.
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike
Ta melel, li Jeovae ep tajek sbalil chilbe xkuxlejal skotol li tukʼil yajtuneltake, jech xtok oy sbalil chil ta jujuntal. Jaʼ yuʼun li kʼusi chal ta Salmo 116:15 ti yakʼoj ta naʼel Diose oy to kʼusitik smakoj, maʼuk kʼalal chcham jun krixchanoe.
Li mantal ch-echʼ kʼalal oy buchʼu chchame, li versikulo liʼe mu me xuʼ jtunestik ta sventa li buchʼu chamem xae, akʼo mi jaʼ jun yajtunel Jeova ti tukʼ chame. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li kʼusi skʼan xale oy to kʼusitik te smakojbe skʼoplal. Li kʼusi la skʼan yal li jtsʼibajom yuʼun salmoe, jaʼ ti kʼalal chcham skotol li tukʼil yajtuneltake toj kʼux chaʼi, jaʼ yuʼun mu xakʼ jech xkʼot ta pasel taje (kʼelo Salmo 72:14 xchiʼuk 116:8).
9-15 YUʼUN DISIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMO 119:1-56
«¿Kʼuxi xuʼ sakuk-o xkuxlejal li jun kerem o jun tsebe?»
w87-S 1/11 paj. 18 par. 10
¿Mi lek sak li akuxlejale?
10 Xi pʼijubtasvan ta Efesios 5:5 li Pabloe: «Yuʼun xavojtikinik xchiʼuk anaʼojik lek liʼe: li jmulivajele, li buchʼu ibal sba kʼusi tspase xchiʼuk li buchʼu mu x-echʼ yoʼonton ta skʼanel li kʼusitik ti jaʼ skʼan xal yichʼel ta mukʼ santoetike mu xuʼ xichʼ xrextoik ta Ajvalilal yuʼun Kristo xchiʼuk li ta Ajvalilal yuʼun Diose». Pe akʼo mi jech, ta jujun jabil ta smilal xa noʼox ermanoetik chichʼik tukʼibtasel (censura) o chichʼik lokʼesel ta tsobobbail ta skoj ti chmulivajike (1Ko 6:18). Ep ta velta ti jech chkʼot ta pasele, jaʼ ta skoj ti muʼyuk xa chchabi sbaik lek xchiʼuk ti muʼyuk xa tspasik jech kʼuchaʼal chal li Skʼop Diose (Sl 119:9). Ep ermanoetik ti muʼyuk xa chchabi sbaik ta mantal kʼalal chbat xchʼay yoʼontonike. Yuʼun maʼuk xa chchiʼinik li ermanoetike xchiʼuk jaʼ chlik xchiʼinik li buchʼutik te tstaik ti bu chchʼay yoʼontonike. Oy junantik yajtsʼaklomtak Kristoe tsnopik ti jaʼik lekil amigoiletike. Vaʼun, oy kʼusitik jmoj tspas xchiʼukik ti muʼyuk leke. Taje xuʼ jaʼ jech xkʼot ta pasel kʼalal jaʼ chamigoinik tajek li xchiʼiltakik ta abtele. Jun mol ta tsobobbaile lek tajek xil sbaik xchiʼuk jun ants ti jaʼ yaj-abtele. La sten-o komel yutsʼ yalal xchiʼuk jaʼ bat xchiʼin ta naklej. Ta skoj taje, laj yichʼ lokʼes ta tsobobbail. ¡Jamal xvinaj ti melel li kʼusi chal li teksto liʼe: «Tsokes jlekil talelaltik li xchiʼinel chopol krixchanoetike»! (1Ko 15:33).
¿Kʼusi skʼan xal ti tsotsutik ta mantale?
6 Li buchʼu tsots ta mantale jelel tajek stalelal, yuʼun jaʼ mas tsots skʼoplal chaʼi ti lekuk xil sba xchiʼuk li Diose xchiʼuk chakʼ persa sventa xchanbe stalelal (Ef 5:1). Taje jaʼ skʼan xal ti chakʼ persa sventa jechuk snopben kʼuchaʼal li Jeovae xchiʼuk kʼalal oy kʼusi chkʼot ta pasele, jaʼ jech chil kʼuchaʼal li Jeovae. Kuxul ta melel chil li Diose xchiʼuk tstsakbe ta venta smantaltak ta skotol li kʼusi tspas ta xkuxlejale (Sl 119:33; 143:10). Chakʼbe yipal sventa xchʼi yuʼun «li talelaletik chakʼ chʼul espiritue», maʼuk ti «jech kuxul kʼuchaʼal tskʼan bekʼete» (Gal 5:22, 23). Kalbetik junuk skʼelobil sventa skoltautik ta yaʼibel smelolal kʼusi skʼan xal ti tsotsutik ta mantale. Kʼalal tskʼupin tajek stijel musika li jun krixchanoe, «batem ta yoʼonton stijel musika» xi skʼoplal. Jaʼ jech ek, li buchʼu oy sbalil chil li kʼusitik ta sventa Diose, chichʼ alel ti jaʼ batem ta yoʼonton li mantale o ti tsots ta mantale.
Mu me jkʼeltik li kʼusitik muʼyuk stue
2 Pe ta skoj ti jmoj tajek ch-abtej li jsatik xchiʼuk li jnopbentike skʼan me xkichʼ jpʼijiltik, yuʼun li kʼusi chkil ta jsatike chkʼot kʼalal to ta jnopbentik. Jaʼ jech chkʼot ta pasel kʼalal jaʼ ta jkʼeltik li kʼusitik ta jkʼantik ti muʼyuk leke xchiʼuk li kʼusitik xloʼlun-o koʼontontik skʼanele. Li balumil ti toj sokem xae xchiʼuk ti ventainbil yuʼun Satanase nojem ta lokʼoletik xchiʼuk oy ep kʼusitik tspukbe skʼoplal ti xuʼ tsokesutike manchuk mi jlikel noʼox jkʼeltik (1Jn 5:19). Jaʼ yuʼun mu labaluk chkaʼitik ti xi la skʼanbe Dios li jtsʼibajom yuʼun salmoe: «Macbun jsat, mu me jaʼuc jqʼuel li cʼusitic altic ti muʼyuc stue; julubtasun ta stamel batel li be avuʼune» (Sl 119:37).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Tskoltaot Jeova kʼalal chavil avokole
16 Li kʼusi skʼan jpastike. Tsots me skʼoplal ti nopemuk xkaʼitik ta xchiʼinel ta loʼil Jeova xchiʼuk ti jkʼeltik li Vivliae (Sl 77:1, 12-14). Yuʼun mi jech ta jpastike jaʼ me ta jkʼanbetik koltael Jeova kʼalal oy kʼusi tsots ta jnuptantike. Kalbetik li kʼusi ta jvul-o koʼontontike xchiʼuk li kʼusi chijxiʼo yuʼune, vaʼun jmalatik ti stakʼbutike xchiʼuk ti spat koʼontontik ta Vivliae (Sl 119:28). Li ta Vivliae xuʼ jtatik loʼiletik ti tspat koʼontontike, jech kʼuchaʼal li slivroal Job, Salmos, Proverbios xchiʼuk li kʼusitik laj yal Jesus ta kapitulo 6 ta Mateoe. Ta me xavil kʼu yelan tspat avoʼonton Jeova mi chapas orasion xchiʼuk mi chachan Avivliae.
16-22 YUʼUN DISIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMO 119:57-120
¿Kʼuxi xuʼ xkuch kuʼun li jvokoltike?
w00-S 1/12 paj. 14 par. 3
¿Mi jkʼanojtik tajek li smantaltak Jeovae?
3 Li buchʼu la skʼejinta li Salmoe, skʼanoj tajek li smantaltak Jeovae, yuʼun xi laj yale: «Ta jsuj jba xchiʼuk muʼyuk chijalij sventa jchʼun li amantaltake. La stsʼotun ta xchʼojonik li buchʼutik toj chopolike, pe muʼyuk la jchʼay ta jol li amantale» (Sl 119:60, 61). Li voʼotik eke tstsatsubtasutik kʼalal chkichʼtik kontrainele. Yuʼun jnaʼojtik ti xuʼ skoltautik ta skʼob kajkontrataktik li Jeovae. Ta yorail onoʼox tskoltautik sventa jechuk-o jcholtik batel li lekik aʼyej ta sventa li Ajvalilale (Mr 13:10).
w06-S 1/9 paj. 14 par. 4
Li kʼusi mas tsotsik skʼoplal ta svoʼobal slivroal ta Salmose
119:71. ¿Kʼusi xuʼ jchantik kʼalal chkil jvokoltike? Kʼalal oy kʼusitik ta jnuptantike, xuʼ skoltautik sventa masuk to jpat koʼontontik ta stojolal Jeova, ti jpastik orasion ta sjunul koʼontontike, ti masuk to xkakʼ kipaltik ta xchanel li Vivliae xchiʼuk ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li smantaltake. Jech xtok, kʼalal chkil jvokoltike, te chkakʼtik venta mi skʼan jel jtalelaltik. Mi jnaʼojtik ti oy kʼusi chakʼ jchantik kʼalal chkil jvokoltike, muʼyuk me chkap joltik.
«Okʼan me achiʼukik li buchʼutik ch-okʼike»
3 Ta melel, ti bu mas ta jta spatobil koʼontontike jaʼ ta stojolal li jtotik Jeova ti kʼuxutik ta yoʼontone (kʼelo 2 Korintios 1:3, 4). Yuʼun yakʼoj ta ilel ti snaʼoj kʼu yelan chaʼi sba li yantike. Xi tspatbe yoʼonton li yajtuneltake: «Vuʼun jtuc ta xcacʼbot stsatsal avoʼnton» (Is 51:12; Sl 119:50, 52, 76).
5 Xuʼ jpat lek koʼontontik ta stojolal Jeova ti tskoltautike. Jaʼ yuʼun jamaluk xkalbetik ti kʼu yelan chkaʼi jbatike. Tspat koʼontontik kʼalal jnaʼojtik ti xaʼibe smelolal ti kʼu to xkʼuxul chkaʼitike xchiʼuk tspat koʼontontik kʼalal jaʼo chtun tajek kuʼuntike. Pe ¿kʼuxi tspat koʼontontik?
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
w17 15/05 paj. 19 par. 11, 12
Mu me sikub li kʼanelal kuʼuntike
11 Jkʼanojtik tajek kʼusitik melel li yajtsʼaklomutik Kristoe. Li kʼusitik melel taje jaʼ te ta jtatik li ta Skʼop Diose. Xi laj yalbe Stot li Jesuse: «Jaʼ melel li akʼope» (Jn 17:17). Jech oxal chaʼa, sventa jkʼantik li kʼusitik melel ta Vivliae skʼan jnaʼtik li kʼusi chakʼ ta chanele (Kol 1:10). ¿Pe mi jaʼ noʼox skʼan jpastik taje? Moʼoj. Li jtsʼibajom yuʼun Salmo 119 tskoltautik ta yaʼibel smelolal li kʼusi to mas skʼan jpastike (kʼelo Salmo 119:97-100). Tsots me tajek skʼoplal ti jechuk-o jnopilanbetik skʼoplal sjunul kʼakʼal li kʼusi ta jchantik ta Vivliae. Jaʼ yuʼun, mas to me ta jkʼantik kʼusitik melel kʼalal ta jnopbetik skʼoplal ti ta jtabetik sbalil mi laj kakʼ ta jkuxlejaltike.
12 Xi to laj yal li jtsʼibajom yuʼun Salmo 119: «Li acʼope jaʼ toj lec chiʼ ta lajesel chcaʼay; jaʼ xcom xchiʼil li spom mucʼta pome» (Sl 119:103). Li vunetik chakʼ tal li s-organisasion Jeovae, muik ta jyalel jech kʼuchaʼal veʼlil. Kʼalal ta jlajestik li kʼusi mu tajek chkaʼitike, lek kʼun chkaʼibetik smuil. Jaʼ noʼox jech ek, skʼan lek kʼun jchantik li vunetike. Vaʼun, jaʼ me jech chkaʼibetik lek smuil li kʼusitik melele xchiʼuk chkom ta joltik li kʼusitik ta jchantike. Jech xtok, jaʼ me jech xuʼ jtunestik sventa jkoltatik li yantike (Ekl 12:10).
23-29 YUʼUN DISIEMBRE
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMO 119:121-176
¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa mu jtikʼ jbatik ta vokole?
Jchʼuntik li mantaletik xchiʼuk li beiltaseletik sventa jchanubtas li jol koʼontontike
5 Mu baluk noʼox ti jchantik xchiʼuk ti xkojtikintik li smantaltak Jeovae, yuʼun mi ta jkʼan ta jtabetik sbalile skʼan jkʼantik xchiʼuk ti jtsaktik ta venta skotol orae. Xi jamal chalbutik li skʼop Diose: «¡Contrainic li cʼusitic chopole! ¡Jaʼ cʼanic li cʼusi leque!» (Am 5:15). Li kʼusi xuʼ skoltautike jaʼ mi la jchantik snopel jech kʼuchaʼal tsnop li Jeovae. Jnoptik noʼox avaʼi ti chabat ta doktor ta skoj ti oy xa sjayibal kʼakʼal ti mu x-och lek avayele. Vaʼun li doktore chalbot ti oy kʼusitik skʼan xavikta slajesele, ti skʼan xapas ejersisioe xchiʼuk ti oy kʼusitik skʼan xajel li ta akuxlejale. ¿Mi mu jechuk ti chatojbe tajek ta vokol li doktor kʼalal chavakʼ venta ti oy sbalil li kʼusi laj yalbot akʼo xapase?
6 Li Jpasvanej kuʼuntike yakʼojbutik mantaletik yoʼ mu jpastik jtosuk mulil xchiʼuk sventa xlekub li jkuxlejaltike. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Vivliae chal ti mu stakʼ jutik kʼope, ti xij-elkʼaje, ti xijmulivaje, ti jsaʼtik kʼope xchiʼuk ti mu jpastik li espiritismoe, ¿mi mu jechuk ti toj ep sbalil mi ta jchʼuntike? (Kʼelo Proverbios 6:16-19; Ap 21:8). Kʼalal chkiltik ti oy sbaliltak mi ta jchʼunbetik li smantaltak Jeovae, ta xchʼi li kʼanelal kuʼuntik ta stojolale xchiʼuk mas ta jkʼuxubinbetik li smantaltake.
w93-S 15/4 paj. 17 par. 12
Kerem tsebetik, ¿kʼusi oy ta avoʼontonik spasel?
12 Li kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan xapasike, jaʼ ti xapʼajik xchiʼuk ti ibaluk sba xavilik li kʼusitik chopole (Sl 97:10). ¿Kʼuxi xuʼ xapʼaj li kʼusitik kʼupil sba toʼox chavile? Jaʼ ti xanopbe skʼoplal li kʼusi xuʼ xkʼot ta pasele: «Mu xaloʼla aba atukik: mu me stakʼ loʼlael li Diose. Yuʼun kʼusiuk noʼox ti yakal tstsʼun li jun krixchanoe jaʼ tstsobbe sat xtok; yuʼun li buchʼu jaʼ noʼox yakal tstsʼun ta sventa sbekʼtale jaʼ tstsobbe sat ta sbekʼtal xtok li kʼusi snaʼ xkʼaʼe» (Gal 6:7, 8). Kʼalal chanuptan junuk preva ti xuʼ xapʼaj ta mulil yuʼune, nopbo skʼoplal kʼu to xkʼuxul chaʼi Jeova mi jech la apase (koʼoltaso xchiʼuk Salmo 78:41). Nopbo skʼoplal xtok ti xuʼ xachiʼin komel avole, ti xchiʼin komel yol avuʼun li tsebe o ti xatsake ta sidae. Teuk ta ajol ti xuʼ xavul-o avoʼonton yuʼune xchiʼuk ti muʼyuk xa sbalil chavil li akuxlejale. Jech xtok, xuʼ me xavil-o avokol ti kʼu sjalil kuxulote. Xi chal jun ermanae: «Li voʼon xchiʼuk malale oy toʼox buchʼutik la jchiʼinkutik ta vayel kʼalal mu toʼox xkojtikin jbakutike. Akʼo mi yajtunelunkutik xa Jeova li avie, pe ta skoj li kʼusi la jpaskutik ta voʼnee, jaʼ chlik-o jkʼopkutik xchiʼuk chi-itʼixajkutik ta skoj taje». Mu xchʼay xavaʼi xtok ti xuʼ xachʼay li amoton ataoj ta tsobobbaile o ti xavichʼ lokʼesel ta tsobobbaile (1Ko 5:9-13). Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿mi xlokʼ venta ti jech xavil avokol ta skoj noʼox ti chakʼupin spasel jlikeluke?
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
Jchʼunojtik lek ti jaʼ melel li Skʼop Diose
2 Li yajtsʼaklomutik Kristoe jchʼunojtik lek ti Jeovae jaʼ li Dios ti melel snaʼ xkʼopoje xchiʼuk ti jaʼ noʼox tskʼan ti lekuk oyutike (Sl 31:5; Is 48:17). Xuʼ jpat-o koʼontontik li kʼusi chal Vivliae, yuʼun jaʼ «batsʼi melel skotol» li Skʼop Diose (kʼelo Salmo 119:160). Xi laj yal jun vinik ti chchanbe skʼoplal Vivliae: «Skotol li kʼusi yaloj Diose jaʼ melel, mi jsetʼuk chchʼay ta be. Li steklumal Diose xuʼ spat yoʼontonik ti melel li kʼusi chale, yuʼun spatoj yoʼontonik ta stojolal li Dios ti jaʼ laj yakʼ ta naʼele». Taje jaʼ jech jchʼunojtik ek.
30 YUʼUN DISIEMBRE–5 YUʼUN ENERO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | SALMOS 120-126
Ta yaʼlel sat tsʼunolajik, pe xmuyubajik la stsobbeik sat
w04-S 1/6 paj. 16 par. 10
Xmuyubajik noʼox li buchʼutik tskʼupil kʼoptaik Diose
10 Kʼalal ta jkuchtik li kʼatlom teʼe, jaʼ xkaltik, ti chij-och ta yajtsʼaklom Kristoe, ta jkontraintik li Satanase. Xi onoʼox chal Santiago 4:7: «Kontrainik li Diabloe, vaʼun chjatav lokʼel ta atojolalik». Taje maʼuk skʼan xal ti kʼun ta pasele, yuʼun skʼan xkakʼ kipaltik sventa xijtun ta stojolal li Diose (Lu 13:24). Akʼo mi jech, li Vivliae xi jamal chalbutik ta Salmo 126:5: «Li buchʼutik ta yaʼlel sat tstsʼunolajike x-avetik ta muyubajel tstsobbeik sat». Ta melel, li Dios kichʼtik ta mukʼe lek snaʼ stoj ta vokol. Li stuke chakʼbe smoton li buchʼu ta sjunul yoʼonton tsaʼe xchiʼuk chakʼbe bendision li buchʼu tskʼupil kʼoptae (Ebr 11:6).
¿Mi tsots van xchʼunel avoʼonton?
17 ¿Mi oy buchʼu chamem avuʼun? Mi jeche, chʼakbo yorail sventa xachanbe skʼoplal ta Vivlia li buchʼutik laj yichʼik chaʼkuxesel ta voʼne yoʼ xachʼun lek ti chkʼot ta pasel li chaʼkuxesel ta jelavele. ¿Mi chavat avoʼonton ta skoj ti lokʼem ta tsobobbail junuk avutsʼ avalale? Mi jeche, chanbo skʼoplal sventa jpʼeluk ta avoʼonton ti jaʼ sventa jlekilaltik kʼalal chtojobtasvan li Diose. Mu ventauk li kʼusi yakal chanuptane, akʼo skoltaot sventa stsatsub li xchʼunel avoʼontone. Albo Jeova ti kʼu yelan chavaʼi abae. Mu xachʼak aba ta stojolal li ermanoetike (Pr 18:1). Oyuk kʼusitik xapas ti xuʼ skoltaot akʼo mi ta okʼel chapas bakʼintik (Sl 126:5, 6). Mu xavikta aba li ta tsobajeletike, cholo-o mantal xchiʼuk chano-o li Avivliae. Nopbo skʼoplal li bendisionetik chakʼ ta jelavel li Jeovae. Kʼalal chavil kʼu yelan tskoltaot li Jeovae, mas to me tstsatsub li xchʼunel avoʼontone.
w01-S 15/7 paj. 18, 19 par. 13, 14
Tsʼunolajkutik-o
13 Li yajtuneltak Dios ti chichʼik kontrainele chpatbat yoʼontonik li k’usi chal Salmo 126:5 xchiʼuk 6: «Li buchʼutik ta yaʼlel sat tstsʼunolajike x-avetik ta muyubajel tstsobbeik sat. Li buchʼu x-okʼolet chbat ta yosil ti yichʼoj batel jchep sbekʼ stsʼunobe, ta melel x-avet ta muyubajel tsut tal, yichʼojbe xa tal sat li kʼusi lokʼ yuʼune». Li kʼusi laj yal li jtsʼibajom yuʼun salmo ta sventa li stsʼunel xchiʼuk li tsobbel sat tsʼunobile jaʼ chakʼ ta ilel ti kʼu yelan la xchabi xchiʼuk laj yakʼbe bendision steklumal Jeova kʼalal kolik xa ox lokʼel skotolik li ta Babiloniae. Xmuyubajik van tajek j-israeletik kʼalal kolik lokʼele, pe xuʼ van okʼik xtok kʼalal tsʼunolajik li ta yosilike, yuʼun 70 xa jabil ti muʼyuk bu yabtelanojike. Akʼo mi jech, li buchʼutik laj yakʼbeik-o yipal ta tsʼunolajel xchiʼuk ta xchaʼvaʼanel li jteklume laj yilbeik sbalil.
14 Yikʼaluk van chij-okʼ kʼalal ta jnuptantik tsots preva o kʼalal chichʼik ilbajinel li kermanotaktike (1Pe 3:14). Ta slikebale, xuʼ van ta jnoptik ti muʼyuk sbalil ti kʼu yelan kakʼoj kipaltik ta abtele. Pe mi jech-o ta jtsʼuntik xchiʼuk chkatʼestike, li Diose jaʼ chakʼ chʼiuk. Bateltike mas to ep chakʼ jmotontik ti jaʼ mu sta ti kʼu yepal jnopojtike (1Ko 3:6). Ti kʼu yelan chichʼ pukel li Vivlia xchiʼuk li yan vunetike, jaʼ svinajeb ti yakal chakʼbutik bendision li Jeovae.
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
¿Buchʼu ta stojolal kakʼoj batel li jsatike?
1 LI AVIE toj «tsots vokolil» xchiʼuk «toj echʼ noʼox xibal sba» li kuxlejale, jaʼ yuʼun yoʼ to ta jmalatik chichʼ talel jun oʼontonal ta balumil li Jeovae ta to stsatsaj batel li jkuxlejaltike (2Ti 3:1). Jaʼ yuʼun xi skʼan jakʼbe jbatike: «¿Bu kakʼoj batel li jsatike?», jaʼ xkaltik, ¿buchʼu ta jkʼanbetik koltael xchiʼuk beiltasel kʼalal chtun kuʼuntike? Xuʼ van mu ta naʼeteluk chkaltik ti jaʼ ta stojolal li Jeovae, toj lek mi jaʼ jech ta jnoptike.
2 Pe ¿kʼusi skʼan xal ti kakʼoj batel jsatik ta stojolal li Jeovae? Xchiʼuk, ¿kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi jaʼ te kakʼoj batel jsatik ta stojolal kʼalal yakalutik ta stsalel li kʼusi ta jnuptantik jujun kʼakʼale? Oy xa ta sjayibal sigloe, jun jtsʼibajom yuʼun salmo laj yal ti skʼan kakʼoj batel jsatik ta stojolal Jeova sventa jkʼanbetik koltael kʼalal oy jvokoltike (kʼelo Salmo 123:1-4). Li jtsʼibajome laj yalbe skʼoplal jun mosoil ti te sat ta stojolal li yajvale, jaʼ xkaltik, ti skʼeloj skotol ora sventa xuʼuk skolta mi oy kʼusi chtun yuʼune, maʼuk noʼox yakal chalbe skʼoplal ti spatoj yoʼonton ti chchabiat xchiʼuk ti chmakʼlinat li jun mosoe. Li voʼotike xijkoʼolaj kʼuchaʼal li jun mosoile, sventa skoltautik li Jeovae skʼan jchantik skotol kʼakʼal li Skʼope, yuʼun jaʼ noʼox jech xuʼ jnaʼtik kʼusi oy ta yoʼonton xchiʼuk ti jchʼuntik li beiltaseletik yuʼune (Ef 5:17).