¿Mi anaʼoj xa?

¿Kʼuxi jnaʼojtik ti laj onoʼox yichʼik mosoinel ta Ejipto li j-israeletike?

K’alal laj xa ox yich’ ikʼel batel ta Ejipto yuʼun jmadianetik li Josee, li Vivliae chal ti te batik ta naklej ek li Jakob xchiʼuk xnichʼnabtake. Te nakiik ta Gosen, ta stsʼel ukʼum Nilo ti bu tsta sba xchiʼuk li nab Mediterraneoe (Jen. 47:1, 6). «Lik epajikuk ta jyalel xchiʼuk mas to la stsak yipik» li j-israeletike. Ta skoj taje, lik xiʼikuk li j-ejiptoetike, vaʼun la smosoinik li j-israeletike (Eks. 1:7-14).

Oy buchʼutik tslabanik li loʼil taje xchiʼuk chalik ti maʼuk melele. Pe oy kʼusitik chakʼ ta ilel ti laj onoʼox yichʼik mosoinel ta Ejipto li xnichʼnabtak Seme.a

Kalbetik junchibuk skʼelobil. Li buchʼutik chchanbeik skʼoplal kʼusitik voʼne mukajtik ta lume oy kʼusitik staojik li ta snorteal Ejiptoe. Li John Bimson ti chchanbe skʼoplal Vivliae chal ti staojik ta saʼel mas ta 20 ti bu nakiik li xnichʼnabtak Seme. Xi chal ek li James Hoffmeier ti jaʼ chchanbe skʼoplal li Ejipto ta voʼnee: «Li ta sjabilaltik 1800 kʼalal ta 1540 kʼalal muʼyuk toʼox talem Jesuse, li xnichʼnabtak Sem ti nakalik ta Asia occidentale laj yichʼik tijbel yoʼontonik sventa xbat nakiikuk ta Ejipto». Xi to chale: «Li vaʼ jabiletik taje, jaʼo kuxiik li Abraan, Isaak xchiʼuk Jakobe. Taje jaʼ onoʼox jech chal li slivroal Jenesise».

Li ta sural Ejiptoe, yichʼoj tael yan sprevailtak. Jlik papiro ti laj yichʼ tsʼibael tetik van ta sjabilal 2000 kʼalal ta 1600 kʼalal muʼyuk toʼox talem Jesuse te tsʼibabil junantik sbiik li buchʼutik laj yichʼik mosoinel li ta lum taje. Te tsakal sbiik mas ta 40 li xnichʼnabtak Seme. Li vaʼ mosoiletike jaʼik jpasveʼliletik, jtsʼisometik xchiʼuk peonetik. Xi to chal li James Hoffmeiere: «Ta skoj ti te nakiik ta Tebaida [sural Ejipto] mas ta 40 xnichʼnabtak Seme, xuʼ van buyuk xa noʼox spukoj sbaik li ta Ejiptoe, mas to li ta stsʼel ukʼum Nilo ti bu tsta sba xchiʼuk li nab Mediterraneoe».

Li David Rohl ti jaʼ chchanbe skʼoplal li kʼusitik voʼne mukajtik ta lume laj yal ti xuʼ van te «lokʼesbil tal ta Vivlia» li biiletik laj yichʼ taele. Junantike xkoʼolaj li biiletik chal ta Vivliae: Isakar, Aser xchiʼuk Sifra (Eks. 1:3, 4, 15). Xi tstsutses sloʼil li Davide: «Taje chakʼ ta ilel ti laj onoʼox yichʼik mosoinel ta Ejipto li j-israeletike».

Xi to chal li John Bimsone: «Oy lek sprevailtak ti laj onoʼox yichʼik mosoinel li j-israeletike xchiʼuk ti lokʼik batel ta Ejipto jech kʼuchaʼal chal li Vivliae».