SLOʼIL XKUXLEJAL
La jkʼupinkutik kʼalal litunkutik ta stojolal Jeovae
KʼALAL kʼoxun toʼoxe, ta jkʼan chimuy ta avion sventa xibat ta yan lum. Pe yileluke mu xkʼot ta pasel.
Li jtot jmeʼe lokʼik batel ta Estonia kʼalal jaʼo li Xchibal Mukʼta Paskʼop ta spʼejel Balumile, vaʼun batik ta naklej ta Alemania ti jaʼ te livokʼe. Laje, libatkutik ta naklej ta Canadá. Te linakikutik ta stsʼel Ottawa. Li jnakutike nopol xil sna alakʼetik. Akʼo mi abol noʼox jbakutik, pe oy noʼox ston kalakʼkutik.
Jun veltae, li stestigotak Jeovae la skʼelbeik jmeʼ Apokalipsis 21:3, 4. Kʼot tajek ta yoʼonton li kʼusi laj yaʼie, vaʼun lik okʼuk. Ta skoj ti lek laj yaʼi mantale, ta mas tsʼakale laj yichʼik voʼ li jtot xchiʼuk jmeʼe.
Akʼo mi mu masuk snaʼik inglés li jtot jmeʼe, tsots skʼoplal laj yilik ti chtunik ta stojolal Jeovae. Li jtote jutuk mu skotoluk savado chikʼunkutik batel ta cholmantal xchiʼuk kixlel Sylvia akʼo mi abtej sjunul akʼobal ti bu chunijesik níquel takʼin ta Sudbury (Ontario). Jujun xemana koʼol ta jchankutik Li Jkʼel-osil ta toyol xchiʼuk li kutsʼ kalale. Li jtot jmeʼe la xchanubtasikun ti jkʼan li Jeovae. Jaʼ yuʼun, laj kichʼ voʼ ta 1956 kʼalal lajuneb toʼox jabilale. Ta skoj ti skʼanojik tajek Jeova li jtot jmeʼe, la stijbeikun koʼonton sventa jechuk-o xitun ta stojolal.
Kʼalal lilokʼ ta sekundariae, muʼyuk xa mas oy ta koʼonton chitun ta stojolal Jeova. Yuʼun la jnop ti mi li-och ta prekursore, mu xa stsob jtakʼin sventa ximuy ta avion xchiʼuk ti xkojtikin yan lumetike. Te lik abtejkun ta jun estasion sventa radio, voʼon ta jtij li sonetike, la jkʼupin tajek spasel. Ta skoj ti ta mal kʼakʼal chi-abteje, mu xa masuk chibat ta tsobajeletik xchiʼuk jaʼ lik jchiʼin li buchʼutik muʼyuk skʼanojik Diose. Pe ta skoj ti jnaʼoj li kʼusi chal Vivliae, lik jel jtalelal.
Ta tsʼakale, libat ta naklej ta Oshawa (Ontario). Jaʼ te laj kojtikin Ray Norman xchiʼuk li yixlel ti Lesli sbie xchiʼuk yan prekursoretik. Ta skoj ti laj kil ti xmuyubajik noʼoxe, la skoltaikun sventa jnop kʼusi ta jpas ta jkuxlejal. La stijbeikun koʼonton sventa jlikes li prekursorale. Jaʼ yuʼun, la jlikes ta septiembre ta 1966. Limuyubaj ti jech lik tunkune. Pe mi xanaʼike, oy to kʼusi yan kʼot ta jkuxlejal.
MI CHALBOT JEOVA TI OYUK KʼUSI XAPASE, PASO PREVA
Kʼalal chichanunaj toʼox ta sekundariae, la jtikʼ jsolisitud sventa xibat tunkun ta Betel ta Toronto (Canadá). Ta tsʼakale, kʼalal yakal xa chitun ta prekursore, la stakikun ta ikʼel sventa xbat tunkun chanib jabil ta Betel. Pe ta skoj ti lek tajek chkil li Leslie, mu ox jkʼan xibat ta Betel, yuʼun la jnop ti muʼyuk xa chkil yan veltae. Ep ta velta la jpas orasion, vaʼun kʼot ta nopel kuʼun ti chibat ta Betele. Vokol laj kaʼi ti muʼyuk xa chkil li Leslie.
Li ta Betele li-abtej ta lavandería, ta tsʼakale ta sekretario. Jaʼuk li Leslie lik tunuk ta prekursora espesial ta Gatineau (Quebec). Ep ta velta la jnopilan kʼusi yakal tspas xchiʼuk mi lek onoʼox li kʼusi kʼot ta nopel kuʼune. Oy kʼusi labal sba kʼot ta pasel, te kʼot tunuk ta Betel li Ray ti jaʼ sbankil Leslie xchiʼuk jaʼ la jchiʼin ta kuarto. Jaʼ yuʼun, laj kamigoin jbakutik yan velta xchiʼuk li Leslie. Linupunkutik ta 27 yuʼun fevrero ta 1971, taje jaʼo tsʼaki chanib jabil ti chitun ta Betele.
Ta 1975, kʼalal lik tunkunkutik ta jkʼelvanej ta sirkuitoe.
Te laj kichʼkutik takel batel ta jun tsobobbail ta Quebec ti ta francés kʼop chkʼopojike. Kʼalal echʼ kʼuk sjalile, laj yalbeikun ti chitun ta jkʼelvanej ta sirkuitoe. Ta skoj ti 28 toʼox jabilale, toj kerem toʼox laj kaʼi jba xchiʼuk mu xitojob. Pe la spatbun koʼonton li kʼusi chal Jeremias 1:7, 8. La jvul koʼonton mi xkuch onoʼox kuʼun ti chitunkutik ta jkʼelvanej ta sirkuitoe, yuʼun li Leslie ep ta velta xa ox snuptanoj aksidente ta karro xchiʼuk mu x-och lek svayel. Pe xi laj yalbun li Leslie: «Mi chalbutik Jeova ti oyuk kʼusi jpastike, ¿kʼu yuʼun mu jpastik preva?». Laj onoʼox jchʼamkutik. Vaʼun, 17 jabil litunkutik ta jkʼelvanej ta sirkuito.
Ep noʼox kʼusi skʼan pasel kʼalal litun ta jkʼelvanej ta sirkuitoe, jaʼ yuʼun muʼyuk mas xokolun sventa oyuk kʼusi jmoj jpas xchiʼuk li Leslie. Pe oy kʼusi laj kakʼ venta ti tsots skʼoplale. Jun sob lunese, oy buchʼu la stij li jtimbrekutike. Kʼalal la jame, muʼyuk buchʼu te oy. Jaʼ noʼox te oy jun moch ti te tikʼil jlik mantel, sat teʼetik, keso, pan, vino, kopaetik xchiʼuk jun uni vun ti xi chale: «Ikʼo batel ta paxyal li avajnile». Taje jaʼo kʼepel tajek. Pe ta skoj ti skʼan jchapan jayibuk mantaletike, laj kalbe Lesli ti muʼyuk chibatkutike. Laj yaʼibe smelolal, pe laj onoʼox yat jutuk yoʼonton. Kʼalal lik jchapan jbae, te xinopnun likom. Vaʼun, vul ta jol li kʼusi chal Efesios 5:25, 28. ¿Mi yakal van tsvulesbun ta jol Jeova ti kʼu yelan chaʼi sba li kajnile? La jpas orasion, vaʼun xi laj kalbe li Leslie: «Batik». Muyubaj tajek. Te to libatkutik ta jun tiʼ ukʼum, la jkʼikutik li mantele, vaʼun la jkʼupinkutik tajek li vaʼ kʼakʼale. Laj yakʼ to yorail xtok sventa jchapan jba.
Ep tajek tsobobbailetik ti bu la jvulaʼankutike ti te chlik ta Columbia Británica kʼalal to ta Terranova. La jkʼupinkutik tajek. Kʼot onoʼox ta pasel ti ta jkʼan chkojtikin yan lumetike. Oy onoʼox jnopojbe skʼoplal li Chanob vun ta Galaade, pe muʼyuk ta koʼonton chitun ta misioneroal ta yan lum. Kaloj mi tʼujbil noʼox yajval li buchʼutik chtun ta misioneroale xchiʼuk mu jta-o chkaʼi, yuʼun chixiʼ mi la stakikun batel ta África ti bu oy epal chameletik xchiʼuk paskʼope. Jech xtok, ximuyubaj noʼox ti bu yakal chitune.
BAT TUNKUNKUTIK TA ESTONIA XCHIʼUK TA LUMETIK TA TIʼ NAB BÁLTICO
Kʼalal libatkutik ta lumetik ta tiʼ nab bálticoe.
Li ta 1992, laj kichʼkutik albel ti xuʼ xa jcholkutik mantal li ta junantik lumetik li ta voʼneal Unión Soviéticae. Jaʼ yuʼun, laj kichʼkutik jakʼbel mi ta jkʼan chbat tunkunkutik ta misioneroal ta Estonia. Ta skoj ti mu toʼox jnaʼkutike, laj kalbekutik Jeova. Vaʼun, xi la jnopkutik xtoke: «Mi chalbutik Jeova ti oyuk kʼusi jpastike, ¿kʼu yuʼun mu jpastik preva?». Laj kalkutik ti chibatkutike, pe xi la jnope: «Balto ti maʼuk ta Áfricae».
Lik jchankutik ta anil estonio kʼop. Te van jayibuk u ta tsʼakale, laj kichʼkutik albel ti chitunkutik ta jkʼelvanej ta sirkuitoe. La jvulaʼankutik 46 tsobobbailetik xchiʼuk grupoetik ti te xkom ta oxib jteklumetik ta tiʼ nab báltico xchiʼuk ta Kaliningrado (Rusia). La jchankutik jutuk letón, lituano xchiʼuk ruso kʼop. Mu kʼunuk laj kaʼikutik, pe li ermanoetike tstojik tajek ta vokol ti chkakʼ kipalkutike xchiʼuk la skoltaunkutik tajek. Li ta 1999, laj yichʼ pasel jun Betel ta Estonia, vaʼun te litun ta Komite sventa Betel xchiʼuk li ermano Toomas Edur, Lembit Reile xchiʼuk Tommi Kauko.
Tsʼetkʼob: Yakal ta jelubtas jun mantal ta asamblea ta Lituania.
Batsʼikʼob: Komite sventa Betel ta Estonia ta 1999.
Laj kojtikinkutik stestigotak Jeova ti laj yichʼik takel batel ta Siberiae. Akʼo mi laj yil svokolik kʼalal laj yichʼik chukel xchiʼuk ti muʼyuk laj yil yutsʼ yalalike, muʼyuk chibajik-o. Xmuyubajik noʼox xchiʼuk baxbolik ta cholmantal. Laj yakʼ jchankutik ti xuʼ xkuch kuʼunkutik eke xchiʼuk ti xuʼ ximuyubajkutik akʼo mi oy kʼusi tsots ta jnuptankutik.
Ta skoj ti ep jabiletik muʼyuk la jkuxkutike, lik lubuk tajek li Leslie. Vaʼun, laj kakʼkutik venta ti jaʼ ta skoj ti tsakbil ta fibromialgia chamele. La jnopkutik chisutkutik batel ta Canadá. Jaʼ yuʼun, kʼalal la stakunkutik ta ikʼel sventa xibatkutik li ta Chanob vun sventa Komite sventa Betel ta Patterson (Nueva York), la jnopkutik ti mu xuʼ kuʼunkutike. Laj kalbekutik Jeova ti kʼu yelan chkaʼi jbakutike, pe libatkutik onoʼox. Li Jeovae laj yakʼbunkutik bendision. Kʼalal jaʼo yakal li chanob vune, li Leslie laj yichʼ kʼelel ta doktor. Koliyal taje, lisutkutik batel ti bu chitunkutik toʼoxe.
LA JVULAʼANKUTIK YAN LUMETIK
Li ta 2008, kʼalal te oyunkutik xa ox yan velta ta Estoniae, la skʼoponikun tal li smeʼ nail abtelal sventa sjakʼbeikun mi ta jkʼan chbat tunkunkutik ta República Democrática del Congo. Tsʼijil likom, yuʼun laj yalbeikun ti skʼan jtakʼbeik batel ta yokʼomale. Muʼyuk kʼusi laj kalbe Lesli sventa junuk yoʼonton xvaye. Pe li voʼone muʼyuk x-och jvayel. Vaʼun, laj kalbe Jeova li kʼusi ta jvul-o koʼonton mi libat ta Áfricae.
Ta yokʼomal kʼalal laj kalbe li Leslie, xi laj kalkutike: «Mi tstakutik batel Jeova ta Áfricae, ¿kʼuxi jnaʼtik ti muʼyuk ta jkʼupintik mi muʼyuk to batemutike?». Jaʼ yuʼun, kʼalal 16 xa ox jabil te oyunkutik ta Estoniae, libatkutik ta Kinsasa ti te xkom ta República Democrática del Congo. Kʼupil sba li Betele xchiʼuk tsʼijil noʼox. Li kʼusi baʼyel laj yakʼ ta jkuartokutik li Leslie jaʼ jun uni bikʼit vun ti te xa onoʼox kichʼojkutik talel kʼalal lilokʼkutik talel ta Canadáe, xi chale: «Muyubajan noʼox ti bu oyote». Kʼalal laj kojtikinkutik li ermanoetike, ti laj kakʼkutik estudioe xchiʼuk ti litunkutik ta misioneroale, laj kakʼkutik-o venta ti xuʼ ximuyubajkutik noʼoxe. Ta tsʼakale, ay jvulaʼankutik 13 Beteletik ta yosilal África. Taje la skoltaunkutik sventa xkakʼkutik venta ti kʼu yelan xkuxlejalik li krixchanoetik ta Áfricae. Muʼyuk xa chixiʼ kʼuchaʼal ta slikebale. Jaʼ yuʼun, la jtojbekutik ta vokol Jeova ti la stakunkutik batel ta Áfricae.
Li ta Congo-Kinsasae laj yakʼbunkutik jlajeskutik jeltos veʼliletik, jech kʼuchaʼal bikʼtal chonetik. Taje muʼyuk jlajeskutik-o. Pe kʼalal laj kilkutik ti tskʼupinik slajesel li ermanoetike, la jpaskutik preva, vaʼun la jkʼupinkutik ek.
Laj kichʼbekutik batel vunetik xchiʼuk li kʼusitik chtun yuʼunik li ermanoetik ta slokʼeb kʼakʼal ta Áfricae, yuʼun li jsaʼkʼopetike chakʼbeik svokol li antsetik xchiʼuk ololetike. Jutuk mu skotoluk li ermanoetik teye abol noʼox sbaik. Pe labal sba laj kilkutik ti spatoj yoʼontonik ta sventa li chaʼkuxesele, ti skʼanojik li Jeovae xchiʼuk ti tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolal s-organisasione. Li kʼusi la spasike la skoltaunkutik sventa jkʼelkutik kʼu yelan li xchʼunel koʼontonkutike xchiʼuk la stsatsubtas koʼontonkutik. Junantik ermanoetike jinesbat snaik xchiʼuk lajesbat li kʼusitik stsʼunojike. Liʼe la svulesbun ta jol ti xuʼ xchʼay ta anil li kʼusi x-ayan kuʼuntike, pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti lekuk oyutik ta mantale. Akʼo mi tsots chil svokol li ermanoetike, jun noʼox yoʼontonik. Taje la skoltaunkutik sventa xkuch batel kuʼunkutik li jvokolkutike.
Tsʼetkʼob: Yakal ta jpatbe yoʼonton ermanoetik ti jatavem lokʼel ta slumalike.
Batsʼikʼob: Laj kichʼbekutik batel li kʼusitik chtun yuʼunik xchiʼuk poxiletik li ermanoetik ta Dungu (República Democrática del Congo).
LIBATKUTIK TA ASIA
Ta tsʼakale, laj yalbunkutik ti xibat tunkunkutik li ta Betel ta Hong Kong. Muʼyuk jnopoj mi chibatkutik ta naklej ta Asia. Pe ta skoj ti kilojkutik xa kʼu yelan skoltaojunkutik tal li Jeovae, la jchʼamkutik noʼox. Li ta 2013, kʼux laj kaʼikutik ti laj kiktakutik kamigotakutik xchiʼuk li yosilal Áfricae akʼo mi mu jnaʼkutik li kʼusi chkʼot ta jtojolalkutik ti bu chibatkutike.
Libatkutik ta naklej ta Hong Kong, jun jteklum ti ep krixchanoetike xchiʼuk ti jeltos bu likemik tale. Ep kʼusitik jel, yuʼun la jchankutik xtok li chino cantonés kʼope. Li ermanoetike lek la xchʼamunkutik xchiʼuk la jkʼupinkutik li veʼliletik te tspasike. Ta skoj ti mas xa ch-epajik batel li buchʼutik te ch-abtejik ta Betele xchiʼuk ti mas xa toyolik stojol li osile, li Jtsop Jbeiltasvaneje la snop tsjelbe yavil li Betele xchiʼuk la xchon jutuk mu skotoluk li kʼusitik oy yuʼune. Li ta 2015, libatkutik ta naklej ta Corea del Sur ti jaʼ te yakal chitunkutik avie. Vokol chkaʼikutik xchanel li skʼopike. Pe tspat koʼontonkutik akʼo mi mu to masuk jnaʼkutik, li ermanoetike chalbunkutik ti mas xa la xkaʼitik kʼalal chikʼopojkutik ta coreanoe.
Tsʼetkʼob: Kʼalal te xa oyunkutik ta Hong Kong.
Batsʼikʼob: Betel ta Corea del Sur.
LI KʼUSITIK LA JCHANKUTIKE
Mu kʼunuk ta tael kamigotaktik. Pe laj kakʼkutik venta mi voʼonkutik baʼyel lek chichʼamvankutike, chkoltavan sventa xkojtikintik ta anil li ermanoetike. Kakʼojkutik venta ti koʼol stalelal skotol li ermanoetike xchiʼuk ti toj lek spasojutik li Jeovae, yuʼun xuʼ jkʼan jbatik ta jujuntal, xkamigoin jbatik xchiʼuk ti xkakʼ ta ilel slekil koʼontontik ta stojolalike (2 Kor. 6:11).
Kakʼoj venta ti skʼan jkʼantik li krixchanoetik jech kʼuchaʼal tspas li Jeovae, ti jkʼeltik kʼu yelan chakʼ ta ilel ti skʼanojutike xchiʼuk ti tsbeiltasutike. Kʼalal jaʼo chibajemunkutik o ta jnopkutik mi skʼanojunkutik li yantike, ta jkʼelkutik yan velta li tarjetaetik xchiʼuk kartaetik yakʼojbunkutik kamigotakutike. Kilojkutik ti stakʼoj j-orasionkutik li Jeovae, ti tspat koʼontonkutike xchiʼuk ti chakʼ kipalkutike.
Ti kʼu xa sjalil chitunkutik tal ta stojolal Jeova xchiʼuk li Leslie, kakʼojkutik venta ti skʼan jchʼakbekutik yorail sventa oyuk kʼusi jmoj jpaskutik akʼo mi mu masuk xixokobkutik. Jech xtok, kakʼojkutik venta ti skʼan mu chopoluk xkaʼi jbakutik kʼalal oy kʼusi muʼyuk lek chbat ta pasel kuʼunkutike, mas to kʼalal ta jchankutik yan kʼope. Jujun ikʼ osil chkalbekutik skʼoplal li kʼusitik la jkʼupinkutik jujun kʼakʼale xchiʼuk ta jtojbekutik ta vokol li Jeovae.
Ti melel xkaltike, muʼyuk jnopoj ti chitun ta misioneroale o ti xibat ta naklej ta yan lume. Jech xtok, kakʼoj venta ti kʼalal tskoltautik Jeovae, tspas kuʼuntik. Taje ximuyubaj-o yuʼun. Jaʼ jech ta jnop kʼuchaʼal li j-alkʼop Jeremias ti xi laj yale: «Kajval Jeova, chʼayal to kʼot koʼonton avuʼun» (Jer. 20:7). Jaʼ jech, yuʼun ep kʼusitik yakʼoj jkʼupinkutik xchiʼuk yakʼojbunkutik bendision. Limuy xa ta avion xchiʼuk li-ay xa ta yantik lumetik kʼuchaʼal oy onoʼox ta koʼonton kʼalal kʼoxun toʼoxe. La jvulaʼankutik Beteletik ta epal lumetik xchiʼuk ta jtojbe tajek ta vokol Lesli ti ta sjunul yoʼonton la skoltaun ti butik laj kichʼkutik takel batele.
Jech-o ta jvules ta jolkutik ti skotol li kʼusi ta jpaskutike jaʼ ta skoj ti jkʼanojkutik li Jeovae. Li bendisionetik ta jkʼupinkutik avie jaʼ noʼox yuni kʼelobil ti kʼu yelan li kuxlejal sbatel osil mi la sjam skʼob Jeova sventa xakʼbutik li kʼusi tskʼan koʼontontike (Sal. 145:16).