Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike

Kʼalal vokʼ xa ox li Jesus ta Belene, ¿kʼu yuʼun muʼyuk sut batel ta snaik ta Nasaret li Jose xchiʼuk Mariae?

Li Vivliae muʼyuk chal, pe te chal junantik srasonaltak ti kʼu yuʼun te to komik ta Belene.

Kʼalal albat yuʼun jun anjel ti chchiʼin yol li Mariae, te nakal ta Nasaret ti te xkom ta yosilal Galilea ti jaʼ te nakal li Josee (Luk. 1:26-31; 2:4). Kʼalal lokʼik tal ta Ejiptoe, sutik batel ta Nasaret. Ta skoj ti te chʼi li Jesuse, jnasaretal vinik xkaltik (Mat. 2:19-23). Jaʼ yuʼun, kʼalal chkalbetik skʼoplal Nasarete, jaʼ chtal ta joltik li Jose, Maria xchiʼuk Jesuse.

Yan ti kʼusi labal sba xtoke jaʼ ti xojtikin xa onoʼox Juda li Mariae. ¿Kʼuxi jnaʼojtik taje? Yuʼun oy te yutsʼ yalal, jaʼ te nakal li Elisabet ti jaʼ yajnil li pale Sakariase xchiʼuk ti jaʼ kʼot ta smeʼ li Juan J-akʼ-ichʼvoʼe (Luk. 1:5, 9, 13, 36). Li Mariae bat svulaʼan li Elisabete ti te van oxibuk u te kome. Laje, sut batel ta Nasaret (Luk. 1:39, 40, 56).

Ta mas tsʼakale, laj yichʼ alel jun mantal ti skʼan stsʼak sbiik skotol li krixchanoetike. Sventa xchʼunike, li Josee bat ta Belen ta steklumal David ti jaʼ te albil xa noʼox skʼoplal te chvokʼ li Mesiase (Luk. 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mik. 5:2). Jaʼ yuʼun, jaʼ te vokʼ li Jesuse, pe li Josee muʼyuk laj yalbe Maria ti skʼan sutik batel ta Nasaret xchiʼuk li yuni neneʼe, yuʼun nom to tajek. Te komik ta Belen ti 9 kilometro noʼox xil Jerusalene. Toj lek li kʼusi kʼot ta nopel yuʼunike, yuʼun te nopol xkom li templo sventa xbat yakʼik li milbil matanal jech kʼuchaʼal chal li Smantal Jeova mi vokʼ li baʼyel nichʼonile (Lev. 12:2, 6-8; Luk. 2:22-24).

Jech xtok, li yaj-anjel Diose laj yalbe Maria ti jaʼ chchoti ta xchotleb ajvalil David li skereme. ¿Mi laj van snopik Jose xchiʼuk Maria ti toj tsots skʼoplal ti bu vokʼ li Jesuse? (Luk. 1:32, 33; 2:11, 17). Xuʼ van la snopik ti jaʼ mas lek mi te to komik ta Belen sventa smalaik kʼusi chal li Diose.

Xaval yaʼeluke jal to te komik li ta Belene. Akʼo mi mu jnaʼtik kʼu xa ox sjalil te oyik kʼalaluk ay vulaʼanatuk yuʼun li jkʼelkʼanaletike, li Jesuse maʼuk xa ox uni neneʼ, mukʼ xa ox xchiʼuk oy xa ox snaik (Mat. 2:11). Jaʼ yuʼun, muʼyuk sutik batel li ta Nasarete, te kom nakiikuk kʼuk sjaliluk li ta Belene.

Li Erodese «la stak batel krixchanoetik sventa tsmil skotol li neneʼ keremetik ta [Belene], jaʼ li buchʼutik chib to jabil yichʼojik o ti mu to stae» (Mat. 2:16). Ta skoj ti pʼijubtasat yuʼun jun yaj-anjel Dios li Josee, jatavik batel ta Ejipto xchiʼuk li yuni keremike, te komik jaʼ to ti kʼuxi cham li Erodese. Ta tsʼakale, batik ta Nasaret. ¿Kʼu yuʼun muʼyuk te xbatik li ta Belene? Yuʼun jaʼo ch-ajvalilaj ta Judea li skerem Erodes ti toj chopol tajeke ti Arkelao sbie xchiʼuk jaʼo pʼijubtasat yuʼun yaj-anjel Jeova. Li ta Nasarete muʼyuk kʼusi xuʼ snuptan li Jesuse xchiʼuk xuʼ xchanubtasik lek ta mantal li Jose xchiʼuk Mariae (Mat. 2:19-22; 13:55; Luk. 2:39, 52).

Xaval yaʼeluke li Josee jaʼo cham kʼalal muʼyuk toʼox yakʼoj xkuxlejal Jesus sventa xbatik ta vinajel li buchʼutik tʼujbilike. Jaʼ yuʼun, li Josee ta xchaʼkuxi li ta balumile xchiʼuk xuʼ jakʼbetik lek kʼusi tijbat-o yoʼonton sventa te xkom ta Belen kʼalal vokʼem xa ox li Jesuse.