ТӘРҖИМИҺАЛ
Йәһва Худа мениң йолумни түз қилди
БИР қетим яш бурадәр мениңдин: «Язмилардики әң яхши көридиған айитиңиз қайси?»— дәп сориди. Мән бирдинла униңға: «Пәнд-нәсиһәтләр 3:5, 6: “Өз әқлиңгә таянмай, Пәрвәрдигарға чин қәлбиң билән таянғин. Қандақла иш қилсаң, Пәрвәрдигарни тонушқа интил. У саңа тоғра йолларни көрситиду”»,— дәп ейттим. Һә-ә, Йәһва Худа һәқиқәтән мениң йолумни түз қилди. Қандақ?
АТА-АНАМ МАҢА ТОҒРА ЙОЛНИ ТЕПИШҚА ЯРДӘМ ҚИЛДИ
Ата-анам 1920-жили той қилиштин авал һәқиқәтни билгән. Мән 1939-жилниң бешида дунияға кәлдим. Англиядә яш чеғимда мән ата-анам билән җамаәт учришишлириға бараттим вә Вәз ейтқучилар мәктивигә беришни яхши көрәттим. Тиңшиғучиларни көрүш үчүн сәһнидә бир сандуқниң үстигә чиқип, биринчи нутуқни ейтқинимда өзүмни қандақ һис қилғанлиғим мошу кәмгичә есимдә бар. Шу чағда мән алтә яшта едим. Шуңа йеши чоң тиңшиғучиларни көрүп қаттиқ һодуқуп кәттим.
Ата-анам билән кочида хизмәт қилиш
Хизмәттә мениң аддий тәвсийәни қоллинишим үчүн дадам уни кичик карточкиға йезип қоятти. Мән биринчи қетим ялғуз вәз қилғанда сәккиз яшта едим. Өй егиси мениң карточкамни оқуп, «Худа вападар» дегән китапни алғанда мән бәкму һаяҗанлинип кәттим. Мән буни ейтиш үчүн дадамниң алдиға жүгрәп бардим. Вәз хизмәттин вә учришишлардин алған хошаллиғим маңа Йәһва Худаға толуқ вақитлиқ хизмәт қилиш арзуюмни күчәйтишкә ярдәм бәрди.
Дадам мени «Күзитиш мунари» журналиға муштәри қилип йезип қойғанда, Муқәддәс китаптики һәқиқәт жүригимгә техиму қаттиқ тәсир қилишқа башлиди. Кәлгән һәрбир нусха мени һәқиқәтән бәкму қизиқтуратти. Йәһва Худаға болған етиқадим күчийип, ахири өз һаятимни Униңға беғишлашни қарар қилдим.
Биз бир аилә кишилири 1950-жили Нью-Йоркта өткүзүлгән «Теократияниң кәңийиши» дегән конгрессқа бардуқ. 3-август пәйшәнбә күнниң мавзуси «Миссионерлар күни» болди. Кэри Барбер кейинирәк Рәһбәрлик кеңәшниң әзаси болған бурадәр, чөмдүрүлүштин өтидиғанлар үчүн нутуқ ейтти. У чөмдүрүлүштин өтмәкчи болғанлар үчүн икки соални қойғандин кейин, мән орнумдин туруп: «Һә-ә!»— дәп җавап бәрдим. Мән 11 яшта болсамму, бу қәдәмниң муһим екәнлигини чүшәндим. Лекин мән суға кириштин қорқаттим, чүнки техи үзүшни билмәттим. Кичик дадам маңа һәмра болуп суға кирип, һәммиси яхши болиду, деди. Наһайити тезла путум бассейинниң тегигә йәтмәйла, һәммиси аяклашқан еди. Мени бир бурадәр йәнә бир бурадәргә бәрди, бирси мени чөмдүрди, йәнә бирси мени бассейиндин чиқарди. Шу муһим күндин башлап, Йәһва Худа мениң йолумни давамлиқ түз қилип кәлди.
ЙӘҺВА ХУДАҒА ТАЙИНИШНИ ТАЛЛИДИМ
Мән мәктәпни тамамлап, пионер болушни халидим, лекин муәллимләр мени университетқа чүшүшкә дәвәт қилди. Мән уларниң сөзигә кирип, университетқа бардим. Лекин кейинирәк оқушқа бар көңлүмни қойсам, һәқиқәттә чин туралмайдиғанлиғимни чүшәндим, шуңа оқушни ташлап кетишни қарар қилдим. Мән Йәһва Худаға дуа қилдим вә муәллимләргә оқуштин кетидиғанлиғимни силиқ-сипайилиқ билән чүшәндүрүп хәт яздим. Йәһва Худаға тайинип, пионерлиқ хизмәт қилишни дәрһал башлидим.
1957-жили, июль ейида Уэллингборо шәһиридә толуқ вақитлиқ хизмитимни башлидим. Мән Лондондики Бәйтәлниң бурадәрлиридин тәҗрибилик пионер болған бурадәр билән биллә хизмәт қилишни соридим. Берт Вейси бурадәр қизғин вәз қилатти вә мениң вәз хизмитимни яхши план қурушимға ярдәм бәрди. Җамаитимиздә яшанған алтә аял қериндаш, Вайси бурадәр вә мән болған. Һәммә учришишларға тәйярлиқ қилиш вә уларға қатнишиш мениң Йәһва Худаға болған ишәнчимни мустәһкәмлиди вә етиқадимни көрситишкә нурғун мүмкинчиликләрни яритип бәрди.
Һәрбий хизмәтни рәт қилғиним үчүн түрмидә қисқа вақит олтарғандин кейин, мән мәхсус пионер болған Барбара исимлиқ қериндашни учраттим. Биз 1959-жили той қилдуқ. Бизни қәйәргә әвәтсә шу йәргә беришкә тәйяр болдуқ. Дәсләптә биз Ангилияниң ғәрбий шималидики Ланкашир өлкисидә хизмәт қилдуқ. Андин 1961-жили мән Лондондики Бәйтәлдә өткүзүлидиған «Падишалиқ хизмәт мәктивиниң» бир айлиқ курсиға тәклип қилиндим. Курсниң ахирида мән наһийилик назарәтчи болуп тәйинләнгән. Буниңдин мән һаң-таң болдум. Мән Бирминем шәһиридә тәҗрибилик наһийилик назарәтчиләрдин икки һәптә үгәндим вә бурадәрләр Барбараниң маңа қошулушиға рухсәт қилди. Андин биз бирликтә Ланкашир вә Чешир өлкилиригә өз вәзипимизни орунлаш үчүн сәпәргә атландуқ.
ЙӘҺВАҒА БОЛҒАН ИШӘНЧ ҺЕЧҚАЧАН КӨҢҮЛНИ ҚАЛДУРМАЙДУ
1962-жил, август ейида, дәм елишқа кәткинимиздә, Бәйтәлдин хәт алдуқ. У хәтниң ичидә Гилиад мәктивигә бериш илтимаси бар еди. Кейин бу тоғрисида дуа қилип, Барбара иккимиз Бәйтәл тәләп қилғандәк, илтимасни чапсан толдуруп әвәтивәттуқ. Бәш айдин кейин биз Бруклиндики (Нью-Йорк) Гилиад мәктивиниң 38-синипида он ай оқудуқ.
Гилиад мәктивидә Худа Сөзи вә Униң тәшкилати, һәмдә дуния йүзидики қериндашчилиқ тоғрилиқ көп нәрсиләрни үгәндуқ. Биз жигирмә яштин әндила ашқан, шуңа синипдашлиримиздин нурғун нәрсиләрни үгәндуқ. Муәллимләрниң бири Фред Раск бурадәр билән һәр күни хизмәт қилиш шан-шәрипигә егә болған едим. У дәрислириниң биридә муһим бир мәслиһәтни бәргән еди: «Нәсиһәт дайим тоғра болуш үчүн, Муқәддәс Язмиларға асасланған болушиға көз йәткүзүш керәк». Бизгә Нейтан Норр, Фредерик Френц вә Карл Клейн қатарлиқ тәҗрибилик бурадәрләр дәрис бәргән еди. Биз А. Х. Макмиллан бурадәрниң кәмтәрлик үлгисидин көп нәрсини биливалдуқ. У 1914-жилдин башлап, 1919-жилниң бешиғичә қериндашлар бешидин еғир жилларни өткүзгәндә, Йәһва Худа уларға қандақ ярдәм бәргәнлиги тоғрилиқ чүшәндүрүп бәргән.
ВӘЗИПИМИЗ ӨЗГӘРГӘН
Оқушниң ахири йеқинлашқанда, Норр бурадәр Барбара иккимизгә бизни Африкидики Бурундиға әвитимиз, дәп ейтти. Шу чағда Бурундида қанчә вәз ейтқучи бар екәнлигини билиш үчүн «Жилнамә» китавини издәш үчүн Бәйтәлниң китапханисиға бардуқ. Һәйран қаларлиқ йери, у дөләт тоғрилиқ һечбир мәлумат тапалмидуқ. Биз аз бир нәрсә билидиған вә Йәһва гувачиларниң айиғи басмиған бир дөләткә, йәни йеңи бир территорияға маңдуқ. Биз қаттиқ ғәм-әндишигә паттуқ. Лекин ихлас билән дуа қилғандин кейин көңлүмиз хатирҗәм болди.
Йеңи вәзипимиздә бешимиздин һечқачан өткүзүп бақмиған һава райи, мәдәнийәт, тил вә башқа һәммә нәрсиләр өзгичә болған. Әнди бизгә француз тилини үгиниш керәк болған. Биз йәнә туридиған җай тепишимиз керәк еди. Биз келип икки күндин кейин, Гилиад мәктивидики синипдишимиз Гарри Арнот өз вәзипә орни Замбияға маңғинида, бизни йоқлап өтүп кәтти. У бизниң өй тепишимизға ярдәм бәрди. Бу бизниң биринчи миссионерлиқ өйүмиз болди. Бирақ көп өтмәй, йәрлик һөкүмәт Йәһва гувачилири тоғрилиқ һечнәрсә билмигәчкә, бизгә қаршилиқ көрситишкә башлиди. Биз әндила вәз хизмитимиздин қанаәт тепишқа башлиғанда, һөкүмәт әмәлдарлири бизгә керәклик қанунлуқ ишләш рухсәт қәғизи болмиса, бу йәрдә қалалмайсиләр, дәп ейтқан. Бәк әпсус, биз әнди йеңи дөләт Угандиға кетип, шу йәрдики турмушқа адәтлинишкә тоғра кәлди.
Йәһва Худаға болған ишәнчимиз, Угандиға визасиз көчүш тоғрисидики ғәм-тәшвишлиримизни пәсәйтти. Угандиға вәз хизмәткә ярдәм бериш үчүн Канадидин кәлгән бурадәр бизниң вәзийитимизни көчмәнләр идарисидики әмәлдарға чүшәндүрүп бәргән. Улар бизниң шу йәрдә турушимизни қанунлаштуруш үчүн илтимас йезишқа бирнәччә ай вақит бәргән. Шу ишларниң яхши бир тәрәп қилиниши арқилиқ Йәһва Худа бизгә ярдәм бәргәнлигини көрсәткән.
Бурундиниң шараити Угандиниң шараитидин қаттиқ пәриқләнгән. Гәрчә Угандида пәқәт 28 Гувачи болсиму, вәз иши аллиқачан яхши орунлаштурулған еди. Шу йәрдә биз инглиз тилида сөзләйдиған нурғун адәмләрни таптуқ. Көп өтмәй қизиққучиларниң роһий тәрәптин өсүшигә ярдәм бериш үчүн бизниң йәрлик хәлиқләрниң тиллиридин бир тилни болсиму үгинишкә тоғра кәлди. Биз луганда тили кәң тарқалған Кампала дегән шәһәрдә вәз қилғачқа, шу тилға көпирәк көңүл бөлүшни қарар қилдуқ. Мошу тилда әркин сөзләш үчүн бизгә бирнәччә жил керәк болған, лекин бу вәз қилиш ишимизни қанчилик үнүмлүк қилған — һә! Әнди биз үгәнгүчиләрниң роһий муһтаҗлиғини яхширақ чүшинишкә башлидуқ. Үгәнгүчиләр бизниң уларға болған қизиқишимизни көргәндә, улар бизгә ишинишкә вә һис-туйғулирини ейтишқа башлиған.
ТҮРЛҮК СӘПӘРЛӘР
Угандидики сәпиримиз
Биз адәмләрниң һәқиқәтни үгинишигә ярдәм бәргәндә, көп хошаллиқ таптуқ. Һәтта биз күтилмигән шан-шәрәпкә ериштуқ — пүтүн дөләтни арилап сәпәр қилиш. Кениядики Бәйтәлниң йетәкчилиги астида биз мәхсус пионерларниң йеңи территориядә хизмәт қилиши үчүн уйғун җайларни издәшкә сәпәр қилдуқ. Гәрчә адәмләр һечқачан Гувачиларни көрмигән болсиму, бирақ биз уларниң алаһидә меһмандостлуғини өз көзүмиз билән бирнәччә қетим көрдуқ. Улар бизни иллиқ қарши елип, һәтта биз үчүн тамақ тәйярлиған еди.
Кейин йәнә бир башқа түрдики сәпәргә атландуқ. Кампала шәһиридин Кениядики Момбаса портиға икки күн поезд билән маңдуқ, андин кемә билән Һинд океанидики Сейшель араллиридики бир арал групписиға бардуқ. Кейинирәк, 1965-жилдин 1972-жилғичә Барбара мениң билән Сейшель араллириға берип жүрди. Мошу мәзгилдә икки вәз ейтқучидин тәшкилләнгән бир топ болуп, андин чоң бир гүлләнгән җамаәткә айланған еди. Башқа сәпәрлиримдә Эритрея, Эфиопия вә Судандики қериндашларни йоқлап өттүм.
Биз Угандиға қайтип кәлгәндин кейин, бир һәрбий группа һакимийәтни өз қолиға елип, сәясий вәзийәт тамамән өзгәрди. Шу күнләр интайин қийин болған. Бу күнләр мени Муқәддәс китаптики буйруққа әмәл қилип, әң яхшиси һөкүмәткә бойсунушни үгәткән (Марк 12:17). Бир вақитқа кәлгәндә, Угандида яшайдиған һәммә чәт әлликләр уларниң өйигә әң йеқин сақчиханиға берип, өзлирини тизимлитиш керәк еди. Биз дәрһал буниңға бойсундуқ. Бирнәччә күн өткәндин кейин Кампала шәһиридин өтүп кетиватқинимизда, мәхпий сақчилар башқа миссионер бурадәр билән мени тохтатти. Бизниң жүригимиз йерилип кетәй дәп қалди. Улар бизни җасус дәп әйипләп, баш сақчиханиға елип кәлди. Шу йәрдә биз течлиқпәрвәр миссионерлар екәнлигимизни чүшәндүрүп бәрдуқ. Тизимлатқанлиғимизни ейтсақму, улар бизни тиңшимиди. Қураллиқ сақчилар бизни қолға елип, миссионерлиқ өйгә йеқин җайидики сақчиханиға апирип қойди. Бурун шу йәрдә тизимлатқанлиғимизни билгән сақчи бизни қоюп беришкә буйруқ бәргәндә, биз бәк хошал болдуқ!
Шу вақитта биз һәрбий тосақларда (блокпост), болупму мәс әскәрләр бизни тохтатқанда пат-пат қийинчилиқларни баштин өткүзгән едуқ. Амма биз һәр қетим дуа қилаттуқ вә тосақлардин бехәтәр өтүп кетишкә рухсәт қилинғанда, биз көңүл-хатирҗәмлигини һис қилаттуқ. Әпсуски, 1973-жили миссионерларниң һәммисигә Угандидин кетиш керәк, дәп буйруқ қилинған еди.
Кот-д’Ивуардики Бәйтәл, Абиджан шәһири, «Вәзилик хизмитимиз» варақчиниң көпәйтмә нусхилирини чиқиридиған аппарат
Биз бу қетим башқа дөләткә, йәни ғәрбий Африкидики Кот-д’Ивуар дөлитигә тәйинләндуқ. Биз йәнә башқа өзгиришләргә дуч кәлдуқ: тамамән башқа мәдәнийәтни үгиниш, қайтидин французчә сөзләш вә келип чиқиши һәрхил миссионерлар билән биллә яшашниму үгинишимизгә тоғра кәлди. Буниңға қаримастин, Йәһва Худаниң бизгә көрситиватқан йол-йоруғини көрдуқ. Кәмтәр вә сәмимий адәмләр хуш хәвәрни чапсан қобул қилатти. Биз бирликтә Йәһва Худаға тайинип, Униң йолумизни қандақ түз қилғанлиғини көрдуқ.
Кейин туюқсиз Барбариға рак кесили, дәп диагноз қоюлди. Биз давалиниш үчүн Африкидин Европиға көп қетим берип кәлгәндин кейин, 1983-жили Африкида хизмәт қилалмайдиғанлиғимиз ениқ болди. Буниңдин һәр иккимизниң көңли бәкму йерим болди!
ВӘЗИЙӘТЛӘРНИҢ ӨЗГИРИШИ
Биз Лондондики Бәйтәлдә хизмәт қилғанда, Барбараниң кесили барғансири еғирлишип, вапат болди. Бәйтәл аилиси маңа яр-йөләк болди. Бир җүп әр-аял мениң давамлиқ Йәһваға тайинишимға вә өзгиришләргә көнүшимгә әмәлий ярдәм бәрди. Кейинирәк мән Бәйтәлгә ярдәм беридиған тәҗрибиси мол мәхсус пионерни учраттим, у Йәһва Худани бәкму яхши көрәтти. Мән Анн билән 1989-жили той қилип, мошу кәмгичә Лондондики Бәйтәлдә хизмәт қиливатимиз.
Анн билән Британиядики йеңи Бәйтәлниң қешида
Мән 1995-жилдин 2018-жилғичә баш идариниң вәкили болуп (бурун дөләтләрни зиярәт қилғучи ақсақал дәп, аталған), 60 дөләтни зиярәт қилдим. Мән барған һәр бир дөләттә Йәһва Худа Өзиниң һәрбир хизмәтчисини һәрхил вәзийәттә бәрикәтлигәнлигини көрдүм.
Мән 2017-жили қайтидин Африкиға бардим. Анн билән Бурунди дөлитигә қайта барғинимдин хурсән болдум. У йәрдә вәз ейтқучиларниң саниниң өскәнлигини көрүп, биз бәкму һаяҗанландуқ. Мән 1964-жили вәз қилған кочида һазир чирайлиқ Бәйтәл туриду. Һазир мошу дөләттә 15500дин артуқ вәз ейтқучилар бар.
2018-жили бурадәрләр маңа зиярәт қилидиған дөләтләрниң тизимини бәргәндә, хошаллиғимдин қин-қиниға патмай қалдим. Бу тизимда Кот-д’Ивуар дөлити болған. Биз шу дөләтниң пайтәхти Абиджан шәһиригә йетип кәлгәндә, мән өз өйүмгә қайтип кәлгәндәк болдум. Мән хошнилирим ким екәнлигини билишим үчүн бәйтәлдики телефон номери тизимиға қариғанда, Сосу дегән бурадәрниң исмини көрдүм. Мән Абиджанда болғинимда, у шәһәргә назарәтчи болуп хизмәт қилғини есимгә чүшти. Бирақ мән хаталишиптимән. Бу униң оғли екән.
Йәһва Өз сөзидә турди. Көплигән қийинчилиқлардин өтүп мән шуни чүшәндимки, Йәһваға таянсақ у бизниң йоллиримизни һәқиқәтән түз қилиду. Һазир биз қизғинлиқ билән түгимәс йолда кетиватимиз вә давамлиқ йеңи дуниядики техиму парлақ һаят йолида меңишни халаймиз (Пәнд н. 4:18).