Келишмәсликләрни һәл қилип, течлиққа интилайли
ЙӘҺВА ХУДА хизмәтчилириниң течлиқтин һузурлинип, бир-бири билән инақ-иттипақ яшишини халайду. Улар течлиққа интилса, мәсиһий җамаәттә инақлиқ һөкүм сүриду. Инақлиқ нурғун адәмләрни җамаәткә җәлип қилиду.
Мәсилән, Мадагаскарда яшайдиған бир бахши Йәһва гувачилириниң арисида болған өмлүкни байқап, мундақ деди: «Әгәр мән қандақту бир динни таллимақчи болсам, шу динни таллаттим». Вақит өтүп бу әр киши җинкәшликни ташлап, некасида өзгиришләрни қилди вә течлиқниң Худаси болған Йәһваға хизмәт қилишни башлиди.
Бу кишигә охшаш, һәр жили инақлиққа тәшна миңлиған адәмләр уни мәсиһий җамаәттә тапиду. Амма Муқәддәс китапта җамаәттә «аччиқ көрәлмәслик һәм урушқақлиқ» болса, улар достлуқни вәйран қилип, қийинчилиқларға сәвәп болидиғанлиғи йезилған (Яқуп 3:14—16). Буниңға қаримастин, Худа Сөзидә қийинчилиқлардин нери турушқа вә қериндашлар арисидики течлиқни мустәһкәмләшкә ярдәм беридиған мәслиһәтләр бар. Бу мәслиһәтләр һәқиқәтән болған бирнәччә вәзийәттә қандақ ярдәм бәргәнлигини көрүп чиқайли.
ҚИИЙИНЧИЛИҚЛАР ВӘ УЛАРНИ ҺӘЛ ҚИЛИШ
«Биллә ишләйдиған бир бурадәр иккимиз тил тапалматтуқ. Бир қетим бир-биримизгә вақирап сөзлигинимиздә, йенимизға икки адәм кирип, урушиватқанлиғимизни көрди» (КРИС).
«Мән билән пат-пат вәз хизмитигә чиқип туридиған бир қериндаш туюқсиз хизмәткә йезилмайдиған болуп, андин маңа мутләқ сөзлимәйдиғанму болди. Буниң сәвәвини билмәй, әқлим һәйран қалди» (ДЖАНЕТ).
«Бир вақит телефонда үч адәм болуп сөзләштуқ. Уларниң бири билән хошлашқандин кейин, мән у киши аңлимайду дәп ойлап, у һәққидә яман гәпләрни ейтишқа башлидим. Лекин у техи телефонни қоймапту» (МАЙКЛ).
«Җамаитимиздики икки пешқәдәмниң арисида чүшәнмәслик пәйда болди. Бирси иккинчисини тәнқит қилипту. Уларниң җедәл-маҗираси башқиларниң роһини чүшәргән» (ГЭРИ).
Бу чоң бир мәсилә болуп көрүнмәслиги мүмкин. Бирақ мундақ вәзийәтләр адәмниң һис-туйғулирини җараһәтләп, җамаәттики течлиқни йоқ қилиши мүмкин. Бәхиткә яриша, бу мисаллардики қериндашлар Муқәддәс китаптики рәһбәрликкә риайә қилип, инақлиқни қайта тиклиди. Қандақ ойлайсиз, уларға Муқәддәс китаптики қайси принциплар ярдәм бәрди?
«Йолда урушмаңлар» (Яритилиш 45:24). Йүсүп бу дана мәслиһәтни дадисиға қайтип кетиватқан акилириға бәргән. Бирси һис-туйғулирини башқуралмай, асанла хапа болидиған болса, бу башқиларниму аччиқландуруп, қийин әһвал техиму кәскинлишиши мүмкин. Крис бәзидә униң үчүн кәмтәр болуш вә көрсәтмиләрни орунлаш бәк қийин екәнлигини чүшәнди. У өзгиришни халиған, шуңа у сөз талишип қалған бир бурадәрдин кәчүрүм сориған. Андин Крис аччиғини тизгинләшкә бар күчини салди. Крисниң қанчилик тиришиватқанлиғини байқиғанда, һелиқи бурадәрму өзгиришни башлиди. Һазир иккилиси Йәһва Худаға инақлиқта хизмәт қилиду.
«Мәслиһәт болмиған җайда ишлар алға басмас» (Пәнд-нәсиһәтләр 15:22). Джанетниң дости униң билән сөзләшмәй қойғанда, у Муқәддәс китаптики бу принципни қоллинишқа қарар қилди. У һелиқи қериндаш билән сөзлишиш үчүн йениға барди. Джанет қериндаштин уни рәнҗиткән бирәр нәрсини қилип қойдимму дәп сориди. Авал иккилиси өзини бирқисма һис қилған. Лекин бир-бири билән иллиқ сөһбәтләшкәнсири, өзини қолайлиқ сезишкә башлиди. Қериндаш өтмүштә йүз бәргән бир вақиәни тоғра чүшәнмәй, Джанет уни хапа қилидиған һечнәрсә қилмиғанлиғиниға көз йәткүзди. У Джанеттин кәчүрүм сорап, иккилиси Йәһваға биллә хизмәт қилип, һазир бурунқидәк яхши дост.
«Әгәр сән һәдийәриңни қурбангаһқа әкелип, шу йәрдә қериндишиңниң саңа болған хапилиғи есиңға кәлсә, һәдийәриңни қурбангаһниң алдида қоюп, авал қериндишиң билән яришивал, андин қайтип, һәдийәриңни Худаға тәғдим қилғин» (Мәтта 5:23, 24). Әйса Мәсиһ бу мәслиһәтни тағдики нутуғида ейтқан. Майкл башқа бурадәр һәққидә яман гәпләрни ейтқандин кейин, өзини бәк яман сәзгән. У бу қилиғини түзәш үчүн қолидин кәлгининиң һәммисини қилишқа бәл бағлиди. Шуңа у бурадәрниң йениға берип, кәчүрүм сориди. Андин кейин немә йүз бәрди? Майклниң ейтишичә, һелиқи бурадәр уни чин көңүлдин кәчүрди. Улар қайтидин қоюқ арилишидиған болди.
«Һәтта әгәр кимду-бирсиниң башқисиға шикайәт қилишиға асас болсиму, бир-бириңларға чидамлиқ болуп, бир-бириңларни һиммәтлик кәчүрүңлар» (Колосилиқларға 3:12—14). Вәзлик хизмәттә урушуп қалған икки пешқәдәм есиңиздиму? Ақсақал уларниң талаш-тартиши башқиларниң көңлини ағритип, хиҗаләткә қалдурғанлиғини көрүшкә ярдәм бәрди. У уларниң сәвир-тақәтлик болуп, җамаәтниң өм-инақ болушиға һәссә қошуши керәклигини есиға салди. Улар бу мәслиһәтни қобул қилип, уни әмәлгә ашурди. Һазир болса, тил тепишип, янму ян хуш хәвәрни җакалайду.
Колосилиқларға 3:12—14тә йезилған мәзкүр мәслиһәт сизгиму кәмтәр болушқа, рәнҗиткән кишини кәчүрүшкә вә болған вақиәни унтушқа ярдәм бериду. Амма биз кәчүрүшкә тиришқинимиз билән кәчүрәлмисәкчу? Мәтта 18:15тә бизгә ярдәм берәләйдиған принцип йезилған. Әйса Мәсиһ еғир гуналар һәққидә ейтқан болсиму, қериндишимиз билән келишмәслик пәйда болғанда, немә қилалайдиғанлиғимизни чүшәндүргән. Биз шу кишигә берип, кәмтәрлик вә меһрибанлиқ билән сөзләп, қийинчилиқни биртәрәп қилишқа тиришалаймиз.
Муқәддәс китапта йәнә көплигән әмәлий мәслиһәтләр бар. Улар асасән Худаниң роһиға тайиниш вә «меһир-муһәббәт, хошаллиқ, течлиқ, сәвир-тақәт, меһрибанлиқ, һиммәтлик, етиқат, мулайимлиқ, өзини тутуштәк» хисләтләрни, йәни «муқәддәс роһниң мевисини» көрситиштин ибарәт (Галатилиқларға 5:22, 23). Бу һәққидә ойлинип көрүң: механизмни майлисақ, у юмшақ ишләйдиған болиду. Шуниңға охшаш, биз Йәһва Худаға яқидиған хисләтләрни көрсәтсәк, башқилар билән қийинчилиқларни һәл қилишқа асанирақ болиду.
ҺӘР ТҮРЛҮК БОЛҒАНЛИҒИМИЗ ҖАМАӘТНИ БАЙ ҚИЛИДУ
Һәрқайсимизниң миҗәз-характеримиз охшимайду. Бизниң хисләтлиримиз, көзқаришимиз вә өзүмизни ипадиләш усулимиз һәр түрлүк. Шу сәвәптин аримиздики достлуқ бәк қизиқарлиқ болуши мүмкин. Амма һәрхил миҗәз-хулуқ чүшәнмәсликләрниң вә келишмәсликләрниң пәйда болушиға сәвәп болалайду. Бир тәҗрибилик ақсақал буниң қандақ йүз бериши мүмкинлигини чүшәндүрүп, мундақ дегән: «Бирсимиз бәк тартинчақ болуп, уюлидиғандимиз. Башқимиз, әксичә бәк достанә, сөзләшкә маһир болуши мүмкин. Аримиздики бу пәриқ наһайити муһим көрүнгини билән, қийинчилиқларни туғдуруши еһтимал». Миҗәз-хулқи сизниңкигә охшимайдиған адәмләр билән тил тепишишқа болмайду дегәнгә ишинәмсиз? Келиң, икки әлчи билән йүз бәргән вақиәни қараштурайли. Петрус һәққидә ойлиғанда, көз алдимизға көңлидики һәммисини ейтидиған бир адәм келиду. Йоһан болса, һәрикәт қилиш яки сөзләштин авал пухта ойлинидиған киши болған охшайду. Петрус билән Йоһанниң характерлири охшимиған. Лекин улар һәмкарлишип, Йәһва Худаға биллә хизмәт қилған (Әлчиләр 8:14; Галатилиқларға 2:9). Бизму охшаш вәзийәткә дуч келишимиз мүмкин. Һәтта миҗәз-хулқи тамамән охшимайдиған мәсиһийләрму убдан тил тепишип, биллә хизмәт қилалайду.
Амма қериндашларниң бири оғиңизни қайнитидиған бир нәрсә ейтса яки қилсичу? Шу чағда Мәсиһниң сиз үчүн өлгинидәк, шу қериндаш үчүнму җенини пида қилғанлиғини вә сиз қериндишиңизни яхши көрүшиңиз керәклигини есиңизда сақлиған тоғра (Йоһан 13:34, 35; Римлиқларға 5:6—8). Өзүңизни шу кишидин қачуруп яки униң билән һечқачан дост болмаймән дәп ойлаш натоғра болатти. Униң орниға өзүңиздин: «Қериндишим Йәһваниң қануниға зит бирәр һәрикәт қиливатамду? У мени әтәй рәнҗитмәкчиму? Йә болмиса, миҗәз-хулқимиз һәр түрлүкму халас? У қериндашниң қайси яхши хислитини қәлбимгә сиңдүрүшни халаттим?» дәп сорап көрүң.
Мәсилән, у параң селишни яхши көрсә, сиз жугач болсиңиз, униң билән хизмәткә чиқип, йеңи нәрсиләргә үгинип көрүң! Йә болмиса, униң башқиларға қоли очуқ екәнлигини байқайдиғансиз. Ундақта, сиз униңдин мәрт болушни үгинип, яшанғанларға, ағриғанларға вә муһтаҗларға ярдәм берәләмсиз? Сөзни йәкүнлигәндә, сиз вә қериндишиңиз һәр түрлүк болсаңларму, униң яхши тәрәплиригә диққәт ағдуралайсиз. Һәтта әң йеқин достлар болмисаңларму, мунасивитиңиз яхшилиниду. Бу, өз новитидә, араңлардиму, җамаәттиму инақлиқ һөкүм сүришигә тәсир қилиду.
Биринчи әсирдики җамаәттә, Еводия вә Синтиһия исимлиқ икки аял қериндаш болған. Уларниң миҗәз-хулқи һәр түрлүк болған охшайду, амма Паул уларни «Пәрвәрдигар йолида ой-пикирликниң охшашлиғини сақлашқа» дәвәт қилған (Филипиликләргә 4:2). Бизму Йәһва Худаға қериндашлиримиз билән инақ ибадәт қилип, җамаәтниң өм болушиға һәссимизни қошушқа халаймиз.
ҖЕДӘЛ-МАҖИРАНИ ТЕЗ ҺӘЛ ҚИЛИҢ
Бирсини яқтурмисақ, немишкә бу һис-туйғудин бирдин қутулушимиз керәк? Яман һис-туйғуни гөзәл бағда өсүватқан явайи от билән селиштурушқа болиду. Әгәр вақтида томури билән жулуп ташлимисақ, у бағни бесивалиду. Шуниңға охшаш, жүригимиздә пәйда болған яман һис-туйғуларни рәт қилмисақ, бу пүткүл җамаәткә тәсир қилиду. Амма биз Йәһва Худани вә қериндашлиримизни яхши көрсәк, җамаәттә инақлиқни сақлаш үчүн қолумиздин кәлгинини қилимиз.
Башқилар билән инақ мунасивәттә болуш үчүн кәмтәрлик билән бар күчүңизни салсиңиз, нәтиҗиси һәйран қалдурарлиқ болуши мүмкин
Башқилар билән инақ болушқа тиришқинимизда, нәтиҗиси бизни һәйран қалдуруши мүмкин. Бир етиқатдишимиз билән мундақ вақиә йүз бәргән: «Бир қериндаш маңа кичик балидәк муамилә қилған. Бу оғамни қайнитатти. Барғансири териккинимдин, мән униң билән қопал сөзлидим. Мән: “У маңа лайиқ һөрмәт көрсәтмәйду, мәнму униңға һөрмәт көрсәтмәймән”»,— дәп ойлидим.
Кейин қериндишимиз өзиниң иш-һәрикити һәққидә ойлинишқа башлиди. «Мән өз камчилиқлиримни көрүп, көңлүм қалди. Көзқаришимни өзгәртишим керәклигигә көзүм йәтти. Бу мәсилә тоғрисида Йәһваға дуа қилғандин кейин, мән шу қериндашқа кичик соға бәрдим вә яман жүрүш-турушум үчүн кәчүрүм сорап, қисқа хәт яздим. Биз қучақлаштуқ һәм болған вақиәни унтушқа келиштуқ. Андин кейин аримизда башқа келишмәслик болмиди».
Һәммимиз инақлиққа муһтаҗ. Амма өзигә ишәнмәслик яки абройини төкүшкә қорқуш адәмләрни инақлиқни бузидиған һәрикәт қилишқа дәвәт қилиши мүмкин. Бу дунияда мундақ жүрүш-туруш кәң тарқалған, бирақ у Худаниң хизмәтчилири ундақ қилмайду дәп күтиду. Йәһва гувачилириниң арисида течлиқ вә инақлиқ һөкүм сүрүши лазим. Йәһва Худа әлчи Паулни мәсиһийләргә төвәндики сөзләрни йезишқа илһамландурди: «Чақирилған намиңларға лайиқ иш қилиңлар, әқилниң барлиқ мулайимлиғи билән, кичик пейиллиқ һәм узақ сәвирлик, меһир-муһәббәтлик билән бир-бириңларға кәң қосақлиқ болуп, течлиқниң инақлаштуридиған риштилиридә роһниң бирлигини сақлашқа интилиңлар» (Әфәсликләргә 4:1—3). Йәһваниң хәлқи арисидики «течлиқниң инақлаштуридиған ришти» бәк қиммәтбаһа. Шуңа һәрбиримиз шу риштини мустәһкәмләшкә вә қериндашлар ара пәйда болидиған һәрқандақ қиийнчилиқни һәл қилишқа үлишимизни қошайли.