Әйсаниң өлүмини хатириләш кечиси — Худаға шан-шәрәп ейтидиған мәрасим

ӘЙСА МӘСИҺНИҢ әгәшкүчилиригә Мәсиһниң өлүмини хатириләш буйруқ қилинған. Мошу мәрасим Әйсани хатириләш мәхситидә өткүзилидиған дәстихан дәпму аталған (Коринтлиқларға 1-хәт 11:20). У қандақ муһим әһмийәткә егә? Қачан вә қандақ хатирилиниду?

Милади 33-жили, йәһудийлар өтүп кетиш һейтини тәбрикләйдиған ахшими Әйса Мәсиһ бу мәрасимни уюштурған еди. Өтүп кетиш һейти жилда бир қетим өткүзилидиған тәбрикләш мәрасими болуп, йәһудийлар календари бойичә нисан ейиниң 14-күни мәйрәмлиниду. Қариғанда, мошу күнни һесаплаш үчүн йәһудийлар баһар пәслидики күн-түн тәңлишидиған күнни күткән. Күн-түн тәңлишишкә аз қалғанда, асманда йеңи ай көрүнгән 1-күни нисан ейи башлиниду. Нисан ейиниң 14-күни қуяш патқанда өтүп кетиш һейтини мәйрәмләш мәрасими башлиниду.

Әйса шагиртлири билән бирликтә өтүп кетиш һейтини тәбриклигән. Ишқарийот Йәһудани маңғузувәткәндин кейин, кәчлик дәстиханни уюштурған. Бу кәчлик дәстихан йәһудийларниң өтүп кетиш һейтиниң орнини алған. Шуңа, Әйсани хатириләш кәчлик дәстихан мәрасими жилида бир қетим тәбриклиниши керәк.

Мәтта баян қилған хуш хәвәрдә: “Һәзрити Әйса бир нанни қолиға елип, Худаға шүкүр ейтқандин кейин, уни уштуп, шагиртлириға бөлүп бәрди вә: Елиңлар, йәңлар, бу Мениң теним,— деди. Андин қолиға бир җам елип, Худаға шүкүр ейтқандин кейин, уни шагиртлириға сунуп: — Һәммиңлар буниңдин ичиңлар. Бу Мениң нурғун адәмләрниң гуналириниң кәчүрүм қилиниши үчүн төкүлүп, Худаниң келишимини түзидиған қенимдур” дәп йезилған (Мәтта 26:26—28).

Бәзи кишиләр шу вақитта Әйса һәқиқәтән нанни вә шарапни өзиниң бәдини вә қениға айландурған дәп ишинишиду. Лекин, у нанни шагиртлириға бәргинидә, униң бәдини йәнила беҗирим турған. Әйсаниң шагиртлири һәқиқәтән униң тенини йәни гөшини йәп қенини ичишкәнмиди? Яқ. Әгәр шундақ болса, улар адәм гөшини йәп вә қенини ичип Худаниң қануниға хилаплиқ қилған болатти (Яритилиш 9:3, 4; Лавийлар 17:10). Луқа баян қилған хуш хәвәр 22:20 айәттә, Әйса Мәсиһ: “Бу җамдики шарап Мениң силәр үчүн төкүлидиған қеним билән... Йеңи келишиминиң бәлгүсидур” дегән. Шу җамдики шарап һәқиқәтән “келишим”гә айландиму? У һәргизму мүмкин әмәс, келишим у бир әмәлий нәрсә яки буюм әмәс.

Шуңлашқа, нан вә шарап пәқәт рәмизләр халас. Нан Әйса Мәсиһниң мукәммәл тенини билдүриду. Әйса бир өтүп кетиш һейтидин ешип қалған нанни ишләткән. У нан болдурулмиған йәни хемиртуруч ишлитилмигән петир нан (Чиқиш 12:8). Муқәддәс Китапта хемиртуруч гуна яки чирикликниң рәмизидур. Шуңлашқа, петир нан Әйсаниң қурван қилған гунадин хали мукәммәл тениниң рәмизи (Мәтта 16:11, 12; Коринтлиқларға 1-хәт 5:6, 7; Петрусниң 1-хети 2:22; Юһаннаниң 1-хети 2:1, 2).

Қизил үзүм шариви Әйсаниң қенини ипадиләйду . Шу қан йеңи келишимни күчкә егә қилиду. Әйса Мәсиһ өз қениниң “гуналарниң әпуси” үчүн төкүлидиғанлиғини ейтқан. Әйсаниң төккән қени сәвәплик, инсанлар гунадин кәчүрүм қилинип Йәһвә Худаниң көз алдида пак болуп униң билән йеңи келишимни орниталайду (Ибранийлар 9:14; 10:16, 17). Әйсаниң садақәтмән 144 000 әгәшкүчилириниң асманға чиқип, падишалар вә роһанийлар болуп, пүткүл инсанийәт үчүн бәхит-саадәт елип келишини — бу йеңи келишим мүмкинчилигигә егә қилиду (Яритилиш 22:18; Йәрәмия 31:31—33; Петрусниң 1-хети 2:9; Вәһийләр 5:9, 10; 14:1—3).

Хатириләш мәрасимида кимләр нан йәп, шарап ичиши керәк? Наһайити ениқки, пәқәт Худа билән йеңи келишим орнатқанлар йәни асманға чиқиш үмүти бар болғанлар шу нанни йәп, шарапни ичиши керәк. Шундақ кишиләрниң өзлириниң асманда падишалар болушқа талланғанлиғини Худаниң муқәддәс роһ уларға билдүриду (Римлиқлар 8:16). Улар йәнә Әйса Мәсиһ билән падишалиқ келишимни орнатқан (Луқа 22:29).

Ундақта, йәр йүзидики җәннәттә мәңгү яшаш үмүти бар кишиләр қандақ қилиду? Улар Әйсаниң буйруғиға бойсунуп һөрмәт-еһтирам билән Әйсани хатириләш кәчлик дәстихан мәрасимиға қатнишиду, амма нанни йемәйду вә шарапни ичмәйду. Һәр жили бир қетим йәһудийлар календари бойичә нисан ейиниң 14-күни қуяш патқанда, Йәһвә Гувачилириниң һәммиси Әйсани хатириләш кәчлик дәстихан мәрасимини тәбрикләйду. Һазир дунияниң һәр қайси җайлиридики өзидә асманға чиқиш үмүти бар дәп һесаплайдиғанлар пәқәт нәччә миңла адәм. Бирақ, бу тәбрикләш мәрасими барлиқ Әйсаниң һәқиқий әгәшкүчилири үчүн наһайити муһим әһмийәткә егә. Шу вақитта, улар Тәңри Йәһвә вә Әйса Мәсиһниң инсанийәткә көрсәткән меһир-муһәббитини ядқа елип чоңқур ойлайду (Юһанна 3:16).