Адаләткә Йәһва Худа қариғандәк қарамсиз?

1, 2. а) Набот билән оғуллири қандақ адаләтсизликкә дуч кәлди? ә) Мошу мақалидә қандақ икки хисләтни қараштуримиз?

ИККИ яман киши бир адәмни еғир җинайәт қилди дәп әйипләватиду. Уларниң ейтқанлири ялған. Амма мошу адәм әйиплик дәп тепилип, өлүм җазасиға һөкүм қилинди. Бу бегуна адәм билән униң оғуллирини таш билән өлтүргәнлигини көргәндә, адаләтни яхши көридиған адәмләрниң қандақ һис қилғанлиғини тәсәввур қилиң. Бу һекайила әмәс. Бу Йәһва Худаниң Набот дегән хизмәтчиси билән йүз бәргән вақиә болған. У Исраил падишаси Ахабниң вақтида яшиған (Падишалар 1-язма 21:11—13; Падишалар 2-язма 9:26).

² Мошу мақалидә биз Набот билән болған вақиәни тәпсилий қараштуримиз. Шундақла, биринчи әсирдики мәсиһий җамаәттә хизмәт қилған садиқ ақсақал өткүзгән җиддий хаталиқни муһакимә қилимиз. Бу икки мисалдин Йәһва Худаниң адаләткә болған көзқаришиға тәқлит қилғумиз кәлсә, кичик пеил вә кәчүрүмчан болушниң қанчилик муһим екәнлигини көримиз.

АДАЛӘТНИҢ БУРМИЛИНИШИ

3, 4. Набот қандақ адәм болди вә немишкә у өз үзүмзарлиғини Ахаб падишиға сетиштин баш тартти?

³ Исраиллиқларниң көпинчиси Ахаб падиша билән униң аяли, зулум мәликә Изәбәлниң, яман үлгисигә әгишип жүргән вақитта, Набот Йәһваға садақәтмән болди. Улар Баал дегән ялған илаһқа ибадәт қилип, Йәһваниң қанунлирини һөрмәтлимиди. Набот болса, Йәһва Худа билән болған мунасивитини өз һаятидинму артуқ қәдирлиди.

⁴ Падишалар 1-язма 21:1—3ни оқуң. Ахаб падиша Наботниң үзүмзарлиғини сетивелишқа яки униң орниға яхширақ үзүмзарлиқни бәрмәкчи болғанда, у тәғдимни рәт қилди. Немишкә? Набот иззәт-һөрмәт билән чүшәндүрүп: «Худавәндә мени ата-бовилиримниң мирасини сетиштин сақлисун»,— деди. Наботниң шундақ қилишиниң сәвәви — Худаниң қануни бойичә, һечбир исраиллиқ ата-бовилириниң мираслиқ йерини саталматти (Санлар 36:7). Ениқки, Набот Йәһва Худаға итаәтчан еди.

5. Наботниң үзүмзарлиғини елиш үчүн, Изәбәл мәликә немә қилди?

⁵ Набот өз үзүмзарлиғини сетишни рәт қилғанда, Ахаб падиша билән униң аяли дәһшәтлик ишларни қилди. Үзүмзарлиқни еливелиш үчүн, Изәбәл мәликә Наботни у қилмиған җинайәттә әйипләш үчүн икки адәмни әвәтти. Нәтиҗидә, Набот вә униң оғуллири өлтүрүлгән еди. Мошундақ ечинишлиқ адаләтсизликни көргәндә, Йәһва Худа қандақ һәрикәт қилди?

ХУДАНИҢ АДАЛӘТЛИК ҺӨКҮМИ

6, 7. Йәһва адаләтни яхши көргәнлигини қандақ көрсәтти вә немишкә бу Наботниң аилиси вә достлириға тәсәлли бәрди?

⁶ Йәһва дәрру Ахабниң алдиға Елия пәйғәмбәрни әвәтти. Елия пәйғәмбәр падишаға униң киши өлтүргүчи вә оғри екәнлигини ейтти. Йәһва қандақ қарар чиқарди? Ахаб билән униң аяли вә оғуллири Набот вә униң оғуллиридәк өлтүрүлмәкчи еди (Падишалар 1-язма 21:17—25).

⁷ Наботниң аилиси билән достлири Ахабниң вәһший ишлири түпәйлидин қайғурди. Лекин Йәһва адаләтсизликни көрүп, бирдин һәрикәт қилди. Бу уларға тәсәлли бәргәнду. Лекин уларниң Йәһваға қанчилик таянғанлиғи вә кичик пеиллиғи синалған.

8. Йәһваниң һөкүмини аңлиғанда, Ахаб қандақ инкас қайтурди вә буниң нәтиҗиси қандақ болди?

⁸ Йәһваниң өзигә тегишлик қарарини аңлиғанда, «Ахаб өз кийимлирини житип, бәдинигә палас йөгәп, роза тутуп, паласта йетип шүк жүргили башлиди». Ахаб өзини төвән тутти! Буниң нәтиҗиси қандақ болди? Йәһва Елияға: «У мениң алдимда өзини төвән тутқини үчүн униң күнлиридә балани кәлтүрмәй, бәлки униң оғлиниң күнлиридә униң өйиниң үстигә балани кәлтүрәй»,— деди (Падишалар 1-язма 21:27—29; Падишалар 2-язма 10:10, 11, 17). «Һәр адәмниң көңлини Таразиға салғучи» Худа Ахабқа рәһимлигини көрсәтти (Пәнд-нәсиһәтләр 24:12).

КӘМТӘРЛИК ҺИМАЙӘ ҚИЛИДУ

9. Немишкә кәмтәрлик Наботниң аилиси билән достлирини һимайә қилатти?

⁹ Наботниң аилиси вә достлири Ахабниң аилиси пәқәт өлүмидин кейин җазалинидиғанлиғини билгәндә, уларниң Худаға болған ишәнчи синалди. Лекин кәмтәрлик уларға ишәнчини сақлап қелишқа ярдәм қилалатти. Қандақларчә? Әгәр улар кәмтәр болған болса, Худаниң адаләтсизлик қилиши мүмкин әмәслигигә ишинип, Йәһваға ибадәт қилишни давамлаштуратти (Қанун шәрһи 32:3, 4ни оқуң). Келәчәктә Наботниң аилиси көз жумған йеқинлириниң тирилгәнлигини көрүш бәрикитигә еришиду. Набот билән оғуллири Йәһваниң мукәммәл адалитигә гувачи болиду (Аюп 14:14, 15; Йоһан 5:28, 29). Кәмтәр киши Худаниң «адәм қилған һәрбир ишни, җүмлидин барлиқ мәхпий ишларни, мәйли яхши яки яман болсун» һөкүм қилидиғанлиғини билиду (Вәз 12:14). Йәһва қарар қилғанда, бизгә намәлум вәзийәтләрни қараштуриду. Шуңа кәмтәрлик ишәнчимизни йоқитиштин қоғдайду.

10, 11. а) Қандақ вәзийәтләрдә адаләткә болған көзқаришимиз синилиши мүмкин? ә) Кәмтәрлик бизни қайси тәрәптин қоғдайду?

¹⁰ Ақсақаллар сиз чүшәнмәйдиған яки келишмәйдиған қарар чиқарса, қандақ инкас қайтурисиз? Мәсилән, өзүңиз яки йеқин адимиңиз қандақту бир вәзипидин айрилип қалса, немә қилаттиңиз? Әгәр һәмрайиңиз, оғлуңиз, қизиңиз, яки достуңиз җамаәттин чиқирилип, сиз ақсақалларниң бу қарари билән келишмисиңизчу? Ақсақаллар еғир гуна қилған адәм товва қилип, җамаәтниң әзаси болушқа давамлаштуралайду дәп қарар қилсичу? Мошундақ вәзийәтләр бизниң Йәһваға вә униң җамаәттики орунлаштурушиға болған ишәнчимизни синиши мүмкин. Мошундақ синақларниң биригә учрап қалғанда, кәмтәрлик сизни қандақ қоғдайду? Буниң икки йолини қараштурайли.

¹¹ Биринчидин, кәмтәр болсақ, мәсилигә тегишлик һәммә мәлуматни билмәйдиғанлиғимизни иқрар қилимиз. Һәтта мәсилини бәш қолдәк билимиз дәп ойлисақму, адәмниң жүригидә немә барлиғини пәқәт Йәһва билиду (Самуилниң 1-язмиси 16:7). Мошуларни әстә тутсақ, мүмкинчилигимизниң чәклик екәнлигини вә пикир қилиш тәрзимизни өзгәртишимиз керәклигини кәмтәрлик билән иқрар қилимиз. Иккинчидин, адаләтсизликни байқисақ яки униң қурбини болсақ, кәмтәрлик бизни бойсунушқа вә Йәһваниң вәзийәтни түзитишини чидамлиқ билән күтүшкә үндәйду. Муқәддәс китапта: «Худадин қорқидиғанларниң әһвали... яхши болиду дәп билимән... Бирақ рәзилләрниң әһвали яхши болмайду, униң күнлири сайидәк тезла өтүп, күнлири узартилмайду»,— дәп йезилған (Вәз 8:12, 13). Әгәр кәмтәр болсақ, буниң пайдисини өзүмизму, башқиларму көриду (Петрусниң 1-хети 5:5ни оқуң).

ҖАМАӘТТӘ ИККИЙҮЗЛҮК ОРУН АЛҒАНДА

12. Һазир қандақ вақиәни қараштуримиз вә немишкә?

¹² Сириядики Антакядә турған биринчи әсирдики мәсиһийләрниң кәмтәрлиги билән кәчүрүмчанлиғи синалған бир вақиә болди. Келиңлар, мошу вақиәни муһакимә қилип, кәчүрүмгә тегишлик көзқаришимизни тәкшүрәйли. Бу Йәһваниң өз өлчәмлирини төвәнләтмәй, мукәммәлсиз адәмләрни қоллинишиниң сәвәвини чүшинишимизгә ярдәм бериду.

13, 14. Әлчи Петрусқа қандақ вәзипиләр тапшурулди вә у җүръәтликни қандақ көрсәтти?

¹³ Әлчи Петрус биринчи әсирдики мәсиһийләрниң көпинчисигә мәлум ақсақал болған. У Әйсани яхши тонуған вә униңға интайин муһим вәзипиләр тапшурулған (Мәтта 16:19). Мәсилән, б.м. 36-жили Петрусқа Корнилий билән униң аилисигә хуш хәвәрни ейтиш тапшурулған. Бу алаһидә вақиә болған, сәвәви Корнилий хәтнә қилинмиған башқа милләттин чиққан адәм болған. Корнилий билән униң аилиси муқәддәс роһқа еришкәндә, Петрус уларниң мәсиһий сүпитидә чөмдүрүлүш мәрасимидин өтәләйдиғанлиғини етирап қилди. У: «Бизгә охшаш муқәддәс роһни алғанларға суда чөмдүрүштин өтүшни ким мәнъий қилалайду?»— деди (Әлчиләр 10:47).

¹⁴ Б.м. 49-жили Йерусалимдики әлчиләр билән ақсақаллар башқа хәлиқтин чиққан мәсиһийләрниң хәтнә қилиниши керәк яки керәк әмәслигини муһакимә қилған. Шу учришишта Петрус хәтнә қилинмиған ят хәлиқ адәмлириниң муқәддәс роһқа чөмгәнлигини өз көзи билән көргәнлигини җасурлуқ билән ейтип бәрди. Петрусниң баштин кәчүргән вақиәси рәһбәрлик кеңәшкә қарар қилишқа ярдәм бәрди (Әлчиләр 15:6—11, 13, 14, 28, 29). Петрусниң җүръәтлик билән дәлилләрни кәлтүргәнлигигә һәм йәһудий, һәм йәһудий әмәс мәсиһийләр миннәтдар болғанду. Уларға шундақ садиқ вә роһий җәһәттин йетилгән бурадәргә ишиниш интайин йеник болғанлиғи сөзсиз! (Ибранийларға 13:7).

15. Сириядики Антакяда болғанда Петрус қандақ хаталиқ өткәзди? (Мақалиниң бешидики рәсимгә қараң.)

¹⁵ Йерусалимдики учришиштин кейин көп өтмәй Петрус Сириядики Антакяға барди. Шу җайда у башқа хәлиқтин чиққан қериндашлар билән әркин-азадә арилашқан. Улар Петрусниң билими вә тәҗрибисидин үгинишкә амрақ болғанлиғи шүбһисиз. Амма Петрус туюқсиз улар билән йәп-ичишни қойғанда, һаң-таң болуп, көңли йерим болғанду. Петрусниң мундақ һәрикити җамаәттики башқиму йәһудий мәсиһийләргә, һәтта Барнабағиму, тәсир қилди. Немишкә бу йетилгән мәсиһий бурадәр һәтта җамаәттә бөлгүнчилик пәйда қилалайдиған шунчилик җиддий хаталиқни өткүзгән? Шундақла бирәр ақсақалниң сөзлири яки иш-һәрикити бизни рәнҗитсә, Петрусниң хаталиғидин қандақ савақ алалаймиз?

16. Петрусқа пикрини өзгәртишкә немә ярдәм бәрди вә буниңға нисбәтән қандақ соаллар пәйда болди?

¹⁶ Галатилиқларға 2:11—14ни оқуң. Петрус адәмләрдин қорқуш тузиғиға чүшүп қалди (Пәнд-нәсиһәтләр 29:25). У Йәһваниң йәһудий әмәсләргә тегишлик көзқаришини яхши билгән. Шундақ болсиму, Йерусалимдин кәлгән йәһудий мәсиһийләр улар билән арилашқанлиғини көрсә, у һәққидә яман ойда болиду дәп қорққан. Шуңа әлчи Паул Петрусқа униң иккиүзлүк екәнлигини ейтти. Немишкә? Сәвәви б.м. 49-жили Йерусалимдики учришишта Паул Петрусниң ят хәлиқтин чиққанларни яқлиғанлиғини өз қулиғи билән аңлиған (Әлчиләр 15:12; Галатилиқларға 2:13). Петрусқа рәнҗигән ят хәлиқтин чиққан мәсиһийләр бу адаләтсизликкә қандақ инкас қайтуратти? Улар үчүн бу путликашаң болуп қалдиму? Өткүзгән хаталиғи үчүн Петрус мәсъулийитидин айрилип қалдиму?

КӘЧҮРҮМЧАН БОЛУҢ

17. Йәһваниң кәчүрүши Петрусқа қандақ пайда әкәлди?

¹⁷ Петрус Паулниң түзитишини кәмтәрлик билән қобул қилди. Язмиларда униң вәзиписидин айрилип қалғанлиғи һәққидә һечнәрсә ейтилмиған. Кейинирәк у Муқәддәс китапниң қисмиға айналған икки язмини йезишқа роһландурулған. Иккинчи хетидә у Паулни һәтта «қәдирдан бурадәримиз» дәп атиған (Петрусниң 2-хети 3:15). Петрусниң хаталиғи ят хәлиқтин чиққан мәсиһийләрниң җениға патқан болуши керәк. Шундақ болсиму, җамаәтниң беши Әйса уни қоллинишқа давамлаштурди (Әфәсликләргә 1:22). Шуңа Петрусни кәчүрүш арқилиқ җамаәттикиләрниң Әйсаға вә униң Атисиға тәқлит қилиш мүмкинчилиги пәйда болди. Шу чағда уларниң һечқайсиси мукәммәлсиз адәмниң хаталиғиға путлушуп қалмиған дәп үмүт қилимиз.

18. Йәһваниң адаләткә болған көзқаришиға тәқлит қилидиғанлиғиңизни қайси вәзийәттә көрситәләйсиз?

¹⁸ Биринчи әсирдики мәсиһийләр җамаитидиму, заманивий җамаәтләрдиму мукәммәл ақсақаллар йоқ. Муқәддәс китапта: «Һәммимиз көп хаталишимиз»,— дәп йезилған (Яқуп 3:2). Буни етирап қилсақму, қериндашларниң мукәммәлсизлиги билән учрашқанда, немә қилимиз? Шу чағда Йәһваниң адаләткә дегән көзқаришиға тәқлит қилимизму? Мәсилән, ақсақал сизгә қарита қандақту бир гуман пикир ейтса, қандақ инкас қайтураттиңиз? Ақсақал ойланмастин сизни рәнҗитидиған йә көңлүңизгә қаттиқ тегидиған бир нәрсә ейтип қойса, буниңға хапа боламсиз? Шу чағда бирдин у ақсақал болушқа лайиқ әмәс дәп ойлашниң орниға, җамаәтниң беши Әйсани чидамлиқ билән күтәмсиз? Хаталиққа қадилип қалғичә, бурадәрниң көп жил садақәтмәнлик билән хизмәт қилғини һәққидә ойламсиз? Сизгә қарши гуна қилған бурадәр ақсақал болуп хизмәт қилишқа давамлаштурса яки униңдинму көп җавапкарлиққа егә болса, униң үчүн хошал боламсиз? Әгәр кәчүрүшкә тәйяр болсиңиз, Йәһваниң адаләткә болған көзқаришиға тәқлит қиливатқанлиғиңизни көрситисиз (Мәтта 6:14, 15ни оқуң).

19. Немә қилишқа бәл бағлишимиз керәк?

¹⁹ Адаләтни яхши көргәнликтин, биз Йәһваниң Шәйтан билән униң зулум дунияси туғдуриватқан һәммә адаләтсизликни йилтизи билән йоқ қилидиған күнини тақәтсизлик билән күтиватимиз (Йәшая 65:17). Шу вақит кәлчигә, адаләтсизликкә дуч кәлсәк, һәммә мәлуматни билмәслигимиз мүмкинлигини кәмтәрлик билән етирап қилип, бизгә қарши гуна қилғанларни чин көңлүмиз билән кәчүрәйли. Шундақ қилиш арқилиқ Йәһваниң адаләткә болған көзқаришиға тәқлит қилимиз.