قۇشۇمچە ئىزاھات
قاچان ۋە نېمە ئۈچۈن بېشىغا بىرنەرسە ئارتىش كېرەك؟
بەزى ئەل خەلقى مەدەنىيىتىدە، ئاياللارنىڭ ئاممىۋى سورۇنلاردا بېشىغا بىرنەرسە ئارتىشى ئەدەب-ئەخلاقنىڭ ئۆلچەملىرى قىلىنغان. ئاشۇ خەلق بىلەن ئارىلىشىپ ياشىغاندا، ئېتىقادچى ھەدە-سىڭىللىرىمىز ئەخلاقلىق كىيىنىش مەقسىتىدە بېشىغا ياغلىق ئارتىشنى مۇۋاپىق كۆرسە، ھەر بىرى ئۆزى شەخسەن قارار قىلسا بولىدۇ. — 1-تىموتىي 2:9، 10؛ 1-كورىنتلىقلار 9:19–23.
ئۇنداقتا، مۇقەددەس كىتابقا ئاساسەن ئېتىقادچى ئايال قاچان ۋە نېمە ئۈچۈن بېشىغا بىرنەرسە ئارتىشى كېرەك؟ ئەلچى پاۋلۇسنىڭ خۇدانىڭ ئىلھاملاندۇرۇشى بىلەن مۇشۇ توغرىسىدا نېمە يازغانلىقىنى مۇلاھىزە قىلىپ باقايلى. پاۋلۇس، خۇداغا شان-شەرەپ ئېلىپ كېلىدىغان قارارنى چىقىرىشىمىزغا ياردەم بېرىدىغان كۆرسەتمىلەرنى يېزىپ قالدۇرغان. 1-كورىنتلىقلار 11:3–16-ئايەتلەرگە ئاساسلانغاندا، ئۈچ نۇقتىغا دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدۇ: (1) ئېتىقادچى ئايال نېمە ئىشلارنى قىلغاندا، بېشىغا ياغلىق ئارتىشى كېرەك، (2) قانداق ئەھۋالدا شۇنداق قىلىش زۆرۈر، (3) نېمە ئۈچۈن شۇنداق قىلىدۇ.
نېمە ئىشلارنى قىلغاندا. پاۋلۇس ئىككى ئىشنى تىلغا ئالغان: دۇئا قىلىش ۋە خۇدانىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزۈش (4، 5-ئايەت). دۇئا قىلىش — ھۆرمەت بىلەن ھېس-تۇيغۇلىرىمىزنى يەھۋاغا ئېيتىشنى كۆرسەتسە، پەرۋەردىگارنىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزۈش بولسا، بۈگۈنكى كۈندە يەھۋانىڭ خىزمەتچىلىرىنىڭ مۇقەددەس كىتاب ئاساسىدا ئېلىپ بېرىۋاتقان ھەرقانداق تەلىم-تەربىيە خىزمىتىنى كۆرسىتىدۇ. پاۋلۇسنىڭ سۆزى بويىچە بولغاندا، ئېتىقادچى ئايال دۇئا قىلغاندا ياكى مۇقەددەس كىتاب ھەقىقىتىنى ئۆگەتكەندە، دائىم بېشىغا ياغلىق ئارتىشى كېرەكمۇ؟ ياق. بۇ ئايالنىڭ قانداق ئەھۋالدا دۇئا قىلىدىغانلىقى ياكى تەلىم بېرىدىغانلىقىغا باغلىق.
قانداق ئەھۋالدا. پاۋلۇسنىڭ سۆزى ئائىلىدىكى ۋە جامائەتتىكى ئەھۋالنى كۆزدە تۇتقان.ئۇ مۇنداق دەيدۇ: «ئايالنىڭ بېشى ئەر، ...بىر ئايال بېشىغا بىرنەرسە ئارتماي دۇئا قىلسا ياكى خۇدانىڭ ۋەھىيسىنى يەتكۈزسە، ئۇمۇ ئۆز بېشى، يەنى ئۆز ئېرىگە ھۆرمەتسىزلىك قىلغان بولىدۇ» (3، 5-ئايەت). ئاللا يەھۋا ئەر كىشىنى ئائىلىدە ئايالنىڭ بېشى قىلىپ بەلگىلىگەن. ئايال ئېرىنىڭ ھوقۇقىنى ئېتىراپ قىلىشى كېرەك، ئەگەر شۇنداق قىلماي، ئاللانىڭ ئېرىگە تاپشۇرغان مەسئۇلىيىتىنى ئۆز قولىغا ئېلىۋالسا، ئېرىگە ھۆرمەتسىزلىك قىلغان بولىدۇ. مەسىلەن، ئەگەر ئېتىقادچى ئايال باشقىلار بىلەن مۇقەددەس كىتاب تەتقىق قىلىش زۆرۈرىيىتى تۇغۇلغاندا، ئېرى شۇ سورۇندا بولغان ئەھۋالدا، ئۇ بېشىغا ياغلىق ئارتىپ ئېرىنىڭ ھوقۇقىنى ھۆرمەتلىگەنلىكىنى كۆرسىتىدۇ. ئېرى سۇغا چۆمۈلدۈرۈلگەن بولسۇن ياكى بولمىسۇن، چوقۇم شۇنداق قىلىشى كېرەك، چۈنكى ئەر ئائىلىنىڭ بېشىدۇر.a شۇنىڭغا ئوخشاش، سۇغا چۆمۈلدۈرۈلۈشتىن ئۆتكەن، ئەمما تېخى بالاغەتكە يەتمىگەن ئوغلى ئۆيدە بولغان ئەھۋالدىمۇ، ئېتىقادچى ئايال بېشىغا ياغلىق ئارتىشى كېرەك. شۇنداق قىلىش، ھەرگىزمۇ ئوغۇل ئائىلىنىڭ بېشى بولغانلىقى سەۋەبلىك ئەمەس، بەلكى يەھۋا سۇغا چۆمۈلدۈرۈلگەن ئەر قېرىنداشلارغا جامائەتتە مەسئۇلىيەت يۈكلىگەنلىكى سەۋەبلىكتىندۇر.
پاۋلۇس جامائەتتىكى ئەھۋالنى تىلغا ئالغاندا، مۇنداق دېگەن: «ئەگەر كىمدەكىم بۇ سۆزلەرگە قارشى چىقسا، مەن شۇنداق دېيەلەيمەنكى، بۇ بىز ئەزەلدىن ئەمەل قىلىپ كېلىۋاتقان قائىدە. خۇداغا مەنسۇپ بولغان ھەرقايسى جامائەتچىلىكمۇ بۇنى توغرا، دەپ قارايدۇ» (16-ئايەت). ئېتىقادچىلار جامائىتىدە، سۇغا چۆمۈلدۈرۈلگەن ئەر ئېتىقادچىلارغا باشچىلىق قىلىش ھوقۇقى بېرىلگەن (1-تىموتىي 2:11–14؛ ئىبرانىيلار 13:17). خۇدانىڭ پادىلىرىدىن خەۋەر ئېلىش مەسئۇلىيىتى پەقەت ئاقساقاللار ۋە ياردەمچى خىزمەتچىلەرگە تاپشۇرۇلغان (ئەلچىلەر 20:28). ئەمما، بەزى ئەھۋالدا، چۆمۈلدۈرۈشتىن ئۆتكەن ئەر ئېتىقادچى ئورۇنداشقا تېگىشلىك ۋەزىپە ئايال ئېتىقادچىغا تاپشۇرۇلىشى مۇمكىن. مەسىلەن، چۆمۈلدۈرۈلۈشتىن ئۆتكەن لاياقەتلىك ئەر قېرىنداش بولمىغان ئەھۋالدا، ئايال قېرىنداش ۋەز ئېيتىشقا چىقىشتىن ئاۋۋال ئېلىپ بېرىلىدىغان مۇھاكىمىگە يېتەكچىلىك قىلسا بولىدۇ؛ ياكى چۆمۈلدۈرۈلگەن ئەر قېرىنداش ئالدىن كېلىشكەن مۇقەددەس كىتاب تەتقىق قىلىش ئۆگىنىشىگە قاتنىشىشقا تەكلىپ قىلىنغاندا، ئېتىقادچى ئايال مۇھاكىمىگە يېتەكچىلىك قىلسا بولىدۇ. ئەمەلىيەتتە، ئاشۇ ئىشلار جامائەتنىڭ تەلىم بېرىش خىزمىتىنىڭ بىر قىسمىدۇر. شۇڭا، ئەر قېرىنداش ئۈچۈن بەلگىلەنگەن شۇنداق ۋەزىپىنى ئايال ئېتىقادچى ئورۇندىسا، ئۇ بېشىغا بىرنەرسە ئارتىش ئارقىلىق ئەر ئېتىقادچىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى ئېتىراپ قىلىشى كېرەك.
ئۇنىڭدىن سىرت، ئايال ئېتىقادچى ئىبادەتكە مۇناسىۋەتلىك باشقا ئىشلار بىلەن شۇغۇللانغاندا، مەسىلەن ئۇ جامائەت يىغىلىشلىرىدا پىكىر بايان قىلغاندا، ئېرى ياكى باشقا ئەر قېرىنداش بىلەن ۋەز ئېيتىش خىزمىتىگە قاتناشقاندا ۋە چۆمۈلدۈرۈلمىگەن پەرزەنتلىرى بىلەن ئۆگەنگەندە ياكى دۇئا قىلغاندا، ئۇنىڭ بېشىغا بىرنەرسە ئارتىشى تەلەپ قىلىنمايدۇ. ئەلۋەتتە، بېشىغا بىرنەرسە ئارتىش توغرىسىدا يەنە باشقا سوئاللار پەيدا بولۇشى مۇمكىن. شۇنداق ئەھۋالدا قۇشۇمچە ئىزدىنىپ كۆرسە بولىدۇ.b ئەگەر ئىزدىنىپ كۆرگەندىن كېيىنمۇ، يەنىلا گۇماندا بولسا، ئەمما ۋىجدانى بېشىغا ياغلىق ئارتىشقا ئۈندىسە، خۇددى ئالدىنقى بەتتىكى سۈرەتتە كۆرسىتىلگەندەك، ئۇنىڭ ياغلىق ئارتىشى خاتا ئەمەس.
نېمە ئۈچۈن بېشىغا بىرنەرسە ئارتىدۇ. 1-كورىنتلىقلار 11:10-ئايەتتە (ي د)، ئېتىقادچى ئايالنىڭ بېشىغا بىرنەرسە ئارتىشىنىڭ ئىككى سەۋەبى كۆرسىتىلگەن: «پەرىشتىلەر سەۋەبلىك، ئايالنىڭ بېشىدا ئىتائەتچانلىق بەلگىسى بولۇشى كېرەك». بىرىنچى، «ئىتائەتچانلىق بەلگىسى»، دېگەن ئىبارىنى كۆرۈپ ئۆتسەك، ئايالنىڭ بېشىغا بىرنەرسە ئارتىشى، يەھۋانىڭ جامائەتتە ئېتىقادچى ئەرلەرگە بەرگەن ھوقۇقنى ئېتىراپ قىلغانلىقىنى كۆرسىتىدۇ. مۇشۇ ئارقىلىق، ئايال ئۆزىنىڭ يەھۋاغا بولغان سۆيگۈ-مۇھەببىتىنى ۋە ساداقىتىنى ئىپادىلەيدۇ. ئىككىنچى، «پەرىشتىلەر سەۋەبلىك». ئايالنىڭ بېشىغا ياغلىق ئارتىشى كۈچ-قۇدرەتلىك روھىي مەۋجۇداتلارغا قانداق تەسىر قىلىدۇ؟
پەرىشتىلەر يەھۋانىڭ ئاسماندىكى ۋە يەردىكى تەشكىلاتىنىڭ، يەھۋانىڭ ھۆكۈمرانلىق ھوقۇقىنى قوبۇل قىلغانلىقىنى كۆرۈشنى بەكمۇ ئارزۇ قىلىدۇ. پەرىشتىلەرمۇ نامۇكەممەل ئىنسانلارنىڭ قالدۇرغان ئۈلگىسىدىن كۆپ پايدا-مەنپەئەتكە ئېرىشەلەيدۇ. چۈنكى، ئۇلارمۇ يەھۋانىڭ تەشكىللىشىگە بويسۇنۇشى كېرەك. مۇشۇ جەھەتتىكى سىناققا دۇچ كەلگەندە، ئۆتمۈشتە نۇرغۇن پەرىشتىلەر سادىقلىقنى ساقلىيالمىغان (يەھۇدا 6). پەرىشتىلەر، بەزى ئېتىقادچى ئاياللار جامائەتتىكى ئېتىقادچى ئەرلەردىن كۆپ تەجرىبە-ساۋاققا، مول بىلىمگە ياكى پەم-پاراسەتكە ئىگە بولسىمۇ، ئۇلار ئېتىقادچى ئەرلەرنىڭ باشچىلىق ھوقۇقىغا بويسۇنۇشقا تەييار تۇرىدىغانلىقىنى كۆرۈپ تۇرىدۇ. شۇنداق ئاياللارنىڭ ئارىسىدىكى بەزىلىرى مۇقەددەس روھ تەرىپىدىن مەسىھ قىلىنىپ، كەلگۈسىدە ئاسماندا ئەيسا مەسىھ بىلەن بىللە مىراسخورلۇق ۋە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىغا ئېرىشىپ، ھەتتا پەرىشتىلەردىن يۇقىرى ئورۇنغا ئىگە بولىدۇ. بۈگۈنكى كۈندە، ئېتىقادچى ھەدە-سىڭىللىرىمىز كەمتەرلىك بىلەن خۇداغا ئىتائەتچان بولۇپ، سادىقلىق بىلەن ئۇنىڭ ھۆكۈمرانلىق ھوقۇقىغا بويسۇنۇش ئارقىلىق مىليونلىغان پەرىشتىلەرگە ياخشى ئۈلگىلەرنى كۆرسەتمەكتە. بۇ، ھەقىقەتەن ئالاھىدە ئىمتىيازدۇر!
a ئادەتتە، ئېتىقادچى ئايال ئېرىنىڭ ئالدىدا ئاللا يەھۋاغا ئاۋاز چىقىرىپ دۇئا قىلسا بولمايدۇ. ئەگەر ئالاھىدە ئەھۋالدا بولسا، مەسىلەن ئېرى كېسەل سەۋەبلىك سۆزلىيەلمىسە، ئاۋاز چىقىرىپ دۇئا قىلسا بولىدۇ.
b كۆپرەك مەلۇماتلارغا ئېرىشىش ئۈچۈن، «كۆزىتىش مۇنارى» (ئۇيغۇر تىلى سانى يوق)، 2002-يىل 7-ئاي 15-كۈن سانى 26-27-بەتلىرى ۋە 1977-يىل 2-ئاي 15-كۈن سانى 125-128-بەتلىرىگە قاراڭ.