Oku Mãlako Apute Uyaki
Abraham wa kala vuyaki otembo yi soka 20 kanyamo.a Pole, eye wa liwekapo oku yaka kuenda lalimue eteke a tiukilile vali koku yaka. Omo liaco, ava va kala anyãli vaye kaliye va linga a kamba vaye. Nye nyẽ co pongoluisa? Embimbiliya olio lia ci linga. Embimbiliya lia eca ku Abraham ekolelo kuenda ukulihiso okuti co kuatisa oku tenda ovitangi viomanu ndomo Suku a vi tendavo. Embimbiliya lio upa onjongole yoku yaka kuenje eye wa fetika oku kaya kovitangi ndeci esumuo, upongo, esuvu kuenda ohali. Eye wa limbuka okuti Embimbiliya li kuete ovihemba via pama, vi sakula utima.
Ndamupi hẽ Embimbiliya li kuatisa omunu oku malako apute ovitangi vioketimba? Eci hacoko lika ci pondola oku pongolola eci capita la Abraham. Handi vali, eye oku tanga kuenda oku sokolola lutate Kondaka ya Suku co nenela ovisimilo ndevi Viululiki. Eye cilo o kuete elavoko liotembo yokovaso kuenda o kuete ovina a velisapo vali. Ovina via velapo ku Suku eye wa siata oku vi velisapovo. Noke yeci, apute ovutima waye a fetika oku kaya. Eci ndeti omo Abraham a kuatisiwila oku pongoloka.
Walimba Vuyaki Wowiñi
Abraham wa citiwa kunyamo wo 1930 vo Afrika. Noke yuyaki wavali woluali luosi, ofeka yaye yakala loku songuiwa lofeka yimue yi lisungue lofeka yaye okuti ya velapo vali, pole via lua olonyitiwe viofeka yimosi la Abraham via yonguile eyovo liofeka. Vunyamo wo 1961, Abraham wa likongela vocitundo celisanjo ca linga uyaki lolofeka vikuavo omu va lisunguile.
Abraham wa lombolola okuti: “Ovo va kala anyãli vetu. Ovo va sokiya oku tu ponda osimbu etu tu simavo oku va ponda.”
Omuenyo wa Abraham olonjanja via lua wa kala kohele, omo liaco, kunyamo wo 1982, noke yoku pita kuanyamo vuyaki ci soka 20 wa tilila kocifuka co Europa. Toke cilo eye o kuete eci ci soka 40 kanyamo kuenje wa kuata otembo ya lua yoku sokolola onjila yomuenyo waye. Ovisimilo viaye, vieya oku tẽlisiwa ndati? Nye co selekela otembo yokovaso? Abraham wa li sanga Lolombangi vimue via Yehova kuenda wa fetika okuendaenda kolohongele viavo. Eye wa ivaluka otembo yo konyima vo Afrika eci a tanga okacicapa okuti otratado a ihiwile la yimue Ombangi. Okacicapa kaco kalombolola okuiya kuofeka yelau palo posi kuenda uviali wokilu okuti u ka viala omanu vosi. Anga hẽ eci ci pondola oku kala muẽle ocili?
Abraham wa linga hati: Vembimbililya nda lilongisa okuti anyamo osi nda pita vuyaki a lomboloka epese. Uviali u tẽla lika oku tata omunu lomunu lesunga, Usoma wa Suku.” Voka tembo kamue Abraham wa papatisiwa Ndombangi ya Yehova, noke ulume umue otukuiwa hati Robert wa tilavo vo Afrika kuenje weya volupale luo Europa omu muakalavo Abraham. Robert kuenda Abraham va kala vuyaki umuamue, pole volonepa vi likasi. Robert olonjanja via lua wa komõha eci catiamẽla kocimãho ca velapo comuenyo. Eye wa kala ukuetavo kuenda wa tangele olonepa vimue Viembimbiliya kuenje eye wa kulihilevo okuti onduko ya Suku Yehova. Eci Olombangi vio kekongelo lia Abraham via lieca olumue oku kuatisa Robert oco a kuate elomboloko lia velapo Liembimbiliya eye haico muẽle a tava.
Robert wa lombolola hati: “Handi kefetikilo nda komoha ndomo Olombangi vi kapako onduko Yehova kuenda Yesu kuenje nda limbuka okuti ovo ka va kasi omunu umosi puãi omanu va litepa. Eci ca litokeka leci tete nda lilongisa Vembimbiliya. Olombangi vi solevo oku wala ciwa kuenda vomboka lomanu ndaño vakualofeka viñi viñi. Ovina viaco evi, via ndi komohisa ca lua.”
Anyãli va Linga Akamba
Robert kuenda Abraham va kala anyãli cilo va linga akamba. Ovo va kasi oku vumba ndakundi votembo yosi vekongelo limosi Liolombangi via Yehova. Abraham wa lombolola hati: “Vokuenda kuyaki olonjanja via lua ca ndi komohisa ceci okuti, ci tava ndati okuti omanu va tundilila volofeka vi lisuengue, va lua pokati kavo vatiamẽla vetavo limosi pole valikuetele onya. Robert lame tua kala vetavo limosi osimbu vuyaki tua kala anyãli pokati ketu. Kaliye kavali tua linga Olombangi via Yehova kuenda ekolelo lietu lia tu tokeka.”
Robert wa vokiyako hati: “Eli olio etepiso. Etu cilo tua tiamẽla kekolelo lia tu lingisa onepa yumanji wocili. Lalimue eteke tu ka liyaka vali.” Embimbiliya lia siata okueca ongusu ya velapo vovitima viomanu ava ndeti vakala anyãli. Esuvu kuenda upongo vokuenda kuotembo lia va sila onjila yukamba wocili.
Votembo yimuamue Abraham kuenda Robert va kala vuyaki, akuenje vavali vakuavo vakalavo vuyaki volonepa via litepa pokati kolofeka vivali vi lisuengue. Vokuenda kuotembo yitito Embimbiliya lia linga vovitima viavo ndeci ci sole oku linga ovihemba via pama. Ndamupi?
Oku Ponda Noke Okuyongola Okufa
Gabriel, wa kulila vepata limue okuti vakuetavo, vo longisa okuti ofeka yaye yucitiwo yi kasi vohali yuyaki ukola. Omo liaco, eci a kuata utunga weci ci soka 19 kanyamo, wa lieca eye muẽle vusualãli kuenda wa pingiwa oco aende kovaso yuyaki. Noke yoku pita olosãi vi soka 13 eye wa kala vondalu yuyaki ocipepi lunyãli ci soka okilometulu yimosi lovita vitãlo kananga. Eye wa linga hati: “Ame ndivaluka otembo yimue yi likasi okuti kesongo ketu wa tu sapuila hati unyãli o ka tuiyila uteke ulo. Tua kala locinjoko coku kapelako abusi vokuenda kuteke wosi.” Omanu va tundilila kofeka yikuavo okuti yi lisungue lofeka yaye kokuaye omanu vaco anyãli kuenda va seamẽla ologa. “Ocisimilo cange coku ponda omanu va lua nda nda kuata epuluvi liaco. Noke, akamba vange va lua va yonguile oku fila volofa viohali, lame nda ci yonguilevo.”
Pole, vokuenda kuotembo Gabriel wa kuatele esumuo lia lua. Eye wa tilila volomunda kuenje wa lomboka ongave yokeda toke vofeka yimue yikuavo ka yikasi vuyaki kuenje wa linga ungende toke ko Europa. Eye wamamako oku pula Suku esunga lieci lieci omuenyo weyukila ovitangi ndevi, nda Suku eye o yambula omanu lovitangi. Eye wa sandiliya Olombangi via Yehova kuenje violekisa Vembimbiliya esunga lieci omuenyo weyukila ovitangi etali.−Mateo 24:3–14; 2 Timoteo 3:1–5.
Gabriel poku lilongisa vali Embimbiliya hapo eye a limbukila vali ocili ci sangiwamo. “Nda lilongisa okuti etu tu pondola oku kuata omuenyo ka upui vofeka yelau. Ndaño ci molẽha okuti ca litepa ca lua, ocina cimue nda kevelela tunde vutila.” Gabriel wa kolisiwa Lembimbiliya kuenda lia tulumula utima waye kovitangi. Otembo yaco haico a lisanga la Daniel, una wa kala unyãli waye, Gabriel ka yevele vali esuvu lalimue. Pole, nye ca lingisa Daniel okuenda ko Europa?
“Nda Okasiko Muẽle Ocili, Panga Ohenda Ñuatise!”
Daniel wa kulila vetavo lio Katolika kuenda eci a kuata utunga weci ci soka 18 kanyamo vo vilikiya kupange u sualãli. Eye vo tuma oku yaka vuyaki umuamue la Gabriel pole ovitundo viaco via litepa. Ocipepi locitumãlo cuyaki Daniel wa londele vetangi liuyaki okuti lia loyiwa. Akamba vaye va fa kuenda eye wa valuiwa ca lua kuenje vo wambata kukonde. Eye wa pita olosãi kosipitali loko citumãlo covikonde osimbu handi ka votumile vofeka yimue yi kuavo ka yikasi vuyaki. Omo liulika kuenda liuhukui wa yonguile oku li ponda. Daniel walikutilila ku Suku hati: “Nda o kasiko muẽle ocili, panga ohenda ñuatise!” Eteke limue likuavo, Olombangi via Yehova vio pasuisa kuenda via pondola oku tambulula apulilo aye osi. Noke yaco, eye wa linga ungende toke ko Europa oku a kala nda yu wa tila uyaki. Handi vali, Daniel wa li kongela Lolombangi kuenda wa li longisa Embimbiliya. Eci eye a li longosa ca tulumula asakalalo aye kuenda upongo.
Gabriel kuenda Daniel cilo va linga akamba vocili, va li tokeka vumanji kespiritu ndolombangi via Yehova via papatisiwa. Gabriel wa lombolola hati: “Ocisola cange ku Yehova kuenda ukuliho Wembimbiliya wa ñuatisa oku tenda ovina ndomo eye a vi vanja. Daniel hunyãli wange ko vali. Anyamo apita konyima nda kuatele onjongole yoku u ponda. Embimbiliya lia ndilongisa unyãli wa velapo okuti okuete onjongole yoku tufila kumosi laye.”
Daniel wa popia hati: “Ndamõla omanu vakuatavo alitepa kuenda omanu vakualofeka vikuavo vakala loku li ponda pokati. Kuenda kua kala omanu vakuetavo linosi va li pondavo pokati. Ame eci nda ci mõla, ndaliyeva soketi Suku eye o kuete eko. Cilo nda kuliha okuti Satana eye o kasi konyima yovoyaki osi. Cilo ame la Gabriel tua kuetavo limuamue. Lalimue eteke tu ka yaka vali!”
“Ondaka ya Suku yi Kasi Lomuenyo, Haiyo yi Kasi Loku Talavaya”
Nye ca pongoluisa vonjanga yimosi Abraham, Robert, Gabriel kuenda Daniel? Ndamupi ovo va tẽla oku malako olombombo viesuvu kuenda upongo vovitima viavo?
Omunu lomunu pokati kavo wa tanga, wa sokolola lutate eci catiamẽlako kuenda wa lilongisa ocili condaka yo Vembimbiliya okuti “yi kasi lomuenyo, haiyo yi kasi loku talavaya.” (Va Heveru 4:12) Usovoli Wembimbiliya okuti Ululiki womanu, eye wa kuliha ndomo a talavaya leci ciwa kutima womunu o yongola oku yevelela kuenda oku lilongisa. “Ovisonehua vi kala viosi ovitumasuku, kuenje vi silivila oku longisa, loku lungulu, loku pindisa, loku ikisa esunga.” Nda omunu ukuakutanga, eye muẽle okuama olonumbi Viembimbiliya haico a kuata ekalo limue liokaliye konepa yovituwa kuenda yoku kuama ovihandeleko. Eye o fetika oku li longisa ndomo Yehova a tenda ovina. Onjila yaco ey yinena onima ya lua oku kongelamo esaku lia pute o vuyaki.−2 Timoteo 3:16.
Ondaka ya Suku yi lombolola okuti ka kuli omanu volofeka viñi, akova ale ombuto yimue yomanu okuti ovo va velapo vali ale vamue okuti ka vakuete esilivilo. “Suku ka kuete ocame, puãi, volofeka viosi, wosi u sumbila loku linga esunga, u sungulukila.” Ukuakutanga o tava eci a kuatisiwa vokuenda kuotembo oku yula ovisimilo vio came ale viesuvu la vakualofeka vioko samua.−Ovilinga 10:34, 35.
Ocitumasuku Cembimbiliya ca lekisa okuti Suku votembo yimue ka ya luile o ka piñanya uviali woluali womanu Lusoma waye wokaliye wa Mesiya. Pokati kuviali waco, Suku oka “imola ovita toke kesukiyo liongongo.” Olomonge vi vetiya ovoyaki kuenda vi kisika omanu oku liyaka pokati kavo vi ka kunduiwa. Ava va fila vuyaki va ka pinduiwa kuenda va ka ihiwa epuluvi lioku kuata omuenyo vofeka yelau. Layumue o ka sukila vali oku tila omo lio manu vakuakutuiyila vakuavo ale vava vakuakufukilisa vakuavo.−Osamo 46:9; Daniele 2:44; Ovilinga 2415.
Komanu va kasi kotembo yilo, Embimbiliya lia popia okuti: “Va tunga olonjo kuenje va kalamo; va kula oviumbo viayuva kuenje va lia epako liavo. Ka va tungi okuti umue wiñi o kalamo . . . ka va lingi upange olivova, ka va citi lohele.” Ka ku ka kala lalimue epese ale esumuo okuti ka li sakuiwa. Oku amamako lekolelo lielavoko liaco vokuenda kuotembo ci malako upongo kuenda esumuo kutima womunu.−Isaya 65:21–23.
Ocili okuti Embimbiliya ovihemba vimue via pama kutima. Vonjanja yaco, lilongisa oku sakula apute uyaki. Ava tete va kala anyãli kaliye va kasi velitokeko liumanji voluali luosi. Upange waco woku kayisa u kamamako voluali luokaliye lua Suku toke eci okuti ka ku kala vali esuvu, ohali, esumuo kuenda upongo vovitima viomanu. Ululiki wa likuminya okuti “ovina viale ka vi ivalukiwa, ka vi sokoluiwa.”−Isaya 65:17.
[Atosi]
a Olonduko vimue vocipama cilo via pongoluiwa.
[Etosi a Velapo]
Embimbiliya litẽla okueca evetiyo liavelapo vovitima viomanu ava va kala anyãli
[Etosi a Velapo]
Esuvu kuenda upongo vokuenda kuotembo lia sia onjila yukamba
Nda omunu ukuakutanga, eye muẽle o kuama olonumbi Viembimbiliya haicovo a kuata ekalo limue liokaliye konepa yovituwa kuenda yoku kuama ovihandeleko
[Etosi a Velapo]
Ava tete va kala anyãli kaliye va kasi velitokeko liumanji voluali luosi