Wa ci Kũlĩha?

Oku li sonehisa kupi kua koka okuti Yesu o citiwila ko Beteleme?

Ndomo ca lekisiwa Kevanjeliu lia Luka, eci Soma Augusto a handeleka omanu vosi vatiamẽlele Kuviali wo Roma oco va li sonehise, “vosi va enda oku ka lisonehisa, u kimbo liavo, u kimbo liavo.” (Luka 2:1-3) Omo okuti Yosefe isia ya Yesu yokatumba wo ko Beteleme, ungede a linga kumue la Maria woku ka li sonehisa, owo wa koka okuti Yesu o citiwila ko Beteleme. Oku li sonehisa kuaco kua ecelela oku feta elisimu kuenda oku kũlĩhĩsa ava va kuete anyamo oku enda kusualali.

Eci va Roma va tambula ofeka Yegito kunyamo 30 O.K.K., va Egito va endaile ale oku linga upange woku sonehisa omanu. Olonoño via lombolola okuti, va Roma va fetika oku kuama ocituwa ca va Egito coku li sonehiwa kuenje va ci sandeka kovaimbo osi a tiamẽlele kuviali wavo.

Uvangi waco u limbukiwila kocihandeleko ca eciwile lombiali yimue yo Roma ya tumbikiwile Kegito kunyamo wo 104 K.K.. Okopia yukanda waco okuti cilo yi sangiwa kofeka yo Bretanya Vonjo Yoku Seleka Alivulu, u popia hati: “Gaius Vibius Maximus, Ombiali yoko Egito wa popia hati: Omo okuti otembo yoku pita konjo lanjo oku sonehisa omanu yi kasi ocipepi, tu sukila oku vetiya vosi va kasi kovaimbo a male oco va tiukile kovaimbo avo oku li sonehisa, kuenda oku lima ovapia avo.”

[Okakasia kemẽla 32]

Momo lie Yosefe a yonguilile oku nyala Maria nda otembo yaco handi ka va kuelele?

Ndomo ca lomboluiwa Vevanjeliu lia Mateo, Yosefe wa limbuka okuti Maria osimbu ‘a tindikiwa laye’ okuti handi ka va li kuelele wa kala latimba avali. Eye ka kũlĩhĩle okuti Maria “wa ihiwa imo lespiritu sandu.” Omo liaco, wa simĩle okuti wa lueya lulume ukuavo kuenje wa yonguile oku nyala.—Mateo 1:18-20.

Va Yudea va tendaile omanu va kasi oku namũlala ndolohueli. Pole, noke yoku tokekisa olohuela oco lika va pondola oku kala pamosi ndulume lukãi waye. Oku tindikiwa, kua tendiwile ndohuminyo yokuti, nda ukuenje wa li tiukamo ale kua mõleha ocitangi cimue ci tateka olohuela, ufeko o pondola lika oku kuela eci vo wiha ukanda woku nyala. Nda ufeko umue wa lombiwa lulume kuenje ulume waco wa fa osimbu ka va kuelele, wa tendiwile okuti ocimbumba. Handi vali, nda osimbu a tindikiwa wa lueya lulume ukuavo, o tendiwa okuti ukuakahokolo kuenje o pondiwa.—Esinumuĩlo 22:23, 24.

Yosefe citava okuti wa kala oku sokolola ovitangi viyilila koku sandeka Maria kowiñi. Ndaño okuti wa kuatele ocikele coku sapula ocitangi caco komanu va kala lomoko yoku ci tetulula, pole, wa yonguile oku teyuila Maria oco kaka pondiwe. Omo liaco, wa nõlelepo oku u nyala vuyombeki. Onjali yosi yukãi yi kuete ukanda woku nyala, ci lekisa okuti ya kuelele ale.

[Elitalatu kemẽla 32]

OCIHANDELEKO COKU LI SONEHISA CA ECIWILE LOMBIALI YOKO ROMA YA KALA KEGITO KUNYAMO WO 104 K.K.

[Ono yelitalatu kemẽla 32]

© The British Library Board, all rights reserved (P.904)