Oku Papatisiwa Vonduko Yelie Kuenda Ya Nye?
“Kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge. Va papatisili vonduko ya Tate la Mõla, kuenda espiritu sandu.”—MAT.28:19.
1, 2. (a) Nye ca pita vo Yerusalãi ko Pendekoste ya 33 K.K.? (b) Nye ca vetiya omanu valua oku papatisiwa?
KETEKE lio Pendekoste yunyamo wa 33 K.K., olupale luo Yerusalãi lua tambula akombe valua va tunda kolofeka viñi viñi. Keteke liaco kua lingiwa ocipito cimue cinene. Noke yoku pita ocina cimue ci komõhisa, upostolo Petulu wa linga ohundo ya kuatisa omanu valua. Ci soka 3.000 ya va Yudea lolomongoloke, va vetiyiwa lolondaka viaye kuenje, va likekembela kuenda va papatisiwa vovava. Ovo va vokiya ketendelo liomanu vekongelo Liakristão lia tumbikiwile ndopo. (Ovil. 2:41) Omo epapatiso liaco lia lingiwa voviva ocipepi lo Yerusalãi, ca komõhisa omanu valua!
2 Nye ca vetiya omanu vakahandangala oku papatisiwa? Keteke liaco, “kilu kua tunda ocileñi ndokuõla kuocipepe ca tema.” Eci ci soka 120 kolondonge via Yesu va kala vonjo yaco, veyukisua lespiritu sandu. Alume va kemala kumue lakãi va kala pocitumãlo caco, va komõha calua eci va mola olondonge oku “vangula alimi aiñi aiñi.” Noke yoku yevelela alomboluilo a Petulu a tiamẽla kolofa via Yesu, omanu valua “va tomiwa vovitima.” Nye va sesamẽlele oku linga? Petulu wa va sapuila hati: “Ene vosi omunu omunu, likekembeli akandu ene, papatisilui ongecelo yakandu vonduko ya Yesu Kristu, oco vu mola ocali ce espiritu sandu.”—Ovil. 2:1-4, 36-38.
3. Nye va Yudea lolomongoloke va sesamẽlele oku linga keteke lio Pendekoste?
3 Sokolola ekalo lia va Yudea lolomongoloke va yeva ohundo ya Petulu. Ovo va tavele okuti Yehova eye Suku yavo. Kuenda, va tangele ale Vovisonehua via va Heveru okuti, espiritu sandu olio ongusu Suku a talavaya lalio poku lulika ovina viosi vi li voluali. (Efet. 1:2; Olong. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Osa. 33:6) Pole, ovo va sukilile oku kuata elomboloko loku tava konjila ya Suku yoku va yovola vonduko ya Mesiya okuti, Yesu. Handi vali, Petulu wa va sapuila okuti va sesamẽlele oku ‘papatisiwa vonduko ya Yesu Kristu.’ Yesu wa handelekele Petulu kuenda vakuavo oku papatisa omanu “vonduko ya Tate la Mõla, kuenda espiritu sandu.” (Mat. 28:19, 20) Epapatiso liaco li kuete esilivilo koloneke vilo ndeci lia kuatele kocita catete. Eci ci lomboloka nye?
Vonduko ya Tate
4. Epongoloko lipi Yehova a linga oco omanu va kuate ukamba laye?
4 Ndomo tua ci konomuisa ale, vana va yeva ohundo ya Petulu va vumbaile ale Yehova, kuenda va kuatele ukamba laye. Ovo va tunda kolofeka viñi viñi oku iya ko Yerusalãi, loku likolisilako oku kuama Ocihandeleko ca Suku. (Ovil. 2:5-11) Pole, Suku wa linga epongoloko konjila yoku kuata ukamba laye. Eye wa likala va Yudea, kuenje, oku kuama Ocihandeko ka ca kaile vali onjila yoku taviwa la Suku. (Mat. 21:43; Va Kol. 2:14) Omo liaco, oco ovo va tumbulule ukamba wavo la Yehova, va sukilile oku linga ocina cimue.
5, 6. Nye va Yudea lolomongoloke kocita catete va linga oco va tumbulule ukamba wavo la Suku?
5 Eci ka ca lombolokele oku tinduka ku Yehova Ono Yomuenyo wavo. (Ovil. 4:24) Vana va tava kalomboluilo a Petulu, va limbuka okuti Yehova eye Isia ukuahenda. Eye wa tuma Mesiya oco a va yovele kuenda oku ecela akandu a vana Petulu a popia hati: “Epata liosi lia Isareli li limbuke okuti ocili, u Yesu, una ene wa valeli [kuti], Suku wo lingisa Ñala kuenda Kristu.” Koloneke vilo, vosi va kapako olondaka via Petulu va kuete esunga lioku sanjukila eci Suku a lingila vana va yongola oku kuata ukamba Laye!—Tanga Ovilinga 2:30-36.
6 Va Yudea lolomongoloke veya oku kũlĩha okuti, voku kuata ukamba la Yehova mua kongelele oku limbuka okuti, eye Ukuakueca eyovo vonduko ya Yesu. Cilo, wa kũlĩha esunga lieci va likekembelela akandu avo, ndaño va limbukile, ale ka va limbukile okuti va kuetele eko kolofa via Yesu. Eli olio esunga lieci vokuenda kuoloneke va “pandakaisa oku yeva ovilongua viovapostolo.” (Ovil. 2:42) Kuenje, va ponduile ‘oku amẽla lutõi kocalo cocali.’—Va Hev. 4:16.
7. Ndamupi omanu vamue va pongolola ovisimĩlo viavo catiamẽla ku Suku oco va papatisiwe vonduko ya Tate?
7 Koloneke vilo, omanu vo kolonepa viosi violuali, va kasi oku lilongisa ocili catiamẽla ku Yehova ci sangiwa Vembimbiliya. (Isa. 2:2, 3) Vamue va kala ovimbindea, cilo va tava okuti kuli Ululiki kuenda va kuete ukamba laye. Vakuavo, va enda oku fendela suku umosi muvatatu kuenda oviteka. Kuenje cilo va lilongisa okuti Yehova eye lika Suku Tõlo, kuenje va tukula onduko yaye poku amẽla kokuaye. Eci ci kuete elitokeko lonumbi Yesu a eca kolondonge viaye yoku papatisiwa vonduko ya Tate.
8. Vana ka va kũlĩhile okuti va piñala ekandu ku Adama va sukila oku limbuka nye catiamẽla ku Tate?
8 Ovo va lilongisavo okuti va piñala ekandu ku Adama. (Va Rom. 5:12) Ndaño elongiso liaco lia linga liokaliye kokuavo, va tava okuti liocili. Ovo va sokisiwa lomunu ka kũlĩhile uvei a kuete. Pamue omunu waco o yeva olongembia vimue, pole o sima okuti o kasi luhayele, momo uvei waco handi ka wa limbukiwile. Kuenje, vokuenda kuotembo uvei waco u limbukiwa. (Ci sokisa la 1 Va Korindo 4:4) Nye eye a linga noke yoku limbuka uvei a kuete? Ka ca sungulukile hẽ oku kũlĩhisa ciwa uvei waco oco a sakuiwe? Cimuamue haico ca pita lomanu ava. Noke yoku “kũlĩhisa” Vembimbiliya okuti va piñala ekandu, va tava kuenda va limbuka okuti Suku eye lika o tẽla oku “sakula” uvei waco. Vosi va litepa la Tate, va sesamẽla oku amẽla ku Yuna o tẽla oku va “sakula.”—Va Efe. 4:17-19.
9. Nye Yehova a linga oco tu kuate ukamba laye?
9 Nda ove wa litumbika ale ku Yehova Suku kuenda Wukristão wa papatisiwa, wa kũlĩha esilivilo lioku kuata ukamba laye. Cilo o tẽla oku limbuka ocisola Tate yetu Yehova a tu kuetele. (Tanga Va Roma 5:8.) Ndaño Adama la Heva va lueyela Suku, eye wa linga esokiyo liokuti ocitumbulukila cavo—oku kongelamo etu—tu kuata ukamba laye. Oco Suku a ci tẽlise, wa ecelela okuti Omõlaye o soliwe, o tala ohali loku tu fila. Oku kũlĩha ocili caco, ka ci tu vetiya hẽ oku limbuka unene wa Suku loku pokola kolonumbi viaye viocisola? Nda handi kua ci lingile, litumbika ku Suku kuenda papatisiwa.
Vonduko Yomõla
10, 11. (a) Ofuka yipi ove o kuetele Yesu? (b) Ocisembi ca Yesu cu ku vetiya oku linga nye?
10 Sokolola vali ovina Petulu a sapuila owiñi. Eye wa va vetiya oku tava ku Yesu momo eci ci kuete elitokeko loku papatisiwa ‘vonduko Yomõla.’ Eci ca kuatele esilivilo lie kotembo yaco, kuenda ci kuete esilivilo lipi koloneke vilo? Oku tava ku Yesu loku papatisiwa vonduko yaye, ci lomboloka oku limbuka ocikele caye vukamba tu kuete Lululiki wetu. Ndaño Yesu wa tala ohali poku valeliwa kuti oco a yovole va Yudea Kovihandeleko, olofa viaye via kuata esilivilo linene. (Va Gal. 3:13) Eye wa eca ocisembi cina omanu vosi va sukilile. (Va Efe. 2:15, 16; Va Kol. 1:20; 1 Yoa. 2:1, 2) Oco Yesu a ci tẽlise, wa tatiwa lundiandia, wa siñaliwa, wa tipuiwa toke eci a fa. Ndamupi o lekisa okuti wa sanjukila ocisembi caye? Sokolola okuti o kuete 12 kanyamo, kuenda o kasi oku endela vo naviyu Titanic, yina ya vomba eci ya veta vocikokoto cinene kunyamo wo 1912. Ove o seteka oku sombokela vokawato kamue, yu o limbuka okuti mue yuka ale. Ulume umue o kasi vokawato kaco usika ukãi waye lesipulo kuenje o sombokela vo naviyu ove o kasi, kuenje oku kapa vokawato. O tẽla oku sokolola esanju nda wa yeva? Ocili okuti, nda wa lekisa olopandu kokuaye! Sokolola esanju ukuenje wa kala vo navio yaco a yeva!b Pole, Yesu wa ku lingila ocina cimue ca velapo. Eye wa ku fila oco o kuate omuenyo ko pui.
11 Oco hẽ, o liyeva ndati noke lioku kũlĩha eci Omõla a Suku a ku lingila? (Tanga 2 Va Korindo 5:14, 15.) Ocili okuti wa vetiyiwa oku lekisa olopandu. Momo wa kuatisiwa oku litumbika ku Suku loku ambata ‘omuenyo u sanjuisa una wa ku fila.’ Oku papatisiwa vonduko Yomõla ci lomboloka oku kũlĩha ovina Yesu a ku lingila kuenda oku tava okuti eye “Usovoli Womuenyo.” (Ovil. 3:15; 5:31) Ndaño okuti kosimbu wa kuatele ale elavoko limue, elavoko liaco ka lia suilepo, momo kua kuatele ukamba Lululiki wetu. Pole, omo lioku kolela kosonde Yesu Kristu a pesela kuenda wa papatisiwa, kaliye o kuete ukamba la Tate. (Va Efe. 2:12, 13) Upostolo Paulu wa soneha hati: “Ene . . . wa litepeli laye. Vovitima viene kuenda kovilinga viene via vĩha wa kaili ovanyali vaye. Cilo puãi, lokufa [kua Yesu], wo winalisi okuti o vu tuala tupu kovaso a Suku vu kola, haene wa pui eko latondelo.”—Va Kol. 1:21, 22.
12, 13. (a) Oku papatisiwa vonduko Yomõla ci ku vetiya oku linga nye eci umue a ku lueyela? (b) Ocikele cipi o kuete omo lioku kala Ukristão wa papatisiwa vonduko ya Yesu?
12 Ndaño wa papatisiwa ale vonduko Yomõla, wa kũlĩha okuti ove ukuakulueya. Oku kuata ukũlĩhiso waco, ci ku kuatisa eteke leteke. Ndeci, nda umue wa ku lueyela, o ka limbuka hẽ okuti kavali kene vukuakulueya? Lieceli pokati momo vosi yene vu sukila ongecelo ya Suku. (Mar. 11:25) Yesu, poku lekisa esilivilo lioku ecela vakuavo, wa tukula olusapo lua cime wa ecela ukuenje waye wo levalele ekũi liolokondu. Noke ukuenje waco, ka ecelele ukuavo wo levalele ocita colosendu. Yesu wa yonguile oku lombolola okuti, Yehova ka ka ecela yuna ka ecela manjaye. (Mat. 18:23-35) Kuenje, oku papatisiwa vonduko Yomõla ci lomboloka oku limbuka unene wa Yesu, oku kuama ongangu lalongiso aye, kuenda oku ecela vakuetu.—1 Pet. 2:21; 1 Yoa. 2:6.
13 Omo kua lipuile, ka ca lelukile oku kuama ongangu ya Yesu. Haimo, omo lioku litumbika ku Suku lutima wosi, o yongola oku likolisilako oku kuama ongangu ya Yesu. Omu mua kongela oku lula omunu wale, loku wala omunu wokaliye. (Tanga Va Efeso 4:20-24.) Nda wa sumbila ekamba liove, ove o lilongisa kokuaye kuenda o setukula ovituwa viaye viwa. Cimuamue haico, ove o kuete ocikele coku lilongisila ku Kristu kuenda oku kuama ongangu yaye.
14. Ndamupi ove o lekisa okuti wa kapako unene wa Yesu Osoma yo kilu?
14 Oco o lekise okuti wa kũlĩha eci ca kongela voku papatisiwa vonduko Yomõla, kuli ovina vikuavo o sesamẽla oku linga. Suku wa “kapa ovina viosi vemehi liolomãi via Kristu, kuenje wo linga utue wovina viosi viekongelo.” (Va Efe. 1:22) Eci ci lekisa okuti, te o sumbila onjila ya Yesu yoku songuila vana va litumbika ku Yehova. Kristu wa eca kakulu vekongelo ocikele coku songuila ekongelo, ndaño alume vaco ka va lipuile. Esokiyo liaco li kuete ocimãho coku “kolisa olosandu viaye . . . loku tunga etimba lia Kristu.” (Va Efe. 4:11, 12) Nda omunu ka lipuile o linga ekandu limue, Yesu Osoma Yusoma wo kilu, o kuete unene woku tetulula ocitangi caco votembo a sokiya. Ove o tava hẽ kondaka eyi?
15. Nda wa papatisiwa ale, asumũlũho api o lavoka oku ka tambula?
15 Omanu vamue, handi ka va litumbikile ku Yehova kuenda ka va papatisiwile. Nda handi kua ci lingile, o kasi hẽ oku lekisa olopandu kueci Omõla a ku lingila? Oku papatisiwa vonduko Yomõla ci ka ku nenela asumũlũho alua.—Tanga Yoano 10:9-11.
Vonduko Yespiritu Sandu
16, 17. Oku papatisiwa vonduko yespiritu sandu ci lomboloka nye kokuove?
16 Nye ci lomboloka oku papatisiwa vonduko yespiritu sandu? Ndomo tua ci konomuisa kefetikilo, vana va yeva ohundo ya Petulu keteke lio Pendekoste, va kũlĩhile eci ci lomboloka espiritu sandu. Ovo va limbuka okuti Suku wa kala oku amamako oku talavaya lespiritu liaye. Petulu wa kala umue pokati komanu va “yukisua le espiritu sandu, kuenje va fetika oku vangula alimi aiñi aiñi.” (Ovil. 2:4, 8) Ondaka “vonduko,” ka yi tiamisiwila komunu. Koloneke vilo, kuli ovina vialua vi kasi oku lingiwa “vonduko yuviali,” pole, uviali hamunuko. Uviali owo u tumila oku linga ovina viaco. Cimuamue haico, eci omunu a papatisiwa vonduko yespiritu sandu, o limbuka okuti espiritu sandu hamunuko, pole, ongusu ya pama ya Yehova. Epapatiso liaco, li lomboloka okuti omunu o limbuka ocikele cespiritu sandu vocipango ca Suku.
17 Anga hẽ ove weya oku kũlĩha eci espiritu sandu li lomboloka poku lilongisa Embimbiliya? Ove wa sola calua eci wa lilongisa okuti Ovisonehua via sonehiwa lekuatiso liespiritu sandu. (2 Tim. 3:16) Wa amamako oku kuata elomboloko liovina vi kola osimbu wa kala oku kula kespiritu, momo ‘Isia, eca espiritu sandu kuava vo pinga,’ oku kongelamo ove. (Luka 11:13) Citava okuti ove wa limbuka unene wespiritu sandu vomuenyo wove. Handi vali, nda wa papatisiwa ale vonduko yespiritu sandu, Yesu wa likuminya okuti Tate o ku ĩha espiritu sandu, ci lomboloka okuti o ka tambula asumũlũho kovaso yoloneke osimbu o kuatisiwa lespiritu liaco.
18. Asumũlũho api vana va papatisiwa vonduko yespiritu sandu va lavoka oku tambula?
18 Koloneke vilo tu mola mola ndomo Yehova a songuila ekongelo Liakristão lekuatiso liespiritu liaye. Espiritu liaco li tu kuatisa kovopange tu linga eteke leteke. Voku papatisiwa vonduko yespiritu sandu, mua kongela oku limbuka ocikele calio vomuenyo wetu kuenda oku pokola kokualio. Vamue, va siata oku lipula ndomo va pondola oku tẽlisa elitumbiko va linga ku Yehova, kuenda ndomo espiritu sandu li va kuatisa oku ci linga. Ondaka eyi, tu ka yi konomuisa vocipama ci kuãimo.
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Ondaka ovimbinde yi tiamisiwila komanu vana va tava okuti kuli Suku, pole va sima okuti eye ka kapeleko oviluvo viaye.
b Tanga o Despertai! 8 ya Kupupu wo 1982, kemẽla 3-8.
Ivaluka Eci Tua Lilongisa?
• Nye ci lomboloka oku papatisiwa vonduko ya Tate?
• Oku papatisiwa vonduko Yomõla ci lomboloka nye?
• O lekisa ndati olopandu omo lioku papatisiwa vonduko ya Tate la Mõla?
• Nye ci lomboloka oku papatisiwa vonduko yespiritu sandu?
[Elitalatu kemẽla 10]
Ociluvialuvia ca eciwa Lonjo yoku soleka ovikuata viosimbu volupale luo Yerusalãi, ko Isareli
[Elitalatu kemẽla 10]
Noke lio Pendekoste wa 33 K.K., olondonge viokaliye via kuata ukamba upi la Tate?