Yehova o Yongola Okuti Ove O ‘Kolapo’
ECI ku ka pita ocilunga cinene kulo kilu lieve, vana va taviwa la Suku Tõlo ovo lika va ka “popeliwa.” (Yoe. 2:32) Ocili okuti olonjanja viosi Yehova o yongola oku teyuila omanu kohele. Omo okuti eye “ono yomuenyo,” wa kapako omanu vosi kuenda o va teyuila.—Osa. 36:9.
Afendeli va Suku kosimbu, va tendelevo omuenyo ndeci Suku a u tenda. Ulandu u sangiwa kelivulu Liefetikilo 33:18, u lekisa okuti Yakoba kumue lepata liaye noke lioku linga ungende umue wohele va “pitila lombembua.” Ndaño Yakoba wa pingile ku Yehova oco a va teyuile, wa linga eliangiliyo lioku tata vosi va kala oku linga ungende laye. (Efet. 32:7, 8; 33:14, 15) Omo lioku kapako olonumbi Viembimbiliya, o pondola oku teyuila omuenyo wove lowu wa vakuene. Tu konomuisi ndomo onumbi eyi yi kapiwako kupange woku tunga Olonjango Viusoma, kovina vikuavo kuenda koku kuatisa vana va pita lovilunga.
Ndomo Ocihandeleko ca Mose ca Teyuila Omanu
Ocihandeleko ca Mose ca kisikile afendeli va Suku oku kuama olonumbi vi va kuatisa oku liteyuila. Nda umue u Isareli wa yonguile oku tunga onjo, wa kuatele ocikele coku ñualisako okacimbaka. Omo omanu va solaile oku londa kilu lionjo, okacimbaka ka enda oku va teyuila oco lomue ka ka kupuke. (1 Sam. 9:26; Mat. 24:17) Nda umue wa li lemẽhele, muẽleanjo omo lioku tomba onumbi eyi, nda wa kuata eko liosonde kovaso a Yehova.—Esin. 22:8.
Ocihandeleko caco ca enda oku tiamisiwilavo kovitangi vi kokiwa lovinyama. Nda ongombe yi ponda omunu lombinga yaye, muẽleaco wa sesamẽlele oku yi ponda oco a teyuile omanu vakuavo. Omo okuti, ka ponduile oku lia ositu yocinyama caco ndaño oku yi landisa, oku yi ponda ca kala epese linene. Sokolola okuti, noke liocinyama oku lemẽha omunu, muẽleaco ka yi pondi. Nye nda ceyililako? Ocinyama la muẽleaco, va sesamẽlele oku pondiwa. Ocihandeleko ca vetiyile omanu oku tata ciwa ovinyama viavo.—Etu. 21:28, 29.
Ocihandeleko caco ca lekisilevo esilivilo lioku talavaya lovimãleho. Va Isareli, va enda oku tiaña olõwi lolondiaviti. Nda omunu wa pondele ukuavo londiaviti, wa sukilile oku tilila vimbo liocitililo. Eye wa sukilile oku kala vimbo liaco, toke eci ocitunda cinene ci fa, ci lomboloka okuti omunu wa ponda o sia epata liaye lonjo yaye vokuenda kuanyamo amue. Eliangiliyo liaco, lia lekisa komanu okuti Yehova wa tendele omuenyo ndocina cimue ci kola. Omunu o tenda omuenyo ndeci Suku a u tenda, o seleka ciwa ovimãleho viaye kuenda o talavaya ciwa lavio oco a teyuile vakuavo.—Ate. 35:25; Esin. 19:4-6.
Vovihandeleko viaco, Yehova wa yonguile okuti omanu va liteyuila, ci kale kolonjo viavo ale kovitumãlo vikuavo. Omunu wosi o ponda ukuavo ale u lemẽha ndaño halocipangoko, o li lombolola ku Suku. Olonumbi via Yehova vioku teyuila omuenyo ka via pongolokele. (Mal. 3:6) Eye o yongola okuti omanu va yuvula oku lilemẽha loku lemẽha vakuavo. Ca piãla enene eci tu tunga, pamue ceci tu semũlula ovitumãlo viefendelo.
Ndomo tu Liteyuila Kupange Woku Tunga
Oku tunga loku semulũla Olonjango Viusoma, levi Violohongele Vinene, kuenda o Betele, esumũlũho limue linene. Cimuamue haico ci popiwa kupange woku kuatisa ava va pita lovilunga. Tu amamiko oku linga upange wetu luloño, momo nda tua lekisa owesi ndaño muẽle kovina vitito, tu kapa omuenyo wetu kuenda wa vakuetu kohele. (Uku. 10:9) Nda tua kuata ocituwa coku talavaya lutate, tu yuvula oku sepuiwa.
Embimbiliya li popia hati: “Ulamba wakuenje olõhõlo viavo, puãi eposo liakulu owele wavo.” (Olosap. 20:29) Olõhõlo viovokuenje vi sukiliwa calua koku tẽlisa upange. Pole, olonalavayi vina okuti akulu—vi kuete ale uloño kupange woku tunga, vi linga ovopange aco lovaka kuenda lovimãleho viavo. Vana va kuka eci va kala amalẽhe, va enda oku talavaya calua koku tẽlisa ovopange avo. Nda ove wa fetika ndopo, lavulula ndomo akulu va kasi oku talavaya kuenda kuama olonumbi viavo. Nda o yongola oku pindisiwa, vamanji va kasi ale osimbu kupange woku tunga va ku longisa ovina vialua. Vepindiso liaco mua kongela oku talavaya ciwa lovimãleho vi lemẽha kuenda oku ambata ovina vi lema. Nda wa ci linga, o ka talavaya lombembua, loku kolapo, kuenje o ka kuata esanju.
Olonalavayi vi kasi kupange woku tunga, te vi amamako oku lavulula. Ovina vi pongoloka lonjanga. Pana pa kala osi ya kõla, citava okuti pa kala ovitunu. Pamue omanu o talavaya lavo va sondolola osikata, evaya liendaimi, pamue ociyenjo cotinda. Nda kua lavuluile o pondola oku li lemẽha. Ovisoko vi eca olonumbi viupange vi vetiya olonalavayi oku wala ovimãleho vioku liteyuila. Oku kapa inokolo, ocikoko, lolombuti, vi ku teyuila kovina vialua vi koka ohele kupange woku tunga. Pole, ovio vi ku teyuila lika nda wa vi tata ciwa kuenda wa vi wala.
Ndaño ovimãleho vimue vi moleha ndu okuti via leluka oku talavaya lavio, ci sukila epindiso oco o talavaye lavio ciwa. Nda ku tẽla oku talavaya locimãleho o sukila, sapela la manji mitavaso yupange. Eye o ka ku ĩha epindiso o sesamẽla. Oku limbuka okuti ku tẽla oku linga ovina viosi, ocituwa cimue ciwa. Momo eci ci ka ku kuatisa oku yuvula oku li lemẽha kuenda oku lemẽla vakuene kupange woku tunga.—Olosap. 11:2.
Omanu va siata oku lilemẽha calua kupange woku tunga omo lioku kupuka. Osimbu kua londele kosikata, kũlĩhisa da ya kolapo ale yi kasi ciwa. Nda o kasi kilu liendaimi ale kilu lionjo, ovihandeleko vi lekisa okuti te wa itika uvia oco ku ka kupuke. Nda olonumbi vioku talavaya povitumãlo via lepa ka via ku lombolokele, pulisa usongui wove.a
Omo okuti etendelo liomanu va vumba Yehova li kasi oku livokiya voluali luosi, kuli esukila lioku tunga Olonjango Viusoma kuenda ovitumãlo vikuavo viefendelo liocili. Vana va songuila upange woku tunga Olonjango Viusoma lovitumãlo vikuavo, va kuete ocikele coku teyuila olomeme via Yehova vina vi kasi oku talavaya kumue laye. (Isa. 32:1, 2) Nda wa tambula ocikele coku songuila vamanji kupange woku tunga, ku ka ivaleko esilivilo lioku liteyuila. Kũlĩhisa ocitumãlo caco nda ca yela kuenda nda posi yayo ka pali ovina vi lemẽha. Lumbombe walua, ivaluisa vamanji olonumbi vioku liteyuila. Ku ka ecelele okuti omãla kumue lomanu vakuavo va enda povitumãlo vi kapa omuenyo wavo kohele. Limbuka ovitangi vu pondola oku kuata, kuenda va pongiyila oku talavaya loku kolapo. Ivaluka okuti ocimãho cetu oku tẽlisa upange wetu lombembua kuenda esanju.
Esilivilo Liocisola
Voku tunga Olonjango Viusoma lovitumãlo vikuavo viefendelo, mua kongela ovopange a koka ohele. Omo liaco, vana va linga ovopange aco va sukila oku kuata utate. Oku pokola kolonumbi Viembimbiliya levi vi eciwa kupange, ci ku kuatisa oku yuvula oku kapa kohele omuenyo wove loku teyuila ava o talavaya lavo.
Nye ci tu vetiya oku kapako onumbi yoku liteyuila? Ocisola. Ocisola tu kuetele Yehova ci tu vetiya oku tenda omuenyo ndomo eye a u tenda. Ocisola tu kuetele omanu ci tu vetiya oku yuvula oku linga ovina vi lemẽha vakuetu. (Mat. 22:37-39) Omo liaco, poku linga ovopange oku tunga, tu likolisiliko oco ovitumãlo viaco vi ‘kolepo.’
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Tanga okakasia “Ndomo o Liteyuila Poku Talavayela Kosikata” kemẽla 30.
[Elitalatu kemẽla 29]
Ocihandeleko ca Mose ca kisikile oku ñualisa kilu lionjo lokacimbaka
[Olondaka vielitalatu kemẽla 30]
Ndomo o Liteyuila Poku Talavayela Kosikata
Koloneke vilo, ci soka 160.000 kolonalavayi kofeka yo Estados Unidos va lilemẽha omo lioku kupuka kosikata. Kuenje, kua fa eci ci soka 150 komanu. Omo liaco, poku talavaya kosikata, kuama olonumbi vi kuaĩmo oco ku ka kupuke.
◇ Ku ka talavaye losikata ya nyoleha haiyo yi señenya. Nda ka yi tava oku yi semulula, te ya nyoliwa.
◇ Olosikata viosi vi kuete ocilemo via sokiyiwila. Omo liaco, kũlĩhisa oku lema kuetimba liove, kuenda ovimãleho o londa lavio, oco ka vi ka pitahãle ocilemo ca sokiyiwila osikata.
◇ Tumbika osikata apa pa kola. Ku ka yi kape kovina via leñela ndeci oviyenjo, ale olokasia.
◇ Kuta osikata kilu loposi oco ka yi ka sielene poku lamana loku loka.
◇ Ku ka tumãle ndaño oku talama kolonele viosikata.
◇ Eci o talavaya losikata kilu lionjo, oyo te yi kuata ocinãla ci soka ometulu yimosi, oco o kolepo poku lamana loku voloka. Kuenda kuta osikata kilu loposi oco ka yi ka sielene, ndaño oku kupuka. Nda ka citava, umue a ku kuateleko osikata osimbu o kasi kilu liayo.
◇ Ku ka kape avaya kondondelo yosikata oco o linge eyau ale endaimi.
◇ Ku ka olõle ovoko lovolu ove osimbu o talavaya kilu liosikata, oco ka yi ka tuñunye. Yuvula ocituwa caco, momo ci kapa omuenyo wove kohele. Sondoluila osikata pocitumãlo o ka lingila upange oco ku ka kupuke.
◇ Nda upange waco u lingiwa ocipepi lepito, epito liaco li yikiwe lekumba oco ka li ka tuñunyise osikata. Nda ka citava oku li yika, kapa omunu umue oco a lungule omanu va yongola oku pita.
◇ Ku ka ecelele okuti kilu liosikata ku kala omanu vavali, te ño nda osikata yaco ya sokiyiwila omanu vavali.b
[Atosi pombuelo yamẽla]
b Olonumbi vikuavo vioku talavayela kosikata, vi sangiwa vo Despertai! 8 Yenyenye wo 1999, kemẽla 22-24.