Tu Lekisi Ohenda Voluali Mueyuka Ungangala
‘Ci sukiliwa komunu ceci, oku linga ohenda.’—OLOSAPO 19:22.
1. Momo lie ka ca lelukilile oku lekisa ohenda?
ANGA hẽ ove ukuahenda? Nda ukuahenda, wa kũlĩha okuti ka ca lelukile oku kala voluali lulo. Vembimbiliya, ohenda yocili ya kongeliwa pokati ‘kapako espiritu.’ (Va Galatia 5:22) Oco hẽ, momo lie ka ca lelukilile oku lekisa ohenda ndaño kolofeka vina vi litukula hati Akristão? Ndomo tua lilongisa vocipama ca pita, etambululo kepulilo eli tu li sanga kolondaka upostolo Yoano a soneha. Eye wa soneha hati, oluali luosi lu kasi povaka a Satana Eliapu. (1 Yoano 5:19) Yesu Kristu wa tukula Satana hati, “ombiali yoluali lulo.” (Yoano 14:30) Omanu vakualuali va siata oku setukula ovituwa vĩvi haivio viesino viombiali yavo Satana.—Va Efeso 2:2.
2. Momo lie olonjanja vimue ka ca lelukilile oku lekisa ohenda?
2 Ka ca lelukile oku lekisa ohenda nda ava tua tunga lavo ka va lekisa ohenda kokuetu. Vakuetu tua tunga lavo pamue va tu tata lãvi okuti ka va lekisa ohenda layimue kokuetu. Ale ci tava okuti, omanu tu li sanga lavo onjanja yatete, ka va lekisa ukamba kokuetu. Akamba vetu ale vakuepata lietu, ci tava okuti ka va lekisavo ohenda kokuetu. Ovo pamue va vangula ño ka va sokolola vali. Kuenje ci tu sumuisa. Oku tunga lomanu vana okuti ka va lekisa ohenda haivo va lilavisa pokati, ci koka oku kala ukuacinyeñousa. Kuenje pamue tu fetika oku fetuluinya ũvi lũvi. Noke ci tu kokela oku vela ketimba ale kespiritu.—Va Roma 12:17.
3. Ovitangi vipi omanu va kasi oku liyaka lavio okuti vi va tateka oku lekisa ohenda?
3 Omo lievokiyo liovitangi voluali, ka ca lelukile oku lekisa ohenda. Koloneke vilo, omanu va siata oku enda lusumba omo liungangala wa piãla. Omanu va kasi lohele omo liatenda a siata oku kapiwa povitumãlo pali owiñi. Va kasivo lohele yovota anene a siata oku ponda omanu valua. Kuendavo, omanu valua va kasi vuhukũi. Ovo ka va kuete eci va lia, ndaño uwalo. Kuenda ka va kuetevo ovihemba ndaño ceci va lisikĩlila. Kuenje ka ca lelukile kokuavo oku lekisa ohenda.—Ukundi 7:7.
4. Ocisimĩlo cipi ka ca sungulukile omunu pamue a kuata catiamẽla koku lekisa ohenda?
4 Omo lievokiyo liovitangi, omunu pamue o sima okuti ka ci sukila vali oku lekisa ohenda. Ale o sima okuti oku lekisa ohenda oku topa. Kuenje, eci vakuavo ka va lekisa ohenda kokuaye, eye o tambululavo loku kenyõha. (Osamo 73:2-9) Pole Embimbiliya li tu imba onumbi ya sunguluka. Olio li popia hati: “Etambululo liombembua li tulumũla ocikumbiti, ondaka ya kãla puãi yi wengula onyeño.” (Olosapo 15:1) Umbombe kuenda ohenda, apako espiritu okuti a endela pamuamue. Kuenda a sukiliwa cocili eci omunu a liyaka lovitangi.
5. Pi tu sukila oku lekisila ohenda?
5 Oku lekisa apako espiritu ci kuete esilivilo liocili kokuetu Tuakristão. Omo liaco, tu konomuisi ndomo tu pondola oku lekisa ohenda. Anga hẽ, ci tava oku lekisa ohenda voluali mueyuka ungangala? Ndaño tu kasi voluali lu kuãi ovituwa via Satana viesino, etu Tuakristão ci tava okuti tu lekisa ohenda. Oco hẽ, pi tu lekisila ohenda? Tu lekisila ohenda vepata, ku vakuetu kupange, kosikola, kuava tu lisungue lavo, komanu tu sanga kupange woku kunda, kuenda kuvamanjetu vekongelo.
Oku Lekisa Ohenda Vepata
6. Momo lie ci kuetele esilivilo oku lekisa ohenda vepata? Kuenda vakuepata va lekisa ndati ohenda pokati kavo?
6 Oco Yehova a tu sumũlũise kuenda oco a tu songuile, tu sukila oku likolisilako oku lekisa ohenda. (Va Efeso 4:32) Vepata, vosi va sukila oku lekisa ohenda komunu lukuavo. Kovilinga vieteke leteke, ulume lukãi waye va sukila oku li tata lohenda. Kuenda va sukilavo oku tata omãla vavo lohenda. (Va Efeso 5:28-33; 6:1, 2) Ohenda te ya kapiwakovo la vakuepata eci va li vanguisa. Omãla va sukila oku lekisa esumbilo kolonjali viavo. Olonjali vi sukilavo oku tata ciwa omãla vavo. Omunu lomunu vepata, o sukila oku kala ukuanjanga koku pandiya kuenda oku livala koku vetela evelo.
7, 8. (a) Ovituwa vipi tu sukila oku yuvula oco tu lekise ohenda yocili vepata? (b) Oku livanguisa lesumbilo ku kuatisa ndati epata? (c) Ndamupi tu lekisa ohenda vepata?
7 Oku lekisa ohenda ku vakuepata lietu ku kisika oku kuama elungulo liupostolo Paulu. Eye wa popia hati: “Imbipo muẽle onyeño, lekaka, lukuse, kuenda oku lundila, lolombangulo vi linga osõi.” Eteke leteke, vakuepata va sukila oku livanguisa lesumbilo. Momo lie? Momo oku livanguisa lesumbilo oko ku pamisa epata. Eci pokati kepata pa kala olonamãlala, likolisiliko oku tetulula ocitangi caco. Ko ka sandiliyi oku yula olonamãlala, puãi sandiliyi ombembua. Oco vepata mu kale esanju, vosi va sukila oku likolisilako oku lekisa ohenda kuenda esumbilo komunu lukuavo.—Va Kolosai 3:8, 12-14.
8 Ohenda ocituwa cimue ci tu vetiya oku lingila vakuetu eci ciwa. Omo liaco, tu likolisiliko oku lingila vakuepata lietu eci ciwa, loku va kuatisa kuenda oku lekisa esumbilo kokuavo. Oco epata li kale loluhimo luwa, vosi vepata va sukila oku likolisilako oku lekisa ohenda. Apata ana a likolisilako oku ci linga, a sumũlũisiwa la Suku. Kuenje omanu va tunga lavo vimbo kuenda vamanji vekongelo, va ka sivaya Yehova omo liovilinga viavo viwa.—1 Petulu 2:12.
Oku Lekisa Ohenda Kupange
9, 10. Ovitangi vipi via siata kovopange? Kuenda lombolola ndomo vi tetuluiwa lumbombe.
9 Omo liupange walua, Ukristão pamue ka cu lelukila oku lekisa ohenda ku vakuavo. Ukuse pokati kolonalavayi, pamue u vetiya vana vakuakunyana oku sepula upange ukuavo yuna ka siatele oku ci linga oco cime cavo o suvuke. (Ukundi 4:4) Ka ca lelukile oku lekisa ohenda komanu vaco. Pole, Ukristão o sukila oku ivaluka okuti, oku lekisa ohenda oco ca sunguluka kovaso a Suku. Omo liaco, ufendeli wa Yehova o sukila oku likolisilako oku kala ciwa la vana okuti ka ca lelukile oku kala lavo pamosi. Oku pula ukuetu tu talavaya laye ndomo uhayele waye ale wepata liaye u kasi, ci pondola oku u vetiya oku pongolola ovituwa viaye vĩvi. Ukristão o sukila oku kala lombembua lomanu vosi. Oku lekisa ohenda ku kuatisa oku tetulula ovitangi.
10 Cime kupange, pamue o kisika olonalavayi viaye oku linga eci eye a yongola. Ale o va kisika oku likongela vocipito cimue copulitika ale vocipito cimue cikuavo ci pisiwa Vembimbiliya. Eci Ukristão a likala oku likongela vovipito viaco, pamue cime caye ka ci soli. Kuenje ci linga ema. Kapuluvi aco, ciwa okuti ka tu vangula ño enene poku lekisa esunga lieci ka tu tavela oku likongela vovipito viaco. Momo, vakuetu vana okuti ka va kapeleko olonumbi Viembimbiliya, kokuavo va ci tenda okuti ca sunguluka. Kuenje ndaño tua vangula calua, ka va ci kapiko. (1 Petulu 2:21-23) Sapula lumbombe esunga lieci ku tavela oku likongela vovipito viaco. Ku ka fetuluinye olondaka vĩvi lolondaka vĩvi. Puãi kuama onumbi ya sonehiwa kelivulu lia Va Roma 12:18, oku tu tanga hati: “Ndeci ca soka locikele cene, kali lombembua lomanu vosi.”
Oku Lekisa Ohenda Kosikola
11. Momo lie ka ca lelukilile kamãlehe oku lekisa ohenda ku vakuavo kosikola?
11 Ka ca lelukile kamalẽle oku lekisa ohenda ku vakuavo kosikola. Amalẽhe va yongola oku tendiwa ciwa la vakuavo. Otuakuenje tumue kosikola, tu sanumũla vakuavo. Kuenda tu leñula vakuavo va hongua oco va linge hati u puãi o kuete ongusu. (Mateo 20:25) Amalẽhe vakuavo va lipandela koku tasula ombunje ale kolomapalo vikuavo oco va lekise okuti va kuete ongusu. Kuenje va tata vakuavo lãvi, loku sima okuti va velapo vakuavo. Amalẽhe Akristão va sukila oku lunguka oco ka va ka setukule ovituwa viaco vĩvi. (Mateo 20:26, 27) Upostolo Paulu wa popia hati: ‘Ocisola ci pandakaisa; ci lingainga ohenda. Ocisola ka ci kuete onya kuenda ka ci lipandiya.’ Amalẽhe Akristão va sukila oku kapako olonumbi Viembimbiliya poku tata vakuavo. Ka ci tava okuti va kuama ovituwa viunjaki via vakuavo kosikola.—1 Va Korindo 13:4.
12. (a) Momo lie ka ca lelukilile kamalẽhe oku lekisa esumbilo kalongisi vavo? (b) Helie amalẽhe va sukila oku lavoka okuti o va kuatisa?
12 Amalẽhe va sukilavo oku tata alongisi vavo lesumbilo. Amalẽhe vamue va sole oku lingisa onyeño alongisi vavo. Kokuavo, oku linga ovina vi pisiwa kosikola, va sima hati oco elunguko. Olonjanja vimue va vetiya vakuavo oco va likongele kokuavo koku linga eci ka ca sungulukile. Eci Ukristão a likala, vo popia lãvi ale vo lipañela oku u veta. Ka ca lelukile kamalẽhe oku lekisa ohenda omo liovitangi viaco. Pole, ivaluka okuti oku pokola ku Yehova oco ca velapo. Kolela okuti lespiritu liaye, eye oka ku kuatisa oku liyaka lovitangi viaco.—Osamo 37:28.
Oku Lekisa Ohenda Kuava tu Lisungue Lavo
13-15. Nye pamue ci tu tateka oku lekisa ohenda komunu tu lisungue laye? Kuenda tu pondola oku yula ndati etateko liaco?
13 Ci kale okuti onjo yove yinene ale yitito, vosi ci tava okuti tu lekisa ohenda kuava tu lisungue lavo. Tu sukila oku va kapako kuenda oku va pula ndomo uhayele wavo u kasi. Pole eci ka ca lelukile.
14 Oco hẽ, nda u o lisungue laye ka siatele oku ku tata ciwa omo liekova liove, liofeka wa citiwila, ale lietavo liove? Ale ka ku kapeleko? Ka ca lelukile oku lekisa ohenda komunu waco. Pole, ove Umbangi ya Yehova nda wa likolisilako oku lekisa ohenda kokuaye, pamue ci ko vetiya oku pongoloka. Kuenje ove oka lekisa okuti ovituwa viove levi viaye via litepa calua. Momo ove ufendeli wa Yehova, okuti eye wa velapo koku lekisa ohenda. Kuenje pamue ci ko vetiya oku pongolokavo ufendeli wa Yehova.—1 Petulu 2:12.
15 Oco hẽ, tu lekisa ndati ohenda kuava tu lisungue lavo? Tu yi lekisila kovituwa viwa vepata, poku lekisa apako espiritu kovilinga vietu viosi. Ava tu lisungue lavo ci tava okuti va limbukavo ovituwa viaco. Olonjanja vimue, tu yi lekisila koku va lingila cimue ciwa. Momo ohenda yi lomboloka oku kapako vakuetu.—1 Petulu 3:8-12.
Oku Lekisa Ohenda Koku Kunda
16, 17. (a) Momo lie tu sukilila oku lekisa ohenda kupange wetu woku kunda? (b) Kolonepa vipi viupange wetu tu sukila oku lekisa ohenda?
16 Tu sukila oku lekisa ohenda poku kundila omanu kolonjo viavo, povitanda, kuenda volokololo. Otembo yosi eci tu kala kupange woku kunda, tu sukila oku ivaluka okuti tulonumiwa via Yehova, okuti Suku yohenda.—Etundilo 34:6.
17 Kovina vipi o sukila oku lekisila ohenda eci o kala kupange woku kunda? Eci o kundila volokololo, lekisa ohenda komunu o kasi oku vangula laye kuenda teta onimbu. Vonjila mua siata oku pita omanu valua. Kuenje ciwa okuti poku kunda ka tu sitikamo. Poku kundila omunu umue o kasi loku landisa pocitanda ale vovenda, teta onimbu, loku ivaluka okuti eye o sukila oku landisa.
18. Momo lie tu sukilila oku lavulula poku kundila konjo lanjo?
18 Poku kundila konjo lanjo tu sukila oku lavulula ciwa. Kotembo yombambi nda tueya konjo yimue okuti va tu yuluilako epito, tu sukila oku teta onimbu kombangulo yetu. Kuenda tu sukila oku lavulula nda omunu tu kasi oku vangula laye ka kasi oku lekisa vali onjongole. Nda kofeka o kasi Olombangi via Yehova via siata oku pasuisa omanu olonjanja vialua, otembo yosi o tiukila konjo yimue lekisa ohenda. (Olosapo 17:14) Limbuka esunga lieci omunu wa vangula laye ka yonguila oku ku yevelela veteke liaco. Ivaluka okuti koloneke viya kovaso, umue manjove oka totolavo konjo yaco, kuenje ove o sukila oku sia ongangu yiwa. Nda wa sanga umue okuti wa tema calua, likolisilako oku lekisa esuluviko. Ku ka vangule loku kenyoha. Ukristão ukuahenda ka sanumũla omunu a sanga loku likelõhala laye. (Mateo 10:11-14) Pamue omunu waco eteke likuavo oka tava kondaka tu u kundila.
Oku Lekisa Ohenda Vekongelo
19, 20. Momo lie tu sukilila oku lekisa ohenda vekongelo? Kuenda tu lekisa ndati ohenda yaco?
19 Tu sukilavo oku lekisa ohenda ku vamanjetu vekongelo. (Va Heveru 13:1) Omo okuti tu kasi vongongela yimosi la vamanjetu, tu sukila oku lilekisa ohenda pokati.
20 Nda okuti Vonjango yimosi Yusoma mua siata oku liongoluila akongelo alua, ciwa oku li tata lohenda kuenda lesumbilo lavamanji vakuekongelo likuavo. Oku likuatela olonamãlala viatiamẽla kateke volohongele ale koku yelisa Onjango Yusoma, ka ca sungulukile. Nda pokati kavamanji pali ovisimĩlo via litepa, ciwa oku likolisilako oku lekisa ohenda. Nda tua ci linga, ohenda yika yula. Kuenje Yehova oka sumũlũisa onjongole yetu yoku kapako vakuetu.
Tu Amamiko Oku Lekisa Ohenda
21, 22. Ndomo ca sonehiwa kelivulu lia Va Kolosai 3:12, nye tu sukila oku linga?
21 Ohenda yi tu kuatisa kolonepa viosi viomuenyo wetu. Omo liaco, etu Tuakristão tu sukila oku yi kapako kovina viosi tu linga. Ohenda te ya linga onepa yekalo lietu. Oku lekisa ohenda ku vakuetu, ku linge ocituwa cetu.
22 Vosi yetu tu lekisi ohenda ku vakuetu. Kuenda tu kapiko olondaka viupostolo Paulu wa popia hati: “Omo wa noliwi la Suku, haene wa soliwi, kuenje wa lingi vaye va kola, oco wali ohenda kuenda ocikembe lumbombe loku unjuka kuenda epandi.”—Va Kolosai 3:12.
Ivaluka Eci Tua Lilongisa?
• Momo lie ka ca lelukilile Kakristão oku lekisa ohenda?
• Momo lie ci kuetele esilivilo oku lekisa ohenda vepata?
• Momo lie ka ca lelukilile oku lekisa ohenda kosikola, kupange, kuenda kuava tu lisungue lavo?
• Akristão va lekisa ndati ohenda kupange woku kunda?
[Elitalatu kemẽla 13]
Oku lekisa ohenda vepata ku kuatisa oku li tava tava pokati
[Elitalatu kemẽla 14]
Lekisa ohenda kukuene u talavayela kumosi eci a vela ale ceci epata liaye li vela
[Elitalatu kemẽla 15]
Yehova o kuatisa vana okuti ndaño va sepuiwa lopo va lekisa ohenda
[Elitalatu kemẽla 16]
Tu lekisi ohenda poku kuatisa vakuetu tu lisungue lavo