Momo Lie Tu Sukilila Oku Lekisa Esunguluko?
“Netuluile, a Yehova, . . . ndesunguluko ñasi lalio.”—OSA. 7:8.
1, 2. Ovitangi vipi vi kuete ono yimuamue vi pondola oku kapa voseteko esunguluko Liakristão?
TU KONOMUISI ovolandu atatu ndeci: Umalẽhe umue o kasi oku pembuiwa lakamba vaye kosikola. Ovo va kasi oku u popia olondaka vĩvi vi wengula onyeño oco va liyake laye. Anga hẽ, o va fetuluinya, ale o likandangiya konyeño loku va tila? Ulume umue o kasi lika liaye konjo, oku konomuisa ovipama vimue vo Internet. Noke, vo kombutador mu molẽha olondaka vimue vielungulo liatiamẽla kocipama cimue co Internet. Anga hẽ, eye o yonjiwa losiata yoku tala vocipama caco, ale o ci yuvula? Manji umue ukãi wa sanga vakuavo va kala oku popia lãvi catiamẽla ku manji umue ufeko. Anga hẽ, o tava oku yevelela ombangulo yaco, ale o va vetiya oco va vangule ovina vikuavo?
2 Ndaño ovitangi via tukuiwa ndeti via litepa, pole, vi kuete ono yimuamue. Momo Akristão va sukila oku lekisa esunguluko oco va yule ovitangi viaco. Anga hẽ, wa siata oku lekisa esunguluko poku sakalala lovina o yongola oku linga, kuenda oku tẽlisa ovimãho viove? Oloneke viosi omanu va siata oku sakala leposo lio ketimba, uhayele, ovitangi viomuenyo, ovitangi lakamba, kuenda ovitangi via vana va kasi oku namulãla. Omo liaco, tu sukila oku kapako ovina viaco. Nye Yehova a yongola kokuetu? (Osa. 139:23, 24) Eye o yongola okuti, tu lekisa esunguluko kokuaye.
3. Elianjo lipi Yehova a tu ĩha, kuenda nye tu lilongisa vocipama cilo?
3 Yehova ukuakueca “ocali cosi ciwa longavelo yosi ya kanguka,” wa siata oku tu ĩha olombanjaile vialitepa. (Tia. 1:17) Tu eca olopandu kokuaye omo lioku tu lulika lonjila yimue yi komohĩsa, loku tu ĩha ukũlĩhĩso, uhayele, kuenda ovoloño akuavo. (1 Va Kor. 4:7) Yehova ka siatele oku tu kisika oku lekisa esunguluko. Eye wa tu ĩha elianjo lioku nõla ndomo tu lekisa ocituwa caco. (Esin. 30:19) Pole, tu sukila oku kũlĩhĩsa elomboloko liondaka esunguluko. Omo liaco, tu konomuisi olonepa vitatu vi lekisa esilivilo lioku kuata ocituwa caco.
Esunguluko Lilomboloka Nye?
4. Nye ca kongeliwa voku lekisa esunguluko, kuenda ocihandeleko ca Yehova coku eca ovilumba viovinyama ci tu longisa nye?
4 Omanu valua, ka va kuete elomboloko liasuapo liatiamẽla kondaka esunguluko. Oku kala ukuacili, ku kuete elitokeko loku lekisa esunguluko. Momo, ocituwa caco ci kuete esilivilo liavelapo. Voku lekisa esunguluko mua kongela oku kuata ovituwa viwa ndomo ca lekisiwa Vembimbiliya. Ondaka yo Heveru ya pongoluiwa hati, “esunguluko,” yi lomboloka ocina cimue casuapo. Kosimbu, afendeli vocili va enda oku lekisa esunguluko poku eca ovilumba viavo ku Yehova. Oco ovilumba viaco vi taviwe la Yehova, va sukilile oku eca ovinyama vi kuete uhayele. (Tanga Ovisila 22:19, 20.) Yehova wa enda oku sumua omo lia vana va enda oku eca ovinyama vivela.—Mal. 1:6-8.
5, 6. (a) Ovolandu api a lekisa okuti, tua siata oku kapako ovina vi kuete esilivilo? (b) Catiamẽla kokuetu, anga hẽ, esunguluko li lomboloka oku lipua? Lombolola ulandu waco.
5 Tunde kosimbu, omanu va siata oku lekisa onjongole yoku sanda ovina vi kuete esilivilo. Sokolola ndeci omunu umue o sandiliya velivulu ocipama cimue a sukila, pole, noke o limbuka okuti, vocipama caco mua kamba amẽla eye a sukila. Lesumuo lialua, o liwekapo oku sandiliya ocipama caco. Sokololavo ndeci okuti, ukãi umue o kasi oku nõla asala pocitanda oco a va lande. Omo okuti asala aco osi awa, o sukila oku tala lutate oco a limbuke ava a yongola oku ambata. Asala api a sukila oku nõla? Eye o nõla lika ana a kasi ciwa. Cimuamue haico Suku a siata oku linga. Eye wa kapako omanu vakuavitima via sunguluka.—2 Asa. 16:9.
6 Pamue o komoha poku limbuka okuti, oco omunu a kuate esunguluko, o sukila oku lekisa ovituwa viwa. Omo okuti ka tua lipuile, pamue tu sokisiwa lelivulu lia kamba amẽla amue. Anga hẽ, wa siata oku kuata ovisimĩlo viaco? Omo okuti, Yehova wa kũlĩha okuti, ka tua lipuile, ka tu kisika oku linga ovina ka tu tẽla.a (Osa. 103:14; Tia. 3:2) Pole, o yongola okuti, tu amamako oku lekisa esunguluko. Anga hẽ, esunguluko lia litepa loku lipua? Lialitepa. Tu konomuisi ocindekaise cimue ndeci: Umalẽhe umue ukuenje, o sole ufeko umue a yongola oku kuela. Eye o sukila oku yuvula ovisimĩlo viokuti, noke yoku likuela, ukãi waye, u lingila lika ovina via sunguluka. Pole, o lavoka okuti, ufeko o lekisa lika kokuaye ocisola ci tuala kolohuela. Cimuamue haico tu sukila oku linga poku fendela Yehova, momo, eye “Suku yesepa.” (Etu. 20:5) Ndaño ka tu pondola oku u lingila ovina vialipua, pole, o yongola okuti tu lekisa ocisola kokuaye lutima wetu wosi, okuti eye lika tu fendela.
7, 8. (a) Ongangu yipi Yesu a tu sila yatiamẽla koku lekisa esunguluko? (b) Ovisonehua vi lombolola ndati ondaka esunguluko?
7 Tu sukila oku ivaluka etambululo lia Yesu eci vo pula hati: Pokati kovihandeleko viosi, cipi ca velapo? (Tanga Marko 12:28-30.) Etambululo Yesu a eca, li lekisa okuti, wa kapeleko ovihandeleko viaco. Eye wa tu sila ongangu yiwa yoku sola Yehova lutima wetu wosi, lolondunge vietu viosi, lomuenyo wetu wosi, kuenda ongusu yetu yosi. Eye wa lekisa okuti, esunguluko liomunu li limbukiwila kovilinga viaye. Oco tu lekise esunguluko, tu sukila oku kuama ongangu ya Yesu.—1 Pet. 2:21.
8 Ovisonehua vi lekisa okuti, esunguluko li lomboloka oku vumba lika Yehova Suku, kuenda oku linga ocipango caye. Pole, oku lekisa esunguluko eteke leteke, ci lombolokavo oku linga ovina viosi vi eca esivayo ku Yehova Suku. Tu sukilavo oku pitisa kovaso ovina eye a velisapo. Omo liaco, tu konomuisi ovina vitatu vi lombolola esunga lieci tu sukilila oku lekisa esunguluko.
1. Tu Lekisi Epokolo kocitangi Coku Teyuila Uviali wa Yehova
9. Esunguluko lietu li tiamisiwila ndati kocitangi coku teyuila uviali wa Yehova?
9 Esunguluko lietu halioko li kuatisa Yehova oku viala ciwa. Uviali waye wesunga uka kala otembo ka yi pui. Owo uka amamako oku viala oluali luosi. Uviali wa Suku ka u sepuiwa kilu ndaño palo posi. Yehova Suku eye ombiali yavelapo okuti, o viala lesunga. Omo liaco, etu Tulombangi Viaye, tu sukila oku kundila omanu catiamẽla kuviali wa Suku. Tu kuatisa ndati uviali waco? Tu lekisa ndati okuti, tua tiamẽla Kuviali wa Yehova? Tu ci linga poku amamako oku lekisa esunguluko.
10. Alundi api Satana a linga atiamẽla kesunguluko liomanu? Kuenda o tambulula ndati alundi aco?
10 Tu konomuisi ndomo esunguluko lietu lia kongeliwa vocitangi caco. Satana wa popele hati, lomue o tẽla oku lekisa esunguluko loku teyuila uviali wa Yehova Suku, kuenda oku lekisa ocisola kokuaye poku u vumba. Eci ovangelo va kala oku tambula olonumbi vimue, Eliapu lia sapuila Yehova hati: “Ekova lekova! Cosi omunu a kasi laco o ci ecela omuenyo waye.” (Yovi 2:4) Satana ka lundilile lika Yovi, pole, wa kongelamo omanu vosi. Embimbiliya li tukula Satana hati: “Omindiki ya vamanjetu.” (Esit. 12:10) Eye wa pembula Yehova poku popia hati, lomue Ukristão o pondola oku amamako lekolelo. Satana wa popiavo okuti, Akristão vosi vaka liwekapo oku vumba Yehova oco va popele omuenyo wavo. O tenda ndati alundi aco? Alundi aco ka a lekisa hẽ okuti, Satana ohembi? Nda wamamako lesunguluko, oka lekisa okuti Satana ohembi.
11, 12. (a) Ovolandu api a lekisa okuti tu sukila oku lekisa esunguluko kovina viosi tu linga? (b) Momo lie, oku amamako lesunguluko ci nenela asumũlũho?
11 Ocitangi catiamẽla kesunguluko liove, ci tiamisiwila kovituwa viove kuenda kovina viosi o linga komuenyo wove. Kũlĩhĩsa vali ovolandu atatu a tukuiwa kefetikilo liocipama cilo. Vonepa yipi va sukilile oku lekisa esunguluko? Umalẽhe una wa pembuiwa lakamba vaye kosikola, wa kala oku setekiwa oco a fetuluinye. Pole, wa ivaluka elungulo li popia hati: “Ko ka lifetuluinyi. Efetuluinyo li kale konyeño ya Suku, momo ca sonehiwa citi, ‘Efetuluinyo, liange. Ame [ndi] fetuluinya. Oco ca popia [Yehova].’” (Va Rom. 12:19) Omo liaco, wa tila. Ulume una wa kala oku konomuisa ovipama vimue vo Internet, wa yuvula oku tala oviluvialuvia vi vetiya ukahonga. Pole, wa ivaluka onumbi yi sangiwa kelivulu lia Yovi yi popia hati: “Nda lisila lovaso ange, oco mbanja ndati ufeko?” (Yovi 31:1) Ulume wa tukuiwa ndeti, wa yuvula oku tala oviluvialuvia viaco, momo wa vi tendele ndovinenu vi ponda. Manji una ukãi wa sanga vakuavo va kala oku popia lãvi vamanji vekongelo, wa yuvula ombangulo yaco omo lioku pokola kelungulo Liembimbiliya li popia hati: “Vosi [yetu] omunu omunu a sokoluile ukuavo eci ciwa coku u kolisa.” (Va Rom. 15:2) Eye wa likala ombangulo yaco, momo ka yi pamisa vamanji. Kuenda wa limbukile okuti, ka ca sungulukile oku yeva ombangulo yaco, momo ka yi sanjuisa Isietu wokilu. Omo liaco, wa nõlapo oku lava elimi liaye kuenda wa vetiya vakuavo oco va vangule ovina vikuavo.
12 Ovitangi via tukuiwa ndeti, via lekisa okuti, vamanji va nõlapo oku pokola kolondaka vi popia hati: ‘Yehova eye Osoma yange. Ndi likolisilako oku linga ovina viusanjuisa.’ Anga hẽ, wa siata oku likolisilako oku sanjuisa Yehova poku nõla onjila o yongola oku kuama? Nda wa cilinga ci lekisa okuti, o kasi oku kapako olondaka vi sangiwa kelivulu Liolosapo 27:11 vi popia hati: “Kuata olondunge amõlange, sanjuisa utima wange, oco nambulule u o njimbula.” Tu kuete esumũlũho lioku sanjuisa utima wa Suku! Ku tava hẽ okuti, tu sukila oku likolisilako loku lekisa esunguluko?
2. Yehova o tu Sombisa Lovina Tua Linga
13. Olondaka via Yovi kuenda via Daviti via lekisa ndati okuti, Yehova o tu sombisa lovina tu linga?
13 Esunguluko li tu kuatisa oku tiamẽla kuviali wa Yehova, momo o tu sombisa lovina tua linga. Yovi wa kuatele elomboloko liatiamẽla kondaka yaco. (Tanga Yovi 31:6.) Eye, wa kũlĩhĩle okuti “lombalãsa yesunga,” Suku o kuama olonumbi Viaye oco a limbuke nda tu kuete epandi. Cimuamue haico Daviti a linga poku popia hati: “Yehova ukuakutetuluila olofeka. Netuluile, a Yehova, ndesunga liange, kuenda ndesunguluko ñasi lalio. . . . Suku yesunga o seteka ovitima, levi vi kasi volonulo.” (Osa. 7:8, 9) Tua kũlĩha okuti Suku o pondola oku limbuka ‘ovisimĩlo vi kasi vutima wetu.’ Omo liaco, tu sukila oku ivaluka okuti, eye o lete ovina viosi. Ndomo Daviti a ci popia, Yehova o tu sombisa lovina tua linga.
14. Momo lie, tu sukilila oku yuvula ovisimĩlo viokuti, ekambo lioku lipua, li tu tateka oku lekisa esunguluko?
14 Sokolola ndeci okuti, Yehova Suku o kasi oku konomuisa ovina vi kasi vovitima viomanu vosi. (1 Asa. 28:9) Eye o limbuka ndati nda Ukristão o kasi oku lekisa esunguluko? Ka calelukile oku ci linga! Pole, tu sukila oku yuvula ovisimĩlo viokuti, ekambo lioku lipua, li tu tateka oku lekisa esunguluko. Tua kolela okuti, tu pondola oku kuama ongangu ya Daviti la Yovi yoku lekisa esunguluko. Momo ndaño tua siata oku linga ovina viwa, ka ci lomboloka okuti tu pondola oku amamako loku lekisa esunguluko. Palo posi pa kala omanu vatatu va lipua, pole, vavali okuti Adama la Heva, va liwekapo oku lekisa esunguluko. Koloneke vilo, valua pokati komanu ka va lipuile, va siata oku lekisa esunguluko. Omo liaco, o pondolavo oku ci linga.
3. Esunguluko li Pamisa Elavoko Lietu
15. Daviti wa lekisa ndati okuti, esunguluko li kuete esilivilo kelavoko lietu?
15 Omo okuti Yehova o tu sombisa lovina tua linga, tu sukila oku lekisa esunguluko oco tu pamise elavoko lietu. Daviti wa kuatele elomboloko liatiamẽla kondaka yaco. (Tanga Osamo 41:12.) Eye wa kapeleko elavoko lioku taviwa la Suku oco a kale otembo ka yi pui. Koloneke vilo, Akristão va sukilavo oku kuama ongangu ya Daviti poku amamako lukamba wavo la Yehova Suku kuenda oku u vumba. Daviti wa kũlĩhĩle okuti, oco a mole oku tẽlisiwa kuohuminyo yaco, wa sukilile oku amamako loku lekisa esunguluko. Cimuamue haico Yehova a kasi oku linga koloneke vilo, poku tu longisa, oku tu songuila, kuenda oku tu sumũlũisa osimbu tu amamako loku lekisa esunguluko.
16, 17. (a) Momo lie wa nõlelapo oku amamako loku lekisa esunguluko? (b) Apulilo api tuka konomuisa vocipama cikuãimo?
16 Elavoko li tu kuatisa oku kuata esanju koloneke vilo. Olio li tu ĩha esanju tu sukila poku liyaka lovitangi. Kuenda li tu kuatisavo oku kuata ovisimĩlo via sunguluka. Embimbiliya li sokisa elavoko lietu longalau ale ocikoko cokutue. (1 Va Tes. 5:8) Ndeci ongalau yi teyuila utue wesualali kuyaki, elavoko li teyuila ovisimĩlo vĩvi Satana a siata oku vetiya voluali lulo lua vĩha. Omunu ka kuete elavoko, ka kuete ocimãho komuenyo. Tu sukila oku konomuisa ekalo liomuenyo wetu, catiamẽla koku lekisa esunguluko. Kuenda oku limbuka okuti nda tu amamako oku lekisa esunguluko, tu lekisa okuti tu kasi oku teyuila uviali wa Yehova. Nda tua ci linga, tuka kuata omuenyo ko pui. Omo liaco, tu amamiko oku lekisa esunguluko!
17 Omo okuti elavoko li kuete esilivilo, tu sukila oku linga apulilo amue ndeci: Tu lekisa ndati esunguluko? Tu pondola ndati oku amamako lesunguluko liaco? Nye tu sukila oku linga nda umue ka lekisa esunguluko? Ocipama cikuãimo cika tambulula apulilo ava.
[Etosi pombuelo yemẽla]
a Yesu wa popia hati: “Pitili koseteko yesunga lia suapo ndeci Isiene o kasi kilu ukuensunga lia suapo.” (Mat. 5:48) Eye wa kũlĩhĩle okuti omanu vakuakandu va pondola oku linga ovina viwa. Omo liaco, tu sukila oku pokola kocihandeleko ca Suku coku sola vakuetu, oco tu sanjuise utima waye. Yehova wa lipua kovina viosi. Eli olio esunga lieci tu tiamisila kokuaye ondaka “esunguluko,” momo yi lomboloka oku lipua.—Osa. 18:30.
O Tambulula Ndati?
• Esunguluko li lomboloka nye?
• Esunguluko lietu li tiamisiwila ndati koku teyuila uviali wa Yehova?
• Esunguluko li pamisa ndati elavoko lietu?
[Alitalatu kemẽla 5]
Oloneke viosi tua siata oku liyaka lovina vi kapa voseteko esunguluko lietu