August

Ọ sa dianẹ Jesu ta ota kpahen isodje ri Rom ri hwe ibibẹn phiyọ abọ vẹ awọ rọyen. Jesu muophu ji phi eta phiyọ evun fikirẹ oshenyẹ rọ rioja rọye-en. (1 Pita 2:23) Kerẹ Jesu, ofori nẹ avwanre vwo owenvwe ra vwọ reyọ vwo ghovwo ihwo efa. (Kọl. 3:13) Ihwo evo, ji te ihwo rẹ orua rẹ avwanre dede sa vwọso avwanre kidie ayen vwo ẹruọ rẹ esegbuyota rẹ avwanre kugbe oborẹ avwanre yeren akpọ wa-an. Ayen se gun efian nyẹ avwanre, phọphọ avwanre vwẹ azagba, ghwọrọ ẹbe rẹ avwanre, yẹrẹ tobọ djẹ uguegue mu avwanre. Ukperẹ avwanre vwo phi eta phiyọ evun, avwanre sa nẹrhovwo rhe Jihova nẹ o rhie ẹro rẹ ihwo re vwọsua avwanre, rere ayen sa vwọ mrẹ uyota na vughe ẹdẹ ọvo. (Mat. 5:​44, 45) Ọke evo ọ sa bẹn ra vwọ reyọ vwo ghovwo ihwo, ma rho siẹrẹ e de hirharoku oshenyẹ ọgangan. Ẹkẹvuọvo, siẹrẹ avwanre de phi eta phiyọ evun, e rhe vwo ghovwo-o, ọyena sa so ọmiaovwẹ kẹ avwanre. (Une 37:8) Avwanre da jẹ ojẹ ra vwọ reyọ vwo ghovwo, kọyen avwanre brorhiẹn nẹ e rhe che muopho kpahen obo re phiare na-a.​—Ẹfe. 4:​31, 32. w21.04 8-9 ¶3-4

A djẹ ohwo ru wo vwo ẹguọnọ kpahen vwo nẹ ukoko na jovwore? Ọ da ohwo mamọ! Roro kpahen oborẹ oma che ru Jihova ọke rẹ emekashe rọyen evo re dia ẹbẹre ọvo rẹ orua rọyen vwọ siọn! (Jud 6) Gbe ji roro kpahen obo rọ darọ te ọke rẹ ihwo rẹ Izrẹl ro vwo ẹguọnọ kpahen mamọ na vwo gbevwọsuọ abọ buebun. (Une 78:41) Jẹ omuwẹro nẹ ọke rẹ ohwo ru wo vwo ẹguọnọ kpahen da dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji, ọ da Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obo odjuvwu ro vwo ẹguọnọ rẹ avwanre mamọ na. O vwo ẹruọ rẹ obo wo hirharokuẹ na. O che bru uwe uche je kẹ wẹ ukẹcha ru wọ guọnọre. Ọke rẹ ọmọ rẹ ohwo da dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji, esẹ vẹ ini evo ki roro nẹ ayen rhe ru vrẹ oborẹ ayen ruru jovwo ayen sa vwọ chọn ọmọ rayen na uko vwọ ga Jihova. Oniọvo ọvo da ta: “Mi rori nẹ mẹ yen sorọ. Me tobọ vwerhẹn erharhe rẹ evwerhẹn kpahọn dede.” Ọ je da oniọvo aye re se Elizabeth rẹ emu ọtiọyen phia kẹ mamọ rọ nẹrhẹ o roro: “Die yen mi ruchọ kerẹ oni? Mi rori nẹ ẹgbaẹdavwọn mẹ ri mi vwo yono ọmọ mẹ na vwo vwo ẹguọnọ ri Jihova teri-i.” w21.09 26 ¶1-2, 4

Ihwo evo niro nẹ ofori idibo rẹ Ọghẹnẹ vwo yono ihwo Baibol na-a, kidie ayen kpo isikuru rẹ ẹga vuọvo ra nabọ riẹ-ẹn. Ofori nẹ ihwo nabọ riẹn uyota na. Ọyena yen oborẹ Luk rọ dia ọvo usun rẹ ihwo ri si ẹbe rẹ Ikuegbe rẹ akpeyeren ri Jesu davwẹngba vwo ru. Ọ ghwọrọ ọke vwọ fuẹrẹn erọnvwọn eje kokodo, rere ọ sa vwọ “riẹn ayen gbagba,” kidie ọ guọnọre nẹ ihwo ri che se ọbe na nabọ “riẹn uyota” rẹ oborẹ ayen nyo kpahen Jesu. (Luk 1:​1-4) Ihwo ri Ju re dia Biria rẹ ọke awanre pha kerẹ Luk. Kidie ayen vwo tu nyo iyẹnrẹn esiri na, ayen da hiẹ Ọbe Ọfuanfon na sẹ obo ra vuẹ ayen na ghini uyota. (Iruo 17:11) Ọtiọyen o ji fo nẹ ihwo guọnọ otọ rẹ oborẹ ayen nyori nonẹna. Ofori nẹ ayen vwẹ oborẹ ayen yonori vwọ vwanvwe oborẹ Baibol na tare. O ji fo nẹ ayen fuẹrẹn ikuegbe rẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ọke rẹ avwanre nana. Ayen da nabọ hiẹ kodo, utuoma vẹ eta ebrabra rẹ ayen nyori rhe che se miovwo ẹwẹn raye-en. w21.05 3 ¶7-8

O vwo oniọvo vwẹ ukoko wẹn rẹ wo se durhie ba iniọvo efa vwẹ ukoko wẹn kpo akpọẹriọ? O vwo ọke evo rẹ oma cha vwọ nabọ vwerhen iniọvo na siẹrẹ avwanre vẹ ayen da ghwọrọ ọke kugbe. Iniọvo evo mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vẹ ihwo rẹ orua rayen re dia Iseri ri Jihova-a vwọ ghwọrọ ọke kugbe vwẹ ọke rẹ ayen da re orẹ rẹ ẹga rẹ efian. Efa muomaphiyọ mamọ siẹrẹ ẹdẹ rẹ ohwo rẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen ro ghwuru de te vwẹ ukpe ọfa. Avwanre de nene iniọvo tiọyena ghwọrọ ọke kugbe, ke se djephia nẹ avwanre “vwẹ ẹro te” ayen. (Fil. 2:20) O vwo erọnvwọn buebun re sa nẹrhẹ Onenikristi no nẹ ọyen hẹ ẹdia ọruvwohwo. Ẹkẹvuọvọ, jẹ o muwẹro nẹ Jihova riẹn ẹdia wọ hepha na. Ọ kẹ avwanre oborẹ avwanre guọnọre, ma rho womarẹ iniọvo rẹ ukoko na. (Mat. 12:​48-50) E se djephia nẹ avwanre vwo ọdavwaro kpahen ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ukoko na siẹrẹ avwanre da davwẹngba vwo bicha iniọvo rẹ avwanre ọkieje. O toro ẹdia rẹ avwanre da mrẹ oma rẹ avwanre ọke evo-o, jẹ o mu avwanre ẹro nẹ Jihova vẹ avwanre herọ. w21.06 13 ¶18-20

Jesu sẹro rẹ aghọghọ rọyen ji muomaphiyọ iruo rẹ aghwoghwo na dede nẹ ọ dia ihwo eje yen rhiabọreyọ ovuẹ rọye-en. Diesorọ? Ọ davwẹngba vwọ chọn ihwo buebun uko vwo rhiabọreyọ ovuẹ rẹ Uvie na, kidie ọ riẹnre nẹ ofori nẹ ayen riẹn uyota na. Ọ riẹnre nẹ evo ri sen ovuẹ na ẹsosuọ se rhiabọreyọ ukuko na. Roro kpahen obo re phiare vwẹ orua rẹ Jesu nurhe. Vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe erha gbubro ro ruiruo rẹ aghwoghwo rọyen vwẹ otọrakpọ na, o vwo oniọvo rọyen vuọvo ro kurhẹriẹ rhe dia odibo rọye-en. (Jọn 7:5) Ẹkẹvuọvo, ro vwo vrẹnushi nu, ayen da rhe dia Inenikristi. (Iruo 1:14) Avwanre riẹn ohwo ro che kurhẹriẹ rhe dia odibo ri Jihova-a. Ọ dia ihwo eje yen cha fobọ rhiabọreyọ ovuẹ rẹ avwanre-e. Ihwo ri tobọ vwẹ abọ fa erhọ kẹ ovuẹ rẹ avwanre je mrẹ uvi rẹ uruemu rẹ avwanre djephia, ayen sa rhe “vwẹ ejiro kẹ Ọghẹnẹ” ukuotọ rọyen. w21.05 18 ¶17-18

Ọke rẹ Jesu vwọ akpọ na, ọ vwẹ iji ọvo ro vwo ẹbẹre ivẹ vwọ kẹ idibo rọyen. Ọ vuẹ ayen nẹ ayen ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na, ọ je vuẹ ayen oborẹ ayen che ruo wan. (Luk 8:1) Jesu vuẹ idibo rọyen oborẹ ayen che ru ọke rẹ ihwo da kerhọ, kugbe ọke rẹ ayen da sen ovuẹ rẹ Uvie na. (Luk 9:​2-5) Ọ je ta phiyotọ nẹ ovuẹ na che te asan buebun, kidie ọ tare nẹ idibo rọyen che se “iseri kẹ ẹgborho na ejobi.” (Mat. 24:14; Iruo 1:8) Ọ vuẹ idibo rọyen nẹ ayen yono ihwo vwọ riẹn imu ejobi ro ji iji rọyen kẹ ayen. Jesu tare nẹ e che ruiruo ọghanghanre yena, “rhiri rhi te oba rẹ akpọ na.” (Mat. 28:​18-20) Vwẹ ẹvwọphia rọ vwọ kẹ Jọn, Jesu djere phephẹn nẹ ọ guọnọre nẹ idibo rọyen eje yono ihwo efa kpahen Jihova.​—Ẹvwọ. 22:17. w21.07 2-3 ¶3-4

Nonẹna, ihwo buebun guọnọ dje nẹ ayen me yovwin, ayen roro kpahen oborẹ ọnana che djobọte ihwo efa wa-an. Kerẹ udje, ọneki se ru obo re cha nẹrhẹ akpọ bẹn ihwo efa, takpe nẹ eki rọyen sa yan obaro. Ohwo rọ fa ibọrọ sa wan ohwo ọvo oma vwẹ ẹbẹre ochekọ na, rere ẹbẹre rayen se vwo phikparobọ. Ọmọ rẹ isikuru se ru ẹspo ọke ro de siẹ ọdavwini rọ cha vwọ ro isikuru rode. Kerẹ idibo ri Jihova, avwanre riẹnre nẹ enana ejobi chọre, ayen hẹ usun rẹ iruo rẹ “ugboma na.” (Gal. 5:​19-21) Kẹ, iniọvo evo je herọ ri titi uruemu ra vwọ vwẹ oma vwanvwe ihwo efa vwọrẹ jẹriẹn? Onọ yena ghanre mamọ, kidie omaẹvwanvwọn se djobọte oyerinkugbe rọhẹ ukoko na. E jẹ a mrẹ udje rẹ eya vẹ eshare re fuevun vwẹ Baibol na, re sen oka uruemu tiọyena. w21.07 14 ¶1-2

Ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ muẹ avwanre vwọ chọn ihwo rẹ ẹwẹn rayen hra totọ uko. Iniọvo ri vwo ẹwẹn esiri je vwẹ ukẹcha phia vwọ kẹ iniọvo iniọvo rẹ ẹwẹn rayen hra totọ vwẹ ukoko na. Ayen vwo ẹguọnọ rẹ iniọvo rayen na, ọtiọyena, ayen muegbe rẹ ayen vwo ru obo rẹ ayen se ru eje vwọ chọn ayen uko. (Isẹ 12:25; 24:10) Ọnana ghwe shamu vẹ oborẹ ọyinkọn Pọl tare: “Yono otu rẹ oma rhọ, cha otu rẹ evwiẹre uko, chirako rẹ ayen ejobi.” (1 Tẹsa. 5:14) Idjerhe ro me yovwin wọ sa vwọ vwẹ ukẹcha phia vwọ kẹ oniọvo rẹ ẹwẹn rọyen hra totọ yen wọ vwọ nabọ kerhọ rọyen je kẹ imuẹro nẹ wo vwo ẹguọnọ rọyen. Oma vwerhen Jihova kpahen oborẹ wo ruẹ wọ sa vwọ chọn odibo rọyen uko na. Isẹ 19:17 da ta: “Ohwo ro ru ẹse kẹ ovwiogbere ruru kẹ Ọrovwohwo na, kọye cha hwa osa rẹ iruo rọye kẹ.” w21.11 10 ¶11-12

Mavọ yen se vwo muegbe hẹrhẹ obaro na enẹna? Ofori nẹ oborẹ avwanre vwori da avwanre aro, o ji fo nẹ oma vwerhen avwanre kidie a vẹ Jihova vwo oyerinkugbe. E de rhi vughe Jihova phiyọ re ke che vwo imuẹro na nẹ o vwo ẹgba rọ sa vwọ chochọn rẹ avwanre ọke ri Gọg ri Magọg da cha vwọso avwanre na. Eta rẹ isese ri nonẹna dje oboresorọ Devid vwọ riẹn nẹ ọyen sa ghene vwẹroso obicha ri Jihova. Ọkieje yen Devid vwọ vwẹroso Jihova, Ọghẹnẹ rọyen na ji kuophiyotọ-ọ. Devid vwọ hẹ eghene ọ họnre vwọso arhuaran rẹ ihwo ri Filistia re si Golayat, ọ da vuẹ ọgba gidigidi yena nẹ “nonẹ na Ọrovwohwo ko phi we phihọ obọ mẹ.” (1 Sam. 17:46) Ọke vwọ yanran na, Sọl kọ davwẹngba abọ buebun ro vwo hwe Devid ọke rọ vwọ ga vwẹ uwevwin rọyen. Ẹkẹvuọvo, “Ọrovwohwo vẹ Devid herọ.” (1 Sam. 18:12) Kidie nẹ Devid rhiẹromrẹ obo ri Jihova vwọ chọn uko vwẹ ọke rọ wanre, ko se vwo imuẹro nẹ ọyen sa vwẹrosuọ vwẹ ọke rẹ edavwini rọyen. w22.01 6 ¶14-15

Vwẹ kemu kemu ro ruẹ eje, Jihova reyọ ọke ro fori eje vwo ruẹ obo rọ guọnọ ru. O ruẹ ọnana rere o vwo jiri odẹ rọyen je chọn ihwo efa uko. Kerẹ udje, vwẹ ẹro roro idjerhe rẹ Jihova vwo muegbe rẹ otọrakpọ na vwọ kẹ ihworakpọ ememerha. Baibol na vwo dje kpahọn, o de djisẹ rẹ ọrhuẹrẹphiyọ rọyen, “ovwanvwọn rọye,” obo rọ “tọn phihọ esiri rọye” kugbe obo rọ “vwẹ ubienyẹ rọye vi” wan. (Job 38:​5, 6) Ọ tobọ ghwọrọ ọke vwọ fuẹrẹn obo rọ mare na. (Jẹn. 1:​10, 12) Wọ sa vwẹ ẹro roro oborẹ oma ru emekashe na ọke rẹ ayen vwọ mrẹ emama rẹ Ọghẹnẹ re vwẹ oma phia ememerha? O muẹro nẹ oma vwerhen ayen mamọ. Ọyensorọ ayen vwo “kperẹ vẹ aghọghọ.” Die yen avwanre yonori? Ọ reyọ ikpe uriorin buebun Jihova vwọ ma emama rọyen na, ẹkẹvuọvo ọke rọ vwọ mrẹ oborẹ ọ ghwọrọ ọke vwọ ma na, ọ da tanẹ “oyovwiri gangan.”​—Jẹn. 1:31. w21.08 9 ¶6-7

Vwẹ itẹ ri Jesu, ọshare ọvo guọnọ kpo asan oshesheri. Tavwen ọ ke yanran, o de se idibo rọyen, ọ da vwẹ ikpahọ kẹ ayen ọvuọvo nẹ ayen vwọ chueki. Ọshare na riẹnre nẹ ẹgba rẹ idibo rọyen eje dia ọvo-o, ọtiọyena, kọ vwẹ ikpahọ iyorin kẹ ọvo, ọ da vwẹ ivẹ kẹ ọfa, ọ da rha vwẹ ọvo kẹ ọrerha. Ivẹ rẹsosuọ na nabọ chueki je mrẹ erere vwọ kẹ onini rayen. Ẹkẹvuọvo, ọrerha na vwẹ igho rọyen ru emuvuọvo-o, ọnini na da djẹ nẹ ohri rayen. Odibo rẹsosuọ vẹ ọrivẹ na nabọ vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni uphẹn ra vwọ kẹ ayen, ayen da wian gangan vwọ ga onini rayen. Ukuotọ rọyen, ayen da mrẹ erere ro tẹ uchunu rẹ igho ra vwọ kẹ ayen vwọ chueki na. Ọtiọyena, onini na da hwosa kẹ ayen gbidiki. Ọ da nabọ jiri ayen, je vwẹ ewian efa kẹ ayen. w21.08 21 ¶7; 22 ¶9-10

Jihova ghini djephia nẹ ọyen vwo odirin mamọ vwẹ ọke oba na re. Ọ guọnọre nẹ ohwo vuọvo ghwọrọ-ọ. (2 Pita 3:9) Ọ kẹ ihwo ejobi uphẹn rẹ ayen vwo kurhẹriẹ. Ẹkẹvuọvo o che vwo odirin na bẹdẹ-ẹ. Ihwo re rhọnvwe reyọ uphẹn nana vwo ruiruo-o, obore cha phia kẹ ayen ji cha họhọ obore phia kẹ Fero vẹ ihwo rọyen vwẹ ọke ri Mosis yen. Jihova da ta kẹ Fero: “Kidie asan rẹ ọke teri na ye me vwẹ obọ mẹ vwọ vwẹ emiavwe mu we vẹ ihwo wẹn, manẹ yẹ si we nẹ akpọ na re. Ẹkẹvuọvo fiki rẹ ọnana me vwọ yan ju we vwo vwẹ akpọ, rere e vwo dje ogangan mẹ kẹ wẹ, rere a vwẹ odẹ mẹ phia vwẹ akpọ na ejobi.” (Eyan. 9:​15, 16) Ẹgborho na ejobi ke cha rhe riẹn nẹ Jihova yen Ọghẹnẹ rẹ uyota na. (Izi. 38:23) Ekpogho re djenute vwẹ isese ri nonẹna ekpogho nana che mudiaphiyọ oghwọrọ ri bẹdẹ vwọ kẹ ihwo kerẹ Fero, rọ siẹn Ọghẹnẹ kerẹ osun. w21.09 18-19 ¶17-18

Ọ da wẹ tẹ ubiudu siẹrẹ a da dje ohwo rẹ wo vwo ẹguọnọ kpahen nẹ ukoko na? Kẹ, ọ da rha dianẹ ihwo evo vwẹ ukoko na rhoma vuẹ wẹ eta re hra ẹwẹn wẹn vwo? Vwọrẹ uyota, ọ dia ihwo eje yen cha ta omamọ re eta-a. (Jems 3:2) Avwanre ọvuọvo gbare-e, ọtiọyena, wo jẹ o gbe wẹ unu siẹrẹ ohwo ra riẹn obo rọ cha ta-a yẹrẹ ọ da ta eta ri miovwo uwe ivun vwọ ri jẹ riẹ-ẹn. Karophiyọ uchebro rẹ ọyinkọn Pọl: “Ovwan rhe chirakon rẹ ohwohwo, ohwohwo vwo ghovwo ohwohwo nẹ otọ rẹ evun rhe ọ da tobọ dianẹ e gbe avwanre ku.” (Kọl. 3:13) Bicha ihwo rẹ orua rẹ ohwo ra djẹ nẹ ukoko re je fuevun ga Jihova. Ayen guọnọ ukẹcha wẹn enẹna vrẹ obo ri jovwo. (Hib. 10:​24, 25) Ọkievo, ihwo rẹ orua rẹ ihwo ra djẹ nẹ ukoko rhi no so re nẹ ihwo evo vwẹ ukoko na rhe nene ayen ta ota-a, kerẹsiẹ ra da mrẹ nẹ a je djẹ ayen nẹ ukoko. Avwanre guọnọre nẹ ayen vwo ọkpọ rẹ iroro tiọye-en. E jẹ avwanre jiri ighene rẹ esẹ yẹrẹ ini rayen dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji je bọn ayen gan. w21.09 29 ¶13-14; 30 ¶16

Ighene de nene ihwo re ghwore gbe ikun kuẹgbe ayen che yono emu buebun miẹ ohwohwo. (Rom 1:12) Ighene, ovwan che yono emu buebun kpahen oborẹ Jihova vwẹrote idibo rọyen wan, ihwo re ghwore na je cha mrẹ obo re vwo ẹguọnọ rayen te. Ayen cha vuẹ wẹ oborẹ Jihova bruba kẹ tere. Erhuvwu cha ghwọrọ kufia ọke vwọ yanra na, ẹkẹvuọvo ihwo re fuevun kẹ Jihova rhoma vwo erhuvwu phiyọ kẹdẹ kẹdẹ. (1 Tẹsa. 1:​2, 3) Diesorọ ọyena vwọ dia uyota? Kidie okrire rẹ Jihova yono ayen cha re. Avwanre vwo vughe iniọvo eghanghanre nana phiyọ yen, kẹ avwanre che muọghọ kẹ ayen, yono miẹ ayen, ji ni ayen kerẹ efe eghanghanre. Ukoko na sa vwọ ganphiyọ, ihwo re ghwore na che ni ighene na ghanghanre, ighene na mi rhe ni ihwo re ghwore na ghanghanre. w21.09 7 ¶15-18

E jẹ avwanre davwẹngba ra vwọ kẹnoma vwọ kẹ aroesio rere a vọn vẹ “arodọnvwẹ buebu” kerẹ Ọghẹnẹ ravwanre. (Ẹfe. 2:4) Arodọnvwẹ vrẹ e di vwo roro kẹ ohwo. Vwọrẹ uyota, ohwo ro gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo ruẹ erọnvwọn vwọ chọn ayen uko. Avwanre eje se gbẹrophiyotọ vwo vwo oniso rẹ ihwo re guọnọ ukẹcha rehẹ orua rẹ avwanre, ukoko avwanre kugbe ekogho rẹ avwanre dia. Aphro herọ-ọ, o vwo ẹdia sansan rẹ avwanre de se dje uruemu rẹ arodọnvwẹ phia. O vwo ohwo rọ guọnọ uchebro? Avwanre sa vwẹ ukẹcha ro fori vwọphia, kerẹ a vwọ kẹ ayen emuọre yẹrẹ chọn ayen uko vwo ru erọnvwọn evo? O vwo ohwo ra ghwa reyọ rhivwin rhe ukoko na rọ guọnọ omamọ rẹ ugbeyan ro se phiuduphiyọ awọ? Avwanre sa vuẹ ihwo efa kpahen iyẹnrẹn esiri rehẹ Baibol na re sa bọn ayen gan? (Job 29:​12, 13; Rom 10:​14, 15; Jems 1:27) Avwanre de se vwo oniso rẹ ihwo re guọnọ oka rẹ ukẹcha re djunute na, ka cha mrẹ nẹ o vwo idjerhe sansan ri rhiephiyọ re se vwo gbe arodọnvwẹ vwọ kẹ ihwo efa. Avwanre de gbe arodọnvwẹ vwọ kẹ ihwo, oma vwerhan Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu rọ dia Ọghẹnẹ rọ vọnre vẹ “arodọnvwẹ buebu”! w21.10 13 ¶20-22

Vwevunrẹ Une Rẹ Ejiro 23, Devid djunute erọnvwọn efa re ma ghanre kparobọ kerẹ erọnvwon rẹ Jihova vwọ kẹ kidie nẹ o rhiabọreyọ Jihova kerẹ Osuigodẹ rọyen. Jihova sun Devid “wan idjerhe rẹ ọvwata” ji bicha vwẹ ọke ro vwo yovwin kẹ vẹ ọke rẹ ekuakua vwọ gan kẹ. Devid mrẹvughe nẹ akpeyeren rọyen vwẹ “omamọ rẹ odi” ri Jihova na cha sa vrabọ rẹ okpetu-u. Vwẹ ọkiọvo, udu se no awọ kerẹsiẹ ra da mrẹ nẹ ọ yan vwẹ “iyara rẹ uhoho rẹ ughwu,” ọtiọyena ko ji che vwo ivwighrẹn. Ẹkẹvuọvo, Jihova vwọ herọ vwọ kẹ Devid kerẹ Osuigodẹ rọyen na, ọ rha cha “djẹ oshọ rẹ emu umwemwu-u.” Idjerhe vọ yen a sa vwọ tanẹ “emu kare” Devidi-i? O vwo kemu kemu rọ guọnọre eje o se vwo sikẹrẹ Ọghẹnẹ. Ọ dia ekuakua rẹ akpeyeren ro vwori yen o mu omavwerhovwẹn rọyen kpahe-en. Oborẹ Jihova vwọ kẹ Devid vọnrọ evun dẹn. Obo re ma ghanre kẹ yen ebruphiyọ kugbe ochọnvwe rẹ Ọghẹnẹ rọyen. Vwo nẹ eta ri Devid na rhe, a ghwa sa mrẹ nẹ ọ ghanre mamọ a vwọ vwẹ ẹro rẹ abavo vwo ni ekuakua rẹ akpeyeren. w22.01 3-4 ¶5-7

Idibo ri Jihova rẹ ọke rẹ awanre mrẹ oka rẹ ebẹnbẹn ọtiọyena. Kerẹ udje, Noa ọyen “aghwoghwo rẹ ọvwata,” ọ sa dianẹ o ghwoghwori vwẹ ikpe buebun. (2 Pita 2:5) Aphro herọ-ọ, o ji roro nẹ ihwo che rhiabọreyọ ovuẹ ro che ghwoghwo na, ẹkẹvuọvo Jihova vuẹrẹ emu vuọvo ọtiọye-en. Ukperẹ ọtiọyen, ọke rọ vwọ vwẹ iji vwọ kẹ Noa kpahen obo rọ cha karẹ okọ na wan, Ọghẹnẹ da ta: “Ko wọ cha ro evun rẹ okọ na, te owẹ te emọ wẹn, aye wẹn te eya rẹ emọ wẹn.” (Jẹn. 6:18) Ọ sa dianẹ Noa vwo roro kpahen oborẹ okọ na cha rho te, ọnana je sa nẹrhẹ ọ riẹn nẹ ihwo cha kerhọ kẹ ovuẹ ro che ghwoghwo na-a. (Jẹn. 6:15) Kirobo rẹ avwanre riẹnre, ohwo ọvuọvo rhọvwen kerhọ vwọ kẹ ovuẹ ro ghwoghwori na-a. (Jẹn. 7:7) Kẹ Jihova niro nẹ Noa riẹn owian na wia-an? Ẹjo, kakaka! Vwẹ ẹro ri Jihova, Noa phikparobọ vwẹ iruo rọ vwọ kẹ na kidie ọ fuevun ru obo ri Jihova vuẹrẹ nẹ o ru.​—Jẹn. 6:22. w21.10 26 ¶10-11

Vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oma cha ru Rutu ọke rẹ Naomi vwọ ta eta yena. Rutu davwẹngba rọyen eje rere ọ sa vwọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ Naomi. O nenire viẹ, je bọn gan, o de ji nene yan oyan ogrogron vwẹ ẹdẹ buebun. Dedenẹ Rutu ru enana eje, Naomi da ta: “Ọrovwohwo da vwe ovwẹ rhivwi rhe ofefe.” Womarẹ eta yena, kọyen Naomi vwẹ ẹro okueku vwo ni oborẹ Rutu ro mudia kẹrẹ vwẹ etiyin na ru kẹ. Mavọ yen wo rorori nẹ eta yena cha da Rutu te! Dedena o tinka muo. (Rutu 1:​3-18) Nonẹna, oniọvo rẹ aye rọhẹ ẹdia ọkuọrọn sa ta eta ri che miovwo avwanre ivun, dedenẹ avwanre davwẹngba abọ buebun ra vwọ vwẹ ukẹcha kẹ. Ẹkẹvuọvo e jẹ ivun miovwo avwanre-e, ofori nẹ e ji tinka mu oniọvo rẹ avwanre na rọhẹ ẹdia ọkuọrọn na. Rere a je rẹ Jihova nẹ ọ chọn avwanre uko a sa vwọ bọn gan. (Isẹ 17:17) Ọkiọvo oniọvo aye rọ guọnọ ukẹcha sa sen ukẹcha rẹ avwanre vwẹ ẹsosuọ. Dedena ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ che mu avwanre vwo tinka muo.​—Gal. 6:2. w21.11 11 ¶17-19

Vwẹ Baibol na, a vwẹ eta na “fon” vẹ “ofuanfon” vwo dje uruemu vẹ ẹga ro fiotọ yẹrẹ ọ rẹ ọsoso. A je sa vwẹ ota na vwo dje ohwo ra vwọ kpahotọ vwọ kẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ. Re vwo dje vwẹ idjerhe ọfa, a sa dia ihwo re fonro siẹrẹ uruemu rẹ avwanre de fiotọ, a da ga Jihova vwẹ idjerhe ro rhiabọreyọ, kugbe a vẹ ọyen de vwo uvi rẹ oyerinkugbe. O gbe avwanre unu nẹ Jihova rọ dia afonre na guọnọ sikẹrẹ avwanre ihwo re gbare-e. Jihova pha fuanfon vwẹ kẹdia kẹdia. A mrẹ ọnana vughe vwo nẹ oborẹ emekashe re se seraph ri muẹdia kẹrẹ ekete ri Jihova tare. Evo rayen de ghwoghwo: “Ẹfuọn, ẹfuọn, ẹfuọn ọye Ọrovwohwo rẹ otuofovwi na.” (Aiz. 6:3) Emekashe nana vwo uvi rẹ oyerinkugbe vẹ Ọghẹnẹ rayen rọ pha fuanfon na kidie ayen fonro. w21.12 3 ¶4-5

Ọkieje yen ighene vwo roro kpahen oborẹ ayen che yeren akpọ rayen wan. Ọtiọyena, iyono vẹ ihwo orua re dia Iseri-i se jiro kẹ ayen nẹ ayen kpo isikuru ride rere ayen se vwo vwo omamọ rẹ iruo ji vwo igho buebun. Oka rẹ ojẹ tiọyena cha reyọ ọke rayen. Vwọ fẹnẹ ọyena, emiọvwọn kugbe igbeyan rayen rehẹ ukoko na se jiro kẹ ayen nẹ ayen vwẹ akpeyeren rayen vwọ ga Jihova. Die yen sa vwẹ ukẹcha vwọ kẹ eghene ro vwo ẹguọnọ ri Jihova vwo bru omamọ rẹ orhiẹn? O se ru ọtiọyen siẹrẹ o de se Ẹfesọs 5:​15-17 ji roro kokodo kpahọn. O de se awọreta yena nu, ọ sa nọ oma rọyen: ‘Die yen “ọhọre rẹ Ọrovwohwo”? Orhiẹn vọ yen cha nẹrhẹ oma vwerhọn? Orhiẹn vọ yen cha chọn vwẹ uko vwọ nabọ reyọ ọke mẹ vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre?’ Karophiyọ nẹ, “ọke na pha brabra,” o rhe che kri-i, akpọ nana rẹ Eshu suẹn na che vwoba. w22.01 27 ¶5

Ọke vọ yen Jems rhe vwọ dia odibo ri Jesu? A vwọ rhọvwọn Jesu nushi nu “ọ da vwomaphia kẹ Jems, ọ ke je vwomaphia kẹ iyinkọn na ejobi.” (1 Kọr. 15:7) Kidie nẹ Jems mrẹ Jesu ra vwọ rhọvwọn nushi nu, ọ da rhe dia odibo rọyen. Jems jehẹ usun rẹ iyinkọn re rhẹro rẹ ẹwẹn ọfuanfon re veri na vwẹ enu rẹ ubruwevwin ọvo vwẹ Jerusalẹm. (Iruo 1:​13, 14) Ọke vwọ yanran na, Jems de ji rhi vwo uphẹn rọ vwọ ga kerẹ ọvo usun rẹ Ẹko Rọvwẹrote na vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ. (Iruo 15:​6, 13-22; Gal. 2:9) Ọ sa dianẹ a ke rhe mrẹ 62 C.E., ẹwẹn ọfuanfon na ji muo vwo si ẹbe vwo rhe Inenikristi ra vwẹ ẹwẹn ọfuanfon jẹreyọ. Te ọ dianẹ e vwo iphiẹrophiyọ ra vwọ dia otọrakpọ na yẹrẹ kpo odjuvwu, avwanre eje mrẹ erere vwo nẹ ọbe yena cha nonẹna. (Jems 1:1) Kirobo rẹ ogbikuegbe ọvo re se Josephus rọ diarọ vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ tare, Ananias the Younger, rọ dia Orherẹn Rode rẹ ihwo ri Ju, yen kuenu nẹ a teyen Jems hwe. Jems fuevun kẹ Jihova rhi te ọke ro vwo ku iruo rọyen phiyọ vwẹ otọrakpọ na. w22.01 8 ¶3; 9 ¶5

Emu ọvo re yono nẹ isese ri kẹdẹ kẹdẹ ri nonẹna rhe yen, ofori nẹ e rhẹro rọyen nẹ Jihova cha sẹro avwanre nẹ abọ rẹ edavwini rẹ esegbuyota-a. Kirobo ra davwen Jesu ni te ẹdia rẹ ughwu, o ji fo nẹ avwanre muegba ra vwọ fuevun ọ da tobọ dianẹ e che hwe avwanre. (Mat. 16:​24, 25) Ẹkẹvuọvo, avwanre vwo imuẹro nẹ Ọghẹnẹ cha rhọnvwe nẹ a davwen avwanre ni vwọ vrẹ obo re se chiri-i. (1 Kọr. 10:13) Emu ọfa re se yono yen, a sa vwẹ oja re avwanre ekueku kirobo re ru Jesu. (1 Pita 2:​19, 20) Ọ dia kidie nẹ avwanre ru chọ yen nẹrhẹ ihwo muẹkpahan avwanre-e, ẹkẹvuọvo kidie nẹ avwanre dia ẹbẹre ọvo rẹ akpọ na-a, avwanre ji soseri kpahen uyota na. (Jọn 17:14; 1 Pita 4:​15, 16) Jesu nabọ riẹn oboresorọ Jihova vwọ vwẹ uphẹn kẹ nẹ ọ rioja. Ẹkẹvuọvo, idibo ri Jihova evo ri hirharoku edavwini nọ enọ kpahen oboresorọ Jihova vwọ vwẹ uphẹn kẹ erọnvwọn ebrabra nẹ e phia. (Hab. 1:3) Ọghẹnẹ ro vwo odirin rọ je vọn vẹ arodọnvwẹ na riẹnre nẹ ihwo tiọyena vwo esegbuyota; ọyen ọvo yen sa kẹ ayen uchebro rẹ ayen guọnọre.​—2 Kọr. 1:​3, 4. w21.04 11 ¶9-10

Jihova che rhiabọreyọ ẹga rẹ avwanre siẹrẹ e de ruo nene ọhọre rọyen ji dje ẹguọnọ vẹ ọghọ phia kẹ. Avwanre riẹnre nẹ o fo ohwo ra vwẹ ẹga kẹ, ọtiọyena, avwanre guọnọ vwẹ ẹga ro me yovwin vwọ kẹ. Idjerhe ọvo rẹ avwanre vwọ ga Jihova ọke ra da nẹrhovwo rhe. Baibol djisẹ ẹrhovwo avwanre kerẹ ugboduma ra torhẹ vwẹ itabanako vẹ uwevwin ẹga na. Ọnrhe ugboduma na vwerhan Jihova oma. Vwẹ idjerhe vuọvo na, ẹrhovwo ro nẹ otọ rẹ ubiudu rhe yen “vwerhọ” Ọghẹnẹ oma, ọ da tobọ dia emeta kprẹn yen a tare. (Isẹ 15:8; Urhi 33:10) Ọ vwerhen Jihova oma ọke ro de nyo ẹrhovwo vẹ akpẹvwẹ rẹ avwanre. Ọ guọnọre nẹ a vuẹ ọyen kpahen obo ri kpokpo avwanre ẹwẹn, obo re phi ẹro phiyọ vẹ ọdavwẹ avwanre. Tavwen wọ ke nẹrhovwo rhe Jihova, nabọ roro kpahen oborẹ wọ cha vuẹ. Wo de ru ọyena, jẹ wọ torhẹ “ugboduma” ro me yovwin kẹ Ọsẹ wẹn rọhẹ obodjuvwu. w22.03 20 ¶2; 21 ¶7

Vwẹ Amagidọn, Jihova cha womarẹ Jesu vwo brorhiẹn rọkoba kpahen ayen. (Mat. 25:​34, 41, 46) Avwanre cha vwẹroso orhiẹn-ebro ri Jihova gbanẹ a cha dobọ rẹ ẹga rọyen ji kidie nẹ orhiẹn-ebro evo ghwe je avwanre-e? O phẹnre dẹn nẹ o fori a vwọ kpuriẹnphiyọ ẹroẹvwọsuọ re vwo kpahen Jihova enẹna rere a sa vwọ vwẹrosuọ kpai tototo vwẹ obaro na. Vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oma che ru avwanre vwẹ akpọ kpokpọ na. Ẹga rẹ efian rha cha dia-a, ọtiọyen ji te ineki ride re ghwa ihwo ria kugbe ihwo ri sivwẹn oseghe rẹ usuon ri shenyẹ ihwo re je sua ọmiaovwẹ vwẹ akpọ na. Ọga, ọghwo, kugbe ughwu rẹ ihwo re vwo ẹguọnọ kpahen rha cha dia ọfa-a. A cha kanre Eshu vẹ emekashe rọyen ẹgbukpe uriorin ọvo. Ọmiaovwẹ ro nẹ egbevwọsuọ rayen rhe rha cha dia-a. (Ẹvwọ. 20:​2, 3) Ọ cha dia emu rẹ omavwerhovwẹn vwọ kẹ avwanre nẹ a vwẹroso oborẹ Jihova ruẹ erọnvwọn wan! w22.02 6-7 ¶16-17

Jesu jowọ rọ vwọ sẹro rẹ ufuoma je vuẹ ihwo nẹ ayen vẹ ihwo efa rhuẹrẹ ebẹnbẹn rayen phiyọ. O yono ayen nẹ o fori ayen vẹ iniọvo rayen vwo yerinkugbe vwọrẹ ufuoma ọ da dianẹ ayen guọnọre nẹ Jihova rhiabọreyọ ẹga rayen. (Mat. 5:​23, 24) Ọke buebun yen ọ vwọ chọn idibo rọyen uko vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn rayen phiyọ ọke rẹ ayen vwo sisiesi rẹ ohwo rọ ma rho vwẹ usun rayen. (Luk 9:​46-48; 22:​24-27) A vwọ dia ohwo rẹ ufuoma, o fori nẹ e ru vrẹ a de vwọ kẹnoma vwọ kẹ ẹghwọ. O fori nẹ a jowọ a vwọ rhuẹrẹ kugbe ji yerin vwọrẹ ufuoma, e mi ji jiro vwọ kẹ iniọvo na nẹ ayen vẹ ihwo efa rhuẹrẹ ebẹnbẹn rayen phiyọ. (Fil. 4:​2, 3; Jems 3:​17, 18) A sa nọ oma rẹ avwanre: ‘Erhọ yen erọnvwọn evo ri mi se vwo ze rere mẹ vẹ ihwo efa se vwo yerinkugbe vwọrẹ ufuoma? Ọ da dianẹ oniọvo ọvo gbe vwe ku, mi phi obo ro ru vwe na phiyọ evun? Me hẹrhẹ nẹ ohwo ochekọ na rhe rẹ vwẹ tavwen gbanẹ mẹvwẹ yen ka jowọ rẹ ọrhuẹrẹ kugbe ọ da tobọ dianẹ ohwo ochekọ na yen ru vwe chọ? w22.03 10 ¶10-11

Ikpe buebun re wanre, Baibol na mraro rọyen phiyotọ nẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ che “siobọ nẹ oma rẹ ayen ọphọphẹ” vwẹ ẹga ri Jihova vwo nene odjekẹ rẹ Ọmọ rọyen. (Une 110:3) Aroẹmrẹ yena ruẹgba nonẹna. Kukpe kukpe yen idibo ri Jihova vwọ ghwọrọ inọke iduduru vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na. Ayen vwomakpahotọ ọphẹ, a hwosa kẹ aye-en. Ayen je vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo rayen womarẹ ayen vwo phiuduphiyọ ayen awọ, je bọn esegbuyota rayen gan kpahen Jihova. Ekpako vẹ idibo rowian ghwọrọ inọke buebun vwo muegbe rẹ uyono je kọn brẹ iniọvo na ra ra bọn ayen gan. Die yen mu ayen vwo ruiruo nana eje? Ẹguọnọ vwọ kẹ Jihova kugbe irivẹ rayen. (Mat. 22:​37-39) Jesu phi omamọ rẹ udje phiyotọ kpahen obo ra vwẹ ọdavwẹ rẹ ihwo efa vwọ kobaro kẹ ọ rẹ avwanre. Avwanre davwẹngba rẹ avwanre eje vwọ vwẹrokere. (Rom 15:​1-3) Ihwo re vwẹrokere cha mrẹ ebruba gbidiki. w22.02 20 ¶1-2

Vwẹ ọke rẹ ihwo rẹ Izrẹl, buebun rẹ ihwo na, iruo rẹ aghwa yen ayen ruẹ, ọtiọyena, okuphiyotọ rẹ ẹdẹ ọvuọvo yen a vwọ hwa osa vwọ kẹ ilebra re wian vwọ kẹ ayen. A rha hwa osa vwọ kẹ ilebra vwẹ oba rẹ ẹdẹ ọvuọvo na-a, ọ cha mrẹ igho vwo dẹ emu rọ vwọ vwẹrote orua rọyen vwẹ ẹdẹ yena-a. Jihova ji djefiotọ nẹ, “kidie ovwiogbere o ruẹ, ọ vwẹ udu rọye kpahọ.” (Urhi 24:​14, 15; Mat. 20:8) Nonẹna, obọ ọvo yẹrẹ abọ ivẹ vwẹ emeranvwe yen ihwo buebun vwọ hwa osa kẹ ihwo re wian vwẹ otọ rayen, ọ dia kẹdẹ kẹdẹ-ẹ. Dedena, a je sa reyọ odjekẹ rọhe Livitikọs 19:13 na vwo ruiruo. Igho rẹ ihwo evo hwa vwọ kẹ ihwo re wian vwẹ otọ rayen hanvwe vrẹ uchunu rẹ igho ro fori nẹ ayen ghene hwa ke ayen, kidie nẹ ayen riẹnre nẹ ihwo na je sa wian kẹ ayen ọ da tobọ dianẹ igho rẹ ayen hwa kẹ ayen na te emuọvo-o. A je sa tanẹ, oka rẹ onini ọtiọyena je ‘riosa rẹ ohwo ro durhie iruo na.’ Ofori nẹ Onenikristi ro vwo ihwo re wian vwẹ otọ rọyen hwa osa ro fori vwọ kẹ ayen. w21.12 10 ¶9-10

Urhuru ame se ghini si Jesu fikirẹ odjadja ro rhiẹromrẹ vwẹ enu rẹ urhe rẹ oja na. Ọ ghene guọnọ ame. Jesu niro nẹ ọ chọre ọyen vwọ ta oborẹ oma ruo-o; e jẹ avwanre vwẹrokere. Ọke buebun na, avwanre se din ọdavwẹ rẹ avwanre phiyọ oma. Jẹ, avwanre de no nẹ a ghene guọnọ ukẹcha, e jẹ e siomauko ra vwọ nokpẹn rọye-en. Kerẹ udje, wọ da dia ọmare yẹrẹ ohwo ro ghwe vwo omakpokpọ-ọ, wọ sa vuẹ oniọvo ọvo nẹ o rhi mu we kpo eki, yẹrẹ họsipito. Ẹwẹn avwanre da kuọrọn, avwanre sa ta ota kẹ ọkpako ukoko yẹrẹ oniọvo ro tedje rọ sa kerhọ yẹrẹ vuẹ avwanre “ota esiri” rọ cha nẹrhẹ ubiudu avwanre sasa. (Isẹ 12:25) E jẹ avwanre karophiyọ nẹ iniọvo na vwo ẹguọnọ rẹ avwanre, ayen guọnọ chọn avwanre uko vwẹ “ẹdoja.” (Isẹ 17:17) Jẹ, ayen cha sa mrẹ ubiudu rẹ avwanre-e. Ayen cha sa riẹn obo ri ruẹ avwanre-e, jokpanẹ avwanre vuẹ ayen. w21.04 11-12 ¶11-12

Ewene ọyen egbabọse vwọ kẹ ihwo buebun. Ihwo evo rehẹ iruo rẹ ẹga ọkieje oghẹresan vwẹ ọke grongron re, mrẹ ewene vwẹ iruo rayen. Efa de rhe mu iruo rẹ ayen ruẹ jovwo rẹ ayen niri ghanghanre phiyotọ fikirẹ ikpe rayen. Vwọrẹ uyota, ọ da ohwo siẹrẹ ewene tiọyen da vwomaphia. Avwanre se yerin ghene ewene siẹrẹ avwanre da vwẹ ẹro ri Jihova vwo nẹ emu vwo no. O ru emu ride buebun nonẹna, avwanre vwo uphẹn rogheresan re vwo nene wian kugbe. (1 Kọr. 3:9) Ẹguọnọ rẹ Jihova vwo kpahen avwanre che se wene-e. Ọ vwọ dia ọtiọyena, ọ da dianẹ ukoko ri Jihova ru ewene ro te we oma, kẹnoma kẹ a vwọ ghwọrọ ọke vwo roro kpahen oboresorọ e vwo ruẹ ewene tiọyen. Ukperẹ wo vwo roro kpahen oka rẹ akpọ ru wo yerin “ọke rẹ awanre,” nẹrhovwo rhe Jihova ọ chọn uko vwọ mrẹ erhuvwu vwo nẹ ewene na rhe. (Aghwo. 7:10) Vwẹ ẹro abavo vwo nẹ emu. Eriyina, avwanre ke sa fuevun je mrẹ aghọghọ dede nẹ ẹdia avwanre weneri. w22.03 17 ¶11-12

Ihwo vọ yen Jihova dje ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ rọyen na kẹ? Baibol na tare nẹ e se vwo ẹguọnọ rẹ erọnvwọn buebun kerẹ “udju evoro,” “udi vẹ udẹ,” “urhiẹyọro,” “erianriẹn,” “aghwanre”​—enana ghwa evo usun rẹ erọnvwọn rẹ avwanre se vwo ẹguọnọ kpahen. (2 Ikun 26:10; Isẹ 12:1; 21:17; 29:3) Ẹkẹvuọvo, e dje ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ vwọ kẹ erọnvwọn ghwevweghe-e, ihworakpọ ọvo yen e dje oka rẹ ẹguọnọ nana vwọ kẹ. Jẹ ọ dia kohwo kohwo yen Jihova dje ẹguọnọ rọyen ro jẹ rhẹriẹ na vwọ kẹ-ẹ. Ihwo re vẹ ọyen gbe vwo oyerinkugbe rẹ oghẹresan ọvo yen o dje kẹ. Ọghẹnẹ rẹ avwanre fuevun vwọ kẹ igbeyan rọyen. Obo ri yovwinrin yen ọ guọnọ vwọ kẹ ayen, ọkieje yen o che vwo vwo ẹguọnọ rayen. Jihova dje ẹguọnọ vwọ kẹ ihworakpọ eje. Jesu vuẹ ọshare ọvo re se Nikodimọs: “Ọghẹnẹ guọnọ akpọ na [ihworakpọ na] ọ da vwẹ Ọmọ ọvuọvo rọye na kẹ, rere ohwo kohwo ro sere gbuyota vwo jẹ ghwọrọ ẹkẹvuọvo ko vwo arhọ ri bẹdẹ.”​—Jọn 3:​1, 16; Mat. 5:​44, 45. w21.11 2 ¶3; 3 ¶6-7

Akpọ rẹ Eshu nana vọnre vẹ ebẹnbẹn, jẹ efa re gan vrẹ enana je cha vwẹ obaro. (Mat. 24:21) Avwanre rhẹro rẹ ọke rẹ enana eje cha vwọ wanvrẹ, e me chọrọ ohwo ẹro, e rhe che rhiẹromrẹ ayen ọfa-a! (Aiz. 65:​16, 17) Ọtiọyena, ofori nẹ a kpurhiẹn phiyọ akoechiron rẹ avwanre. Diesorọ? Jesu da ta: “Akoechiro wẹn wọ cha vwọ mrẹ arhọ wẹn reyọ.” (Luk 21:19) E de roro kpahen obo re chọn ihwo efa uko vwo chirakon rẹ ebẹnbẹn rayen, ọyena cha chọn avwanre uko vwo kpurhiẹn phiyọ akoechiron rẹ avwanre. Ono yen djudje rẹ akoechiron ro me yovwin kparobọ? Jihova Ọghẹnẹ. Ẹkpahọnphiyọ yena se gbe we unu. Ẹkẹvuọvo, wọ cha riẹn oboresorọ a vwọ ta ọtiọyen siẹrẹ wo de roro kpahọn. Idẹbono yen suẹn akpọ nana rọ vọnre vẹ ebẹnbẹn na. Jihova se phioba phiyọ ebẹnbẹn na eje ichichiyin na, ẹkẹvuọvo ọ hẹrhẹ ọke ro bruphiyọ. (Rom 9:22) Enẹna, Ọghẹnẹ rẹ avwanre chirakon hẹrhẹ ọke yena. w21.07 8 ¶2-4