Hãy khuyên bảo nhau vì ngày ấy gần rồi
“[Hãy] khuyên-bảo nhau, và hễ thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy” (HÊ-BƠ-RƠ 10:25).
1, 2. Ngày nào gần đến rồi, và thái độ của dân sự Đức Giê-hô-va phải ra sao?
NHỮNG AI ngày nay dự phần trong công việc đưa lời mời “Hãy đến, khá nhận lấy nước sự sống” không sống cô lập. Bởi ngày lớn của sự chiến thắng của Đức Giê-hô-va thật gần kề, họ năng theo lời khuyên nầy của Kinh-thánh: “Ai nấy hãy coi-sóc nhau để khuyên-giục về lòng yêu-thương và việc tốt-lành; chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên-bảo nhau, và hễ anh em thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy” (Hê-bơ-rơ 10:24, 25).
2 Kinh-thánh tiên tri về “ngày” ấy là “ngày Đức Chúa Trời” (2 Phi-e-rơ 3:10). Bởi Đức Giê-hô-va là Đấng Tối cao, là Đức Chúa Trời có quyền tột bực, không ngày nào có thể là quan trọng hơn là ngày của Ngài (Công-vụ các Sứ-đồ 2:20). Ngày ấy sẽ làm vinh hiển Ngài và quyền thống trị của Đấng Chí cao trên khắp vũ trụ. Ngày cao trọng tột bực ấy nay gần đến rồi.
3. Đối với các tín đồ đấng Christ của thế kỷ thứ nhất, ngày của Đức Giê-hô-va đã gần kề như thế nào, và chúng ta ngày nay phải xem ngày ấy ra sao?
3 Sứ đồ Phao-lô đã nói cùng các tín đồ đấng Christ vào thế kỷ thứ nhất công nguyên (kỷ nguyên chung) rằng ngày của Đức Giê-hô-va đã gần kề. Họ trông mong vào ngày ấy, mặc dù khi ấy, ngày của Chúa sẽ đến hơn 1.900 năm trong tương lai (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:1-3). Dầu vậy, họ được phấn khởi bởi ngày ấy chắc chắn sẽ phải đến, và nếu các tín đồ đấng Christ bền đỗ trong đức tin ấy, họ chắc chắn sẽ được vào ngày đầy ân phước ấy (2 Ti-mô-thê 4:8). Từ thời đó, ngày ấy đã được xem là gần kề. Vậy thì đối với chúng ta ngày nay, ngày của Đức Giê-hô-va hẳn còn cận kề hơn nữa. Tất cả các lời tiên tri đã thành tựu kiểm chứng sự kiện đầy vui mừng nầy. Không còn bao lâu nữa, Đức Chúa Trời chúng ta là Đức Giê-hô-va sẽ làm thánh danh Ngài cho đến đời đời (Lu-ca 11:2).
Được phấn khởi bởi danh Ngài
4. Theo Khải-huyền 19:6, ai đã cầm quyền cai trị, và ta có thể thấy danh Ngài trong từ ngữ nào?
4 Trọn gia đình nhân loại cần chú ý đến danh của Đức Chúa Trời. Bản dịch “Kinh-thánh Anh-ngữ hiện đại” (Today’s English Version) viết: “Hãy ngợi khen Đức Chúa Trời! Vì Chúa là Đức Chúa Trời Toàn năng, đã cầm quyền cai trị!” (Khải-huyền 19:6). Theo bản dịch Anh-ngữ thế kỷ 20 nầy, Ngài là Chúa, là Đức Chúa Trời Toàn năng. Bản dịch nầy, cũng giống như nhiều bản dịch khác thời nay, không nêu đích danh của Chúa là Đấng đã cầm quyền cai trị. Song le, danh Ngài nằm trong từ ngữ “A-lê-lu-gia!” (thành ngữ viết tắt có nghĩa “Hãy ngợi khen Đức Giê-hô-va”) đã ghi trong nhiều bản dịch khác (Revised Standard Version, New International Version và bản dịch của Moffatt) trong câu Kinh-thánh nơi Khải-huyền 19:6. Trong phần lớn kỷ nguyên chung, danh của Đức Chúa Trời đã bị làm lu mờ trong các cản dịch Kinh-thánh. Tuy nhiên, như chúng ta sẽ thấy, chính danh Ngài đã là nguồn khích lệ lớn cho dân sự của Ngài, kể cả thời xưa và thời nay.
5, 6. a) Tại sao Môi-se cần biết danh của Đức Chúa Trời mà ông đại diện? b) Dân Y-sơ-ra-ên hẳn đã phản ứng thế nào khi Môi-se nhấn mạnh đến danh của Đức Chúa Trời?
5 Chúng ta nhớ lại khi Đức Chúa Trời Toàn năng sai Môi-se đi đến với dân Y-sơ-ra-ên đang bị nô lệ trong xứ Ê-díp-tô, người ta hẳn sẽ thắc mắc muốn biết ai là Đấng đã sai Môi-se đến. Môi-se biết trước dân Y-sơ-ra-ên đang đau khổ hẳn sẽ muốn biết danh của Đức Chúa Trời mà ông đại diện. Bởi thế, chúng ta đọc nơi Xuất Ê-díp-tô Ký 3:15: “Đức Chúa Trời lại phán cùng Môi-se rằng: Ngươi sẽ nói cho dân Y-sơ-ra-ên như vầy: Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của tổ-phụ các ngươi, Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Đức Chúa Trời của Y-sác, Đức Chúa Trời của Gia-cốp, sai ta đến cùng các ngươi. Ấy đó là danh đời đời của ta, ấy sẽ là kỷ-niệm của ta trải qua các đời”.
6 Khi nghe được lời nhấn mạnh nầy, hẳn dân Y-sơ-ra-ên đã cảm thấy rất phấn khởi. Họ tin chắc sẽ được Đức Chúa Trời thật duy nhất là Đức Giê-hô-va cứu họ. Và thật đáng phấn khởi khi biết họ sẽ được học biết về Đức Chúa Trời khi Ngài sẽ bày tỏ ý nghĩa của danh Ngài, và làm quen với Ngài—vì Ngài không tự làm xa cách như những thần khác đầy kiêu ngạo (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:13; 4:29-31).
7. a) Chúng ta biết các môn đồ của Giê-su đã quen thuộc với danh của Đức Chúa Trời như thế nào? b) Danh của Đức Chúa Trời đã bị bỏ quên đi như thế nào?
7 Các tín đồ của Chúa Giê-su Christ cũng đã được phấn khởi bởi danh của Đức Chúa Trời là Đức Giê-hô-va và ý nghĩa bao hàm trong danh ấy (Giăng 17:6, 26). Trong thời gian làm thánh chức trên đất, Giê-su chắc chắn không bỏ quên đi danh của Đức Chúa Trời, và chắc chắn không có ý làm nổi bật tên của ngài là Giê-su. Chỉ sau khi sự bội đạo khỏi lẽ thật đã bắt đầu nẩy nở như đã được tiên tri trước thì danh của Đức Chúa Trời mới bị bỏ quên đi, kể như bị tẩy xóa khỏi mọi miệng nói về đạo đấng Christ (Công-vụ các Sứ-đồ 20:29, 30). Một khi danh của Con của Đức Chúa Trời được đặt lên vị thế cao hơn, hơn hẳn danh của Cha ngài, thì những người tự xưng theo đạo đấng Christ càng ngày càng thấy sự thờ phượng Đức Chúa Trời trở nên xa lạ, không còn tình nghĩa quen thuộc nữa, và danh Ngài không còn là nguồn khích lệ nữa.
8. Việc lấy tên là Nhân-chứng Giê-hô-va khiến dân sự Đức Chúa Trời đã có phản ứng chung nào từ đó đến nay?
8 Vì sự kiện ấy, thật là có sự vui mừng không tả xiết khi các Học viên Kinh-thánh Quốc tế kết hợp với Hội Tháp Canh (Watch Tower Society) đã quyết định lấy tên là Nhân-chứng Giê-hô-va vào năm 1931. Ngoài sự vui mừng là cả một sự khích lệ lớn. Với danh chung mới nầy, các học viên Kinh-thánh có thể khuyến khích lẫn nhau. (So sánh Ê-sai 43:12).
9. Các tín đồ thật của đấng Christ cảm thấy thế nào đối với Đấng mà họ làm Nhân-chứng?
9 Vì vậy, các tín đồ thật của đấng Christ ngày nay thấy cần phải nêu rõ danh của Đấng mà họ là Nhân-chứng cũng như chính Giê-su Christ là đấng Lãnh đạo họ đã làm khi ngài sống trên đất (Khải-huyền 1:1, 2). Đúng vậy, họ xưng Ngài và chỉ một mình Ngài là Đấng mang danh là Đức Giê-hô-va (Thi-thiên 83:18).
Đầy dẫy sự vui mừng và thánh linh
10-12. a) Sinh hoạt lực sẽ có ảnh hưởng thế nào trên các môn đồ của Giê-su? b) Các Nhân-chứng Giê-hô-va đầy dẫy sự vui mừng muốn xử sự thế nào với nhau?
10 Trước khi từ giã các sứ đồ, Giê-su Christ nói cùng họ: “Vậy, hãy đi dạy-dỗ muôn-dân, hãy nhơn danh Cha, Con, và thánh linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi. Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận-thế” (Ma-thi-ơ 28:19, 20).
11 Hãy lưu ý rằng những người tín đồ học đạo cần phải làm báp têm nhân danh thánh linh. Thánh linh nầy không phải là một nhân vật song là sinh hoạt lực của Giê-hô-va Đức Chúa Trời, và Ngài dùng thánh linh qua trung gian của Giê-su Christ. Vào dịp lễ Ngũ tuần, Giê-hô-va Đức Chúa Trời, qua trung gian của Giê-su, đã đổ sinh hoạt lực nầy trên các môn đồ trung thành của Giê-su Christ (Công-vụ các Sứ-đồ 2:33). Họ được đầy dẫy thánh linh, và một trong các tác động, tức bông trái của thánh linh là sự vui mừng (Ga-la-ti 5:22, 23: Ê-phê-sô 5:18-20). Sự vui mừng là một đức tính linh động. Các môn đồ phải được đầy dẫy sự vui mừng của thánh linh. Lời cầu nguyện của sứ đồ Phao-lô thật là thích hợp: “Vậy xin Đức Chúa Trời của sự trông-cậy, làm cho anh em đầy-dẫy mọi điều vui-vẻ và mọi điều bình-an trong đức-tin, hầu cho anh em nhờ quyền-phép thánh linh được dư-dật sự trông-cậy!” (Rô-ma 15:13).
12 Được đầy dẫy sự vui vẻ bởi thánh linh, các Nhân-chứng Giê-hô-va ngày nay, kể cả “đám đông” chắc hẳn sẽ muốn khuyến khích lẫn nhau khi còn đang sống trong hệ thống mọi sự hung ác nầy. Do đó, sứ đồ Phao-lô đã đề cập đến việc “cùng nhau giục lòng mạnh-mẽ” (Khải-huyền 7:9, 10; Rô-ma 1:12; 14:17).
Có mọi lý do để được phấn khởi
13. Những lý do nào khiến chúng ta phấn khởi và đồng thời cũng muốn khuyến khích lẫn nhau?
13 Các tín đồ đấng Christ đang phải sống giữa hệ thống mọi sự nầy dưới quyền của chính kẻ chống lại mọi điều công bình được gọi là chúa đời nầy. Vậy các tín đồ cần khuyến khích lẫn nhau trong khung cảnh của hội-thánh khắp thế giới, nơi được đầy dẫy thánh linh của Giê-hô-va Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:24, 25: Công-vụ các Sứ-đồ 20:28). Chúng ta có mọi lý do để được phấn khởi. Thật vậy, chúng ta biết ơn vì có được sự hiểu biết chính xác về Đức Giê-hô-va và Con Ngài và về sinh hoạt lực mà họ đã dùng, tức là thánh linh! Chúng ta thật biết ơn về sự trông cậy mà họ ban cho chúng ta! Sự thờ phượng của chúng ta nhờ vậy mà có đầy dẫy sự vui mừng. Sứ đồ Phao-lô nói cùng các tín đồ đấng Christ trong lá thư gửi đến cho họ rằng họ cần khuyến khích lẫn nhau, nâng đỡ nhau trong đức tin thánh khiết nhất. Và “hễ thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy”. Ngoài ra, khi các cường quốc chính trị của thế gian nầy hủy phá các tôn giáo tự xưng theo đấng Christ và các tôn giáo giả khác, hoàn cảnh lúc ấy đòi hỏi chúng ta sẽ phải khuyến khích nhau nhiều hơn nữa.
14. Ai cần phải khuyến khích lẫn nhau, và làm như thế nào?
14 Dầu rằng các trưởng lão là những người dẫn đầu trong công việc khuyến khích bầy chiên trong các hội-thánh, tất cả tín đồ đấng Christ cần phải khuyến khích lẫn nhau, như Hê-bơ-rơ 10:25 đã căn dặn. Thật vậy, đây là một đòi hỏi nơi người tín đồ đấng Christ. Nếu là một hội viên trong hội-thánh, bạn có khuyến khích người khác không? Bạn có thể phân vân: “Làm sao tôi khuyến khích được người khác? Tôi có thể làm gì?” Trước tiên, chỉ bằng cách thấy bạn có mặt ở các buổi họp và nhiệt tình cộng tác với các sự sắp đặt trong hội-thánh, hẳn tất cả các anh chị em cảm thấy khích lệ phải không, cũng như chính bạn sẽ được khích lệ khi thấy nhiều người khác trung thành đi nhóm họp đều đều ở hội-thánh? Người khác cũng được khích lệ qua gương bền đỗ của bạn. Bằng cách luôn luôn đứng vững trong đường lối đạo, dầu gặp phải nhiều vấn đề hay khó khăn trong đời sống nhưng không bao giờ thối lui, chính bạn sẽ làm một gương khích lệ cho người khác.
Hãy chống lại sự nản chí do Ma-quỉ
15. Tại sao Ma-quỉ lại “giận-hoảng”, và sự giận hoảng của hắn đổ lên ai?
15 Không phải chỉ chúng ta mới biết rằng ngày của Đức Giê-hô-va gần đến. Sa-tan Ma-quỉ cũng biết vậy. Khải-huyền 12:12 nói thời kỳ nầy là khốn khổ cho đất “vì Ma-quỉ biết thì-giờ mình còn chẳng bao nhiêu, nên giận hoảng mà đến cùng các ngươi”. Như Khải-huyền 12:17 cho thấy, sự giận hoảng của ma-quỉ đổ lên những người “vẫn giữ các điều-răn của Đức Chúa Trời và lời chứng cho Chúa Giê-su”. Không còn nghi ngờ chi—ma-quỉ chủ ý làm chúng ta nản chí. Và hắn biết đủ các cách để cố gắng làm thế. Hắn biết các điểm yếu và các vấn đề của chúng ta, và hắn dùng những điều nầy để cố làm chúng ta nản chí.
16. Tại sao Sa-tan lại dùng sự nản chí như thể một vũ khí?
16 Tại sao Ma-quỉ lại dùng sự nản chí như thể một vũ khí? Bởi vì điều đó mang lại kết quả. Ngay cả một người đã chịu đựng được thử thách của sự chống đối và bắt bớ dữ dội lại có thể rơi vào bẫy của sự nản chí. Sa-tan muốn thách đố Đức Chúa Trời và cố chứng minh rằng hắn có thể làm cho các tôi tớ của Ngài lìa bỏ sự thờ phượng Ngài. (Châm-ngôn 27:11; so sánh Gióp 2:4, 5; Khải-huyền 12:10). Nếu hắn có thể làm bạn nản chí, hắn có lẽ sẽ khiến bạn đi chậm lại trong việc phụng sự Đức Chúa Trời. Hắn có lẽ ngay cả sẽ làm bạn ngừng lại, trở thành “không hoạt động” (inactive) trong công việc rao giảng tin mừng về Nước Trời (2 Cô-rinh-tô 2:10, 11; Ê-phê-sô 6:11; 1 Phi-e-rơ 5:8).
17. Kết quả xấu của sự nản chí được bày tỏ trong thời Môi-se như thế nào?
17 Sự nản chí mang lại hậu quả tai hại, như trong trường hợp dân Y-sơ-ra-ên nơi xứ Ê-díp-tô xưa. Sau khi Môi-se đến nói cùng Pha-ra-ôn, vua ác nghiệt nầy còn tăng gánh nặng cho họ và hà hiếp họ nhiều hơn nữa. Đức Chúa Trời bảo Môi-se phải trấn an dân Y-sơ-ra-ên rằng Ngài chắc chắn sẽ giải cứu họ, khiến họ thành dân của Ngài, cứu thoát họ và dẫn họ vào đất hứa. Môi-se nói vậy cho các con trai Y-sơ-ra-ên. Nhưng Xuất Ê-díp-tô Ký 6:9 tường thuật: “Vì bị sầu-não về việc tôi-mọi nặng nề, nên [họ] chẳng nghe Môi-se chút nào”. Phản ứng nầy làm cho cả Môi-se cũng nản chí không muốn nói cùng Pha-ra-ôn như Đức Giê-hô-va đã sai khiến, cho đến lúc Ngài thuyết phục ông trở lại và khuyến khích ông (Xuất Ê-díp-tô Ký 6:10-13).
18. Tại sao dân sự Đức Chúa Trời rất cần phải chống lại sự nản chí do Ma-quỉ gây ra?
18 Sa-tan Ma-quỉ biết rõ thế nào sự nản chí có thể là tai hại cho một tôi tớ của Đức Chúa Trời. Như Châm-ngôn 24:10 có nói: “Nếu con ngã lòng trong ngày hoạn-nạn thì sức-lực con nhỏ-mọn thay”. Bởi đang sống trong giai đoạn chót của thời kỳ cuối cùng, chúng ta cần có nhiều sức lực và được mạnh mẽ về thiêng liêng. Thật là một sự phấn đấu quả là gay go khi chúng ta cố chống lại các sự bất toàn và các lỗi lầm của chúng ta, nhưng có thêm Sa-tan lợi dụng các yếu kém, lỗi lầm đó thì thật là chúng ta cần phải được giúp đỡ nhiều.
Hãy trông cậy chắc chắn vào sự hy sinh của đấng Christ
19. Điều chi sẽ giúp chúng ta chống lại sự nản chí, và tại sao?
19 Một sự giúp đỡ lớn lao về phương diện nầy là sự sắp đặt về giá chuộc do Đức Giê-hô-va cung cấp qua Giê-su Christ. Chúng ta sẽ thắng được nếu đặt sự trông cậy chắc chắn vào giá chuộc. Xem thường sự sắp đặt nầy là rất nguy hại. Đúng, chúng ta sẽ còn lầm lỗi, tức phạm tội, vì còn là bất toàn. Song chúng ta không việc gì phải nản chí và rồi bỏ đạo vì cảm thấy quá khó, vì làm như vậy là sa vào bẫy của Sa-tan. Chúng ta biết mình có một giá chuộc đầy đủ cho tội lỗi. Giá chuộc nầy có thể cất đi tội lỗi. Nếu chúng ta thuộc về “đám đông”, chúng ta cần phải có trọn đức tin và sự tin chắc rằng chúng ta có thể giặt và phiếu trắng áo mình trong huyết Chiên Con (Khải-huyền 7:9, 14).
20. Khải-huyền 12:11 cho biết làm sao chúng ta có thể thắng Ma-quỉ là kẻ làm nản chí vô song?
20 Khải-huyền 12:10 mô tả Sa-tan như “kẻ kiện-cáo anh em chúng ta, kẻ ngày đêm kiện-cáo [anh em] chúng ta trước mặt Đức Chúa Trời”. Làm thế nào chúng ta có thể thắng một kẻ kiện cáo hung ác đến thế, chống cự lại kẻ làm nản chí vô song như thế? Câu 11 cùng đoạn nầy cung cấp câu trả lời: “Chúng đã thắng nó bởi huyết Chiên Con và bởi lời làm chứng của mình; chúng chẳng tiếc sự sống mình cho đến chết”. Như vậy, dân sự Đức Giê-hô-va cần phải đặt trọn sự trông cậy mình vào giá chuộc hy sinh, tức huyết của Chiên Con. Hãy giữ vững mạnh sự phấn khởi do công việc làm chứng, đều đều đi chia xẻ tin mừng về Nước Trời cho người khác có thể biết.
21. Chúng ta có thể vô tình làm việc thế nào cho Ma-quỉ khi làm nản lòng các anh em?
21 Đôi khi, dù là vô tình, chúng ta có thể giúp việc cho Ma-quỉ làm nản lòng các anh em mình. Bằng cách nào? Bằng cách hay chỉ trích hoặc đòi hỏi quá nhiều hoặc tỏ mình công bình quá lẽ (Truyền-đạo 7:16). Tất cả chúng ta có những thiếu sót và những yếu kém (khuyết điểm và nhược điểm). Không nên lợi dụng những điều ấy nơi người khác như Ma-quỉ làm. Thay vào đó, hãy cùng nhau nói tốt về anh em mình và dân sự của Đức Giê-hô-va nói chung. Chúng ta muốn năng khuyên giục anh em và tránh làm cho anh em ngã lòng.
Hãy khuyên giục nhau vì ngày ấy gần rồi
22, 23. a) Tại sao chúng ta không nên ỷ lại để cho chỉ các trưởng lão làm nguồn giúp đỡ anh em? b) Các giám thị trong hội-thánh tín đồ đấng Christ cũng nên được khích lệ như thế nào?
22 Chúng ta nên quyết tâm khuyến giục anh em luôn luôn vì ngày ấy gần rồi. Hãy khích lệ người khác bằng gương trung thành của bạn và lời nói nâng đỡ. Hãy theo gương Đức Giê-hô-va và Chúa Giê-su Christ trên phương diện nầy. Không nên ỷ lại để cho chỉ các trưởng lão làm nguồn giúp đỡ anh em. Nói cho cùng, ngay chính các trưởng lão cũng cần sự khích lệ. Họ cũng có những điểm yếu kém như các anh em khác trong bầy vậy, và họ cũng phải đương đầu với cùng các vấn đề hầu cung cấp cho gia đình trong một thế giới suy tàn. Nhưng hơn thế nữa, họ có điều lo lắng như Phao-lô diễn tả là lo lắng cho hội-thánh (2 Cô-rinh-tô 11:28, 29). Họ làm công việc nặng nhọc—họ cũng cần được khích lệ.
23 Bạn có thể khích lệ nhiều cho các anh em có chức vụ giám thị trong hội-thánh tín đồ đấng Christ bằng cách hợp tác với họ. Như vậy bạn theo lời khuyên nơi Hê-bơ-rơ 13:17: “Hãy vâng lời kẻ dắt-dẫn anh em và chịu phục các người ấy,—bởi các người ấy tỉnh-thức về linh-hồn anh em, dường như phải khai-trình,—hầu cho các người ấy lấy lòng vui-mừng mà làm xong chức-vụ mình, không phàn-nàn chi, vì ấy chẳng ích-lợi gì cho anh em”.
24. Trong thời kỳ dễ làm nản chí nầy, chúng ta cần nên làm gì, và tại sao?
24 Chúng ta đang sống trong một thời kỳ đầy sự nản chí. Như Giê-su đã báo trước lòng con người ta sợ hoảng không biết điều gì sẽ xảy ra cho thế gian này (Lu-ca 21:25, 26). Với biết bao vấn đề ngày nay làm cho con người buồn lòng và nản chí, chúng ta hãy “khuyên-bảo nhau, và hễ thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy”. Hãy theo lời khuyên tốt của sứ đồ Phao-lô nơi 1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:11: “Anh em hãy khuyên-bảo nhau, gây dựng cho nhau như anh em vẫn thường làm”.
Bạn sẽ trả lời như thế nào?
◻ Tại sao tín đồ đấng Christ cần khuyên bảo nhau, bây giờ càng hơn trước nữa?
◻ Sự hiểu biết về danh của Đức Chúa Trời thành nguồn khích lệ cho dân sự của Đức Giê-hô-va như thế nào?
◻ Mỗi người chúng ta có thể khích lệ người khác bằng những cách nào?
◻ Tại sao chúng ta phải tránh giúp việc cho Ma-quỉ bằng cách làm nản lòng các anh em?
[Hình nơi trang 21]
Các trưởng lão dẫn đầu trong việc khuyến khích bầy trong các hội-thánh